قازاقستاننىڭ بانك سەكتورىن كۇتىپ تۇرعان قاتەرلەر مەن تاۋەكەلدەر بار. بۇل تۋرالى «فينانسوۆىە ينستيتۋتى» S&P Global Ratings توبىنىڭ ديرەكتورى يرينا ۆەليەۆا ەكونوميكا، ۇجىمدىق جانە بانك سەكتورىنىڭ وزەكتى دامۋ تەندەنتسيالارىنا ارنالعان كونفەرەنتسيادا ايتتى.

ساراپشىنىڭ ايتۋىنشا، سوڭعى جىلدارى قازاقستان ەكونوميكاسىنداعى بانك سەكتورىنىڭ ءرولى ءبىرشاما ازايعان. قازىرگى كەزدە ىشكى جالپى ونىمدەگى نەسيەلەردىڭ پايىزدىق قاتىناسى 23-25 پايىز دەڭگەيىندە ەكەن.
«بانك جۇيەسىندە ەرتە مە، كەش پە ايتەۋىر نەسيە بەلسەندىلىگىنىڭ وسەتىنىن تۇسىنەمىز. قازىردىڭ وزىندە بولشەك سەگمەنت پەن شاعىن جانە ورتا بيزنەستە پورتفەل ءوسىمى بولىپ جاتىر. تيىسىنشە ءبىز سەكىلدى رەيتينگ اگەنتتىگى ءۇشىن بۇل ءوسىمنىڭ بەرىك بولۋى، اكتيۆتەر ساپاسىنا قاتىستى پروبلەماعا اكەلىپ سوقتىرا ما، جوق پا، سونى ءتۇسىنۋ وتە ماڭىزدى. سوندىقتان نەسيە تاۋەكەلى جاقىن ۋاقىتتا رەيتينگ اگەنتتىگىنىڭ باستى نازارىندا بولادى. ەكىنشى تاۋەكەلگە بانك جۇيەسى عانا ەمەس، بۇكىل قازاقستان تاپ بولدى. بۇل – COVID-19 پاندەمياسى. ماكروەكونوميكالىق جانە پاندەمياعا قاتىستى احۋال ءالى دە بەلگىسىز بولىپ وتىر. كوروناۆيرۋس جاڭا شتامدارىنىڭ شىعۋىنا بايلانىستى ستسەناري تەرىس اسەرمەن ءوربۋى دە مۇمكىن»، دەيدى ساراپشى.
ي.ۆەليەۆا نازار اۋدارعان ءۇشىنشى جاعداي – بانك سەكتورىنىڭ تسيفرلى ترانسفورماتسياسى.
«قازاقستان الەمدىك ۇدەرىستەر باعىتىندا كەلەدى. بۇل ءبىر جاعىنان بانكتەرگە باسەكەلەستىك قىسىم تۋدىرادى – ءداستۇرلى بانك بيزنەسىمەن اينالىسپاعان تەحنولوگيالىق كومپانيالار تۇرىندەگى جاڭا ويىنشىلار شىعادى. تسيفرلاندىرۋ كەزىندە تۋىندايتىن تاعى ءبىر تاۋەكەل – كيبەرشابۋىلدار الدىنداعى دارمەنسىزدىك. بۇل – وتە جاڭا تاۋەكەل، ونىڭ تابيعاتى ءالى دە تۇسىنىكسىز. كيبەرشابۋىلدار قارجى ينستيتۋتتارىنىڭ تۇراقتى وپەراتسيالىق قىزمەتىن وڭاي بۇزا الادى»، دەيدى اگەنتتىك باسشىسى.
ونىڭ ايتۋىنشا، ءتورتىنشى تاۋەكەل – الەم بويىنشا ينۆەستورلار ءۇشىن وزەكتى سانالاتىن ESG (Environmental، Social، and Corporate Governance) فاكتورىمەن بايلانىستى. بۇل – كورپوراتيۆتى باسقارۋ فاكتورى دەپ تۇسىندىرەدى ساراپشى.
«نەسيە تاۋەكەلدەرىنە بايلانىستى تاۋەكەلدەر كوپ جاعدايدا قارىز الۋشىنىڭ ناشار قارجىلىق جاعدايىنا بايلانىستى ەمەس، بانكتىڭ ءوزىنىڭ ۇجىمدىق باسقارۋ، ۇجىمدىق كونفليكت جانە قاراپايىم عانا قارىزعا قىزمەت كورسەتۋىنىڭ تومەن دەڭگەيىمەن بايلانىستى»، دەيدى ي.ۆەليەۆا.
سونداي-اق ول الداعى ءبىر-ەكى جىلدا قازاقستاننىڭ تاۋەكەلى تومەن توپقا اۋىسۋى مۇمكىن ەكەنىن دە مالىمدەيدى. S&P ءوز ءاناليزى اياسىندا بارلىق ەلدە بانك جۇيەسىن 1-10 ارالىعىندا شكالامەن باعالايدى. 1 – بانك جۇيەسىنىڭ از تاۋەكەلىنە تاپ بولعانىن راستاسا، 10 – تاۋەكەلدىڭ الدەقايدا جوعارى دەڭگەيىندەگى ەلدەر. «قازاقستان تاۋەكەلدىڭ جوعارى دەڭگەيىن كورسەتىپ، 9-توپتا تۇر. دەگەنمەن ءبىز جاقسارۋ ءۇردىسىن بايقاپ وتىرمىز جانە الداعى بىرەر جىلدا تاۋەكەل دەڭگەيى تومەندەيدى دەگەن ءۇمىت بار» دەيدى.
ول ەلدەگى پروبلەمالىق نەسيە ۇلەسى ءبىراز ازايعانىن، قازاقستاندىق بانكتەر پاندەميا قيىندىقتارىنان ساباق العانىن جانە تىعىرىقتان ءساتتى شىعا بىلگەنىن جەتكىزدى.
«بۇل رەتتە بانكتەردىڭ قابىلەتىمەن قاتار ۇكىمەتتىڭ ەكونوميكا مەن سەكتوردى قولداۋعا باعىتتالعان شارالارى ماڭىزدى ءرول اتقاردى. سونىمەن قاتار پاندەميا الدىندا نەسيە ديناميكاسى ونشا بەلسەندى بولمادى. سونىڭ ناتيجەسىندە تاۋەكەل سانى دا از بولدى. وسىدان بىرەر جىل بۇرىن ءبىز قازاقستاندىق بانك سەكتورىندا جۇتىلۋ مەن قوسىلۋ جاعدايلارى كوبەيەدى دەپ بولجاعان ەدىك، ال قازىر ول بولجامنىڭ ورىندالا قويماسىنا كوز جەتە باستادى. الداعى 12-18 اي كولەمىندە بانكتەردەن ليتسەنزيا قايتارىپ الۋ ارەكەتىنىڭ دە بولا قويمايتىنىن اتاپ وتكىم كەلەدى»، دەگەن وي ايتادى ساراپشى.
كونفەرەنتسيا كەزىندە ي.ۆەليەۆا قازاقستاندىق بانكتەردىڭ تابىس تابۋ تۇرعىسىنان كەيبىر ەۋروپالىق نارىقتاردان دا كوش ىلگەرى ەكەنىن جەتكىزدى.
«قازاقستاندا بانكتەردىڭ وپەراتسيالىق تيىمدىلىگى ەو ەلدەرىنەن دە جوعارى. دەگەنمەن ەلدەگى بارلىق بانك ءبىر دەڭگەيدە ەمەس. 2-3 ءىرى بانك تابىستىڭ 60-70 پايىزىن تاۋىپ وتىر. سوعان قاراماستان جالپى وپەراتسيالىق تيىمدىلىكتى وڭ باعالاۋعا بولادى»، دەيدى.
2021 جىلدىڭ 1 قىركۇيەگىندەگى دەرەك بويىنشا قازىر ەلىمىزدە 23 ەكىنشى دەڭگەيلى بانك جۇمىس ىستەپ جاتىر.
قارىمتا كەزدەسۋدە قاۋقار كورسەتە الار ما ەكەن؟
سپورت • كەشە
جۇرت كوڭىلىن اۋلاعان مەكتەپ جارمەڭكەسى
قوعام • كەشە
الەم • كەشە
ەلەكتروندى شىلىمعا شىرمالعاندار
قوعام • كەشە
الەم • كەشە
رۋحانيات • كەشە
تۇركيا-رەسەي: گاز ماسەلەسىندە كەلىسىمگە كەلدى
الەم • كەشە
قوعام • كەشە
رۋحانيات • كەشە
رۋحانيات • كەشە
رۋحانيات • كەشە
سپورت • كەشە
قوعام • كەشە
رۋحانيات • كەشە
قازاقستان • كەشە
قازاقستان • كەشە
«استانا وپەرا»: تاڭعالدىراتىن دۇكەندەر اشادى
ەلوردا • كەشە
تانىم • كەشە
بىرنەشە وڭىردە اۋا رايىنا بايلانىستى ەسكەرتۋ جاريالاندى
قازاقستان • كەشە
وسكەمەن تۇرعىنىنان ەسىرتكى تاركىلەندى
وقيعا • كەشە
ريناتا سۇلتانوۆا تۇركيادا تاعى ءبىر التىن يەلەندى
سپورت • كەشە
يزرايل ارمياسى گازانى اتقىلاپ جاتىر
الەم • كەشە
اقتاۋلىق بالا جاعالاۋداعى شۇڭقىرعا قۇلاپ كەتتى
وقيعا • كەشە
قازاقستاندىق كاسىپقوي بوكسشىلاردىڭ رەيتينگىسى جاڭاردى
كاسىپقوي بوكس • كەشە
جالعان قۇجاتپەن قوعامدىق كولىكتى باسقارعان جۇرگىزۋشى ۇستالدى
ايماقتار • كەشە
شىمكەنتتە 9 جاستاعى بالا توققا ءتۇسىپ قالدى
وقيعا • كەشە
كۋبانىڭ مۇناي ساقتاۋ قويماسىندا جويقىن جارىلىس بولدى
وقيعا • كەشە
ەلوردادا بەس اۆتوبۋستىڭ باعىتى وزگەردى
ەلوردا • كەشە
ىستىقكولدە جوعالىپ كەتكەن سپورتشى تابىلدى
وقيعا • كەشە
7 تامىزعا ارنالعان ۆاليۋتا باعامى
قارجى • كەشە
2652 ادام كوروناۆيرۋس ينفەكتسياسىنان جازىلىپ شىقتى
مەديتسينا • كەشە
كوروناۆيرۋس جۇقتىرعان 9 پاتسيەنتتىڭ جاعدايى ناشار
كوروناۆيرۋس • كەشە
پاۆلوداردا ساموكات تەپكەن بالانى كولىك قاعىپ كەتتى
وقيعا • كەشە
ورالدا ستاديوننان ادامنىڭ دەنەسى تابىلدى
وقيعا • كەشە
ۇقساس جاڭالىقتار