تۇركى تىلدەرىن تانيتىن تەحنولوگيا

قىسقاسى، جاڭا تەحنولوگيا ادامنىڭ سويلەگەن ءسوزىن ماتىنگە اينالدىرىپ وتىرادى. بۇل ءۇشىن Siri جانە Alexa داۋىستىق كومەكشىلەرى، ۆيرتۋالدى اسسيستەنتتەر جانە داۋىس جۇيەلەرىنىڭ ۇلگىسى پايدالانىلادى. وسىلايشا، Nazarbayev University-نە قاراستى اقىلدى جۇيەلەر مەن جاساندى ينتەللەكت ينستيتۋتىنىڭ (NU ISSAI) عالىمدارى قازاق، ازەر­باي­جان، باشقۇرت، وزبەك، قىر­عىز، ساحا، تاتار، تۇرىك، ۇيعىر جانە چۋۆاش تىلدەرىن تانيتىن جاڭا مودەل ازىرلەپ شى­عاردى. بۇعان قوسا تەحنولوگيا اعىلشىن جانە ورىس تىلدەرىن دە «تانيدى».

– ءبىزدىڭ ماقساتىمىز – ايتىلعان ءسوزدى تانۋ مودەلىن ازىرلەۋ. ويتكەنى ينتەرنەتتە تۇركى تىلدەرىنە ارنالعان قولجەتىمدى سويلەۋ دەرەكتەرى وتە از. تۇركى تىلدەرىنىڭ جالپى ەرەكشەلىكتەرىن لەكسيكا، فونولوگيا جانە مورفولوگيا تۇرعىسىنان پايدالانا وتىرىپ، ون تۇركى ءتىلى ءبىر-ءبىرىن ءوزارا تولىقتىراتىن، العاشقى جالپى ءارى سەنىمدى كوپتىلدى مودەل جاساعىمىز كەلدى، – دەيدى NU ISSAI دەرەكتەر تالداۋشىسى سايدا مۇساحودجاەۆا.

ايتىلعان ءسوزدى تانۋ ۇدەرى­سىندە تەحنولوگيا وتە از قاتە جىبەرەتىن كورىنەدى. «باش­قۇرت، قازاق، تاتار، تۇرىك، ۇيعىر جانە وزبەك تىلدەرى ءۇشىن سيم­ۆول­دارداعى قاتەلىكتەردىڭ ۇلەسى 5 پايىزدان از. مودە­لىمىز تۇركى تىلدەرىنىڭ ۇق­ساس­­تىعىن پايدالانادى. ەگەر ءاربىر ءتىل ءۇشىن جەكە مو­دەل جاسايتىن بولساق، قازىر­­گىدەي ناتيجەلەرگە قول جەتكىزە الماس ەدىك»، دەي­دى ۋنيۆەرسيتەتتىڭ 4-كۋرس ستۋدەنتى قايسار داۋلەتبەك.

NU ISSAI جاساعان كوپتىلدى مودەلدى ينستيتۋتتىڭ سايتىندا ەركىن تەستىلەۋگە بولادى. جوبادا پايدالانىلعان مودەلدەر، دەرەكقورلار جانە كودتار قولجەتىمدى.

– بۇل جوبالاردىڭ ەڭ ماڭىزدى ناتيجەسى جوعارى بىلىكتى تەحنيكالىق ساراپ­شى­لاردى دايارلاۋ بولدى دەپ ەسەپتەيمىز. ولار قازاق­ستان­نىڭ تەحنولوگيالىق دامۋىن ىنتالاندىرىپ قانا قوي­ماي، بولاشاق ۇرپاق ءۇشىن تىڭ مۇمكىندىكتەر جاسايدى. سونداي-اق ولار تەحنولوگيالاردى باسقا ەلدەردە ىلگەرىلەتۋ ءۇشىن ءوزىنىڭ كاسىبي ءبىلىمى مەن تاجىريبەسىن بولىسۋگە ءارى قولدانۋعا دايىن بولادى، – دەيدى ISSAI نەگىزىن قالاۋشى-ديرەكتورى، ۋنيۆەرسيتەت پروفەسسورى حۋسەين اتاكان ۆارول.

ينستيتۋت عالىمدارى اشىق باستاپقى كودى بار قا­زاق ءتىلىنىڭ العاشقى كورپۋس­تارىن (KSC جانە KSC2) قۇر­عان. سونىمەن قاتار اشىق باستاپقى كودى بار قازاق تىلىندەگى ءماتىندى سويلەم رەتىندە ايتۋعا ارنالعان كورپۋستاردى (KazakhTTS جانە kazakhtts2) ازىرلەپ شىعار. اتالعان نىسانداردى قازاق تىلىندە تانۋعا ارنالعان ەڭ ءىرى اشىق دەرەكتەر جيىنتىعىن (KazNERD) قۇرۋدا دا ايتار­لىقتاي تابىسقا جەتىپ وتىر.

– ينستيتۋت تسيفرلىق الەم­دە قازاق ءتىلىن ىلگەرىلەتۋگە ايتارلىقتاي كۇش سالىپ وتىر. سونداي-اق ءبىزدىڭ ينستيتۋت ءتىل مەن ءسوز تەحنولوگيالارىنا دەگەن قىزىعۋشىلىعىن باسقا تۇركى تىلدەرىنە دە باعىتتاماق. ينستيتۋت تۇركى الەمى مەن ەۋ­را­زياداعى جاساندى ينتەللەكت جانە دەرەكتەر تۋرالى عى­لىمنىڭ جەتەكشى عىلىمي ورتا­­لىقتارىنىڭ بىرىنە اينالادى، – دەيدى پروفەسسور ۆارول.