ەلىمىزدە ورتا ەسەپپەن جولدا تاۋلىگىنە 5-6 ادام قازا تابادى — ءاليحان سمايىلوۆ

ىشكى ىستەر ءمينيسترى مارات احمەتحانوۆ جىل باسىنان بەرى ەلىمىزدە اپاتتار بويىنشا بارلىق كورسەتكىشتەردىڭ وسكەنىن ايتتى: جكو (9 429)، قازا تاپقاندار (1 478) جانە جارالانعاندار (12 394) سانى ارتتى. تالداۋ جۇمىستارى اۆتومەكتەپتە وقىماي، كولىك ايداۋدى ء«وز بەتىنشە ۇيرەنگەندەر» ادام ولىمىنە الىپ كەلەتىن جكو-نىڭ 50%-نا جاۋاپتى ەكەنىن كورسەتىپ وتىر.

الماتى قالاسىندا، الماتى، جامبىل جانە تۇركىستان وبلىستارىندا جولدار اسا قاۋىپتى. اتالعان وڭىرلەرگە قازاقستان بويىنشا بارلىق جكو-نىڭ 56%-ى، جاراقات العانداردىڭ 55%-ى جانە قازا تاپقانداردىڭ 41%-ى تيەسىلى. جالپى ەسەپتى كەزەڭدە پوليتسيا 4،5 ملن-عا جۋىق جول قوزعالىسى ەرەجەلەرىن بۇزۋ فاكتىسىنىڭ جولىن كەستى، 17،5 مىڭنان استام ماس جۇرگىزۋشى ۇستالدى، 20 مىڭ جۇرگىزۋشى كولىك باسقارۋ قۇقىعىنان ايىرىلدى.

مينيستر تەحنيكالىق تەكسەرۋ ورتالىقتارىن اشۋعا قويىلاتىن تالاپتار تومەندەگەننەن كەيىن تەكسەرۋدەن ءوتۋ تۋرالى جالعان تالوندار بەرىلە باستاعانىن اتاپ ءوتتى. ماسەلەن، 106 مىڭ جۇرگىزۋشى تەحنيكالىق رەگلامەنتتەردىڭ تالاپتارىنا ساي كەلمەيتىن كولىكتى باسقارعانى ءۇشىن جاۋاپقا تارتىلدى، تاعى 80 مىڭ جۇرگىزۋشىگە جالپى تەحنيكالىق تەكسەرۋدەن وتپەگەنى ءۇشىن ايىپپۇل سالىندى.

بايانداماشىنىڭ ايتۋىنشا، بىرقاتار وڭىردە جول قورشاۋلارى مەن جارىق ورناتۋ، جەراستى جانە جەر ءۇستى جاياۋ جۇرگىنشىلەر جولىن سالۋ بويىنشا جۇمىس ءالسىز جۇرگىزىلىپ جاتىر، بۇل اپاتتار كورسەتكىشتەرىنە ايتارلىقتاي اسەر ەتەدى. سونىمەن قاتار ەل اۋماعىندا جول قوزعالىسى ەرەجەلەرىن بۇزۋدى اۆتوماتتى تۇردە تىركەۋ كامەرالارى جەتكىلىكسىز.

ۇكىمەت وتىرىسىندا جامبىل وبلىسىنىڭ اكىمى نۇرجان نۇرجىگىتوۆ، تۇركىستان وبلىسىنىڭ اكىمى دارحان ساتىبالدى جانە الماتى وبلىسى اكىمىنىڭ ورىنباسارى نۇرجان قۇدايبەرگەنوۆ بايانداما جاسادى.

پرەمەر-ءمينيستردىڭ ايتۋىنشا، قازاقستان جول قاۋىپسىزدىگى بويىنشا الەمدىك رەيتينگتە 107-ورىندا تۇر: دامىعان ەلدەرگە قاراعاندا، بىزدە جول اپاتتارىنان قازا تابۋ ىقتيمالدىعى 11 ەسە جوعارى. 

«جالپى ءبىزدىڭ ەلىمىزدە جول قاۋىپسىزدىگىنە قاتىستى جاعداي وتە كۇردەلى: 8 ايدا جول اپاتتارىنىڭ سانى 14%-عا، قازا تاپقانداردىڭ سانى 18%-عا كوبەيدى. ورتا ەسەپپەن جولدا تاۋلىگىنە 5-6 ادام قازا تابادى. بۇل وتە اۋىر جاعداي»، دەدى ءاليحان سمايىلوۆ. 

ۇكىمەت باسشىسى ەلىمىزدە جۇرگىزۋشىلەر اراسىندا كولىك جۇرگىزۋ مادەنيەتى وتە تومەن ەكەنىن اتاپ ءوتتى. جول ەرەجەسىن ءجيى بۇزاتىن شامامەن 71 مىڭ جۇرگىزۋشى انىقتالدى. ولاردىڭ كەيبىرى بيىل جول ەرەجەسىن 150 رەت بۇزعان. 

«ارينە، مۇنداي جۇرگىزۋشىلەردى قاتاڭ جازاعا تارتۋ كەرەك»، دەدى ءاليحان سمايىلوۆ. 

سونىمەن قاتار پرەمەر-مينيستر جۇرگىزۋشىلەردى دايارلاۋ ساپاسى دا كۇمان تۋدىراتىنىنا نازار اۋداردى. ۇكىمەت باسشىسىنىڭ ويىنشا، اۆتومەكتەپتەر جۇمىسىنداعى تاسىلدەردى وزگەرتۋ قاجەت، سەبەبى بۇگىندە ولاردى باقىلاپ جاتقان ەشكىم جوق، ليتسەنزيا بەرىلمەيدى. 

«كولىك جۇرگىزۋگە ارنالعان اۆتودرومدار جەتكىلىكسىز. اكىمدىكتەر بۇل ماسەلەنى بيزنەسپەن بىرگە قاراۋى ءتيىس»، — دەدى ول. 

ءاليحان سمايىلوۆ مەكتەپتەردە بالالارعا جول ءجۇرۋ ەرەجەسى وقىتىلمايتىنىن جانە اۆتوكولىكتەردى تەحنيكالىق تەكسەرۋ ساپاسىنا قاتىستى سۇراقتار كوپ ەكەنىن ايتىپ ءوتتى. 

وسىعان وراي ۇكىمەت باسشىسى جول اپاتتارىنىڭ كوبەيۋىنە قاتىستى جان-جاقتى تالداۋ جۇرگىزۋدى، جول اپاتتارى ءجيى بولاتىن ۋچاسكەلەردەگى قوزعالىستى قاداعالاۋ جۇمىستارىن كۇشەيتۋدى، قاۋىپسىز جول ينفراقۇرىلىمىن جاساۋ بويىنشا قوسىمشا شارالار قابىلداۋدى، جولداعى كامەرالاردى كوبەيتۋدى تاپسىردى.

ودان بولەك، يندۋستريا جانە ينفراقۇرىلىمدىق دامۋ مينيسترلىگىنە كولىك قۇرالدارىن تەحنيكالىق تەكسەرۋ ساپاسىن ءتيىمدى باقىلاۋ تەتىگىن جاساۋ، جولداردىڭ جاي-كۇيىن باقىلاۋدى كۇشەيتۋ، ال ادىلەت جانە ىشكى ىستەر مينيسترلىكتەرىنە ساپاسىز جۇرگىزۋشىلەردى دايارلايتىن اۆتومەكتەپتەردىڭ جاۋاپكەرشىلىگى ماسەلەسىن قاراۋ تاپسىرىلدى.