ساياسات • 08 جەلتوقسان، 2022

حالىقارالىق قاۋىپسىزدىكتىڭ ماڭىزى

نيۋ-دەلي قالاسىندا ءۇندىستان مەن ورتالىق ازيا ەلدەرى ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك جونىندەگى كەڭەسشىلەرىنىڭ-قاۋىپسىزدىك كەڭەستەرى حاتشىلارىنىڭ العاشقى كەزدەسۋى ءوتتى. جيىنعا قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ كومەكشىسى – قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ حاتشىسى عيزات نۇرداۋلەتوۆ قاتىستى.

Egemen Qazaqstan

ءىس-شارا بارىسىندا جيىنعا قاتىسۋشىلار قاۋىپسىزدىكتىڭ وڭىرلىك جانە حالىقارالىق وزەكتى ماسەلەلەرى، سونىڭ ىشىندە تەرروريزمگە، سەپاراتيزم مەن ەكسترەميزمگە، قارۋ مەن ەسىرتكىنىڭ زاڭسىز اينالىمىنا، ترانسۇلتتىق ۇيىمداسقان قىلمىسقا قارسى ءىس-قيمىل، حالىقارالىق اقپاراتتىق قاۋىپسىزدىكتى قامتاماسىز ەتۋ سالالارىنداعى ىنتىماقتاستىقتى دامىتۋ جونىندە جان-جاقتى پىكىر الماستى.

تاراپتار اۋعانستانداعى قازىرگى جاعدايدى جانە ونىڭ وڭىردەگى قاۋىپسىزدىك پەن تۇراقتىلىققا اسەرىن، سونداي-اق «سولتۇستىك – وڭتۇستىك» حالىقارالىق كولىك ءدالىزىن (INSTC) دامىتۋ پەرسپەكتيۆالارىن تالقىلادى.

عيزات نۇرداۋلەتوۆ ارىپتەستەرىن حالىقارالىق جانە وڭىرلىك قاۋىپسىزدىكتىڭ وزەكتى ماسەلەلەرىنە قاتىستى قازاقستاننىڭ ۇستانىمى تۋرالى حاباردار ەتىپ، «ورتالىق ازيا – ءۇندىستان» ديالوگى اياسىندا قاۋىپسىزدىك سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىق جونىندە بىرقاتار ۇسىنىس ايتتى.

كەزدەسۋ قورىتىندىسى بويىنشا كەزدەسۋگە قاتىسۋشىلار بىرلەسكەن كومميۋنيكە قابىلدادى. قۇجاتتا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ بۇۇ اياسىندا اۋرۋلار مەن بيولوگيالىق قاۋىپسىزدىكتى باقىلاۋ جونىندەگى وڭىرلىك ورتالىقتار جەلىسىن قۇرۋ، سونداي-اق ارنايى كوپجاقتى ورگان – بيولوگيالىق قاۋىپسىزدىك جونىندەگى حالىقارالىق اگەنتتىك (IABS) قۇرۋ جونىندەگى باستاماسىنىڭ ماڭىزدىلىعى اتاپ ءوتىلدى.

ساپار اياسىندا ءۇندىستان رەسپۋبليكاسى پرەمەر-ءمينيسترىنىڭ ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك جونىندەگى كەڭەسشىسى ادجيت دوۆالمەن ەكىجاقتى كەزدەسۋ ءوتتى.

كەزدەسۋ بارىسىندا تاراپتار قازاقستان مەن ءۇندىستان اراسىندا ستراتەگيالىق ءىس-ارەكەتتەردىڭ قارقىندى دامىپ كەلە جاتقانىن اتاپ ءوتىپ، وڭىرلىك قاۋىپسىزدىكتى قامتاماسىز ەتۋ ماسەلەلەرىن تالقىلادى.

ەستەرىڭىزگە سالا كەتەيىك، فورۋم مەملەكەتتەر باسشىلارىنىڭ «ورتالىق ازيا – ءۇندىستان» اتتى ءبىرىنشى ءسامميتى بارىسىندا وڭىرلىك قاۋىپسىزدىك ماسەلەلەرىن تالقىلاۋ ءۇشىن قاۋىپسىزدىك كەڭەستەرى حاتشىلارىنىڭ تۇراقتى كەزدەسۋلەرىن وتكىزۋ تۋرالى قول جەتكىزىلگەن ۋاعدالاستىقتى دامىتۋ ماقساتىندا ۇيىمداستىرىلدى (سامميت 2022 جىلى 27 قاڭتاردا بەينەبايلانىس فورماتىندا ءوتتى).