ەلەكتروندى ەڭبەك بيرجاسىندا بوس جۇمىس ورىندارى كوپ

ەڭبەك جانە حالىقتى الەۋ­مەتتىك قورعاۋ مينيسترلىگى ءباس­پاسوز قىزمەتىنىڭ حابارلاۋىنشا، ەەب-دا ورنالاستىرىلعان بوس ورىنداردىڭ ۇشتەن ءبىر بو­­لىگى (29،9 مىڭ جۇمىس ورنى) تو­­مەن بىلىكتىلىكتى تالاپ ەتەتىن كا­­سىپتەرگە جاتادى. سۇرانىس بو­­يىن­شا ەكىنشى ورىندا ونەر­كا­سىپ جۇمىسشىلارى – 16% نەمەسە 15،8 مىڭ جۇمىس ورنى، ءۇشىنشى ورىندا كاسىبي مامان­دار – 15% نەمەسە 14،6 مىڭ جۇمىس ورنى. سالالارعا كە­لە­تىن بولساق، ماۋسىم ايىندا ورنالاستىرىلعان بوس ورىنداردىڭ جالپى كولەمىنە وزگە دە قىزمەتتەر، اۋىل شارۋا­شىلىعى جانە قۇرىلىس سالالارى نەگىزگى ۇلەس قوستى. وسى­لايشا، وسى ءۇش سالانىڭ كاسىپ­ورىندارى ءبىر اي ىشىندە 20 مىڭ­نان استام بوس جۇمىس ورنىن جاريالادى.

ەگەر بوس ورىنداردىڭ ايلىق سەرپىنىن قاراستىراتىن بولساق، وتكەن ايمەن سالىستىرعاندا بوس ورىندار سانىنىڭ ماكسي­مالدى ءوسىمى بىلىكتى ەمەس جۇ­مىس­شىلارعا (+7،9 مىڭ)، ونەر­­كاسىپ جۇمىسشىلارىنا (+3،9 مىڭ)، سونداي-اق قىز­مەت كورسەتۋ جانە ساتۋ سالا­سىن­­داعى قىزمەتكەرلەرگە (+2،9 مىڭ) كەلەدى. اتاپ ايت­قان­­دا، بىلىكتىلىكتىڭ بولۋىن تالاپ ەتپەيتىن كاسىپتەر ارا­­سىندا ءبىر اي ىشىندە قو­سال­قى جۇمىسشىلارعا، كو­گال­داندىرۋ جونىندەگى جۇ­مىس­شىلارعا، ءارتۇرلى جۇمىستاردى ورىنداۋمەن اينالىساتىن جۇ­مىسشىلارعا سۇ­را­نىس ارتتى. ويتكەنى اۋىل شارۋا­شى­لىعى مەن قۇرىلىستا ماۋ­سىم­دىق جۇمىستار جانداندى. ونەركاسىپ جۇمىسشىلارى ارا­سىندا تىگىنشىلەر، سلەسار-جوندەۋشىلەر، اۆتوسلەسارلار جانە ەلەكترومونتەرلارعا سۇرانىس كوبىرەك ءوستى. ال قىزمەت كورسەتۋ جانە ساتۋ سالاسىنداعى قىزمەتكەرلەر اراسىندا كۇزەت­شىلەرگە، اسپازدارعا جانە تار­بيەشىلەردىڭ كومەكشىلەرىنە سۇرانىس ارتتى.

جەكەلەگەن بىلىكتى مامان­دىقتاردى قاراستىرا وتىرىپ، ماۋسىم ايىندا بىلىكتى كاسىپتەر اراسىندا كونسۋلتانت-ساتۋشىلار (323 تۇيىندەمە جانە 1 581 بوس جۇمىس ورنى)، اۆتوموبيل جۇرگىزۋشىلەرى (872 تۇيىندەمە جانە 1 854 بوس جۇمىس ورنى) جەتىسپەيتىنىن اتاپ وتكەن ءجون. مەيىربيكەلەرگە/مەيىرگەرلەرگە دەگەن سۇرانىس ەڭبەك نارى­عىنداعى ۇسىنىستان ءالى دە بۇرىنعىسىنداي اسىپ تۇسەدى (628 تۇيىندەمە جانە 1 249 بوس جۇمىس ورنى). بىلىكتىلىگى جوق قىزمەتكەرلەردىڭ اراسىن­دا جۇك تيەۋشىلەر، قو­سالقى جۇ­مىسشىلار، ءتۇرلى جۇ­مىستاردى ورىنداۋمەن اي­نالىساتىن ادامدار، اس ءۇي جۇ­مىسشىلارى جەتىسپەيدى. ماۋسىم ايىندا ەڭ تاپشى ماماندىقتار قاتارىنا بىلىكتىلىگى جوق قۇ­رىلىس جۇمىسشىلارى مەن فەرما شارۋاشىلىعىنداعى ءتۇرلى جۇمىستاردى ورىنداۋمەن اينالىساتىن جۇمىسشىلار قوسىلدى.

ماۋسىم ايىندا بىلىكتى كا­سىپتەر اراسىندا مال وسىرۋ­شىلەر (1 204 تۇيىندەمە جانە 320 بوس جۇمىس ورنى)، زاڭگەرلەر (539 تۇيىندەمە جانە 254 بوس جۇمىس ورنى) ارتىق بولدى. اعىمداعى جىلدىڭ الدىڭعى ايلارىنان ايىرماشىلىعى، ماۋسىم ايىندا ارتىق ماماندىقتار تىزىمىنە فيرما ديرەكتورلارى (236 تۇيىن­دەمە جانە 9 بوس جۇمىس ورنى) جانە تەحنيك-باعدار­لاماشىلار (210 تۇيىندەمە جانە 53 بوس جۇمىس ورنى) كىردى. بى­لىكتىلىكتىڭ بولۋىن تالاپ ەتپەيتىن كاسىپتەر اراسىندا ەلدى مەكەندەردى اباتتاندىرۋ بو­يىن­شا جۇمىسشىلار، ۆاح­تەرلەر مەن كونسەرجدەر، كۋرەر­­لەر، سونداي-اق اۋماقتار­دى ابات­تاندىرۋ بويىنشا جۇ­مىسشىلار سۇرانىسقا يە ەمەس.

وڭىرلىك بولىنىستە وتكەن اي­­لارداعىداي بوس جۇمىس ورىن­­دارىنىڭ ەڭ كوپ سانى قوس­­تاناي، قاراعاندى وبلىس­تا­­رىندا، نۇر-سۇلتان جانە الما­تى قالالارىندا جاريالاندى. جوعارىدا اتالعان ەكى مەگاپوليسكە قاراعاندا، شىم­كەنت قالاسىندا ماۋسىم ايىندا ەلدەگى بوس ورىنداردىڭ ەڭ از سانى – بارلىعى 2 410 بىر­لىك نەمەسە بوس ورىنداردىڭ جال­پى سانىنىڭ 2%-ى عانا ور­نالاستىرىلعان.

وڭىرلەر بويىنشا بوس ورىندار سەرپىنى كورسەتىپ وتىر­عان­داي، ءبىر اي ىشىندە بوس ورىندار سانىنىڭ ەڭ كوپ ءوسۋى وڭتۇستىك وبلىستاردا – جامبىل (+84%)، قىزىلوردا (+70%) جانە تۇر­كىستان (+62%) وبلىستارىن­دا بايقالدى. بارلىق ءۇش وڭىر­دە قوسالقى جۇمىسشىلار اسا تاپشى بولدى. بۇل رەتتە جام­بىل وبلىسىندا بوس جۇ­­مىس ورىندارىنىڭ سانى تۇيىن­­دەمەگە قاراعاندا ەكى ەسە كوپ بولدى. جامبىل وبلىسىندا قوسالقى جۇمىسشىلارمەن قاتار كونسۋلتانت-ساتۋشى­لار مەن كۇزەتشىلەر، قىزىلوردا وبلىسىندا ءتۇرلى جۇمىستاردى ورىن­داۋمەن اينالىساتىن ادامدار، ەلەكتر جانە باس­قا دا قوندىرعىلاردى باقى­لاۋشىلار، تۇركىستان وبلىسىندا ءتۇرلى جۇمىستاردى ورىن­داۋمەن اينالىساتىن ادام­دار، سونىڭ ىشىندە فەر­مەر­لىك شارۋاشىلىقتاعى جۇ­­مىسشىلار سۇرانىسقا يە بولدى. وڭتۇستىك ايماقتاردا جۇمىس كۇشىنىڭ جەتىسپەۋشىلىگى فاكتورلارىنىڭ ءبىرى كوروناۆيرۋس ينفەكتسياسىنا بايلانىستى كورشى ەلدەردەن ماۋسىمدىق ميگرانتتاردى تارتۋداعى قيىن­دىقتار بولۋى مۇمكىن.

ورنالاستىرىلعان تۇيىن­دەمەلەرگە قاتىستى ەردو تالداۋشىلارى ەلدىڭ 8 وڭىرىندە تۇيىندەمەلەر سانىنىڭ ارت­قانىن اتاپ ءوتتى. ەڭ ۇلكەن ءوسىم (+63%) اقتوبە وبلىسىندا بايقالدى. سونىمەن قاتار ەل بويىنشا تۇيىندەمەلەردىڭ ەڭ ۇلكەن ءوسۋى قوسالقى جۇ­مىس­شىلار، كوگالداندىرۋ بو­يىنشا جۇمىسشىلار، ەلدى مەكەندەردى اباتتاندىرۋ بويىن­شا جۇمىس­شىلار جانە ءتۇرلى جۇمىستاردى ورىنداۋمەن اينالىساتىن جۇ­مىسشىلار سياقتى بى­لىك­تى­لىكتى تالاپ ەتپەيتىن كاسىپ­تەر بو­يىنشا بايقالادى. بىلىك­تى قىزمەتكەرلەر اراسىندا تۇيىن­دەمەنىڭ ەڭ كوپ ءوسۋى تار­بيە­شىلەردە، كومپانيا ديرەكتورلارىندا جانە كونسۋلتانت-ساتۋشىلاردا بايقالادى.

جالپى العاندا، قاجەتتى بىلىكتىلىك دەڭگەيى بويىنشا نارىقتاعى سۇرانىس ۇسىنىستى قاناعاتتاندىرادى جانە قىزمەت كورسەتۋ، قۇرىلىس جانە اۋىل شارۋاشىلىعى سالالارىنداعى ەكونوميكالىق قىزمەتتىڭ قار­قىندىلىعىن كورسەتەدى.