قازاقستان رەسپۋبليكاسى­نىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى ن.ءا.نازارباەۆتىڭ 2011 جىلعى 2 مامىرداعى №67 جارلى­عى­مەن وڭىرلەردە سىرتقى مەم­لەكەتتىك قارجىلىق باقىلاۋ ور­گان­دارىن جەتىلدىرۋ تۋرالى جارلىعىمەن تەكسەرۋ كوميسسياسى قۇرىلدى. كوميسسيانىڭ نەگىزگى مىندەتى – جەرگىلىكتى بيۋد­­­جەتتەردىڭ اتقارىلۋىن، سىرت­­قى مەملەكەتتىك قارجىلىق با­قى­لاۋدى جۇزەگە اسىرۋ. مەم­لەكەت­تىك اكىمشىلىك قىز­مەت­شى­­لەردەن تۇراتىن كوميس­سيا تور­اعاسى مەن مۇشە­لەرى وبلىس­تىق ءماسليحات دەپۋتات­تارىنىڭ داۋىس بەرۋى ارقىلى 5 جىل مەرزىمگە تاعايىندالادى.

قازاقستان رەسپۋبليكاسى تۇڭ­عىش پرەزيدەنتىنىڭ 2015 جىلعى 20 مامىرداعى «100 ناق­تى قادام» ۇلت جوسپارى باعدار­لاماسىنىڭ 93-قادامىندا اۋديت پەن مەملەكەتتىك اپپارات جۇمىستارىن باعالاۋدىڭ جاڭا جۇيەسىن ەنگىزۋ، «مەملەكەتتىك اۋديت جانە قارجىلىق باقىلاۋ تۋرالى» زاڭ قابىلداۋ تاپسىرىلىپ، وسىعان سايكەس 2015 جىلى 12 قاراشادا «مەملەكەتتىك اۋديت جانە قارجىلىق باقىلاۋ تۋرالى زاڭ قابىلداندى.

مەملەكەتتىك ءاۋديتتىڭ ماق­ساتى – بيۋدجەت قاراجاتىن، مەم­لەكەت پەن كۆازيمەملەكەتتىك سەكتور سۋبەكتىلەرىنىڭ اكتيۆ­تەرىن باسقارۋدىڭ جانە پاي­دالانۋ­دىڭ تيىمدىلىگىن ارتتىرۋ. زاڭ­نىڭ نەگىزگى ەرەكشەلىگى – مەملەكەت­تىك ءاۋديتتى جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن قىزمەتشىلەردە مىندەتتى تۇردە مەملەكەتتىك اۋديتور سەرتيفيكاتى بولۋ شارت. ياعني مەملەكەتتىك اۋديتكە تولىقتاي كوشىرىلدى. باستاپقى كەزەڭدە وڭىر­لەردەگى اۋديت جونىندەگى مەم­لەكەتتىك ورگانداردا كادر تاپشىلىعى، ونىڭ ىشىندە مەملەكەتتىك اۋديتور سەرتيفيكاتى بار ماماندار جەتىس­پەۋ­شىلىگى بايقالدى. بۇل باعىت­تا جەر­گىلىكتى جەردە ماماندار تاپ­شى­­لىعىنىڭ ماسەلە­سىن شەشۋ ماق­ساتىندا تەكسەرۋ كوميسسياسى جۇيە­لى نەگىزدە مەملەكەتتىك اۋديتور­لاردىڭ بىلىكتىلىگىن ارتتىرۋدى جانە كادرلارمەن قامتاماسىز ەتۋ جونىندەگى جۇمىستاردى جانداندىرىپ كەلەدى. قازىرگى تاڭدا اتىراۋ وبلىسىندا مەم­لەكەتتىك اۋديتور سەرتيفيكاتىن تالاپ ەتەتىن 7 مەم­لەكەتتىك اكىمشىلىك لاۋازىمدى ورنى بوس تۇر. وسى ورايدا، جەرگىلىكتى جەردە ماماندار تاپشىلىعىن بولدىرماۋ ماقساتىن­دا «قارجىلىق اكادەميا» اق-پەن مەملەكەتتىك اۋديتور بىلىكتىلىگىن يەلەنۋگە ۇمىت­كەر ادامداردى سەرتيفي­كات­تاۋ قاعيدالارىنا سايكەس اتى­راۋ وڭىرىندە وقىتۋ ۇيىم­داس­تىرىلدى. قازىر قاجەت پان­دەر بويىنشا وقۋىن اياق­تاعان قارجى سالاسىنىڭ 15 ۇمىت­كەرى ۇلتتىق كوميسسيانىڭ اڭگى­مەلەسۋ كەزە­ڭىنە بارۋعا دايىن.

ەسەپ كوميتەتىنىڭ قارجىلىق بۇ­زۋ­شىلىقتاردى زەرتتەۋ جونىندەگى ورتالىعىنان ءتيىستى پاندەر بويىنشا وقۋىن اياقتاعان تەكسەرۋ كوميس­سيا­سىنىڭ بىر­نەشە قىزمەتكەرى مىن­دەت­تەلگەن پاندەر بويىنشا وڭ ناتيجە الىپ، ۇلتتىق كوميسسيانىڭ اڭگىمەلەسۋ كەزەڭىنە قۇجاتتارى ۇسى­نىلدى. ءبىر قىزمەتكەر قىر­كۇيەك ايىندا اڭگىمەلەسۋدەن ءوتىپ، مەملەكەتتىك اۋديتور سەرتيفيكاتىن يەلەندى. بۇدان بولەك، تەكسەرۋ كوميسسياسى سالالىق مەملەكەتتىك ورگان رەتىندە باستاما كوتەرىپ، جەرگىلىكتى جەردە مامان تاپشىلىعىن شەشۋ ماقساتىندا وبلىس اكىمدىگىنە جاس مامانداردى وقىتىپ، دايارلاۋعا ۇسىنىس بەردى. وبلىس كولەمىندە مەكتەپ ءبىتىرۋشى تۇلەكتەرگە مەملەكەتتىك گرانت جونىندە ءتۇسىندىرۋ جۇمىستارى تۇراقتى تۇردە جۇرگىزىلەدى. وبلىس اكىمدىگى كوميسسياسىنىڭ شەشىمىنە سايكەس، 2019-2020 وقۋ جىلىندا جەرگىلىكتى بيۋدجەتتەن بولىنگەن ءبىلىم بەرۋ گرانتتارى ارقىلى ل.ن.گۋميلەۆ اتىنداعى ەۋرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسي­تەتى كۇندىزگى وقۋ نىسانىنداعى «اۋديت جانە سالىق سالۋ» فاكۋلتەتىنىڭ «مەملەكەتتىك اۋديتور» ماماندىعى بويىنشا اتىراۋ وبلىسىنىڭ 13 مەكتەپ تۇلەگى وقۋعا قابىلدان­دى. بۇدان بولەك، نۇر-سۇلتان قالاسىنداعى جوعارى وقۋ ورىن­دارىندا جاتاقحاناعا مۇق­تاجدار سانىنىڭ جوعا­رى­­لىعىنا قاراماستان تەك­سەرۋ كوميسسياسىنىڭ سۇرانى­سىنا سايكەس، ۋنيۆەرسيتەت رەك­تورىنىڭ قولداۋىمەن جاڭا­دان قابىلدانعان ستۋدەنتتەرگە جاتاقحانا ماسەلەسى تولىعىمەن شەشىلىپ، 12 ستۋدەنت جاتاقحاناعا ورنالاستىرىلدى. ەڭ باستىسى، جەرگىلىكتى بيۋدجەتتەن بەرىلگەن ءبىلىم بەرۋ گرانتتارىنىڭ نەگىزگى ەرەكشەلىگى – وبلىستىق ءبىلىم بەرۋ باسقارماسىمەن جاساق­تالعان كەلىسىمشارتقا سايكەس ستۋدەنتتەر وقۋىن اياقتاعاننان كەيىن بەلگىلى ءبىر مەرزىمدە جەر­گىلىكتە جەردە وسى العان مامان­دىعىنا سايكەس جۇمىس ىستەۋگە مىندەتتەلەدى. وسى ورايدا، ءتيىستى وقۋ جىلدارىندا جەرگىلىكتى بيۋدجەتتەن بەرىلگەن ءبىلىم بەرۋ گرانتتارى بويىنشا وقۋىن اياقتاعان ستۋدەنتتەرگە جۇمىسقا ورنالاسۋ ماسەلەسىن شەشۋ مەحا­نيزمى قاراستىرىلۋدا. سونىمەن قاتار ەسەپ كوميتەتى تاراپىنان كادرلاردى ىنتالاندىرۋ جانە الەۋمەتتىك جاعدايلار جاساۋ ماقساتىندا حالىقارالىق جوعارى ساناتتى مەملەكەتتىك اۋديتور سەرتيفيكاتى بار قىز­مەت­كەرلەردىڭ ەڭبەك­اقىسىن جوعا­رىلاتۋ مۇمكىندىگى دە قاراس­تىرىلىپ جاتىر.

تەكسەرۋ كوميسسياسىنىڭ ەكى قىز­مەتكەرىندە حالىقارالىق سەرتيفيكات بار. كەلەر جىلى دا مامانداردى وقىتۋعا قاراجات قاراستىرىلۋدا. بۇل الدىمەن مەم­لەكەتتىك اۋديتورلار­دىڭ ەڭبەك­اقىلارى جوعارى جەكە سەك­تور­داعى اۋديتورلىق كومپا­نيالار­عا جۇمىسقا اۋىسىپ كەت­پەۋىنە جانە حالىقارالىق سەر­­تيفيكاتتاۋ بويىنشا بى­لىكتىلىگىن ارتتىرۋدى قامتا­ماسىز ەتۋ ءۇشىن قاجەت.

رۋسلان بەكتەمىر،

اتىراۋ وبلىسى بويىنشا تەكسەرۋ كوميسسياسىنىڭ توراعاسى