ورازاعا قاتىستى ءجيى قويىلاتىن سۇراقتار

ورازا ۇستاعان ادام سارەسى ۋاقىتىندا ۇيىقىدان تۇرماسا ورازانى جالعاستىرا بەرە مە؟

حاديستە: «سارەسى ىشىڭدەر، ويتكەنى سارەسىدە بەرەكەت بار. ءبىر جۇتىم سۋ ىشسەڭدەر دە سارەسىنى تاستاماڭدار. سارەسىگە تۇرعاندارعا اللا تاعالا راقىم ەتىپ، پەرىشتەلەر كەشىرىم تىلەيدى»، دەپ جازىلعان. سارەسى كەزىندە تىلەگەن دۇعا-تىلەكتەر قابىل بولادى. سونىمەن بىرگە سارەسىگە تۇرعان جان سۇننەت ساۋابىن الادى. سەبەبى سارەسى ءىشۋ – پايعامبارىمىزدىڭ سۇننەتى. سارەسىگە تۇرعان ادام سوڭىنان سارەسى ۋاقىتى شىقپاي تۇرىپ ء«تاھاججۋد» نامازىن وقىپ، جاراتقانعا ءمىناجات ەتكەنى ءجون. ال فيزيكالىق تۇرعىدا سارەسى ءىشۋ ناتيجەسىندە ادام كۇنى بويى قۋاتتى ءجۇرىپ، ويى، كوڭىل كۇيى شاشىراماي، ورازانى ءتيىستى دەڭگەيە اتقارادى جانە دەنساۋلىعىنا وڭ اسەرى تيەدى.

الايدا سارەسىنى ۇيىقتاپ قالىپ نەمەسە باسقا دا سەبەپتەرمەن ىشە الماساڭىز، اۋىز بەكىتە بەرۋگە بولادى.   

بايقاماي اۋىزعا تاماق سالىپ نەمەسە سۋ ءىشىپ قويعان جاعدايدا ورازا بۇزىلا ما؟

ورازانىڭ العاشقى كۇندەرى ادەت بويىنشا سۋ نە تاماق ءىشىپ-جەپ قويساڭىز، دەرەۋ اۋزىڭىزدى شايىپ، ورازاڭىزدى جالعاستىرىڭىز. پايعامبارىمىز حاديسىندە: «كىمدە-كىم ۇمىتىپ ءىشىپ-جەپ قويسا، ورازاسىن قايتا جالعاستىرسىن. ويتكەنى، وعان اللا تاعالانىڭ ءوزى ىشكىزىپ-جەگىزگەن»، دەيدى. ال ورازا ەكەنىن ەسىنە ءتۇسىرىپ، «بولدى، ورازام بۇزىلدى» دەپ تاماق جەۋىن ادەيى جالعاستىرسا، ول ادام كۇناھار سانالماق. ونداي جاعدايدا ورازا ايى اياقتالعاندا سول كۇننىڭ قازاسىن وتەۋى قاجەت.    

سىلەكەي جۇتۋ ورازانى بۇزا ما؟

ورازا تۇتقان جان اۋزىنداعى سىلەكەيىن نە تۇكىرىگىن جۇتسا ورازا بۇزىلمايدى. تەك ۇزاق جيناپ، ادەيى جۇتۋىنا بولمايدى.

اۋىز بەكىتۋ، اۋىز اشۋ كەزىندە وقىلاتىن دۇعالاردى قازاقشا ايتۋعا بولا ما؟   

تىلەك دۇعالارىڭىزدى قاي تىلدە ايتساڭىز دا، ولار اللا تاعالاعا جەتەدى. سوندىقتان اۋىز بەكىتۋ دۇعاسى مەن اۋىز اشۋ دۇعاسىن ءوز انا تىلىڭىزدە ايتۋدىڭ سوكەتتىگى جوق. جاراتۋشىمىز ءتىپتى ءبىزدىڭ ويىمىزدا تۇرعان، بىراق ايتپاعان تىلەكتەرىمىزدى دە بىلەدى.

جۇكتى ايەلگە ورازا ۇستاۋعا بولا ما؟

شاريعاتتا قۇرساعىندا نەمەسە ەمىزۋلى بالاسى بار انالارعا رامازان ايىندا ورازا ۇستاماي كەيىنگە قالدىرۋىنا رۇقسات ەتىلەدى. دەگەنمەن جۇكتى كەلىنشەك ورازانىڭ بالاعا زيانى جوق ەكەنىنە سەنىمدى بولسا، ۇستاۋىنا كەدەرگى جوق. حاديستەردىڭ بىرىندە پايعامبارىمىز (س.ع.ا.) «كۇمانسىز اللا تاعالا ساپارداعى ادامعا نامازدى قىسقارتىپ، ورازانى جولاۋشىلارعا، جۇكتى جانە ەمىزۋلى ايەلگە مىندەتتەمەدى...» دەيدى. تەك وسى سەبەپتەن ورازا ۇستاماسا، كەيىن مۇمكىندىك تۋعاندا ونى قازا ەتىپ وتەيدى. بۇل ورازاسى «قازا ورازا» سانالۋىنا بايلانىستى ونى ءبولىپ وتەۋىنە دە بولادى. ورازانى ناماز وقىماسا دا ۇستاي بەرۋگە بولا ما؟

ورازا ءار ادامنىڭ جەكە قۇلشىلىعى. ناماز وقىماساڭىز دا ورازا ۇستاپ، اۋىز بەكىتۋىڭىزگە بولادى. جاراتۋشىعا ءبىر تابان جاقىنداعان ادامدى «ناماز وقىماساڭ، ورازا ۇستاما» دەپ كەۋدەسىنەن يتەرۋگە ەشكىمنىڭ قاقىسى جوق. قايتا ورازا ۇستاعان جانعا «ورازاڭ قابىل بولسىن!» دەپ دەمەپ، يمان جولىنا كەلۋىنە اقىل-سانامەن، بايىپپەن شاقىرۋ ناعىز مۇسىلماننىڭ مىندەتى. دەگەنمەن ورازا ۇستاعان سوڭ نامازعا جىعىلۋعا دا ارەكەت جاساعان ءجون.

قادىر تۇنىندە تاڭ اتقانشا ۇيىقتاماي وتىرۋ مىندەت پە؟

رامازان ايىنداعى ەڭ قاسيەتتى ءتۇن – قادىر ءتۇنى. بۇل ءتۇنى جاسالعان عيبادات 83 جىل ساۋاپپەن تەڭ. سول سەبەپتى وسى ءتۇنى ءناپىل ناماز، قۇران وقىپ، عيبراتتى اڭگىمەلەر تىڭداپ وتكىزىڭىز. قادىر تۇنىندە كوز ىلمەۋ شارت ەمەس. بۇل ءتۇندى جايىلعان داستارعان باسىندا نەمەسە مەشىتتە وتكىزۋ دە مىندەت ەمەس. باستىسى - ءوزىڭىزدىڭ قۇلشىلىعىڭىز. مۇنداي جاعدايدا جۇرتتان قالىسپاي، كوپشىلىك ورىندارىنا بارۋعا ەمەس، ءوزىڭىزدىڭ رۋحاني قۋاتىڭىزعا، ىشكى جان-دۇنيەڭىزگە نازار اۋدارۋ ماڭىزدى.

ءتىس جۇلدىرعان ادامنىڭ ورازاسى بۇزىلا ما؟

ادام ورازا كەزىندە قاجەتتىلىكپەن ءتىس جۇلدىرسا، بۇل ورازاسىن بۇزبايدى. باستىسى ءتىس جۇلدىرعاندا اققان قان ىشكە كەتىپ قالماسا بولعانى. ال اڭداۋسىزدا قان ىشكە كەتكەن بولسا، سول كۇنگى قازانى كەيىن وتەيدى. ءتىس جۇلدىرعاندا كوبىنە انەستەزيا، اۋرۋدى باساتىن ءدارى سالىنادى. سوڭعى ۋاقىتتا عۇلامالار ينە ارقىلى دەنەگە بارعان ءدارى ورازانى بۇزبايدى دەيدى. سونىمەن قاتار ورازا كەزىندە قۇسقان، ينە سالدىرىپ ءدارى قابىلداعان (سيستەما العان) ادامنىڭ دا ورازاسى بۇزىلمايدى دەپ ەسەپتەلەدى.

كۇندىز مونشاعا تۇسۋگە، سۋعا شومىلۋعا بولا ما؟

مونشادا ادامنىڭ دەنەسى بۋلانادى. ياعني بۋ سۋ مولەكۋلالارىنان قۇرالعاندىقتان، بۋدى جۇتقاندا ەرىكسىز سۋ بولشەكتەرىن دە جۇتاسىز. سوندىقتان مونشاعا ءتۇسۋ ورازانى بۇزادى دەپ سانالادى. ال ۆانناعا، باسسەينگە ءتۇسۋ، دۋشقا شومىلۋ ورازانى بۇزبايدى. باستىسى مۇرىن، اۋىز ارقىلى سۋ كىرىپ كەتپەۋىن قاداعالاۋ قاجەت.