پارلامەنت سەناتىنىڭ توراعاسى ماۋلەن اشىمباەۆتىڭ توراعالىعىمەن وتكەن پالاتانىڭ جالپى وتىرىسىندا دەپۋتاتتار پارلامەنتتىك وپپوزيتسيانى كۇشەيتۋگە باعىتتالعان زاڭداردى قابىلدادى.

پارلامەنتتىك وپپوزيتسيا تۋرالى زاڭ قابىلداندى
جالپى وتىرىستا سەنات دەپۋتاتتارى پارلامەنت ءماجىلىسى ماقۇلداعان «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پارلامەنتى جانە ونىڭ دەپۋتاتتارىنىڭ مارتەبەسى تۋرالى» قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كونستيتۋتسيالىق زاڭىنا تولىقتىرۋلار ەنگىزۋ تۋرالى»، سونداي-اق «قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنتiنiڭ كوميتەتتەرi مەن كوميسسيالارى تۋرالى» قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ زاڭىنا پارلامەنتتىك وپپوزيتسيا ماسەلەلەرى بويىنشا وزگەرىس پەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋ تۋرالى» زاڭ جوبالارىن كەڭىنەن تالقىلادى.
اتالعان قوس زاڭ جوباسى پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ ۇلتتىق قوعامدىق سەنىم كەڭەسىندە پارلامەنتتىك وپپوزيتسيا ينستيتۋتىن زاڭنامالىق تۇرعىدان بەكىتۋ تاپسىرماسىنا سايكەس دايىندالدى. بۇل تۋرالى سەناتتىڭ جالپى وتىرىسىندا ءماجىلىس دەپۋتاتى ازات پەرۋاشەۆ ەگجەي-تەگجەيلى ايتىپ بەردى.
– زاڭ جوباسىن دايىنداۋ بارىسىندا ەۋروپا دەموكراتيالىق كوميسسياسىنىڭ (ۆەنەتسيا كوميسسياسى) «دەموكراتيالىق پارلامەنتتەردەگى وپپوزيتسيانىڭ ءرولى تۋرالى» بايانداماسىن قولداندىق. ءبىزدىڭ وپپوزيتسيانىڭ ورنىنا پارلامەنتتىك وپپوزيتسياعا نەلىكتەن نازار اۋدارعانىمىز سول باياندامادا كورسەتىلگەن. سونىڭ 23-تارماعىندا «پارلامەنتتىك وپپوزيتسيانىڭ قۇقىقتىق شارتتارى كەز كەلگەن ساياسي جۇيەنىڭ دەموكراتيالىق جەتىلۋىن باعالاۋدىڭ ەتالونى بولىپ تابىلادى» دەلىنگەن. قازاقستاننىڭ زاڭ كەڭىستىگىندە وسى ۋاقىتقا دەيىن «وپپوزيتسيا» دەگەن ۇعىم مۇلدەم بولماعان. قوعامدا «ناعىز» وپپوزيتسيا كىم ەكەندىگى تۋرالى پىكىرتالاستار ءالى كۇنگە جالعاسۋى سوندىقتان شىعار. ۆەنەتسيا كوميسسياسى بايانداماسىنىڭ 11-تارماعىندا «پارلامەنتتىك وپپوزيتسيا دەگەن – پارلامەنتكە ەنگەن، بىراق ۇكىمەتتىڭ مۇشەلەرى جوق ساياسي پارتيالاردان تۇرادى» دەگەن انىقتاما بەرىلگەن. الايدا ءبىز ونى قازاقستاننىڭ تىرشىلىگىنە جەتكىلىكتى ەمەس دەپ تاپتىق. سول ءۇشىن پارلامەنتتەگى وپپوزيتسيانى بيلىككە شىنىمەن سىنشىل بولىپ، بالاما كوزقاراس ۇسىنىپ، قوعامدى تولعاندىراتىن ماسەلەلەردى كوتەرۋگە مىندەتتى دەگەن تالاپپەن تولىقتىرۋدى ءجون كوردىك. سوندىقتان «پارلامەنت وپپوزيتسياسىنىڭ» انىقتاماسىندا، بۇل پارتيالار، ادەتتە، بيلىك پارتياسىنان بولەك وزگەشە ساياسات جۇرگىزۋگە مىندەتتى دەگەن تەزيس ەنگىزىلگەن، – دەدى ا.پەرۋاشەۆ.
زاڭ جوباسى بويىنشا وپپوزيتسيا ءۇشىن بىرنەشە قۇقىقتىق ارتىقشىلىق قاراستىرىلعان: ءاربىر سەسسيا كەزىندە پارلامەنتتىك تىڭداۋلار مەن ۇكىمەت ساعاتتارىن بەكىتۋ قۇقىعى، ۇكىمەتتىڭ زاڭ جوباسىمەن قاتار بالاما زاڭ جوباسىن ۇسىنۋ; پارلامەنتتىڭ كەز كەلگەن ءىس-شاراسىندا، ءماجىلىس پەن سەناتتىڭ بىرلەسكەن وتىرىستارىندا ءسوز سويلەۋگە كەپىلدىك بەرىلەدى.
سونىمەن قاتار «قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنتىنىڭ كوميتەتتەرى مەن كوميسسيالارى تۋرالى» زاڭىنا ءماجىلىستىڭ تۇراقتى كوميتەتىنىڭ بىرەۋىنىڭ توراعاسى، ەكى تۇراقتى كوميتەتىنىڭ حاتشىسىن مىندەتتى تۇردە وپپوزيتسيا دەپۋتاتتارىنىڭ اراسىنان سايلاۋدى بەكىتۋ ۇسىنىلادى. بايانداماشىنىڭ ايتۋىنشا، بۇل زاڭ پارلامەنتتىك كوپشىلىككە وپپوزيتسيانى شەكتەۋگە جول بەرمەيدى. مىسالى، ەگەر وپپوزيتسيانىڭ ەنشىسىنە بولىنگەن كوميتەتكە ازشىلىق ۇمىتكەرى قاجەتتى داۋىس جيناي الماسا، ول لاۋازىمعا تەك وپپوزيتسيا عانا باسقا ۇمىتكەرىن ۇسىنا الادى. سەبەبى بۇل كۆوتا تەك وپپوزيتسياعا بەرىلگەن.
م.اشىمباەۆ پارتيالاردىڭ بەلسەندىلىگىن ارتتىرۋعا باعىتتالعان بۇل ەكى زاڭ جوباسى مەملەكەت باسشىسى ۇسىنعان ساياسي رەفورمالار اياسىندا قابىلدانعانىن اتاپ ءوتتى.
– ەلىمىزدە دەموكراتيالىق ۇردىستەردى ءارى قاراي دامىتۋ ماقساتىندا قولدانىستاعى زاڭناماعا «پارلامەنتتىك كوپشىلىك» جانە «پارلامەنتتىك وپپوزيتسيا» ۇعىمدارى ەنىپ وتىر. زاڭ ارقىلى ماجىلىسكە سايلاناتىن پارلامەنتتىك وپپوزيتسيانىڭ وكىلەتتىكتەرى جانە ولاردىڭ جۇمىسىن قامتاماسىز ەتۋ تەتىكتەرى ناقتى ايقىندالدى. مەملەكەت باسشىسىنىڭ ۇسىنىسىمەن قابىلدانعان جاڭا زاڭنامالىق نورمالار ەلىمىزدە پارلامەنتتىك وپپوزيتسياعا كەپىلدىك بەرەدى جانە قازاقستانداعى كاسىبي پارلامەنتاريزمنىڭ جاڭا كەزەڭىنە جول اشادى دەپ سەنەمىز، – دەدى م.اشىمباەۆ.
زاڭ جوباسىنا سايكەس پارلامەنت ماجىلىسىندە دەپۋتاتتىق مانداتتاردىڭ كوبىنە يە بولعان ساياسي پارتيا نەمەسە ساياسي پارتيالار پارلامەنتتىك كوپشىلىك بولىپ سانالادى. ال پارلامەنتتىك كوپشىلىككە ەنبەيتىن، الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق، قوعامدىق-ساياسي ماسەلەلەر بويىنشا سول كوپشىلىككە قاراعاندا وزگە پوزيتسيا ۇستاناتىن ماجىلىستەگى ساياسي پارتيا نەمەسە ساياسي پارتيالار پارلامەنتتىك وپپوزيتسياعا جاتادى. پارلامەنتتىك وپپوزيتسيا جەكەلەگەن ماسەلەلەر بويىنشا پارلامەنتتىك كوپشىلىكتى قولداۋى دا مۇمكىن.
تۇرعىن ءۇي قۇرىلىسىندا بىرىڭعاي وپەراتور قۇرىلادى
سونداي-اق جالپى وتىرىستا «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كەيبىر زاڭنامالىق اكتىلەرىنە تۇرعىن ءۇي باعدارلامالارى وپەراتورلارىنىڭ سانىن قىسقارتۋ ماسەلەلەرى بويىنشا وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋ تۋرالى» زاڭ ەكى وقىلىمدا قابىلداندى.
دەپۋتاتتار باستاماشى بولعان زاڭ جوباسى مەملەكەت باسشىسىنىڭ تۇرعىن ءۇي باعدارلامالارى وپەراتورلارىنىڭ سانىن قىسقارتۋعا قاتىستى تاپسىرماسىنا سايكەس ازىرلەندى. قۇجات ارقىلى بىرقاتار زاڭنامالىق اكتىلەرگە وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزىلدى. بۇل تۋرالى القالى توپتا سەنات دەپۋتاتى ءالىمجان قۇرتاەۆ جان-جاقتى باياندادى.
ونىڭ ايتۋىنشا، زاڭ جوباسىندا تۇرعىن ءۇي باعدارلامالارى بويىنشا جۇمىس ىستەپ تۇرعان «قازاقستان يپوتەكالىق كومپانياسى»، «بايتەرەك دەۆەلوپمەنت» جانە «تۇرعىن ءۇي قۇرىلىسىنا كەپىلدىك بەرۋ قورى» وپەراتورلارىن تۇرعىن ءۇي قۇرىلىسىنىڭ بىرىڭعاي وپەراتورىنا بىرىكتىرۋ كوزدەلگەن.
2000 جىلدان بەرى جۇمىس ىستەپ كەلگەن «قازاقستان يپوتەكالىق كومپانياسى» اق-تىڭ نەگىزگى مىندەتى – يپوتەكالىق وبليگاتسيالاردى شىعارۋ ارقىلى ەكىنشى دەڭگەيدەگى بانكتەردى قايتا قارجىلاندىرۋ. وسىلايشا يپوتەكالىق قارىزدار بويىنشا تالاپ ەتۋ قۇقىقتارىن ساتىپ الۋ جانە يپوتەكالىق قاعازدار شىعارۋ ەكىنشى دەڭگەيدەگى بانكتەرگە كرەديت رەسۋرستارىن تەز قايتارۋدى جانە وتىمدىلىكتى، سونداي-اق يپوتەكالىق كرەديتتەردىڭ ەل ازاماتتارىنا قولجەتىمدىلىگىن قامتاماسىز ەتتى.
«بايتەرەك دەۆەلوپمەنت» اق 2008 جىلى قۇرىلىس سالاسى ءۇشىن قارجى رەسۋرستارىنىڭ قولجەتىمدىلىگىن قامتاماسىز ەتۋ ماقساتىندا قۇرىلعان. ونىڭ نەگىزگى قىزمەتى – رەۆولۆەرلىك قارجىلاندىرۋ قاعيداتى بويىنشا جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگانداردىڭ وبليگاتسيالارىن ساتىپ الۋ تەتىگى ارقىلى «نۇرلى جەر» تۇرعىن ءۇي-كوممۋنالدىق دامۋىنىڭ مەملەكەتتىك باعدارلاماسى شەڭبەرىندە جالعا بەرىلەتىن جانە كرەديتتىك تۇرعىن ءۇي قۇرىلىسىن قارجىلاندىرۋ. بۇل قوسىمشا رەسۋرستار بولمەي جاڭا قۇرىلىستى جۇزەگە اسىرۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.
ال 2016 جىلى تۇرعىن ءۇي قۇرىلىسىنداعى ۇلەستىك سالىمداردىڭ ساقتالۋىن قامتاماسىز ەتۋ ماقساتىندا «تۇرعىن ءۇي قۇرىلىسىنا كەپىلدىك بەرۋ قورى» اق قۇرىلدى. ونىڭ نەگىزگى قىزمەتى – تۇرعىن ءۇي قۇرىلىسىن اياقتاۋعا كەپىلدىك بەرۋ. 2017-2019 جىلدارى كەپىلدىك مىندەتتەمەلەر كولەمى 154،7 ملرد تەڭگەنى قۇرادى. كەپىلدىك بەرىلگەن تۇرعىن ءۇي الاڭى – 927 مىڭ شارشى مەتر، ياعني 10 831 پاتەر.
تۇرعىن ءۇي باعدارلامالارىنىڭ وسى ءۇش وپەراتورىن بىرىكتىرۋ ناتيجەسىندە جالپى اكىمشىلىك شىعىستار ازايىپ، قىزمەتكەرلەر سانى دا قىسقارادى.
زاڭ جوباسىنىڭ قابىلدانۋى ەلىمىز حالقىن ساپالى جانە جايلى تۇرعىن ۇيمەن قامتاماسىز ەتۋگە ارنالعان مەملەكەتتىك باستامالاردى ودان ءارى ىسكە اسىرۋعا، ونىڭ ىشىندە قۇرىلىس سالاسىنا قولداۋ كورسەتۋگە، تۇرعىن ءۇي نارىعىنداعى جانە يپوتەكالىق كرەديتتەۋدەگى سۇرانىس پەن ۇسىنىستىڭ تەڭگەرىمدى ءوسۋى ءۇشىن جاعداي جاساۋدى قامتاماسىز ەتۋگە مۇمكىندىك بەرەدى.
جيىن سوڭىنا قاراي سەنات دەپۋتاتتارى قۇزىرلى ورگاندارعا دەپۋتاتتىق ساۋال جولداپ، ونىڭ ىشىندە ولگا پەرەپەچينا كاپيتالدى سىرتقا شىعارۋ ماسەلەلەرىنە توقتالسا، دينار نوكەتاەۆا ارالاس مەكتەپتەردىڭ جۇمىسىن سىنعا الدى.
مۇگەدەكتەر مەن اسىراۋشىسىنان ايىرىلعاندارعا 97 ملرد تەڭگەدەن استام جاردەماقى تولەندى
قوعام • بۇگىن، 09:34
12 cاۋىرگە ارنالعان ۆاليۋتا باعامى
قارجى • بۇگىن، 09:25
يۋليا پۋتينتسەۆا ۇزدىك تەننيسشىلەر قاتارىنا كىردى
سپورت • بۇگىن، 09:25
ەلىمىزدىڭ ءۇش قالاسىندا اۋا ساپاسى ناشارلايدى
اۋا رايى • بۇگىن، 09:20
كوروناۆيرۋس جۇقتىرعان 569 ادامنىڭ جاعدايى اۋىر
كوروناۆيرۋس • بۇگىن، 09:06
608 ادام كوروناۆيرۋس ينفەكتسياسىنان جازىلىپ شىقتى
كوروناۆيرۋس • بۇگىن، 08:57
رۋحانيات • بۇگىن، 08:52
رۋحانيات • بۇگىن، 08:50
وقيعا • بۇگىن، 08:48
سانانى وزگەرتۋدىڭ ءتيىمدى تەتىگى
رۋحانيات • بۇگىن، 08:36
الماتىدا ازيا چەمپيوناتى وتەدى
سپورت • بۇگىن، 08:32
تاريحي جەرلەردىڭ تاعىلىمى بولەك
رۋحانيات • بۇگىن، 08:30
دوكتورانتۋراعا ءتۇسۋ ەرەجەلەرىنە وزگەرتۋلەر ەنگىزىلدى
ءبىلىم • بۇگىن، 08:28
Astana IT university: ءبىلىم ساپاسىنان تسيفرلى ترانسفورماتسياعا
ءبىلىم • بۇگىن، 08:25
تەننيس • بۇگىن، 08:11
اگرارلىق عىلىمسىز العا باسپايمىز
عىلىم • بۇگىن، 08:09
ساتباەۆ ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ ەرتەڭى
عىلىم • بۇگىن، 08:06
فۋتبول • بۇگىن، 08:06
رۋحى بيىك ەل ەشقاشان جەڭىلمەيدى
رۋحانيات • بۇگىن، 08:05
ءاليا وسپانوۆا: قازاق عالىمدارىنا قولداۋ كورسەتەمىز
عىلىم • بۇگىن، 08:04
سپورت • بۇگىن، 08:04
«كەرۋەنساراي» – ەڭ ءىرى تۋريستىك كەشەن
وقيعا • بۇگىن، 08:02
عىلىم • بۇگىن، 08:01
ەل بولىپ جۇمىلماساق، ەڭسەرۋىمىز ەكىتالاي مىندەت
ساياسات • بۇگىن، 07:59
ەتنوساياسي ساۋاتتىلىق اركىمگە قاجەت
ساياسات • بۇگىن، 07:53
حرومتاۋدا ۇيدە جارىلىس بولىپ، 7 ادام زارداپ شەكتى
ايماقتار • كەشە
باتىرمۇرزاەۆ التىن، داۋلەتبەكوۆ قولا الدى
كۇرەس • كەشە
قازاقستان • كەشە
مۋزەي قورى قۇندى كارتينالارمەن تولىقتى
ونەر • كەشە
ۇلتتىق جاڭعىرۋعا جول اشقان باعدارلاما
قازاقستان • كەشە
ايماقتار • كەشە
وزگەلەردى تامسانتساق ونەرمەنەن
ونەر • كەشە
رۋحانيات • كەشە
عىلىم مەن «جاسىل ەكونوميكا» سيمبيوزى
عىلىم • كەشە
عىلىم – قوعامدى دامىتۋدىڭ قاينار كوزى
عىلىم • كەشە
قازاقستان • كەشە
ازاتتىق ءۇشىن كۇرەستىڭ ءبىر ايعاعى
تاريح • كەشە
بەلگىلى ساۋلەتشى باقىتجان اشىرباەۆ دۇنيەدەن ءوتتى
وقيعا • كەشە
ءۇش مىڭ ليتردەن استام كونترافاكتىلىك الكوگول تاركىلەندى
ايماقتار • كەشە
اقتوبەدە كوپقاباتتى تۇرعىن ۇيدەن ءورت شىقتى
وقيعا • كەشە
قۇدالىق وتكىزگەن ماقتاارالدىق جاۋاپقا تارتىلا ما?
ايماقتار • كەشە
اقتوبەدەگى شوشقا فەرماسىنىڭ باسشىسى تەرگەۋگە الىندى
ايماقتار • كەشە
ەلوردا اكىمى ازاماتتاردى قابىلدادى
ەلوردا • كەشە
11 ءساۋىر – بۇكىلالەمدىك پاركينسون دەرتىمەن كۇرەس كۇنى
مەديتسينا • كەشە
وسكەمەندە اۋە قاتىناسى ءبىر ايعا توقتاتىلادى
ايماقتار • كەشە
قاراعاندى وبلىسىندا كانالدا بالىق اۋلاۋعا تىيىم سالىنادى
ايماقتار • كەشە
يۋسۋپ باتىرمۇرزاەۆ وليمپيادا جولداماسىنا يەلىك ەتتى
سپورت • كەشە
ايماقتار • كەشە
اقتوبەدە سۋ تاسقىنىنان 20 ادام ەۆاكۋاتسيالاندى
ايماقتار • كەشە
الماتىدا Lexus كولىگى جەدەل جاردەمنىڭ وتۋىنە كەدەرگى جاسادى
ايماقتار • كەشە
اقتوبەدە تاكسي جۇرگىزۋشىسى مەكتەپ وقۋشىسىن قاعىپ كەتتى
ايماقتار • كەشە
بورالداي اۋرۋحاناسىنىڭ دارىگەرلەرى انتىنا بەرىك
مەديتسينا • كەشە
الماتىدا كارانتيندى بۇزعان نىساندار بەلگىلى بولدى
ايماقتار • كەشە
پنەۆمونيادان 5 ادام قايتىس بولدى
كوروناۆيرۋس • كەشە
ەلىمىزدە 1222 ناۋقاس كوروناۆيرۋستان ايىقتى
كوروناۆيرۋس • كەشە
وتكەن تاۋلىكتە 2842 ادامدا كوروناۆيرۋس انىقتالدى
كوروناۆيرۋس • كەشە
ايەلدەر كۇرەسىنە جەرلەستەرىمىزگە جالعىز جولداما بۇيىردى
سپورت • 10 ءساۋىر، 2021
كوكشەتاۋدا ساۋدا ءۇيىنىڭ تەرەزەسىنەن قۇلاعان جىگىت مەرت بولدى
ايماقتار • 10 ءساۋىر، 2021
زووۆولونتەرلەردىڭ باستامالارىن قولداۋعا قانشا گرانت ءبولىندى؟
قوعام • 10 ءساۋىر، 2021
كيىك ءمۇيىزىنىڭ 293 داناسى تاركىلەندى
وقيعا • 10 ءساۋىر، 2021
باتىس قازاقستانداعى ءبورلى اۋىلىندا كارانتين شارالارى كۇشەيتىلدى
ايماقتار • 10 ءساۋىر، 2021
ۇقساس جاڭالىقتار