اڭقاۋ ەلگە – ارامزا شەنەۋنىك

جاقىندا سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى ءىس-قيمىل اگەنتتىگىنىڭ قىز­مەت­كەرلەرى تالدىقورعان قالا­سىن­دا كوروناۆيرۋس پاندەمياسىمەن كۇرەس جونىندەگى مونيتورينگتىك توپ­تىڭ پارا الۋمەن اينالىسقان مۇ­شە­لەرىن ۇستاعاندىعى جايلى حابار­دى ەستىگەنىمدە باياعى «اق مولدا» ەرىكسىز ەسىمە ءتۇستى. ويتكەنى بۇل شەنەۋنىكتەر دە قازىرگى مىلتىقسىز مايدان – كۇن سايىن تالاي ادامنىڭ ءومىرىن جالماپ جاتقان تاجال ىندەت كەزىندە جۇرتقا ساق بولۋ جونىندە اقىل ايتىپ جۇرگەنىمەن، شىن پيعىلدارى ەل باسىنا تۇسكەن قاسىرەتتەن پايدا تاۋىپ قالۋ بولعانى عوي. انتيكور جاريالاعان مالىمەتكە قاراعاندا، تالدىقورعان قالاسى كاسىپكەرلىك ءبولىمىنىڭ باسشىسى مەن ونىڭ قاراماعىنداعى باس مامان سىبايلاسىپ، كوپ ادامنىڭ قاتىسۋىمەن وتەتىن توي-دۋمانعا، اس بەرۋگە تىيىم سالىنعانىنا قاراماستان، مەيرامحانالاردىڭ يەلەرىنەن جانە رۇقسات ەتىلمەگەن ورىنداردا ساۋدا جاساۋشىلاردان جۇيەلى تۇردە 20 مىڭنان 270 مىڭ تەڭگەگە دەيىن پارا الىپ، جول بەرىلىپ جاتقان زاڭ بۇزۋشىلىقتاردى كورسە دە كورمەگەنسىپ جۇرگەن.

بىلتىر ىندەت ۇدەپ، بۇكىل قالانىڭ شەتىندەگى جولدارعا باقىلاۋ-وتكىزۋ پۋنكتتەرى ورناتىلىپ، كىرۋگە دە، شى­عۋ­عا دا قاتاڭ شەكتەۋ قويىلعاندا الىس­تاعى اۋىلدا تۇراتىن ءبىر قارا­پا­يىم ايەلدىڭ 650 شاقىرىمداي جەر­دەگى قاراعاندى قالاسىندا بولعان تويعا بارىپ كەلگەنىن ەستىگەنىمدە سەنەر-سەنبەسىمدى بىلمەپ ەدىم. كەيىن ونىڭ جولداعى بوگىسەندەردەن قالاي وتكەنىن سۇراستىرىپ بىلگەنىمدە جا­عام­دى ۇستادىم. سويتسەم، باقىلاۋ-وتكىزۋ پۋنكتتەرىندە كەزەكشىلىك اتقا­رىپ، تەكسەرىس جۇرگىزەتىن كەيبىر شە­نەۋ­نىكتەر كارانتين جاعدايىندا توي­شىلاپ جۇرگەن اعايىندارعا باسىندا قاباقتارىن تۇكسيتىپ، ۇرسا جونەلگەندەرىمەن، «كوپتى كورگەن» پىسىقايلار: «كوكە، شاقىرعان تۋىس­تان ۇيالعاننان سوڭ شىقتىق جولعا. جاعدايىمىزدى ءتۇسىنىڭىزشى. مۇمكىن، «كەلىسەرمىز»...»، دەگەندە ك ۇلىمسىرەپ سالا بەرەتىن كورىنەدى. ال ارالارىنان ونداي «كەلىسىمپاز» اعايىن تابىلماي، كەرى بۇرىلعاندار بولسا، اياقاستىنان پايدا بولاتىن ءبىر «دەلدال» سوڭدارىنان قۋىپ جەتىپ، «قاتال» شەنەۋنىكتەرمەن «كەلىسۋگە» بولاتىنىن، ونىڭ اسا قىمباتقا تۇسپەيتىنىن ايتىپ، تويشىلاردىڭ باقىلاۋ-وتكىزۋ پۋنكتتەرىنەن كەدەرگىسىز وتۋىنە «كو­مەك­تەسىپ» جاتادى ەكەن. وتكەن جىلى بىرنەشە شەنەۋنىك وسىنداي «اقىلى قىزمەتى» ءۇشىن ۇستالىپ، ابىرويلارى ايرانداي توگىلگەن. ماسەلەن، انتيكور قىزمەتى بىلتىر ءساۋىر ايىن­­­دا الماتى قالاسى جەتىسۋ اۋدانى اكى­مى اپپاراتىنىڭ ەكى باس مامانى تو­تەن­شە جاعداي كەزىندە باقىلاۋ-وتكىزۋ پۋنكتىندە كەزەكشىلىك جاساۋ بارىسىندا ازاماتتاردى وڭتۇستىك استاناعا كە­دەرگىسىز وتكىزگەنى ءۇشىن بىرنەشە مار­تە پارا الدى دەگەن كۇدىكپەن ۇس­تاپ، سوت سانكتسياسىمەن قاماۋعا العان بولاتىن. سونداي-اق الماتى قالاسى پوليتسيا دەپارتامەنتىنىڭ پاترۋلدىك پوليتسياسىنىڭ ينسپەكتورى «فيلتر» باقىلاۋ-وتكىزۋ پۋنك­تىن­دە جۇرگىزۋشىلەردىڭ قالاعا ەش كەدەرگىسىز كىرىپ-شىعۋى ءۇشىن پارا ال­عاندىعى ءۇشىن تاعى ءبىر قىلمىستىق ءىس قوزعالعان. بۇعان قوسا، انتيكور قىز­مەتىنە كارانتين جاعدايىندا با­قىلاۋ-وتكىزۋ پۋنكتتەرىندەگى پولي­تسەي­لەردىڭ پاراقورلىعى، ولاردىڭ كوڭىل كوتەرۋ ورىندارىنىڭ قىزمەتىن قورعاشتاۋشىلىعى تۋرالى سيگنالدار تۇسكەن.

تۇيىندەي ايتقاندا، ەل وڭىرلەرىندەگى ىندەتكە قارسى قۇرىلعان مونيتورينگ توپتارىنىڭ جۇمىسى كۇتكەندەگىدەي ناتيجە بەرمەي، ءتىپتى «قىزىل ايماق­تار­دا» دا كوپ كىسى شاقىرىپ، توي-تومالاق وتكىزۋ، اس بەرۋ تىيىلماي تۇر­عان­دىعىنىڭ ءبىر سەبەبى – پاراقورلىق دەسەك، جاڭىلىسپايمىز. ولاردىڭ جۇمىسىندا اشىقتىق جەتىسپەيتىندىگى دە سودان بولار. سوندىقتان دا موني­تو­رينگتىك توپتاردىڭ كوبىنە كوز بوياۋ ءۇشىن جۇرگىزەتىن رەيدتەرىنە باق وكىل­دە­رى مەن بلوگەرلەردى قوسپايىنشا، جاعداي تۇزەلە قويماس. ال جەرگىلىكتى مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ ءسوزى مەن ءىسى قابىسپاي، «قولدارىندا باردا قو­نىش­تارىنان باسىپ»، قۇلقىنىنىڭ ق ۇلى بولىپ جۇرگەن كەيبىر قىز­مەت­­كەرلەرىنىڭ ەل باسىنداعى قيلى كەزەڭ­دەگى وپاسىز تىرلىگىنە قاراپ، ەسكى ناقىلدى ءسال وزگەرتىپ: «اڭقاۋ ەلگە – ارامزا شەنەۋنىك» دەسەك، ارتىق ايتپاسپىز.

...كەشە «قىزىل ايماقتا» ورنا­لاس­قان پەتروپاۆل قالاسىنان تاعى ءبىر سۋىق حابار كەلدى: جەرگىلىكتى مەي­رام­حا­نالاردىڭ بىرىندە بەرىلگەن استا كورونا­ۆيرۋس جۇقتىرعان ءبىر ايەل اياقاستىنان قازا بولىپ، جۇبايى اۋرۋحانانىڭ جان­ساقتاۋ بولىمىنە ءتۇسىپتى...