كيبەر قىلمىستىڭ جاڭا كەلبەتى

تاياۋدا ەلىمىزدىڭ باس پروكۋراتۋراسى ۋكراينانىڭ ۇلتتىق پوليتسياسىمەن بىرلەسىپ، تەلەفون ارقىلى الاياقتىق جاساعان حالىقارالىق قىلمىستىق توپتى اشكەرەلەدى. الىستا ءجۇرىپ-اق تالاي ادامدى تاقىرعا وتىرعىزىپ كەتكەن توپتىڭ قۇرامىندا 32 ادام بولعان.

ەستەرىڭىزدە بولسا، مەملەكەت باسشىسى قازاقستان حالقىنا جولداۋىندا ينتەرنەت جانە تەلەفون ارقىلى جاسالاتىن الاياقتىق ارەكەتتەرگە ايرىقشا نازار اۋدارۋ كەرەكتىگىن ايتىپ، قۇقىق قورعاۋ ورگاندارىنا مۇنداي قاتەرلەردى انىقتاپ، قىلمىسكەرلەردى قۇرىقتاۋ ءۇشىن اقپاراتتىق-ساراپتاما جۇمىسىن كۇشەيتۋى تاپسىرعان ەدى. بيلىكتىڭ نازارىن اۋدارعان بۇل ماسەلە شىنىمەن دە وتە وزەكتى بولىپ تۇر. وعان وسى قىلمىس ءتۇرىنىڭ كۇرت ءوسۋى مەن الاياقتاردىڭ قۇرى­عىنا تۇسكەن جابىرلەنۋشىلەر سانى­نىڭ ارتۋى دا تۇرتكى بولىپ تۇر.

وتكەن جىلدان بەرى باس پروكۋراتۋرا مۇددەلى ورگاندارمەن بىرلەسىپ ينتەرنەت الاياقتىق پەن قارجى پيراميدالارىنا قارسى ءىس-قيمىل جونىندەگى بىرلەسكەن ءىس-شارالار كەشەنىن قابىلداپ، اۋقىم­دى جۇمىس اتقارىپ كەلەدى. ءىس-شارالار كەشەنىنە قۇقىق قورعاۋ جانە ۋاكىلەتتى ورگانداردىڭ ءوزارا ءىس-قيمىلىن كۇ­شەيتۋ، قىزمەتكەرلەردىڭ بىلىكتىلىگىن ارتتىرۋ، تسيفرلىق تەحنولوگيالاردى ەنگىزۋ، قولدانىستاعى نورماتيۆتىك قۇجات­تاردى جەتىلدىرۋ، ونىڭ ىشىندە جەدەل اقپارات الماسۋ، جەدەل تەرگەۋ قىزمەتكەرلەرى ءۇشىن بەيىندى وقىتۋ جۇرگىزۋ، IT باعدارلامالار مەن قو­سىم­شالاردى ازىرلەۋ جانە ەنگىزۋ، جاۋاپ­كەرشىلىكتى كۇشەيتۋ سەكىلدى شارالار كىرەدى.

اتاپ ايتقاندا، باس پروكۋراتۋرا سۇ­را­نىستاردى سانكتسيالاۋ ءراسىمىن ساق­تاي وتىرىپ، بانكتىك شوتتار مەن اقشا قاراجاتتارىنىڭ قالدىعىنا سۇرا­نىستاردى جىبەرۋ بولىگىندە قۇقىق قورعاۋ، ارناۋلى مەملەكەتتىك جانە وزگە دە ورگانداردىڭ اقپارات الماسۋ جۇيەسى­نىڭ امبەباپ سەرۆيسى جوباسىن ىسكە قوستى. اقپارات الماسۋدى جەدەلدەتۋگە مۇمكىن­دىك بەرگەن جوبا قولعا الىنعالى بەرى كيبەر الاياقتاردىڭ 10 قىلمىستىق توبى اشكەرەلەنگەن.

مىسالى، شىمكەنتتە بەس ادامنان تۇراتىن قىلمىستىق توپ ۇستالدى. ولار وزدەرىن بانك قىزمەتكەرلەرى رەتىندە تانىستىرىپ، ازاماتتارعا نەسيە رەسىمدەپ، قاشىقتان قول جەتكىزۋ باعدارلامالارىن پايدالانا وتىرىپ، اقشا قاراجاتىن جىمقىرىپ كەلگەن.

«سونداي-اق ينتەرنەت الاياقتىق­تاردى اشۋ جانە قازاقستاننىڭ ەۋروپا كەڭە­سىنىڭ كومپيۋتەرلىك قىلمىستار تۋرالى كونۆەنتسياسىنا قوسىلۋى بو­يىنشا حالىقارالىق ىنتىماقتاستىقتى جانداندىرۋ جونىندە شارالار قابىل­داندى. وسىنداي جۇمىستىڭ ارقاسىندا ۋكراينا­نىڭ ۇلتتىق پوليتسياسىمەن بىرلەسىپ، تەلەفون ارقىلى الاياقتىق جاساعان حالىقارالىق قىلمىستىق توپ جويىلدى»، دەلىنگەن باس پروكۋراتۋرا تاراتقان رەسمي مالىمدەمەدە.

اتالعان ۆەدومستۆونىڭ رەسمي وكىلى الەكساندر كيم پوليتسيا ورگاندارىن ماتەريالدىق-تەحنيكالىق قامتاماسىز ەتۋدى جاقسارتۋ جانە الاياقتىقتىڭ الدىن الۋعا باعىتتالعان قۇقىقتىق اكتى­لەر­دى جەتىلدىرۋ بويىنشا دا جۇمىس جۇرگى­زىلىپ جاتقانىن مالىمدەدى. ونىڭ اي­تۋىن­شا، ءىىم كريمينالدىق پوليتسيا بولىمشەلەرىنە ينتەرنەت جەلىسىن مونيتورينگىلەۋگە، الەۋمەتتىك جەلىلەر مەن مەسسەندجەرلەردە قۇقىق بۇزۋشىنى انىقتاۋعا ارنالعان قازىرگى زامانعى جابدىقتار ساتىپ الىنىپ، قاجەتتى مامانداندىرىلعان باعدارلامالىق جۇيە قامتاماسىز ەتىلگەن.

سونىمەن قاتار اۋماقتىق پوليتسيا بولىمشەلەرىندە وسى ساناتتاعى ىستەردى اشۋعا جانە تەرگەپ-تەكسەرۋگە مامانداندىرىلعان تۇراقتى جۇ­مىس ىستەيتىن جەدەل-تەرگەۋ توپتارى قۇرىلدى. ال قارجى نارىعىن رەتتەۋ جانە دامىتۋ اگەنتتىگى ميكرو­كرەديتتەردى ەلەكتروندىق تاسىلمەن بەرۋ قاعيدالارىنا وزگەرىستەر ەنگىز­دى جانە قارىز الۋشىلاردى اۋتەن­تيفيكاتسيالاۋدىڭ قوسىمشا تاسىلدەرىن ەنگىزىپ وتىر.

باس پروكۋراتۋرا قارجىلىق مونيتو­رينگى اگەنتتىگىمەن بىرلەسىپ، الەۋەتتى قار­جى پيراميدالارىن ەرتە انىقتاۋ تەتىگىن ەنگىزىپ قانا قويماي، وسىنداي قىل­مىستاردىڭ الىن الۋعا باعىتتالعان ۇيىمداستىرۋشىلىق-ءتۇسىندىرۋ ءىس-شارالارىنا اسا ءمان بەرىپ كەلەدى.

اتالعان جۇمىستىڭ شەڭبەرىندە ديۆيدەندتەر الۋ سىلتاۋىمەن 580 سالىمشىنى زاڭسىز تارتۋ فاكتىسى بويىنشا «GAP» كومپانياسىنىڭ باسشىلارى قىلمىستىق جاۋاپتىلىققا تارتىلدى.

بانكتەر وپەراتسيالاردىڭ كۇشەي­تىلگەن مونيتورينگىنە جانە كۇدىكتى كليەنتتەرمەن ىسكەرلىك قاتىناستاردى توقتاتۋعا باعدارلانعان. وسىنىڭ ارقاسىندا 179 اداممەن ىسكەرلىك قاتىناستار ورناتۋدان باس تارتىلدى.

ينتەرنەت الاياقتىقتىڭ الدىن الۋ ماقساتىندا باق-تا 4 مىڭنان استام ماتەريال، پوست پەن بەينەروليك جاريا­لا­نىپ، حالىقتى سمس-قۇلاقتاندىرۋ جۇر­گى­زىلدى. سونداي-اق وڭىرلەردە «زاڭ كەرۋەنى» كوشپەلى اكتسيالارى وتكىزىلدى. ءىس-شارا بارىسىندا پروكۋراتۋرا مەن پولي­تسيا قىزمەتكەرلەرى حالىققا قارجى پيرا­ميدالارى مەن الاياقتىقتان ساقتىق شارالارى تۋرالى اقپارات بەردى. قابىل­دانعان شارالاردىڭ ناتيجەسىندە، وسى قىلمىستاردىڭ سانى ەداۋىر ازاي­عان. ماسەلەن، باس پروكۋراتۋرانىڭ مالىم­دەۋىنشە، وتكەن جىلى ينتەرنەت الاياقتىق – 4، ينتەرنەت جەلىسى ارقىلى ميكروكرەديت­تەر بەرۋگە بايلانىستى الاياقتىق – 28، سونداي-اق قارجى پيراميدالارىن قۇرۋ جانە باسقارۋ فاكتىلەرى 27 پايىزعا تومەندەگەن.

«كيبەر قىلمىسكەرلەر وزدەرىنىڭ الاياقتىق «بەت-الپەتىن» اركەز جەتىل­دىرىپ وتىرادى»، دەيدى قۇقىق قورعاۋ­شىلار. مامانداردىڭ ايتۋىنشا، حالىقتى الداپ، اقشا الۋ ءۇشىن ولار وزدەرىن كوبىنە كۇشتىك قۇرىلىمداردىڭ قىزمەتكەرلەرى رەتىندە تانىستىرادى نەمەسە جەتەكشى كومپانيالاردىڭ لوگوتيپتەرىن، تانىمال مەديا تۇلعالار مەن جوعارى لاۋازىمدى ادامداردىڭ سۋرەتتەرىن پايدالانادى.