«شەحەرازادا» مەن «شوپەنيانا» – شىمكەنتتە

كوپشىلىك الەمدىك بالەت جۇلدىزى، رەسەيدىڭ حالىق ءارتىسى التىناي اسىل­مۇ­راتوۆانىڭ اتالعان ونەر وردا­سىن­داعى كلاسسيكالىق ءارى زاماناۋي حورە­وگرافيالىق قويىلىمدارىن عانا ەمەس، مازمۇندى اۆتورلىق گا­لا-­باعدارلامالارىن دا قىزىعىپ كورەدى. وسى ماۋسىمنىڭ وزىندە تالانت يەسى ەلوردالىقتارعا جيىرماعا جۋىق گالا-كەش ۇسىنىپ ۇلگەردى. سوندىقتان وڭتۇستىك حالقى استانالىق تەاتردىڭ باعدارلاماعا ەنگەن ءبىر اكتىلى بالەتتەرىنەن بولەك، كونتسەرتتىك باعدارلامانىڭ ۇزدىك نومىرلەرىن تاماشالاپ، جىلى اسەر الدى.

بەكزات ونەر ۇجىمى تۇركىستان مۋزى­كالىق دراما تەاترىنىڭ ساحناسىندا XX عاسىر جاۋھارى – ن.ا.ريمسكي-كورساكوۆتىڭ مۋزىكا­سىنا جازىلعان كەمەڭگەر حورەوگراف م.فوكيننىڭ «شەحەرازادا» بالەتىن تارتۋ ەتسە، شىمكەنتتەگى «تۇركىستان» كونتسەرت زالىندا ف.شو­پ­ەننىڭ مۋزىكاسىنا قويىلعان م.فو­كيننىڭ رومانتيكالىق بالەت جاۋ­ھارى – «شوپەنيانانى» ساحنالاپ، جۇرتشىلىقتى تاڭعالدىردى.

اسىرەسە دارىندى جاس باقتيار ادام­جاننىڭ «شەحەرازادا» بالەتى مەن گالا-كونتسەرتتەگى ونەرىنە كوپشىلىك ءدان ريزا بولسا، ونىڭ ساحناداعى جۇ­بى اناستاسيا زاكلينسكايا كاسىبي شە­بەرلىگىمەن ءوز كەيىپكەرىن اشا ءبىلدى. ال «شوپەنيانا» قويىلىمىنداعى بالەت ارتىستەرى سومداعان بەينەلەر ءتۇر­لى بولمىسىمەن ەستە قالدى. سون­داي-اق د.شوستاكوۆيچتىڭ مۋزىكاسىنا قويىلعان «ەسكى فوتوسۋرەت» شىعارماسىندا نۇراي نۇرسافينا مەن الەكساندر كورنيلوۆتىڭ جانە «باقشاساراي بۇرقاعى» بالەتىندەگى «تاتار ءبيىن» قويعان قۋات كارىباەۆ پەن بالەت ارتىستەرىنىڭ ونەرى دە ەش­كىمدى بەي-جاي قالدىرمادى. «بايا­دەركا» بالەتىندەگى ء«ۇندىس ءبيىن» بيلەگەن جانىبەك احمەديەۆ، ەركەجان ءجۇنىسوۆا، بوستان قوجابەكوۆ جانە ت.ب. ونەرپازدار دا كورەرمەننىڭ ىستىق ىقىلاسىنا بولەندى.

ەلىمىزدەگى بىرەگەي ونەر ورداسىنىڭ ارتىستەرىنە ءتانتى بولعان كورەرمەندەر دە ولارعا ءوز ريزاشىلىقتارىن ءبىلدىر­دى. ماسەلەن، باعيلا مۇستافاەۆا ەسىم­دى كورەرمەن وسىنداي كەرەمەت كەش ۇيىمداستىرعان «استانا وپەراعا» العىسىن ايتا كەلىپ: «شىنىمدى ايتسام، سپەكتاكلدەن العان اسەرىمدى سوزبەن جەتكىزە المايمىن. بالەت ترۋپ­پاسىنىڭ كوركەمدىك جەتەكشىسى ال­تىناي اسىلمۇراتوۆا مەن ارتىستەر تياناقتى دايىندالعان. «شەحەرازادا» بالەتى مەن گالا-باعدارلامانى تاماشالاپ، قازاق بالەتى جوعارى دەڭگەيدە ەكەنىنە كوزىم جەتتى. ونەر ۇجىمىنا شىعارماشىلىق تابىس تىلەيمىن!» دەسە، تۇركىستان وبلىسىنىڭ تاعى ءبىر تۇرعىنى ءاليا بەردىقۇلوۆا: «بىزگە كەلگەن تەاتر ۇجىمىنا العىسىمدى ايتامىن. سىزدەر بىزگە ۇمىتىلماس اسەر، عاجاپ كوڭىل-كۇي سىيلادىڭىزدار. گالا-بالەت باعدارلاماسى تاماشا قۇرىلعان، ارتىستەر وتە شەبەر، اسىرەسە «قيلى زامان» ءنومىرىن ورىنداعان سوليست سۇلتانبەك عۇمار ءبيدىڭ ماعىنا­سىن ءار قيمىلىمەن اشا ءبىلدى» دەپ جىلى لەبىزىن جەتكىزدى.

قورىتا ايتقاندا، «استانا وپە­را­نىڭ» جازعى ونەر ساپارى قا­تار­داعى مادەني ءىس-شارالاردىڭ ءبىرى بولىپ قويماي، كورەرمەندەر ءۇشىن ماڭىزدى وقيعاعا اينالعانى، ەلور­دالىق تەاتر­دىڭ بالەت ترۋپ­پا­سىنىڭ كاسىبي دەڭگەيىنىڭ جوعارى ەكەنىن كورسەتتى.