اكىم تارازي: اقىلمەن شەشكەن ابزال

سايلاۋ • 13 ماۋسىم، 2019

اكىم تارازي: اقىلمەن شەشكەن ابزال

327 رەت كورسەتىلدى

قازاق حالقى تاعى دا ءبىر بەلەسكە قادام باستى. ءدال وسى ءسوزدى ايتا سالۋ ءبىر قاراعاندا جەڭىل سياقتى بولعانىمەن، ونىڭ استارىندا قانشاما جىلداردىڭ ءزىل باتپان سالماعى جاتىر.

Egemen Qazaqstan

ءوز باسىم ەش نارسەگە جەڭىل-جەلپى قاراي سالاتىن ادام ەمەسپىن. ءتىپتى جۋرناليست سۇراق قويسا دا «قيىن ساۋالدار قويسا، ويلانتسا، قينالتسا» دەپ تۇرامىن. جازۋشى ءوزى ءومىر سۇرگەن قوعامىنىڭ قىر-سىرىنا ابدەن ۇڭىلمەسە، جانىن جەپ، قينالماسا ودان وقىرماندى ويلانتار، تەرەڭگە تارتار شىعارما شىقپايدى.

بيلىك تە سولاي. بىرەۋلەر ويلايدى، باسقارۋ، باستىق بولۋ وڭاي دەپ. ول بيلىكتىڭ ىستىق-سۋىعىن باستان كەشپەگەن ادامنىڭ ويى. بىرەۋگە ۇلكەن ءبىر جاۋاپتى تاپسىرما جۇكتەلەردە ەڭ الدىمەن «ول ودان بۇرىن نە تىندىردى؟»، «نەنى ۇيلەسىمدى اتقارا الدى؟» دەگەن سۇراقتار تۋىندايدى عوي، مىنە، سوعان لايىقتى جاۋاپ بولسا عانا ءىستى سەنىپ تاپسىرۋعا بولادى. ءوز باسىم ونشاقتى جىل كينوگەرلەر وداعىن باسقاردىم. شىنى كەرەك، ءتۇن ۇيقىڭ ءتورت بولىنەر ءسات از بولعان جوق. «مىنا جينالىستى دۇرىس اشپادىم با، اناۋ اكتەردى ول رولگە بەكىتكەنىم ءجون بولمادى ما، بىرەۋدىڭ جىگەرىن جاسىتتىم با، بىرەۋدى ارتىق ماقتادىم با»، دەپ ۋايىمدايسىڭ. بۇل ەندى ءجۇز ادام توڭىرەگىندەگى ۋايىم عوي. ال تۇتاس مەملەكەتتىڭ ىسىنە جاۋاپتى ەڭ باستى ادامنىڭ باسىنداعى وي مەن ۋايىم قانداي بولماق؟ قيىن، ارينە. وعان كوبىمىز باس قاتىرىپ جاتپايمىز. بىراق ءبارىمىزدىڭ ويىمىزداعى بولسا دەيمىز.

ءسوزىمنىڭ باسىندا ايتقان بۇگىنگى بەلەسكە جەتۋ جولىندا قازاق حالقى از تەر توككەن جوق. تاۋەلسىزدىكتىڭ وتىز جىلى وتە كۇردەلى كەزەڭ بولدى. اسپانعا ۇشاتىن راكەتانىڭ نەگىزگى كۇش-قۋاتى جەردەن كوتەرىلگەن از عانا ساتكە جۇمسالادى ەكەن عوي، نۇرسۇلتان ءابىش ۇلى نازارباەۆ باسقارعان ۋاقىت سونداي كەزەڭ بولدى.

ەل باسقارۋ ءۇشىن ءبىرىنشى كورەگەن، فيلوسوف بولۋىڭ كەرەك، سوسىن اسا توزىمدىلىك قاجەت. ەكى جاقتاعى كورشىلەرىمىزبەن ءتىل تابىسىپ، ءمۇمكىندىكتىڭ بارىنشا مەملەكەت مۇددەسىن قورعاۋعا مىقتى جۇيكە كەرەك. نۇرسۇلتاننىڭ ەرلىگى دەپ ايتام، سونىڭ ءبارىن اقىلمەن، سابىرمەن ەڭسەردى. تۋعان حالقىمەن ءتىل تابىسا ءبىلدى. ەل مەن ەلباسىنىڭ كوزگە كورىنە بەرمەس ۇيلەسىمى ارقاسىندا وسىنداي كۇنگە جەتىپ وتىرمىز. قازىرگى سايلانعان پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆتا دا وسىنداي قاسيەت بار.

ەل بولعان سوڭ ماسەلە تۋماي، قيىندىق بولماي تۇرمايدى. ونى اقىلمەن، جۇيەلى تارتىپپەن شەشۋ كەرەك. بۇقارانىڭ شارۋاسىنا شەكەدەن قاراپ، شەرتيىپ تۇراتىن زامان ەمەس قازىر. بيۋروكراتيا حالىقتىڭ ىزاسىن تۋدىرادى. ءىسىن ىلگەرى باستىرمايدى. ءار اۋىلدىڭ اكىمى ءار وتباسىمەن اسىرەسە، قيىنشىلىعى بار وتباسىلارمەن جەكە جۇمىس جاساۋى كەرەك. تىڭداي ءبىلۋى ءتيىس. ۇسىنعان جۇمىسىن ىستەمەسە، باس تارتسا ونى اي، كۇن، ساعاتىمەن جازىپ قويسىن، «جۇمىس جوق» دەپ شۋ شىعارسا، «بەرى كەل» دەپ كورسەتسىن كوزىنە.

تالابىن دۇرىس ءارى زاڭدى ايتقان جۇرتقا جۇدىرىعىن كورسەتىپ، شوقپارىن الا جۇگىرۋگە بولمايدى. اۋدان، قالا اكىمدەرى وزدەرى، ورىنباسارلارى، تاعى دا باسقا قىزمەتكەرلەر حالىقتىڭ شىن جاعدايىن، شىن تىلەگىن ابدەن تىڭداۋى، بىلۋلەرى كەرەك. ءبىر-ءبىرىن جازعىرا سالۋ وڭاي. ول – ماسەلەنى شەشەر جول ەمەس.

تابىسقا جەتەتىن حالىق تا جەكە ادام سەكىلدى ءوز-ءوزىن جەڭۋى كەرەك. جالقاۋلىعىن جەڭۋى كەرەك، دۇرمەكشىلدىگىن جەڭۋى كەرەك، «پالەن سونداي ەكەن دەسىن» دەگەن پايداسىز ماقتاننان ءوزىن جەڭۋى كەرەك. اتقارۋشى بيلىككە ساۋاتتى، سالماقتى تالاپتارى مەن ۇسىنىستارىن دا ايتا ءبىلۋى ءتيىس. سوندا حالىق ءبارىن جەڭەدى. جاڭا سايلانعان پرەزيدەنت حالىقتى سول جەڭىسكە باستايدى دەپ سەنەمىن!

اكىم تارازي،

جازۋشى-دراماتۋرگ،

مەملەكەتتىك سىيلىقتىڭ لاۋرەاتى

كۇننىڭ ماڭىزدى جانە وزەكتى جاڭالىقتارىن «ەگەمەن قازاقستان» تەلەگرام كانالىنان وقىڭىز