ەركىن ەكونوميكالىق ايماقتى دامىتۋدىڭ جاڭا تەتىكتەرى

ەكونوميكا • 16 مامىر، 2019

ەركىن ەكونوميكالىق ايماقتى دامىتۋدىڭ جاڭا تەتىكتەرى

كەشە ەلوردادا ەركىن ەكونوميكالىق ايماقتار بويىنشا دۇنيەجۇزىلىك كەدەن ۇيىمىنىڭ وڭىرلىك فورۋمى ءوتتى. باسقوسۋعا دۇنيەجۇزىلىك كەدەن ۇيىمى، اقش-تىڭ حالىقارالىق دامۋ اگەنتتىگى، ەۋروپالىق كوميسسيا سىندى ۇيىمداردىڭ كەدەن قىزمەتى وكىلدەرى قاتىستى.

ەركەجان ايتقازى

فورۋم اياسىندا نەگىزگى ماسەلەلەردىڭ ءبىرى رەتىندە قازاقستان اۋماعىنداعى ەركىن ەكونوميكالىق ايماقتاعى ساۋدانى جەڭىلدەتۋ جولدارى تالقىلاندى. سونىمەن قاتار كەدەندىك باقىلاۋ بويىنشا تۇراقتى جۇمىس جۇرگىزۋدىڭ تەتىكتەرىن قاراستىرۋعا نازار اۋدارىلدى. ەركىن ەكونوميكالىق ايماقتىڭ ەكونوميكالىق ارتىقشىلىقتارى مەن كەدەندىك باقىلاۋ راسىمدەرىن جەڭىلدەتۋ، اتالعان سالاداعى دۇنيەجۇزىلىك كەدەن ۇيىمىنا مۇشە ەلدەردىڭ تاجىريبەسى كەڭىنەن ءسوز بولدى.

جيىندا ءسوز العان قارجى ۆيتسە-ءمينيسترى قانات باەدىلوۆ بۇگىندە ەلىمىزدە 12 ەركىن ەكونوميكالىق ايماق قۇرىلعانىن ايتا كەلىپ، بۇل باعىتتا قازاقستاننىڭ وزگە مەملەكەتتەرگە ۇلگى ەتەرلىك باستامالارى بار ەكەنىن جەتكىزدى. سونىمەن قاتار ەكونوميكانىڭ نەگىزگى تەتىگى سانالاتىن ەركىن ەكونوميكالىق ايماقتى دامىتۋ ءۇشىن ەلدەگى ينۆەستيتسيالىق احۋالدىڭ دا تارتىمدى، تۇراقتى، جۇيەلى ەكەنىن ايتتى.

دۇنيەجۇزىلىك ساۋدا ۇيىمىنىڭ ساقتاۋ جانە وڭتايلاندىرۋ دەپارتامەنتىنىڭ ديرەكتورى اننا ب.حينوحوسا قازاقستاننىڭ حالىقارالىق ساۋدانى دامىتۋ بويىنشا اتقارعان جۇمىستارىن جوعارى باعالاپ، فورۋم اياسىندا ەركىن ەكونوميكالىق ايماقتى دامىتۋ ءۇشىن يننوۆاتسيالىق جوبالاردان باستاپ، كەدەندىك باقىلاۋ قىزمەتىنىڭ زاڭ اياسىنداعى جۇمىستارى جان-جاقتى تالقىلاناتىنىن ايتتى.

− بۇگىندە كوپتەگەن مەملەكەتتەر كۇن سايىن قارىشتاپ دامىعان جاڭا تەحنولوگيالاردى ەركىن ەكونوميكالىق ايماقتى دامىتۋ ماقساتىنا ءتيىمدى پايدالانۋدى ءجۇزەگە اسىرۋدا. ونىڭ ىشىندە ءساتتى جۇزەگە اسقان جوبالار جەتەرلىك. مىنە، سولاردىڭ وزىق ءۇلگىسىن ءوزارا ءبولىسۋ ارقىلى بۇل سالانىڭ ىلگەرىلەۋىنە مۇمكىندىك تۋماق. ءبىزدىڭ ۇيىمدا 100-دەن اسا مەملەكەت كەدەندىك-اكىمشىلىك باقىلاۋ بويىنشا ورتاق جۇمىس ءجۇرگىزۋدە. سوڭعى جىلدارى ەركىن ەكونوميكالىق ايماقتارداعى كەدەندىك قىزمەت سالاسى بويىنشا جان-جاقتى قامتىلعان تۇجىرىمداما دايىندالۋدا. سول ارقىلى ەەا-نىڭ الەۋەتى مەن مۇمكىندىكتەرى ارتىپ كەلە جاتقانىن كورىپ وتىرمىز، – دەدى اننا ب.حينوحوسا. ونىڭ ايتۋىنشا، دۇنيەجۇزىلىك ساۋدا ۇيىمىمەن جۇمىس ىستەيتىن ەلدەردەگى ەەا-نىڭ كەدەندىك باقىلاۋ سالاسىندا ءالى دە بولسا وڭ شەشىمى تابىلماعان ماسەلەلەر بار.

– ەركىن ەكونوميكالىق ايماقتارداعى كاسىپورىندار سالىقتان بوساتىلادى، باسقا دا كەيبىر ماسەلەلەرگە مەملەكەت تۇسىنىستىكپەن قارايدى. دەسە دە، مۇنداي مۇمكىندىكتىڭ سوڭى كاسىپورىنداردىڭ زاڭ بۇزۋشىلىقتارىنا اكەلەدى. ءتىپتى، كونتراباندالىق تاۋارلاردى وسى ايماقتار ارقىلى وتكىزۋ فاكتىلەرى ءتىركەلدى. ودان بولەك، ەسىرتكى تاسىمالى، زاڭسىز اقشا بوپسالاۋ سىندى ارەكەتتەر دە تىركەلگەن بولاتىن. سوندىقتان ەەا-نى قالىپتاستىرۋ، دامىتۋمەن قاتار، زاڭدى بەلشەدەن باسقان كەلەڭسىز تۇستارىن جويۋ كۇن تارتىبىندەگى ءماسەلەگە اينالۋى ءتيىس، – دەدى ءدۇنيەجۇزىلىك ساۋدا ۇيىمىنىڭ ساقتاۋ جانە وڭتايلاندىرۋ دەپارتامەنتىنىڭ ديرەكتورى.

فورۋمدا قارجى مينيسترلىگى مەملەكەتتىك كىرىستەر كوميتەتى ءتوراعاسىنىڭ ورىنباسارى ومىرزاق بەيىسپەكوۆ:

− قازاقستان ەۋرازيا كىندىگىندە، ەۋروپالىق جانە ازيا-تىنىق مۇحيتى ايماعىنىڭ دۇنيەجۇزىلىك كەدەن ۇيىمىنا مۇشە ەلدەردىڭ توعىسىندا ورنالاسقان. ءبىز ەكى ءىرى ايماقتىڭ كەدەن اكىمشىلەرىنىڭ كوپتەگەن وكىلدەرىنىڭ وسىناۋ فورۋمعا قاتىسىپ جاتقانىن جوعارى باعالايمىز، – دەدى.

سونىمەن قاتار ول وسى جىلدىڭ ناۋرىزىندا دۇنيەجۇزىلىك كەدەن ۇيىمىنىڭ باس حاتشىسى كۋنيو ميكۋريانىڭ قازاقستانعا رەسمي ساپارمەن كەلىپ، ۇكىمەت باسشىسى اسقار مامينمەن كەزدەسكەنىن ەسكە سالدى.

فورۋم بارىسىندا ەركىن ەكونوميكالىق ايماقتىڭ تابىستى دامۋىنا جاڭا سەرپىن بەرەتىن ونەركاسىپتەر مەن ايماقتاردىڭ ينفراقۇرىلىمىن جانداندىرۋ ماسەلەلەرىنە باسىمدىق بەرىلدى.