سۋرەتتەگى وي ساۋلەسى

سۋرەتشىنىڭ كەسكىندەمە جانە ساۋلەت ونەرىنىڭ ۇلى شە­بەرلەرى ميكەلاندجەلو مەن رافاەلگە ارناعان «ول مەنەن كۇش­­تىرەك» كەنەپتەرى بىردەن نازار اۋدارتادى. سيۋجەتتە سۋرەتشى ميكەلاند­جەلونىڭ ۆاتيكانداعى ايگىلى سيكستين كاپەللاسىنىڭ توبەسىن بوياعان ءساتىن كورسەتەدى. فرەسكالاردىڭ ەڭ تانىمال تسيكلىن بەينەلەيتىن شەبەردىڭ قيا­لىنا قايران قالعان رافاەل، ميكە­لاند­جەلونىڭ تۋىندىسىنا تاڭ­دا­نىپ تۇرىپ: «ول مەنەن كۇش­تىرەك!»، دەپ ايقاي سالعان. وسى ءبىر ءساتتىڭ اسەرىن بارىنشا ءتىرى كەيىپتە جەتكىزگىسى كەلگەن ستادنيچۋك ءوزى ءپىر تۇتقان قوس دارىننىڭ قالام قۋاتىن، وي ساۋلەسىن جارقىراتا جىرلايدى.

ونەردەن ءوز ءيىرىمىن تاپقان تۋىندىگەر بەينەلەۋ الەمىنىڭ تەحنيكاسى مەن تەورياسىن قاتار مەڭگەردى. اسىرەسە پورترەت جانرى ونىڭ تۆورچەستۆوداعى تىنىسىن اشتى. كەيىپكەردىڭ سىرت كەل­بەتىنەن گورى ىشكى الەمىن اقتارۋعا كۇش سالاتىن سۋرەتشى، سالعان ادامىنىڭ مىنەزىن، بولمىسىن كورسەتۋدى ماقسات تۇتقان. سوناۋ الپىسىنشى جىلدارى سالىنعان «دارىگەر قىز»، «پور­ترەت» سەكىلدى كەنەپتەرى ونى بەك­زات ونەردىڭ بيىگىنە الىپ شىق­تى.

كورمە جەتەكشىسى شولپان نۇعىمان ستادنيچۋك شىعار­ما­شىلىعى ءالى دە تە­رەڭ زەر­دەلەۋدى قاجەت ەتەتىنىن، ونىڭ تۋىندىلارى جارقىن ءارى اسەم، كوپ دىبىستى، ادامدى وي تە­رەڭىنە جەتەلەيتىن تا­نىمدىق دۇنيەلەرگە باي ونەر كەنى دەپ ەسەپتەيدى. اكۆارەل تەحنيكاسىن جان دۇنيەسىمەن سەزىنگەن قىلقالام شەبەرى ءتۇس تاڭداۋدا تابيعاتتان بەرىلگەن ىشكى داۋسىن تىڭدايدى. پەيزاجدارىنىڭ كوركەم ءارى مانەرلى بولۋىنىڭ ءبىر سەبەبى وسىندا جاتقان بولار.

يۆان ياكوۆلەۆيچ ستادنيچۋك 1913 جىلى ۋكرايناداعى بەر­دىچەۆ قالا­سىنىڭ ما­ڭىن­داعى حالايمگورودوك اۋى­لىن­­­دا دۇنيەگە كەلگەن. ول بۇ­حارا، سامارقاند، تاشكەنت قا­لالارىندا تۇر­عان. 17 جاسىندا جاستىق جالىنىن ۇر­لاعان مايدان دالاسىنان العان اسەرلەرى شىعار­ماشىلىعىنا كوپ ىقپال ەتتى. كەيبىر دەرەكتەردە ونىڭ سۋرەتشى بولۋىنا ايگىلى ءمۇسىنشى يا.كۋ­چيسپەن كەزدەسۋدىڭ اسەرى مول بولعانى ايتىلادى. تاشكەنت كوركەمسۋرەت ۋچيليششەسىن بى­تىرگەننەن كەيىن 1940 جىلى ي.رەپين اتىنداعى لەنينگراد كەسكىندەمە، ءمۇسىن جانە ساۋلەت ينستيتۋتىنا وقۋعا ءتۇسىپ، بەلگىلى گرافيك-يلليۋس­تراتور، م.رۋداكوۆتىڭ مەك­تەبىندە شىڭ­دالدى. 1952 جىلى ال­ما­تىعا كەلىپ، بەلسەندى شىعار­­­ماشىلىق قىزمەت اتقار­عان ول ۇزاق جىلدار بويى ن. گوگول اتىنداعى الماتى كور­كەمسۋرەت ۋچيليششەسىندە، اباي اتىن­داعى كازپي-دە ساباق بەردى، قا­زاق­ستان سۋرەتشىلەر وداعى جا­­نىنداعى «جۇما» كور­كەم­ونەرپازدار شىعار­ماشىلىق اكۆارەل ستۋدياسىن جۇرگىزدى.

سۋرەتشى بۇكىلوداقتىق، رە­س­پۋب­لي­كا­لىق كورمەلەردىڭ تۇ­راقتى قاتى­سۋشىسى بولدى. ونىڭ تۋىندىلارى ءا.قاستەەۆ اتىنداعى ممي قورلارىندا، وبلىس­تىق مۇراجايلاردا جانە جەكە كوللەكتسيا­لاردا ساقتاۋلى.

الماتى