ماەك – ءبىرتۇتاس ەنەرگەتيكالىق جانە سۋ ءوندىرۋشى كەشەن, ونىڭ نەگىزگى مىندەتى – ماڭعىستاۋ جانە ءىشىنارا اتىراۋ وبلىستارىن ەلەكتر ەنەرگياسىمەن, اقتاۋ قالاسىن جىلۋ ەنەرگياسىمەن, اۋىز سۋمەن, ىستىق جانە تەحنيكالىق سۋمەن قامتاماسىز ەتۋ. ماەك-تە نەگىزگى قۇرال-جابدىقتاردىڭ 80%-دان استام توزۋى كاسىپورنى قىزمەتىن توتەنشە جاعدايعا سوقتىرعان بولاتىن.
پرەمەر-مينيسترگە «ماەك» جشس باس ديرەكتورى ج.سۇيىنشاليەۆ كاسىپورىننىڭ اعىمداعى دايىندىعى جانە ونى ودان ءارى جاڭعىرتۋ جوسپارلارى تۋرالى باياندادى.
ايتۋىنشا, بيىل كاسىپورىننىڭ ءوز قاراجاتى ەسەبىنەن تۋربواگرەگاتتارعا, قازاندىق اگرەگاتتارىنا جانە قوسالقى جابدىقتارعا كۇردەلى جوندەۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلىپ جاتىر. ابدەن توزىعى جەتكەن قۇرىلعىلاردى اۋىستىرۋ ءۇشىن ماڭعىستاۋ وبلىسى اكىمدىگىنىڭ رەزەرۆىنەن 2,6 ملرد تەڭگە بولىنگەن. سونىمەن قاتار پرەمەر-ءمينيستردىڭ تاپسىرماسى بويىنشا جاڭا جابدىقتار مەن قوسالقى بولشەكتەر ساتىپ الۋعا ۇكىمەت رەزەرۆىنەن تاعى 4,9 ملرد تەڭگە ءبولىندى. قازىرگى ۋاقىتتا جابدىقتاردى جەتكىزۋشىلەرمەن كەلىسىمشارتتار جاسالدى, ولار وسى جىلدىڭ قاراشا-جەلتوقسان ايلارىندا جەتكىزىلەدى.
ءا.سمايىلوۆقا جەو جابدىعىنىڭ ەداۋىر توزۋىنا بايلانىستى 2024 جىلى №3 ەنەرگوبلوكتى ءىشىنارا جاڭعىرتۋ ارقىلى كۇردەلى جوندەۋ جۇمىستارى جوسپارلانعانى تۋرالى باياندالدى. سونداي-اق 2025 جىلى №2 ەنەرگوبلوكتى جانە 2026 جىلى №1 ەنەرگوبلوكتى تولىق جاڭعىرتۋ ارقىلى كۇردەلى جوندەۋ جۇرگىزۋ جوسپارلانعان. جىلۋ ەلەكتر ورتالىعىنىڭ باس عيماراتىنداعى اياقتالماعان قۇرىلىس الاڭىندا №4 ەنەرگوبلوك سالۋ جوسپارلانىپ وتىر. قۇرىلىس الاڭىنا بارلىق قاجەتتى ينجەنەرلىك كوممۋنيكاتسيالار تارتىلعان. ىسكە اسىرۋ مەرزىمى – 2027 جىلدىڭ 4-توقسانى. جالپى, قولدانىستاعى ەنەرگوبلوكتەردى جاڭعىرتۋ جانە جاڭالارىن سالۋ ەسەبىنەن گەنەراتسيا تۇتاستاي العاندا 420 مۆت-عا ارتپاق.
ەكى سۋ جىلىتۋ قازاندىعىنىڭ قۇرىلىسى مەن 1-جەو-دەگى №7 قازاندىق اگرەگاتىن, سونداي-اق №10 قازاندىق اگرەگاتىن جاڭعىرتۋ جانە 2-جەو-داعى №7 تۋربواگرەگاتتى كوندەنساتورلىق تۋربيناعا اۋىستىرا وتىرىپ قايتا جاڭارتۋ سىندى جوبالار بويىنشا قازىرگى تاڭدا تەحنيكالىق قۇجاتتار دايىندالىپ, مەملەكەتتىك ساراپتامانىڭ وڭ قورىتىندىسى الىندى. بۇگىندە جوبالىق-سمەتالىق قۇجاتتامانى ازىرلەۋ بويىنشا كونكۋرستىق راسىمدەر جۇرگىزىلىپ جاتىر.
پرەمەر-مينيستر اپاتتى جاعدايداعى جابدىقتى اۋىستىرۋ كومبيناتتىڭ تەحنيكالىق جاعدايىن جاقسارتىپ, جۇمىس قابىلەتىن ارتتىرۋعا مۇمكىندىك بەرەتىنىن اتاپ ءوتتى. ياعني گەنەراتسيالىق قۋات كوزدەرىنىڭ ءوشىپ قالۋى جانە تۇتىنۋشىلار ءۇشىن شەكتەۋلەردى ەنگىزۋ سياقتى تاۋەكەلدەر بارىنشا ازايادى.
بۇدان ءارى ۇكىمەت باسشىسىنا «كاسپي» سۋ تۇششىتۋ زاۋىتى» جشس ديرەكتورى ن.اققۇلوۆ زاۋىت ونىمدىلىگىن تاۋلىگىنە 40 مىڭ تەكشە مەترگە جەتكىزۋ جۇمىستارى تۋرالى باياندادى.
نىساندى جاڭعىرتۋعا مەملەكەتتىك بيۋدجەتتەن 12 ملرد تەڭگەدەن اسا, ال ۇكىمەت رەزەرۆىنەن قوسىمشا 5 ملرد تەڭگەدەن اسا قارجى ءبولىنىپ, قازىرگى تاڭدا جوبا بويىنشا قۇرىلىس جۇمىستارى 90%-عا ورىندالدى. سونداي-اق زاۋىتتا جاڭا سورعى قوندىرعىلارى, سۋدى الدىن الا تازارتۋ سۇزگىلەرى, سۋدى مينەرالداندىرۋعا ارنالعان سۇزگى-كونديتسيونەرلەر, ارالاستىرۋ كامەرالارى, ەلەكتر جەلىلەرى مەن ترانسفورماتورلىق قوسالقى ستانسالار ورناتىلعان. ءا.سمايىلوۆ مۇنايلى جانە قاراقيا اۋداندارىنىڭ ەلدى مەكەندەرى ءۇشىن اۋىز سۋدىڭ نەگىزگى كوزى ءدال وسى زاۋىت بولىپ وتىرعانىن اتاپ ءوتتى. قازىر ونىڭ قۋاتى تاۋلىگىنە 20 مىڭ تەكشە مەتردى قۇرايدى. ول 180 مىڭنان اسا ادامدى سۋمەن قامتاماسىز ەتەدى.
– حالىقتىڭ جىل سايىنعى ءوسىمىن, سونداي-اق كاسپي تەڭىزىنىڭ جاعالاۋىندا تۋريستىك كلاستەردىڭ دامۋىن ەسكەرە وتىرىپ, اۋىز سۋ ءوندىرىسىن ۇلعايتۋ ماسەلەسى اسا وزەكتى. وسىعان بايلانىستى پرەزيدەنت «كاسپي» تۇششىلاندىرۋ زاۋىتىن تاۋلىگىنە 40 مىڭ تەكشە مەترگە دەيىن كەڭەيتۋ جوباسىن ىسكە اسىرۋدى تاپسىردى. ۇكىمەت تاراپىنان قاجەتتى قارجىلىق قولداۋ كورسەتىلدى. وبلىس اكىمدىگىنە وسى جوبانى جىل سوڭىنا دەيىن اياقتاۋ قاجەتتىگىن تاعى دا ەسكە سالامىن, جاڭا جىلدان باستاپ حالىق سۋمەن قاجەتتى كولەمدە قامتاماسىز ەتىلۋگە ءتيىس, – دەدى پرەمەر-مينيستر.
ۇكىمەت باسشىسى اقتاۋداعى جاڭا وقۋشىلار سارايىنىڭ جۇمىسىمەن تانىستى. جاڭا نىسان جاقىن ارادا ءوزىنىڭ العاشقى وقۋشىلارىن قابىلدايدى. وقۋشىلار سارايى وبلىس ورتالىعىندا, سونداي-اق جاقىن ماڭداعى مۇنايلى جانە تۇپقاراعان اۋداندارىندا تۇراتىن 5 000-نان اسا بالانى تەگىن قوسىمشا بىلىممەن قامتۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. مۇندا كوركەم, عىلىمي-تەحنيكالىق جانە جالپى گۋمانيتارلىق باعىتتاعى ۇيىرمەلەر, سپورت سەكتسيالارى جۇمىس ىستەيدى. وقۋشىلار سارايىندا xop, وركەستر جانە مۋزىكالىق اسپاپتاردا ويناۋدى ۇيرەتەتىن جەكە ساباقتار قاراستىرىلعان, حورەوگرافيالىق ستۋديا, اۆيامودەلدەۋ بولمەلەرى, كومپيۋتەرلىك سىنىپ, امبەباپ سپورت زالى, سپورتتىق ءجۇزۋ بويىنشا جاتتىعۋ باسسەيندەرى, يوگا جانە اەروبيكا زالدارى, ديزاين جانە بەينەلەۋ ونەرى ستۋدياسى, قولونەر جانە ماتەريالداردى كوركەم وڭدەۋ شەبەرحانالارى, ادەبي-دراما ستۋدياسى, كىتاپحانا, كوۆوركينگ-كەڭىستىك جانە IT-تەحنولوگيالار زەرتحاناسى بار. وقۋشىلار اراسىندا شاحماتتى كەڭىنەن ناسيحاتتاۋ ماقساتىندا گروسسمەيستەر, شاحماتتان الەم جانە ازيا چەمپيونى ب.اساۋباەۆانىڭ شاحمات شەبەرلىگى مەكتەبى اشىلادى.
پرەمەر-مينيستر ءا.سمايىلوۆ اقتاۋدا قازاقستاننىڭ جانە الەمنىڭ باسقا دا ەلدەرىنىڭ 300-دەن اسا تۋريستىك بيزنەس وكىلىنىڭ قاتىسۋىمەن ءوتىپ جاتقان ءتۋريزمدى دامىتۋ جونىندەگى حالىقارالىق فورۋمعا قاتىستى.
شىۇ ەلدەرىنىڭ مينيسترلەرى, حالىقارالىق قوناقۇيلەر, ءىرى وتاندىق جانە شەتەلدىك تۋروپەراتورلار, اۋە كومپانيالار جەلىلەرىنىڭ باسشىلارى, سونداي-اق ينۆەستورلار, حالىقارالىق ساراپشىلار, ديپلوماتيالىق كورپۋس جانە مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ وكىلدەرى قاتىسقان فورۋمدا پرەمەر-مينيستر مەملەكەتتىڭ ءتۋريزمدى دامىتۋعا, ءتول مادەنيەتىمىز بەن داستۇرلەرىمىزدى ناسيحاتتاۋعا ۇلكەن ءمان بەرىپ وتىرعانىن اتاپ ءوتتى.
– ءبىز «زاكىرلىك» جوبالار ىسكە اسىرىلاتىن ماڭىزدى 10 تۋريستىك ايماقتى انىقتادىق. ولاردىڭ ءبىرى – كاسپي تەڭىزىنىڭ جاعالاۋى. بۇل – ەرەكشە فاۋناسى, كوركەم جاعاجايلارى مەن ەجەلگى كورىكتى جەرلەرى بار ەرەكشە مەكەن. ءبىز كەز كەلگەن قوناق ءۇشىن بارىنشا قولايلى جاعداي جاساۋعا نيەتتىمىز. مەملەكەتتىڭ دە, جەكە سەكتوردىڭ دا كۇش-جىگەرى وسىعان باعىتتالعان, – دەدى ۇكىمەت باسشىسى.
ءا.سمايىلوۆ تۋريستىك تۋرلاردى ۇيىمداستىرۋ جانە بيولوگيالىق اركەلكىلىكتى ساقتاۋ ءۇشىن ينۆەستورلار قورشاعان ورتاعا زيان كەلتىرمەيتىن جاڭا نىساندار مەن جوبالار جاساۋعا بەلسەندى تۇردە تارتىلىپ وتىرعاندىعىن, ەلىمىزدىڭ حالىقارالىق تۋريستىك نارىقتا باسەكەگە تۇسە الاتىن بىرەگەي تۋرلاردى ۇسىنا الاتىندىعىن دا ايتتى. سونداي-اق پرەمەر-مينيستر بۇگىندە ەل ازاماتتارى ۆيزاسىز جۇرە الاتىن مەملەكەتتەردىڭ سانى 80-گە دەيىن ارتقانىن, حالىقارالىق اۋە قاتىناسىنىڭ گەوگرافياسى كەڭەيىپ كەلە جاتقانىن قوزعادى.
– وتكەن جىلدان بەرى مەملەكەتتىك قولداۋ شارالارى بويىنشا تۋريزم نىساندارىن سالۋ, تاۋ شاڭعىسى كۋرورتتارىن دامىتۋ جانە تۋريستىك اۆتوبۋستار ساتىپ الۋ جوبالارى قامتىلدى. شەتەلدىك تۋريستەر تارتۋ ءۇشىن مەملەكەت تۋروپەراتورلارعا دا سۋبسيديا بەرەدى. سونداي-اق ەل ىشىندە ساياحاتتايتىن قازاقستان ازاماتتارى ءۇشىن بالالار اۋە بيلەتتەرى سۋبسيديالانادى. كەيىنگى ءۇش جىلدا سالاعا 4 ملرد دوللار كولەمىندە ينۆەستيتسيا تارتىلىپ, 400-دەن اسا تۋريستىك نىسان سالىندى. رەسپۋبليكادا «Hilton», «Marriott», «Wyndham», «Accor» جانە تاعى دا باسقا وسى سياقتى 20-دان اسا تانىمال حالىقارالىق قوناقۇي جەلىسى ەسىگىن ايقارا اشتى. ءبىز شەتەلدىك جانە وتاندىق ينۆەستورلاردى قازاقستاننىڭ تۋريزم سالاسىن ەل ۇكىمەتىنىڭ قولداۋىمەن ۇزاقمەرزىمدى ينۆەستيتسيا سالۋ مۇمكىندىگى رەتىندە قاراستىرۋعا شاقىرامىز, – دەدى ءاليحان سمايىلوۆ.
ۇكىمەت باسشىسى جول بويىنداعى سەرۆيستىك نىسانداردى پايدالانۋ ساپاسى ماسەلەلەرىن شەشىپ, اگروتۋريزمدى دامىتۋ شارالارىن ازىرلەۋ قاجەتتىگىن, تۋريزم جانە سپورت يندۋسترياسىن قولداۋ كورپوراتيۆتىك قورىنىڭ ماسەلەلەرىن وعان سپورت سالاسىنىڭ عانا ەمەس, تۋريزم سالاسىنىڭ دا جوبالارىن قارجىلاندىرۋ قۇقىعىن بەرە وتىرىپ, شەشۋ ماڭىزدىلىعىن, سالانىڭ دامۋ الەۋەتى زور ەكەنىن جانە قوسىمشا جۇمىسپەن قامتىپ, ازاماتتاردىڭ تابىسىن ارتتىرا الاتىنىن ايتىپ, فورۋمعا قاتىسۋشىلاردى كەلەسى جىلى ەلىمىزدىڭ باس قالاسىندا وتەتىن دۇنيەجۇزىلىك كوشپەندىلەر ويىندارىنا قاتىسۋعا شاقىردى.
فورۋم قورىتىندىسى بويىنشا تۋريزم سالاسىنداعى وتاندىق جانە شەتەلدىك كومپانيالار ءوزارا ىنتىماقتاستىق تۋرالى كەلىسىمدەرگە قول قويدى.
ماڭعىستاۋ وبلىسى
