«سۇلتانماحمۇت تورايعىروۆتىڭ ادىلدىك فيلوسوفياسى» تاقىرىبىندا ادالدىق ساعاتى ءوتتى

ۆيدەو • 23 اقپان، 2021

«سۇلتانماحمۇت تورايعىروۆتىڭ ادىلدىك فيلوسوفياسى» تاقىرىبىندا ادالدىق ساعاتى ءوتتى

121 رەت كورسەتىلدى

سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى ءىس-قيمىل اگەنتتىگىمەن «سۇلتانماحمۇت تورايعىروۆتىڭ ادىلدىك فيلوسوفياسى» تاقىرىبىندا كەزەكتى ادالدىق ساعاتى وتكىزىلدى.

جانبولات كەنجەعۇل

سۇلتانماحمۇت تورايعىروۆ – قازاق كلاسسيكالىق ادەبيەتىندە ۇلى اباي قالىپتاستىرعان كوركەمدىك داستۇرلەردى بايىتىپ جالعاستىرۋشى سۋرەتكەر. ول ءوز زامانىنىڭ ەڭ ءماندى، كوكەيكەستى ماسەلەلەرىن كوتەرىپ، ءوزىنىڭ كوركەم قولتاڭباسىن، قوعام مەن ادام ومىرىندەگى الۋان شىندىقتار كورىنىسىن شىعارمالارىنا ارقاۋ ەتتى.

«قاراڭعى قازاق كوگىنە ورمەلەپ شىعىپ كۇن بولۋدى» ارمان ەتكەن سۇلتانماحمۇت تورايعىروۆ بۇكىل عۇمىرىن حالىق اعارتۋ ءىسى مەن ەلىنە قىزمەت ەتۋگە ارناعان.

سۇلتانماحمۇت پوەزياسى – اقىندىق شەبەرلىكتىڭ، ۇلتجاندىلىقتىڭ، ازاماتتىقتىڭ مەكتەبى. اقىن ءوزىنىڭ سانالى، ساياسي، جازۋشىلىق ءومىرىن:

«شىندىقتىڭ اۋىلىن ىزدەپ ءتۇستىم جولعا،

رازىمىن، نە كورسەم دە وسى جولدا

شارشارمىن، اداسارمىن، شالدىعارمىن،

بىراق ءبىر تابامىن دەپ، كوڭىلىم سوندا»، – دەپ جىرلاپ، ءومىر بويى وسى سەرتىن ورىنداۋ جولىندا قىزمەت ىستەدى: ءوزىنىڭ حالقىنا ونەر، ءبىلىمنىڭ شىڭىنا شىعۋ ارقىلى ەركىندىك، باقىت ىزدەدى.

اقىننىڭ بەل شەشىپ جازۋ ىسىمەن اينالىسقان كەزدەرى قازاق حالقىنىڭ تاريحىندا وتە ءبىر اۋىر جىلدار ەدى. ول مادەنيەتى وزىق، ەكونوميكاسى دامىعان ەلدەردىڭ جوعارى جەتىستىكتەرىن ۋاعىزداپ، جاڭالىقتىڭ جارشىسى بولا ءبىلدى. سول سەبەپتەن اقىن «بۇگىنگى جاستارعا وقۋ مىندەت، بار قيىندىقتى تەك قانا عىلىم جەڭبەك» دەگەن ۇلكەن وي تاستاپ:

«قاراڭعى قازاق كوگىنە،

ورمەلەپ شىعىپ، كۇن بولام

قاراڭعىلىقتىڭ كەگىنە

كۇن بولماعاندا كىم بولام؟»، – دەپ جازدى.

اقىندى تولعاندىرعان ماسەلەلەر بۇگىن دە وزەكتىلىگىن جوعالتقان جوق. اۆتوردىڭ پىكىرىنشە، ادىلدىك قانا ادامداردى ء«وزارا تالاسۋدان»، «ادامنىڭ كوز جاسىنان» جانە «قان توگۋدەن» قۇتقارا الادى. ادىلدىك – بۇل «باقىت پەن كۇشتىڭ كىلتى».

ونىڭ سوزدەرى جاس ۇرپاق ءۇشىن باعدار جانە ماڭگىلىك تەمىرقازىق بولىپ قالا بەرمەك.