ايماقتار • 18 قاڭتار، 2022

شىرشالار «شىرىلدامايدى»

ءداستۇردىڭ وزىعى بار، توزىعى بار دەگەن ءسوز جىل سايىن جەلتوقساننىڭ سوڭىنا قاراي كوپ ءۇيدىڭ تورىنەن جالت-جۇلت ەتكەن جاسىل شىرشاعا دا قاتىستى ايتىلسا كەرەك. مەرەكەنىڭ ءمانىن، شاڭىراقتىڭ ءسانىن كىرگىزەمىز دەپ تابيعاتتىڭ ءتانىن جارالاپ جاتقانىمىزدى ەسكەرمەيمىز. راس، سوڭعى جىلدارى ءبىراز جۇرت جاساندى شىرشاعا كوشكەنىمەن، ەندى ءوسىپ كەلە جاتقان جاسىل جەلەكتى اياۋسىز شاۋىپ، پايداعا كەنەلگىسى كەلەتىندەر دە ازايماي تۇر.

نۇرقانات قۇلاباەۆ

مۇنىڭ ءبىر دالەلى، قوستانايدا جاڭا جىل قارساڭىندا ساۋداعا شىعارىلعان مىڭداعان شىرشا ساتىلماي قالدى. ساۋداسى جۇرمەگەن الىپساتارلاردىڭ كەيبىرى وتپەي قالعان شىرشاسىن، ءتىپتى، ساتىپ تۇرعان جەرىنە تاستاپ كەتكەن.

وبلىس اۋماعىنداعى ورمانداردان شىرشا شابۋعا تىيىم سالىنعان سوڭ، قوستانايعا جاسىل جەلەكتەر ءبىرتالاي جىلدان بەرى رەسەي ورماندارىنان اكەلىنىپ ءجۇر. ەكولوگتەردىڭ ايتۋىنشا، وتكەن جەلتوقساندا كاسىپكەرلەردىڭ 10 مىڭ شىرشاسى وتپەي قالعان. جاسىل تاۋاردىڭ وتپەي قالعانىنا الىپساتارلاردىڭ قوماعايلىعى سەبەپ بولعان سياقتى، ويتكەنى قالا تۇرعىندارى ادەتتە ءارى كەتسە 1500-2000 تەڭگەگە ساتىپ الاتىن جاڭاجىلدىق شىرشانىڭ ءار ءتۇبى وتكەن جىلدىڭ سوڭىندا 4 مىڭنان باستالىپ، 8 مىڭ تەڭگەگە دەيىن باعالاندى. سالدارىنان، قالانىڭ ءار جەرىندە تامىرسىز شىرشالار ءۇيىلىپ قالدى.

شىرشالاردىڭ وتپەي قالعانى بار، تۇرعىنداردىڭ اۋلاداعى قوقىس ورىندارىنا شىعارىپ تاستاعانى بار، «تازالىق-2012» سەرىكتەستىگى مەن ەكولوگتەر بىرلەسە وتىرىپ، قالا بويىنشا تۇگەلدەي جيناپ، ءبارىن وڭدەۋگە جىبەرمەك. اتالعان سەرىكتەستىكتىڭ كۇرەك، سىپىرتقى سابىن جاسايتىن ارنايى اعاش وڭدەۋ قۇرىلعىسى بار.

– سول جەرگە جينايمىز. شىرشانىڭ جاسىل قىلقاندارىن دا كادەگە جاراتۋعا بولادى. ونى قاپتاپ، باۋ-باقشا ەگەتىن تۇرعىندارعا تاراتىپ بەرەمىز. تاجىريبەلى باعباندار مۇنى جازعىتۇرىم سۋعا سالىپ قويادى، ءبىراز ۋاقىت وتكەن سوڭ، سۋعا بوككەن قىلقان تاپتىرمايتىن تىڭايتقىشقا اينالادى. مۇنىڭ سىرتىندا، بيىل ءتيىستى ورىندارعا رەسەيدەن شىرشا اكەلۋدى توقتاتۋ تۋرالى ۇسىنىسپەن شىعايىق دەپ وتىرمىز. قازاقستاندا كوممەرتسيالىق ماقساتتا اعاش كەسۋگە تىيىم سالىنعاندىقتان، شىرشانىڭ ءبارى رەسەيدەن جەتكىزىلەدى. ەڭ بولماسا، سىرتتان اكەلىنەتىن شىرشا سانىن مەيلىنشە ازايتۋعا تىرىسامىز. ويتكەنى وسپەي جاتىپ بالتا شابىلعان قانشاما جاسىل جەلەك تەكتەن-تەككە كۇرەسىنگە تاستالادى. ءبارى تابيعات انانىڭ بايلىعى عوي. بايعۇستارعا ءتىل بىتسە، ولاردىڭ جانۇشىرا شىرىلداعان داۋسىنان قۇلاق تۇنىپ قالار ما ەدى، – دەدى ەكوبەلسەندى ناۋرىزباي بىرماعانبەتوۆ.

ءيا، شىرشالار شىرىلدامايدى. ال قار ەتەگى ءتۇرىلىپ، ناقىشى ەرەك ناۋرىز جەتكەندە شىعىستاعى جۇرت تاڭمەن تالاسا تۇرىپ، ۇلىستىڭ ۇلى كۇنىن تال ەگۋدەن باستايدى.

قوستاناي وبلىسى

كۇننىڭ ماڭىزدى جانە وزەكتى جاڭالىقتارىن «ەگەمەن قازاقستان» تەلەگرام كانالىنان وقىڭىز