ساياسات • 27 قاڭتار، 2023

جاڭا مىندەتتەر جۇكتەگەن باعدارلاما

75 رەت كورسەتىلدى

تۇركىستان وبلىسىندا مەملەكەت باسشىسىنىڭ سايلاۋالدى باعدارلاماسىنىڭ ىسكە اسىرىلۋ بارىسى «قازاقستان ءماسليحاتتارى دەپۋتاتتارى بىرلەستىگى» رەسپۋبليكالىق قوعامدىق بىرلەستىگى مەن وبلىستىق ءماسليحاتى دەپۋتاتتا­رىنىڭ بىرلەسكەن وتىرىسىندا تالقىلاندى.

جيىندا رەسپۋبليكالىق قو­عامدىق بىرلەستىك توراعاسى تو­لەۋ­بەك مۇقاشەۆ مەملەكەت باسشىسىنىڭ ءماسليحاتتار الدىنا قويعان «جاڭا قا­زاقستاننىڭ قۇرىلىسى»، جەر­گىلىكتى حالىقتىڭ ءومىر ءسۇرۋ جاعدايى مەن ساپاسىن جاقسارتۋ جونىندەگى جاڭا مىندەتتەمەلەرى دەپۋتاتتاردىڭ سايلاۋشىلارمەن اراداعى جۇمى­سىن قايتا قۇرۋ مەن سايلاۋشىلار ءتارتىبى جانە ءماسليحاتشىلاردى كەرى شاقىرىپ الۋ ينستيتۋتتارىن ەنگىزۋدى ىسكە اسىراتىنىن اتاپ ءوتتى.

– جاڭا جاعدايدا ءماسلي­حات­تار مەن ولاردىڭ دەپۋتات­تارى­نىڭ نەگىزگى قىزمەتى – ءوز اۋ­ماعىندا ساپالى الەۋمەت­تىك ينفراقۇرىلىمدى: بالاباق­شالاردى، اباتتاندىرۋدى، ساۋ­دا نىساندارىن، جولداردى، كىتاپحانالاردى، مەكتەپتەردى، تۇرعىن ۇيلەر مەن الەۋمەتتىك نىسانداردى جانە ت.ب.سالۋ مەن جوندەۋدى ۇيىمداستىرۋدان كو­رىنبەك. مىسالى، الداعى ۋا­قىتتا ەلىمىزدە كوپتەگەن الەۋ­مەتتىك ينفراقۇرىلىم نىساندارى ساي­لاۋشىلاردىڭ تالابى مەن جەر­گىلىكتى مەملەكەتتىك باع­­دارلا­مالار نەگىزىندە قۇرى­لاتىن بولادى. دەگەنمەن بۇل وزگەرىستەردىڭ بارلىعى ءماسلي­حات­شىلاردىڭ بەلسەندى ازاماتتاردى تارتا وتىرىپ تۇراقتى مونيتورينگ پەن باقىلاۋ جاساۋ جاۋاپكەرشىلىگىن ارتتىرادى، – دەدى ت.مۇقاشەۆ.

سونداي-اق قوعامدىق بىر­لەس­تىك تورعاسى دەپۋتاتتىڭ جۇمىس جاعدايىنىڭ جاسالۋى ماسە­لەسىنە توقتالدى. ياعني ءماسليحات­شىلاردى ۇزدىكسىز وقى­تۋ جانە دەپۋتاتتار قىز­مە­تىنىڭ وزگە دە تۇرلەرى تۇجى­رىم­داماسىن ساپالى ىسكە اسىرۋ ءماسليحاتتار تا­راپىنان بىر­قاتار ۇيىمداس­تىرۋشىلىق شارتتى قامتاما­سىز ەتۋدى قا­جەت ەتەدى. دەپۋتات­تىڭ قىز­مە­تىن قۇقىقتىق، ۇيىم­داس­تىرۋشىلىق جاعىنان، كاسىبي­لىگىن قامتاماسىز ەتۋگە جەكەلەي توقتالعان ت.مۇقاشەۆ: «دە­پۋتاتتىڭ قىزمەتىن قارجىلىق قامتاماسىز ەتۋدىڭ مازمۇنى مىنادا: بۇل دەپۋتات قىزمەتىنىڭ (جۇمىسىنىڭ) قىسقاشا سيپاتتاماسى كورسەتىلگەن تىزبەسى، سون­داي-اق بۇل ءماسليحاتتىڭ جۇ­مىسى مەن وكىلەتتىكتەرىن جۇ­زەگە اسىرۋ ءۇشىن ءماسليحات دەپۋتات­تارى قىزمەتىنىڭ بارلىق تۇرلەرىنە قاجەتتى اقشالاي شىعىنداردىڭ ەسەبى بولىپ تابىلادى. مىسالى، گەرمانيادا ءبىر جەرگىلىكتى دەپۋتاتتىڭ ۇز­دىك­­سىز وقۋىن ۇيىمداستىرۋعا جەرگى­لىكتى بيۋدجەتتەن جىل سايىن 12 مىڭ ەۋروعا دەيىن بو­لىنگەن، ماجارستان، پولشا، چەحيادا شامامەن 4،5 مىڭ ەۋرو ءبولىندى، وڭتۇستىك كورەيادا – 13 مىڭ اقش دوللارىنا دەيىن، رەسەيدە 25 مىڭ رۋبل شاماسىندا بولىنگەن»، دەدى. سونداي-اق ت.مۇ­قا­شەۆ دەپۋتاتتاردى بىلتىر اقتوبەدە قابىلدانعان، جۋىردا شىمكەنتتە القالانعان ۇندەۋدى قولداۋعا شاقىردى.

ال وبلىس اكىمى اپپاراتىنىڭ باسشىسى ەركەعالي الىمقۇلوۆ سايلاۋالدى باعدارلامانىڭ ەكىنشى قاعيداتى – ادىلەتتى ەكونوميكا قۇرۋ ەل ەكونومي­كاسى­نىڭ دامۋ مودەلىن تۇبەگەيلى وزگەرتۋ ارقىلى حالىقتىڭ، بيز­نەستىڭ جانە مەملەكەتتىڭ مۇد­دەسىن بىردەي قورعاۋعا نەگىز­دەلەتىنىن ايتا كەلە وڭىردە اتقارىلىپ جاتقان جۇمىستارعا كەڭىنەن توق­تالدى. مىسالى، تىكەلەي شەتەلدىك ينۆەستيتسيا­لاردى تارتۋ بويىن­شا وڭىردە وتكەن جىلدىڭ ءىىى توقسانىنىڭ قورىتىندىسى بويىن­شا شەتەلدىك ينۆەستيتسيا­لار كولەمى 331،1 ملن اقش دوللارىن قۇ­راپ، جوسپار تولىعى­مەن ورىن­دالعان. وتكەن جىل­دىڭ قورى­تىندىسىمەن 831 ەلدى مەكەننىڭ 719-ى نەمەسە 87،0%-ى اۋىز سۋمەن قامتاماسىز ەتىلدى. سونداي-اق تۇرعىن ءۇي، ءبىلىم، دەنساۋلىق سالالارىندا اتقارىلعان جۇمىستارعا توق­تالعان اپپارات باسشىسى وبلىستا سايلاۋالدى باعدارلامادا كورسەتىلگەن مەجەلەر جوسپار­عا ساي ىسكە اسىرىلۋدا ەكەنىن مالىمدەدى. وبلىستىق ءماسليحات­تىڭ اگرار­لىق سالا، جەر قاتىناس­تارى جانە تابيعاتتى پايدالانۋ ماسەلەلەرى جونىندەگى تۇراقتى كوميسسيا توراعاسى نۇرالى ءابىشوۆ بايانداماسىندا ەلىمىز­دەگى سۋارمالى جەرلەردىڭ 4-تەن 1 بولىگى تۇركىستان وبلىسىنا تيەسىلى ەكەنىن اتاپ ءوتتى.

– اۋىل شارۋاشىلىعى جالپى ءونىمىنىڭ 12 پايىزى وبلىسقا تيەسىلى، ونىڭ ءونىم كولەمى 996،3 ملرد تەڭگەنى قۇرايدى. اۋىل شارۋا­شىلىعىنىڭ نەگىزگى كاپيتالىنا 59،8 ملرد تەڭگە، تاماق ءوندىرىسىنىڭ نەگىزگى كاپيتالىنا 7،2 ملرد تەڭگە ينۆەستيتسيالار تارتىلدى. اۋىل شارۋاشىلىعى داقىلدارىنىڭ ەگىس القاپتارى 859،9 مىڭ گەك­تارعا ورنالاستىرىلدى، وتكەن جىلدان 14،4 مىڭ گەكتارعا ارتت­ى. جاڭادان 101 گەكتارعا جىلىجايلار سالىنىپ، جالپى كولەمى 1 569 گەكتارعا جەتتى. بۇل رەسپۋبليكالىق كورسەت­­كىشتىڭ 71 پايىزىن قۇراي­دى، – دەدى ن.ءابىشوۆ.

جيىن سوڭىندا ت.مۇقاشەۆ قوعامدىق بىرلەستىك اتىنان بەلسەندى دەپۋتاتتىق قىزمەتى جانە وبلىستىڭ الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق دامۋىنا قوسقان ەلەۋلى ۇلەسى ءۇشىن بىرقاتار وبلىستىق ءماسليحات دەپۋتاتىن «قۇرمەتتى دەپۋتات» ءتوس بەلگىسىمەن جانە گراموتامەن ماراپاتتادى.

 

تۇركىستان وبلىسى 

ۇقساس جاڭالىقتار