تسيفرلاندىرۋعا باسىمدىق بەردى

2022 جىلعى 1 ماۋسىمنان باستاپ «قتك» اق كەپىلدىكتەرىن الۋعا وتىنىمدەردى قابىلداۋ تەك قانا Digital Baiterek پورتالى ارقىلى ەلەكتروندىق فورماتتا جۇزەگە اسىرىلادى. بۇل وتىنىمدەردى قاراۋ مەرزىمدەرىنىڭ بۇزىلۋىن (20 جۇمىس كۇنىنەن اسپايتىن) تولىعىمەن الىپ تاستاۋعا جانە قۇرىلىس كومپانياسىنا ونلاين رەجىمدە جاعدايدى قاداعالاۋعا مۇمكىندىك بەردى. كومپانيانىڭ ۇسىنىسى بويىنشا جاقىن ارادا قۇجاتتار جيىنى 2 ەسەگە ازايادى. قازىرگى ۋاقىتتا ادىلەت مينيسترلىگىنىڭ قاراۋىندا ۇلتتىق ەكونوميكا مينيسترلىگىنىڭ بۇيرىعىنا وزگە­رىستەر ەنگىزۋ بويىنشا سوڭعى كەزە­ڭىندە تۇر. قوسىمشا ايتا كەتەتىن جايت، شارت­تاردىڭ تارتىمدىلىعىن ارتتىرۋ ماقساتىندا جانە بيزنەستىڭ پىكىرلەرىن ەسكەرە وتىرىپ، كەپىلدىك الۋ كەزىندە تالاپتاردى تومەندەتۋگە باعىتتالعان زاڭنامالىق وزگەرىستەر ازىرلەندى. ياعني جۇمىس تاجىريبەسى 3 جىلدان 2 جىلعا دەيىن تومەندەيدى; تاجى­ريبە استانا، الماتى، شىمكەنت قالالا­رىندا 18 مىڭ شارشى مەتردەن 10 مىڭ شارشى مەترگە دەيىن، قالعان وڭىرلەردە 9 مىڭ شارشى مەتردەن 5 مىڭ شارشى مەترگە دەيىن تومەندەيدى; ەگەر جەر ۋچاسكەسى جالعا بەرىلسە، قۇرىلىس كومپانياسىنىڭ ءوز قاتىسۋى 15%-دان 10%-عا دەيىن، ەگەر ۋچاسكە جەكە مەنشىكتە بولسا، 10%-دان 5%-عا دەيىن تومەندەيدى; بانك كەپىلدىگىن بەرۋ كەزىندە اۆانس 25%-دان 50%-عا دەيىن، قامتاماسىز ەتۋسىز 10%-دان 20%-عا دەيىن ۇلعايادى; 1 اعىمداعى شوتتىڭ ورنىنا ەكىنشى دەڭگەيدەگى بانكتە 3 شوت اشۋعا قۇقىق بەرىلەدى – اعىمداعى، ۆاليۋتالىق جانە جيناق.

كەپىلدىك جارنا مولشەرلەمەسى دە 2 رەت تومەندەدى، 2017 جىلعى تامىزدا جوبا­لىق قۇننىڭ 6%-دان 2%-نا دەيىن، 2020 جىلعى قىركۇيەكتەن باستاپ 1% بىرىڭعاي مولشەرلەمە قولدانىلادى. بۇل ءۇشىن ۇەم بۇيرىعىنا وزگەرىستەر ەنگىزىلدى.

ينجينيرينگتىك كومپانيالاردى ىرىكتەۋ پروتسەسى قازىر تولىق تسيفرلاندىرىلعان جانە مەملەكەتتىك ساتىپ الۋ راسىمدەرىنە ۇقساس www.mitwork.kz پورتالىندا كونكۋرستىق نەگىزدە جۇزەگە اسىرىلادى. ينجينيرينگتىك كومپانيالارعا قويىلاتىن بارلىق تالاپ، ونىڭ ىشىندە جۇمىس تاجىريبەسى، ساراپشىلار قۇرامى زاڭنىڭ 21-بابىندا جانە ۇەم 03.02.2015 جىلعى №71 بۇيرىعىمەن بەكىتىلگەن ينجينيرينگتىك قىزمەتتەر كور­سەتۋ قاعيدالارىندا كوزدەلگەن. بۇعان دەيىن، اشىق كونكۋرس باستالعانعا دەيىن ينجي­نيرينگتىك كومپانيالاردى ىرىكتەۋدى ۋاكىلەتتى كومپانيالار مەن قۇرىلىس سالۋشىلار كەز كەلگەن كونكۋرستىق راسىمدەردى ساقتاماي، دەربەس وفلاين رەجىمدە جۇزەگە اسىرعان بولاتىن. قازىرگى ۋاقىتتا كونكۋرسقا ونلاين رەجىمدە ءبىر وبەكتىگە 12-گە دەيىن ينجينيرينگتىك كومپانيا قاتىسادى.

تاڭداۋ پروتسەسىن تسيفرلاندىرعانعا دەيىن بىرنەشە ءىرى ينجينيرينگتىك كومپانيا جوبالاردىڭ بارلىق پۋلىنىڭ 70%-دان استامى بويىنشا تەحنيكالىق قاداعالاۋ قىزمەتتەرىن جۇزەگە اسىردى. بۇل رەتتە ەلدە 1،5 مىڭنان استام كومپانيا بار (يدم جانە تكشىك اككرەديتتەلگەن).

مونيتورينگ بارىسىندا ينجينيرينگتىك كومپانيالاردىڭ شتاتىندا كورسەتىلگەن ساراپشىلار ءىس جۇزىندە وبەكتىلەردە قىزمەت اتقارماعانى، ۋاكىلەتتى كومپانيالارمەن جانە قۇرىلىس كومپانيالارىمەن جاسىرىن اففيليرلەنۋ بەلگىلەنگەنى انىقتالدى، بۇل زاڭنىڭ 21-بابىنىڭ تالاپتارىن بۇزۋ بولىپ تابىلادى. وسى كومپانيالاردىڭ مونوپوليالىق جاعدايى ۇلەستىك قاتىسۋ، ساۋلەت، قالا قۇرىلىسى جانە قۇرىلىس سالاسىنداعى زاڭنامانى جۇيەلى تۇردە بۇزۋعا اكەلدى. اتاپ ايتقاندا، ۇلەسكەرلەردىڭ اقشاسىن ماقساتسىز پايدالانۋ، جوبالاۋ-سمەتالىق قۇجاتتامادان اۋىتقۋ فاكتىلەرىنە تۇراقتى نەگىزدە جول بەرىلدى، ولار بويىنشا كەيىننەن «قتك» اق-عا ۇلەسكەرلەردىڭ شاعىمدارى كەلىپ تۇسەدى.

«قتك» اق ۇلەسكەرلەردىڭ قۇقىقتارىن قورعاۋ، نارىقتا تەڭ قۇقىلى جانە باسەكە­لەستىك جاعدايلار جاساۋ (قربقدا ۇسى­نىم­دارىن ەسكەرە وتىرىپ)، ولاردىڭ كوپشىلىگى ءارتۇرلى قاۋىمداستىقتاردىڭ قاتىسۋ­شىلارى بولىپ تابىلاتىن جوسىق­سىز قۇرىلىس كومپانيالار بويىنشا تاۋەكەلدەردى ازايتۋ جونىندەگى جۇيەلى جۇمىستى جالعاستىرادى.

ايتا كەتەلىك، جالپى، كەپىلدىك بەرۋ تەتىگى بويىنشا 2016 جىلدان باستاپ جالپى قۇنى 844،7 ملرد تەڭگە، اۋدانى 4،7 ملن شارشى مەتر بولاتىن 173 جوبا ماقۇلداندى. بۇل استانا، الماتى، شىمكەنت، اتىراۋ، اقتاۋ، اقتوبە، ورال، قوستاناي، قوناەۆ، وس­كەمەن قالالارىنداعى 52،1 مىڭنان استام ۇلەسكەردىڭ سالىمدارىن قورعاۋعا مۇمكىندىك بەردى.