رەفەرەندۋم-2022 • 24 مامىر، 2022

بولاشاق زاڭگەرلەرمەن كەزدەستى

169 رەت كورسەتىلدى

قازاقستان جوعارى وقۋ ورىندارى قاۋىمداستىعىنىڭ باستاماسىمەن رەفەرەندۋمدى قولداۋ جونىندەگى رەسپۋبليكالىق شتاب مۇشەلەرى بولاشاق زاڭگەرلەرمەن كەزدەستى. قوعام قايراتكەرلەرى جاستارعا كونستيتۋتسيالىق رەفورمالاردىڭ وزەكتىلىگىن ءتۇسىندىردى.

ءىس-شاراعا م.س.نارىكباەۆ اتىن­داعى قازاق مەملەكەتتىك زاڭ ۋنيۆەر­سيتەتىنىڭ ستۋدەنتتەرى، وقۋ ور­داسىنىڭ پروفەسسورلىق-وقىتۋ­شىلار قۇرامى جانە جوعارى وقۋ ورىندارى قاۋىمداستىعىنىڭ مۇشەلەرى قاتىس­تى. كەزدەسۋ كەزىندە تالقىلانعان نە­گىز­گى تاقىرىپ – مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ رەفورمالارى، سونداي-اق الداعى رەفەرەندۋمدى وتكىزۋدىڭ ماڭىزى تۋرالى بولدى.

مودەراتور، ۋنيۆەرسيتەتتىڭ قۇقىق جوعارى مەكتەبىنىڭ پروفەسسورى ينديرا اۋباكىروۆا الدىمەن قاتىسۋشىلاردى كونستيتۋتسياعا قانداي وزگەرىستەر ەنگىزىلگەنىنەن حاباردار ەتتى. «ەلىمىز پرەزيدەنتىنىڭ باستاما­سىمەن قولعا الىنعان، كونس­تي­تۋتسياعا ۇسىنىلاتىن تۇزەتۋلەر بويىنشا الداعى رەفەرەندۋم سايا­سي رەفورمالاردىڭ ماڭىزدى كەزەڭى بولىپ تابىلادى. بيىلعى جىل­دىڭ 5 ماۋسىمىندا ءبىزدىڭ بارىمىزگە ەلى­مىزدەگى دەموكراتيالىق وزگەرىس­تەر­دىڭ ۇسىنىلعان باعىتتارى بويىنشا بەرىلەتىن جاۋاپتى تاڭداۋ جاساۋ كەرەك بولادى»، دەدى ول.

جالپىحالىقتىق داۋىس بەرۋ ارقىلى جۇزەگە اسىرىلاتىن وزگەرىس­تەردىڭ قاتارىندا – كونستيتۋتسيا جوباسىندا، سەنات پەن ءماجىلىس دەپۋ­تاتتارىن سايلاۋدىڭ جاڭا ءتار­تىبى، ارالاس سايلاۋ جۇيەسى، جەرگى­لىكتى مەملەكەتتىك باسقارۋ جانە ءوزىن-ءوزى باسقارۋدىڭ تەتىكتەرى، ءولىم جازاسىنىڭ جويىلۋى سەكىلدى ماسەلەلەر قاراستىرىلعان. سونىمەن قاتار ساياسي پارتيالاردى تىركەۋ جولدارى ناقتىلانعان. ماسەلەن، پارتيا قۇرۋ ءۇشىن باستاماشىل ازاماتتار توبىنىڭ ەڭ از سانىن 1 000-نان 700 ادامعا دەيىن قىسقارتۋ; پارتيالاردى تىركەۋ ءۇشىن قاجەتتى شەكتى دەڭگەيدى 20 مىڭنان 5 مىڭ ادامعا دەيىن تومەندەتۋ; پارتيالاردىڭ وڭىرلىك وكىلدىكتەرىنىڭ ەڭ از سانىن 600-دەن 200 ادامعا دەيىن ازايتۋ كوزدەلىپ وتىر.

ستۋدەنت جاستارمەن كەزدەسۋدە «تۇران-استانا» ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ رەكتورى، نۇر-سۇلتان قالاسى ءماس­ليحاتىنىڭ دەپۋتاتى گۇلجامال جاپاروۆا ەلىمىزدە رەفەرەندۋم 1995 جىلدان بەرى وتكىزىلمەگەنىن اتاپ ءوتىپ، وسى جولعى كونستيتۋتسيالىق جو­با­داعى ۇلكەن وزگەرىستەردى، ونىڭ ىشىن­­دە سۋپەرپرەزيدەنتتىك باسقارۋ نى­­سانىنان كلاسسيكالىق تۇردەگى پرە­­زي­دەنتتىك باسقارۋ جۇيەسىنە كوشۋ سە­كىلدى ماڭىزدى ماسەلەلەردى اتاپ ءوتتى.

ءوز كەزەگىندە ەۋروپالىق قۇقىق جانە ادام قۇقىقتارى ساراپتامالىق ينستيتۋتىنىڭ ديرەكتورى مارات باشيموۆ الداعى رەفەرەندۋمنىڭ جانە كونستيتۋتسياعا ەنگىزىلەتىن وزگەرىس­تەردىڭ ماڭىزدىلىعىن قو­عامدا، ونىڭ ىشىندە ەڭبەك ۇجىم­دارىن­دا اشىق پىكىر الماسۋ، ءتۇسىن­دىرۋ جۇمىستارىنىڭ قارقىندى جۇرگىز­ىلۋى قاجەت ەكەنىنە باسىمدىق بەردى. «ازاماتتار مەملەكەتتىك بيلىكتى اتقارۋعا جانە دە وزدەرىنىڭ قۇقىقتارى مەن بوستاندىقتارىن قورعاۋ ماقساتىندا بەرىلىپ وتىرعان مۇمكىندىكتەردىڭ ءمانىن تەرەڭ تۇسىنە وتىرىپ، رەفەرەندۋمعا بەلسەنە قاتىسادى دەپ سەنەمىن»، دەدى ول.

ۇقساس جاڭالىقتار