اگروكووپەراتسيانىڭ مۇمكىندىگى

«الەمدىك تاجىريبەگە سۇيەنەتىن بولساق، اۋىل شارۋاشىلىعى كووپەراتسياسىنىڭ بەرەرى مول. مىسالى، گەرمانيادا اگروكووپەراتسيالار حالىقارالىق كونتسەرندەرگە دەيىن ءوستى. وسى ەلدە ءبارى كووپەراتسياعا نەگىزدەلگەن، بۇل ۇلكەن ارتىقشىلىق. ويتكەنى فەرمەرلەر ءوز تاۋارلارىن قايدا ساتامىن دەپ الاڭدامايدى، بارلىعى بەكىتىلگەن سحەما بو­يىنشا جۇزەگە اسىرىلىپ، فەرمەردىڭ تابىسى وسەدى»، دەيدى ساراپشى.

الماسبەك سادىربايدىڭ ايتۋىنشا، فەرمەرلەر ءۇشىن ءوز ونىمدەرىن وتكىزۋ پروبلەما بولىپ تۇر. شارۋاشىلىقتى جۇرگىزۋدى جالعاستىرۋ، شىعىنداردى جابۋ ءۇشىن ءونىمدى ءتيىمدى ساتۋ قاجەت. الايدا ءىس جۇزىندە شەشىم تابا الماعان اۋىل تۇرعىندارى شارۋاشىلىقتان قۇتىلىپ، اۋىلدان كەتە باستايدى نەمەسە مۇلدەم باسقا ىسپەن اينالىسادى.

«زاڭدى تۇلعا بولىپ سانالاتىن كووپەراتيۆتە سايلانعان توراعامەن بىرىگە وتىرىپ مۇنداي ماسەلەلەر شەشىلە باستاۋى مۇمكىن. كووپەراتيۆ وتكىزۋ نارىقتارىن تابادى، فەرمەرلەردىڭ مۇددەسىن قورعايدى. ال شارۋالار ءونىمدى ساتۋ جولدارىن ىزدەپ قينالمايدى. تۇراقتىلىق، سەنىمدىلىك پايدا بولادى»، دەيدى اگروقوزعالىس باسشىسى.

ەلدەگى اۋىل شارۋاشىلىعى كووپەراتسيا­سىنىڭ باياۋ دامۋى سەبەپتەرىنىڭ ىشىندە ساراپشى مەملەكەتتىك قولداۋدىڭ، ارزان نەسيەلەردىڭ جوقتىعىن، جەتىلمەگەن سالىق ساياساتىن ايتىپ وتىر. مىسالى، اۋىل شارۋاشىلىعى تاۋارىن وندىرۋشىلەرگە بولىنەتىن سۋبسيديالار سالىق كودەكسىندە تابىس رەتىندە تىركەلگەن. بىراق ول سۋبسيديا ءىس جۇزىندە فەرمەرلەردىڭ شىعىندارىن وتەيدى. وسىعان بايلانىستى فەرمەرلەر كوپتەگەن ەسەپتى تاپسىرۋعا ءماجبۇر. 

«ەلىمىزدە جەكە قوسالقى شارۋاشى­لىقتار تۋرالى زاڭ دا جوق. بۇل وتە ماڭىزدى جانە اگروكووپەراتسيانىڭ دامۋىنا كەدەرگى كەلتىرەدى. ويتكەنى ماقسات – تىكەلەي شاعىن فەرمەرلەردى بىرىكتىرىپ، ىستەرىن دامىتۋ»، دەپ اتاپ ءوتتى اگرارشى.

ساراپشىنىڭ ايتۋىنشا، مىسالى، جايى­لىمدىق كووپەراتيۆتەر كۇشىمەن زاڭ بو­يىنشا كەز كەلگەن ءبىر ەلدى مەكەنگە تيەسىلى مال جايۋعا ارنالعان جەرلەر دە قايتارىلۋى مۇمكىن ەكەنىن اتاپ ءوتتى.

«فەرمەرلەردىڭ اۋىل شارۋاشىلىعى سالا­سىنداعى ساۋاتتىلىعىن ارتتىرۋ – وتە ماڭىز­دى ماسەلە. ونسىز، ءتىپتى كۇشتى مەملە­كەتتىك قول­داۋ بولسا دا، ناتيجە از بولۋى مۇم­كىن. سون­دىقتان اگروقوزعالىس شەڭبەرىندە ءبىز قار­جى، ۆەتەريناريا، زووتەحنيكا بويىنشا جەدەل­دەتىلگەن ونلاين كۋرستار اشتىق، مال تۇقىم­دارى جانە باسقا دا نەگىزگى باعىتتار بويىنشا ءبىلىم بەرىلىپ جاتىر»، دەيدى الماسبەك سادىرباي.

ايتا كەتەيىك، ۇلتتىق ستاتيستيكا بيۋرو­سىنىڭ مالىمەتى بويىنشا 2021 جىلى ەلىمىزدە 3147 اۋىل شارۋاشىلىعى كووپە­راتيۆى بولعان. الايدا ولاردىڭ اراسىندا جوعارىدا اتالعان سەبەپتەرگە بايلانىستى قىزمەتتەرى توقتاپ قالعاندار بارشىلىق.