ادەبيەت • 26 قاڭتار، 2023
قاعاز جۇتىپ، سيا ءىشىپ جۇرگەن ستۋدەنتتىك قىزىلكۇرەڭ مەزەتتەردە «جاس تولقىن» سەرياسىمەن شىققان جيناقتار لەگى قولعا تۇسكەن. بۇكىلگە جۋىعىن مۇدىرمەي وقىپ شىققامىز. ىشىندەگى ءبىر كىتاپ ءۇيىر ىشىندەگى الاداي وعاش وي سىيلاپ، تەبىرەنىسكە تۇسىرگەن. ەسىمى – «جۇمباق كىتاپ».
ادەبيەت • 24 قاڭتار، 2023
پوەزيا دەگەندە تابيعات پەن بولمىس ويعا ورالادى. ماسەلەن، يسپان اقىنى حۋان رامون حيمەنەستى وقي وتىرىپ سول ەلدىڭ تەڭبىلكوك اسپانىن، تۇتاس حالىقتىڭ سەزىمتال جۇرەگى مەن اسەمدىككە قۇمار بولمىسىن كورەمىز. ال پول ۆەرلەندى وقي وتىرىپ فرانتسۋز جۇرتىنىڭ اڭعال دا ساڭعال اقجارما، بىردە اقىل كۋلتىن العا شىعارىپ، بىردە بارلىق قاعيداتتاردى شەتكە ىسىرىپ تەك جۇرەك امىرىنە مويىنسۇناتىن ەركە مىنەزىن سەزىنەمىز.
ادەبيەت • 22 قاڭتار، 2023
فرانتسۋز ادەبيەتى – توعىز جولدىڭ تورابىنداعى الىپ شاھار ىسپەتتى. الەمنىڭ قاي تۇكپىرىندەگى شىعارماشىلىق يەلەرى بولسىن سول قالادان ىزدەگەنىن تابادى، سۇيگەنىن الادى. قايبىر ەلدىڭ ۇلى اقىنىنىڭ ءتۇبىن زەردەلەسەك، فرانتسۋز مادەنيەتىنىڭ قاينارىنان ءنار العان بولىپ شىعادى. ماسەلەن، پۋشكين فرانتسۋز ءتىلىن انا تىلىندەي جەتىك ءبىلىپ، باي قازىناسىمەن سۋسىنداسا، لاتىن امەريكا پوەزياسىنىڭ اتاسى رۋبەن داريو پول ۆەرلەندى ۇستاز تۇتتى. پابلو نەرۋدا ون جەتى جاسىندا-اق فرانتسۋز ءتىلىن ۇيرەنىپ، «ەۋروپا دەگەنىمىز اپوللينەر مەن پەتراركا» دەسە، يراننىڭ جاڭا ءداۋىر پوەزياسىنىڭ نەگىزىن قالاۋشى نيما يۋشيدج تەگەرانداعى سەن-لۋي كوللەدجىندە فرانتسۋز ءتىلىن مەڭگەرىپ، پوەزياعا وزگەشە ورنەك سالدى.
تاريح • 18 قاڭتار، 2023
كۇي تاريحى – ەل مەن جەر، ۇلت جادى تاريحىنىڭ بولىگى. قايبىر قوردالى شىعارما بولسىن الۋان سەبەپتەن، الابوتەن وقيعادان باستاۋ الىپ، سوڭىنا اڭىز قالدىرىپ وتىرعان.
ادەبيەت • 17 قاڭتار، 2023
وڭتۇستىككە كوكتەم ەرتە كەلەر ەدى. ءالسىن-ءالسىن اۋا دىردەك قاعىپ، اقشۋلان بەلدەر ماساتىداي قۇلپىرىپ سالا بەرەتىن. اسىرەسە ون جەتى-ون سەگىز جاستاعى بىزدەي ستۋدەنت ءۇشىن كوكتەمنىڭ كەلۋى مەرەكەمەن بىردەي ەدى. قۇيقىلجىعان ناۋرىزەك قۇس اينالانى اسەم ۇنىنە بولەپ، جان دۇنيەدە اقۇلپەك ءۇمىت پەن ماحاببات يىرىمدەرى بىرگە تولقيتىن.
سۇحبات • 16 قاڭتار، 2023
كارين فەلنەر: پوەزيا – ەشقانداي شەكاراعا قارامايتىن ورتاق ءتىل
كارين فەلنەر – قازىرگى نەمىس پوەزياسىنىڭ جارقىن وكىلى. قازاقستانداعى گەتە ينستيتۋتىنىڭ «Grand Tour Zentralasien» اتتى جوباسى اياسىندا كارين حانىممەن اڭگىمەلەسۋدىڭ ءساتى تۇسكەن بولاتىن.
رۋحانيات • 13 قاڭتار، 2023
گەربەرت سپەنسەر: «ەگەر ادامنىڭ ءبىلىمى جۇيەسىز بولسا، كوپ بولعان سايىن سوعۇرلىم ۋايىم-قايعىسىن ەسەلەمەك»، دەگەن پىكىر ايتتى. راسىندا، ءبىلىم الۋ بار دا، ونى جۇيەلەۋ، وي قورىتۋ، ۇلتتىق مەنتاليتەتتىڭ ديىرمەنىنە سالىپ ۇگىتۋ بار. مۇستافا شوقاي «وتارشىلداردىڭ مادەني قارۋى» ماقالاسىندا پۋشكيننىڭ ەلىمىزگە شەكتەن تىس ناسيحاتتالىپ وتىرعانىن قاۋىپكە بالايدى. قايراتكەر: «ورىس حالقى پۋشكينىمەن ماقتانۋعا حاقىلى. پۋشكين دە وعان تۇراتىن تۇلعا. الايدا پۋشكين مۇرالارى ءبىزدىڭ حالقىمىزدىڭ تانىم-تۇسىنىگىنە، رۋحاني بولمىسىنا ەشبىر جاناسپايدى. سول سەبەپتى ونىڭ شىعارمالارىن كۇشتەپ اۋدارتىپ، ونىڭ ەسىمىن باليعاتقا تولماعان جاس ۇرپاقتىڭ ساناسىنا زورلاپ سىڭىرگۋگە باعىتتالعان بولشەۆيكتىك ءىس-ارەكەتتەر ءبىزدىڭ حالقىمىزدىڭ باسىنا ورناعان مادەني جانە ۇلتتىق بوداندىقتىڭ ەڭ جارقىن بەلگىلەرىنەن باسقا ەشتەڭە دە ەمەس»، دەپ شارق ۇرادى. ءيا، XX عاسىردا تولاسسىز اۋدارىلعان ورىس شىعارمالارى ءبىر قىرىنان رۋحانياتىمىزعا العا جىلجۋعا ۇلەس قوسسا، ەكىنشى قىرىنان ۇلتتىق مىنەزىمىزگە، ءداستۇرلى بەدەرىمىز بەن ادەبىمىزگە ەداۋىر كەرى وزگەرىس اكەلدى.
رۋحانيات • 11 قاڭتار، 2023
سۋرەت پەن ءتۇس – بەيمالىم سىرلاردى ايشىقتاپ، دەرەكسىز قۇندىلىقتاردى اقىلعا ەنگىزۋشى ىسپەتتى. كەيبىر جاڭالىقتار ءتۇس ارقىلى اشىلسا، كەيبىر سۋرەتتەر قوعامنىڭ وي-ساناسىنا اسەر ەتكەن.
ادەبيەت • 09 قاڭتار، 2023
بودلەر... ول ءداۋىر تۋدىرعان دانىشپان ويدىڭ اعىنى، شەڭبەرگە سىيماس عاسىردىڭ بۇلا پەرزەنتى. كۇندەلىگىندە بولاشاققا ءتىل قاتىپ، «سىزدەر مەنى ءسۇيۋ ارقىلى سۇلۋلىققا قىزمەت ەتۋلەرىڭىز ءۇشىن، مەن بارلىق قاعيداتتاردان تىس ويلايمىن...»، دەگەن وي قالدىرادى. بودلەر دۇنيەنىڭ قۇبىجىق جاۋىزدىعى مەن اسقان سۇلۋلىعىن قاتار كورە ءبىلدى. ول «قايىرشىلىقتان، اۋرۋدان، مەلونحوليادان ارىلۋدىڭ جالعىز جولى ىزدەنىسكە دەگەن ىنتا»، دەپ ەسەپتەدى. بار كۇشىن سالىپ مۇشەسى تالعانشا وقۋ مەن جازۋدى ادەت ەتتى. 1957 جىلى شىققان «ز ۇلىمدىق گۇلدەرى» كىتابى ادامگەرشىلىك قاعيداتتارعا جات دەپ تانىلىپ، باسىپ شىعارۋعا تىيىم سالىندى. ءبىلىمسىز ءدىندارلار مەن ەسسىز توبىردى، ءتان ءۇشىن تاعات تاپقان، تەرەڭدى بىلمەس جاتىپىشەر پەندەلەردى قاتاڭ سىنعا الدى. بۇگىنگى اڭگىمە اقىننىڭ «پاريجدىك سپلين»، پروزامەن جازىلعان ولەڭدەرى حاقىندا بولماق.
ادەبيەت • 06 قاڭتار، 2023
«قالقامان-مامىر»: سيرەك جانرداعى پرەمەرا
شاكارىم – وتكەن عاسىرداعى ەڭ قۇپيا، ەڭ تىلسىم ەسىم. ۇلتىن اعارتۋ جولىندا ادامدىق بورىش ءۇشىن كۇرەسكەن قايراتكەر تۇلعانىڭ پوەمالارى ويلى وقىرماننىڭ التىن قازىناسىنا اينالدى. «استانا وپەرا» تەاترىندا اقىن شاكارىم قۇدايبەردى ۇلىنىڭ پوەماسى جەلىسى بويىنشا جازىلعان «قالقامان – مامىر» ۇلتتىق وپەرا-بالەتىنىڭ پرەمەراسى ءوتتى. كومپوزيتور بالنۇر قىدىربەكتىڭ مۋزىكاسىمەن ارلەنگەن قويىلىم 28-29 جەلتوقساندا كورەرمەنگە جول تارتتى. «قالقامان-مامىر» وپەرا-بالەتىنىڭ قويۋشى ديريجەرى – قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى ابزال مۇحيتدين بولسا، قويۋشى رەجيسسەر – قازاقستان مەملەكەتتىك سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى، رەسەيدىڭ حالىق ءارتىسى يۋري الەكساندروۆ.
