ءبىلىم • 16 قاڭتار، 2023

تۇرالاعان مەكتەپ قۇرىلىسى

65 رەت كورسەتىلدى

ەل بويىنشا ساقالدى قۇرىلىستار اراسىندا جارىس وتكىزىلسە، وبلىس ورتالىعىنداعى «قۇلاگەر» شاعىن اۋدانىنداعى ورتا مەكتەپتىڭ قۇرىلىسى بايگەسىن شاپپاي الار ەدى. العاشقى قازىعى قاعىلعالى اتتاي جەلىپ جەتى جىل ءوتتى. بيۋدجەتتىڭ ميللياردتاعان قاراجاتىن جۇتىپ جاتسا دا، جۇمىسى بىتەتىن ەمەس.

كوللاجدى جاساعان امانگەلدى قياس، «ەQ»

شاعىن اۋدان تۇرعىندارىنىڭ دەنى – اۋىلدان كوشىپ كەلگەندەر. وسى اۋداننان جەر تەلىمى ءبولىنىپ، قونىستانعان. جەتى جىل بۇرىن ورتا مەكتەپ سالىنادى دەگەن ءسۇيىنىشتى حابار تاراعاندا، ءتامام جۇرت جەردەن جەتى قويان تاۋىپ العانداي  قۋانعان-تۇعىن. وعان سەبەپ تە بار. شاعىن اۋداننىڭ وقۋشىلارىنىڭ ءبىرازى كراسنويار اۋىلىنداعى مەكتەپتەرگە، قالعانى وبلىس ورتالىعىنداعى ءبىلىم وشاقتارىنا قاتىناپ وقيدى. قاتىناۋ دا وڭاي ەمەس. اسىرەسە، قىستىڭ كوزى قىراۋدا. ايتالىق، كراسنويار اۋىلىنان شىعاتىن اۆتوبۋستار تاڭەرتەڭ لىق تولىپ كەلەدى دە، ايالداماعا توقتاماي كەتەدى. ساقىلداعان سارى ايازدا جول توسۋ وڭاي ما؟

ۇشقاباتتى، 410 ورىندىق ءبىلىم وشاعىنىڭ قۇرىلىسىن سوناۋ 2016 جىلدىڭ كۇزىندە «نيكس ينجينيرينگ گرۋپپ يۆ» مەردىگەر كومپانياسى باستاپ كەتتى.  بالالارىنىڭ وقۋىنا الاڭداعان اتا-انالار قۇرىلىس جۇمىسى 2017 جىلى ءبىتىپ، پايدالانۋعا بەرىلەدى دەگەن قالا باسشىلارىنىڭ سەرتكە بەرگىسىز ءسوزىن ەستىپ، بورىكتەرىن اسپانعا اتتى. العاشقى جوبا بويىنشا بۇل عيماراتتا 234 ورىندىق مەكتەپ پەن 86 ورىندىق بالاباقشا اشىلۋعا ءتيىس بولاتىن. رەسپۋبليكالىق جانە وبلىستىق بيۋدجەتتەن اتالعان قۇرىلىسقا قاراستىرىلعان 975 ملن تەڭگە 2016 جىلى بولىنگەن. مەردىگەر كومپانيانىڭ قولىنا وسى قارجىنىڭ 50 ملن تەڭگەسى عانا ءتيىپتى. كونكۋرستى جەڭىپ العان كومپانيا ءوز قاراجاتى ەسەبىنەن اۋماعى اتشاپتىرىم عيماراتتىڭ ىرگەتاسىن قالاي باستاعان. الايدا اسىعىس، مۇلدە ساپاسىز قالانعان ىرگەتاس سول جىلدىڭ وزىندە-اق وپىرىلا قۇلاپ ءتۇستى. سول ساپاسىز عيماراتتىڭ ۇستىنە ۇشقاباتتى مەكتەپ ءۇيى سالىنعاندا نە بولار ەدى دەپ جۇرت ءالى كۇنگە دەيىن جاعاسىن ۇستايدى. كەيىن قۇرىلىس جۇمىستارى مۇلدە توقتادى. شاعىن اۋدان تۇرعىندارىنىڭ ىشىنەن بەلسەنىپ شىققان ازاماتتار قالالىق اكىمدىكتىڭ تابالدىرىعىن توزدىردى.

– بۇل نە قىلعان بىتپەيتىن قۇرىلىس ەكەنىن ءالى كۇنگە دەيىن تۇسىنە الماي ءجۇرمىز، – دەيدى شاعىن اۋدان تۇرعىنى ەسەنباي قونىسباەۆ، – وسى مەكتەپكە بارادى دەگەن بالالارىمىز مەكتەپ تۇرماق جوعارى وقۋ ورنىن دا اياقتادى. ەندى نەمەرەلەرىمىزدى اپارامىز با دەگەن ءۇمىت بار.

ىرگەتاسى قالانعالى مەكتەپ قۇرىلىسىنا بىرنەشە مارتە تۇزەتۋ ەنگىزىلگەن. اۋەل باستا پىسىقتالماعاننان كەيىن جول-جونەكەي قوسىلعان تۇزەتۋلەر دە قول بايلايدى. ارادا جىلدار وتكەن سوڭ قۇرىلىسقا قاجەتتى زاتتاردىڭ باعاسى دا وزگەرەتىنى زاڭدى. جوبالىق-سمەتالىق قۇنى دا الدەنەشە ەسە ءوسىپ شارىقتاپ كەتكەن. 2018 جىلدىڭ قىسىندا مەردىگەر كومپانيا جوبالاۋشىنىڭ جول-جونەكەي ايتىلعان ۇسىنىستارىنا قۇلاق اسىپ، وپىرىلا قۇلاعان ىرگەتاستى بۇزىپ، استىڭعى توپىراعىن تىعىزداپ، نىعايتىپ، قايتا سالماق بولعان. وكىنىشكە قاراي، جىعىلعان ۇستىنە جۇدىرىق دەگەندەي، «بارىس ستروي  پروەكت» جاۋاپكەرشىلىگى شەكتەۋلى سەرىكتەستىگى جاساعان جوبا تاعى دا دۇرىس بولماي شىققان. ەكىنشى قايتا سالىنعان ىرگەتاس تا شەتىنەن ىدىراي سوگىلىپ، قارادان قاراپ تۇرىپ قۇلاپ قالعان. امال جوق، قوسىمشا مەملەكەتتىك ساراپتاما وتكىزۋ ءۇشىن 3،2 ملن تەڭگە قاراجات ءبولىنىپ، ىرگەتاستى نىعايتۋ ءۇشىن جانىنا تەمىر قادا قاعامىز دەگەن شەشىم قابىلدانعان. بۇل قادانىڭ قانشالىقتى قاۋقارلى بولارى ءبىر جاراتقانعا ايان. وزەگى تەمىر بولعانىمەن، سالماعى الدەنەشە توننا بولاتىن ءۇش قاباتت­ى عيماراتتى كوتەرىپ تۇرۋ­عا قاۋمەتى جەتە مە، جوق پا، ول جاعى بەلگىسىز. ال مەكتەپتە كۇنى ەرتەڭ مىڭداعان بالا وقيتىنىن ەسكەرسەك، ايتىپ كەلەر قاۋىپ-قاتەردىڭ قابىرعانىڭ سىرتىنان سىعالاپ تۇرعاندىعىن كورۋگە بولادى. تەمىر قاداعا دا قىرۋار قاراجات جۇمسالعان. وسىلايشا، مەكتەپ قۇرىلىسى باستالماي جاتىپ بىرنەشە مارتە ىركىلىپ، قۇرىلىس جۇمىستارى ساعىزداي سوزىلىپ، كەشەۋىلدەي بەردى.

بيۋدجەتتىڭ 1 ملرد تەڭگەدەن استام قاراجاتىن جۇتقان مەكتەپ 2020 جىلدىڭ 25 جەلتوقسانداعى وبلىس اكىمىنىڭ حاتتامالىق تاپسىرماسىمەن كوكشەتاۋ قالالىق قۇرىلىس ءبولىمىنىڭ ەسەبىنە الىنىپ، قۇرىلىس باسقارماسىنا بەرىلەتىن بولعان. ايتسە دە ەكى مەكەمە اراسىنداعى قابىلداۋ مەن تاپسىرۋ جۇمىسى 2021 جىلدىڭ مامىر ايىنا دەيىن جالعاستى. شاعىن اۋدان تۇرعىندارىنىڭ ارىز-شاعىمىنا وراي كەلگەن جاۋاپتا عيمارات قۇرىلىسى جىل سوڭىنا دەيىن تاپسىرىلادى دەپ ايقىن كورسەتىلگەن.

وبلىستىق قۇرىلىس باسقار­ماسى مەردىگەر «نيكس ينجي­نيرينگ گرۋپپ يۆ» كومپانيا­سىنا مەملەكەتتىك ساتىپ الۋ تۋرا­لى №139 كەلىسىمشارت مىن­دەت­تەمەلەرىن ۋاقىتىندا ورىنداماۋىنا بايلانىستى وبلىستىق مامانداندىرىلعان اۋدانارالىق ەكونوميكالىق سوتىنا تالاپ ارىز بەرىپتى. مەردىگەر كومپانيا ءوز كەزەگىندە قارجىنىڭ ۋاقىتىندا بولىنبەۋىنە بايلانىستى قۇرى­لىس جۇمىستارى توقىراپ، وزدەرى­نىڭ 84 ملن تەڭگەسىن ارتىق شىعىن­داعاندارىن ايتىپ، الاقاندارىن جايىپ وتىر.

– قۇرىلىس جۇمىستارىن 2016 جىلدىڭ قازان ايىندا باستادىق. قاراجات تۇسپەگەندىكتەن جۇمىس­تى ءوز ەسەبىمىزدەن جۇرگىزدىك. جوبالاۋشى اۆتورلىق قۇقىعىنان باس تارتىپ، 2017 جىلى بۇل جوبانى تاستاپ كەتتى. 2018 جىلى تاعى دا ءوز قاراجاتىمىزبەن جوبا­لاۋشى تاپتىق. جاڭادان ىرگەتا­سى كوتەرىلە باستادى. 2018 جىلعى باعامەن 84 ملن تەڭگەگە شىعىن­دالدىق. العاشقى جوبا 2014 جىلى جاسالعان. 2020 جىل­دىڭ كۇزىندە جوبالىق-سمەتالىق قۇجات قايتا جاسالدى. قىستا جىلۋ قازاندىعىن ىسكە قوستىق. ءبىر ايدا 20 تونناعا جۋىق جانارماي جاقتىق. ەكى اي وت جاعىپ شىعىندالدىق. سايىپ كەلگەندە، قاراجاتتىڭ ۋاقتىلى بولىنبەۋى سەبەپشى بولىپ وتىر، – دەدى مەردىگەر كومپانيا ديرەكتورى ۆلاديمير پينچۋك.

ءبىلىم وشاعىنىڭ قۇرىلىسىنا جەتى جىل ىشىندە 1 ملرد 600 ملن تەڭگە قاراجات ءبولىندى. ايتسە دە، ىشكى-سىرتقى ارلەۋ، اباتتاندىرۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلگەن جوق. ءبىر تۇسىنىكسىزى، جوبادا كورسەتىلمەگەن جۇمىستار جۇرگىزىلىپ جاتىر. اي­تالىق، سىرتقى فۋتبول الا­ڭىنا ارنايى جامىلعى توسەل­مەك. قازىر كوزى قاراقتى جەرگى­لىكتى جۇرت وسى عيماراتتىڭ مەكتەپ بولاتىندىعىنا كۇماندانا­دى. ۋاقىتىندا شاتىرى جابىل­ما­عان­دىقتان، جاڭبىر  سۋى كىرپىشتەرگە ءسىڭىپ كەتتى. سۋ ءسىڭدى كىرپىش ساقىلداعان سارى ايازدا جارىلىپ كەتەدى. سۋ تارتۋ جۇمىستارى دا كەزەگىن كۇتىپ تۇر.

نەسىن ايتاسىز، باقىلاۋسىز، قاراۋسىز بەيبەرەكەت جۇمسالعان بيۋدجەتتىڭ قانشاما قاراجاتى قۇمعا سىڭگەن سۋداي جوعالار ءتۇرى بار. قازىر شاعىن اۋداننان ءوتىپ بارا جاتقاندا قاراۋىتىپ كوزگە تۇسەتىن جارتىلاي بىتكەن جارتىكەش ءبىلىم وشاعى ءبىزدىڭ وڭىردەگى بەرەكەسىزدىكتى كوزگە شۇقىپ كورسەتەتىن ەسكەرتكىش ىسپەتتى.

 

كوكشەتاۋ

ۇقساس جاڭالىقتار