ساياسات • 18 قىركۇيەك, 2023

قوعام جانە وتباسى: قاۋىپسىزدىك كىلتى

41 رەت كورسەتىلدى

تاياۋدا بۋداپەشتتە وتباسى قاۋىپسىزدىگىنە ارنالعان دەموگرا­فيالىق سامميت ءوتتى. ەكى جىلدا ءبىر رەت ۇيىمداستىرىلاتىن جاھاندىق ءىس-شارادا وتباسىلىق-دەموگرافيالىق ساياساتتىڭ قازاقستان مودەلى ۇسىنىلدى.

قوعام جانە وتباسى: قاۋىپسىزدىك كىلتى

حالىقارالىق سامميت – ساياسات­كەرلەر, ساراپشىلار, ءدىن, بيزنەس, عىلىم جانە باق وكىلدەرى دەموگرافيا جانە وتباسى ينس­تيتۋتىنا اسەر ەتەتىن نەگىزگى ماسە­لەلەردى تالقىلايتىن الاڭ. بيىل ءىس-شاراعا الەمنىڭ 60 مەم­لەكەتىنەن مارتەبەلى مەيماندار شاقىرىلعان. ەلىمىزدىڭ اتى­نان ماجارس­تان تاراپىنىڭ شاقىرۋىمەن سام­ميت جۇمىسىنا مادەنيەت جانە اقپار­ات ءمينيسترى, ايەلدەر ىستەرى جانە وتباسى­لىق-دەموگرافيالىق ساياسات جونىندەگى ۇلتتىق كوميسسيانىڭ توراعاسى ايدا بالاەۆا ارنايى قاتىستى. مينيستر ماجار­ستان, قاتار, تۇ­ر­كيا, سەربيا, سلوۆە­نيا, ماروك­كو, ەكۆادور جانە باسقا دا بىر­­قاتار ەلدىڭ وكىلدەرىمەن بىرگە مي­نيستر­لەردىڭ ينتەراكتيۆ­تى پانەلدىك سەسسياسىندا ءسوز سويلەدى.

«جاس ۇرپاق وتباسىلىق ينستيتۋتى قۇندىلىقتارىن, سۇيىس­پەن­شىلىك پەن قامقورلىقتى سىڭى­رەدى, سونىڭ ارقاسىندا جاس­تار بولا­شاقتا شاڭىراق كوتەرۋ ءۇشىن وزدەرىن قاۋىپسىز ءارى مىقتى سەزىنە الادى», دەپ ايدا بالاەۆا مەملەكەتتىڭ تۇراقتى دامۋى ءۇشىن وتباسى ينستيتۋتىنىڭ ماڭىزدى ءرولىن اتاپ ءوتتى.

«قازاقستان – كوپەتنوستى مەملەكەت. ەلدە 100-دەن اسا ەتنوس پەن 18 ءدىني كون­­فەسسيا وكىلدەرى تۇرا­دى», دەگەن مينيستر ەلىمىزدىڭ بىر­قاتار دەم­وگرافيالىق ەرەك­­شەلىگىنە دە توق­تالدى. بۇعان قوسا وتانداس­تارى­مىزدىڭ ورتاشا جاسىن دا اتاپ ءوتتى.

«قازاقستان – جاستاردىڭ ەلى, وتان­داستارىمىزدىڭ ورتاشا جاسى – 32 جاس. جاستار حا­لىق­­­تىڭ 30 پايىزىن قۇرايدى. دەمو­گرافتار ەلىمىزدەگى بىرقاتار تاۋەكەلدى اتاپ كورسەتىپ ءجۇر. دەسە دە ءبىز مەم­لەكەتتەگى جاستىق­تىڭ كۇش-جىگەرىن ەلدىڭ دامۋ مۇمكىندىكتەرى­نە اينالدىرۋ ءۇشىن قولدان كەلگەن­نىڭ ءبارىن جاسايمىز. بۇعان ەل پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقاەۆ تا ەرەكشە ءمان بەرىپ وتىر», دەدى ا.بالاەۆا.

سونداي-اق ايدا بالاەۆا ەلىمىزدىڭ وتباسىلىق-دەمو­گرا­فيالىق ساياساتىن قالىپ­تاس­تى­رۋدىڭ ينستيتۋتسيونالدىق نەگىز­دەرىن, ونىڭ ىشىندە رەفورمالار مەن الەۋمەتتىك قولداۋ جۇيەسىن دامىتۋ تۋرالى جان-جاقتى ايتىپ بەردى. ءارى قاراي بالالاردى تاربيەلەۋ ۇدەرىسىنە ەلەۋلى اسەر ەتەتىن وزەكتى ماسەلەلەرگە توقتالىپ, ولاردى شەشۋ بويىنشا قابىلدانىپ جاتقان شارالاردى اتاپ ءوتتى. ءسوز اراسىندا ايدا بالاەۆا كەلەسى سامميتتە جاڭا مەديانىڭ قۇندىلىق باعدارلارىن قالىپتاستىرۋعا اسەرى جانە زاماناۋي سىن-قاتەرلەردىڭ الدىن الۋداعى وتباسىنىڭ ءرولىن ارتتىرۋ تاقىرىپتارىن تالقىلاۋدى ۇسىندى.

ساپار اياسىندا مادەنيەت جانە اقپارات ءمينيسترى ماجار­ستاننىڭ مادەنيەت جانە يننوۆا­تسيالار ءمينيسترى يانوش چاك­پەن جانە ازەربايجان ۇلتتىق جي­نا­لىسىنىڭ تور­اعاسى ساحي­با گافاروۆامەن كەزدەستى. ولار ەكى­جاقتى مادەني ىنتىماق­تاس­تىقتى ارتتىرۋ جايىن تالقىلادى. ءارى ەكى ەلدىڭ وتباسىلىق-دەموگرافيالىق جانە مادەني-گۋمانيتارلىق قاتى­ناستار سالاسىنداعى ءوزارا ءىس-قيمىلىن ارتتىرۋعا قىزىعۋ­شىلىعىن ءبىلدىردى.