قانشا قازاقستاندىقتىڭ بانككە قارىزى جوق؟

وسىمگە سەرپىن بەرگەن باستى فاكتور – اۆتوكولىكتى كەپىلگە قويۋ زايمدارى. بۇل سەگمەنت 22 پايىزعا ءوسىپ، 707 ملرد تەڭگەگە جەتكەن. ال كەپىلسىز زايم كولەمى ەش وزگەرىسسىز قالعان – 3،8 ترلن تەڭگە. نەسيە كارتاسى پورتفەلى دە اناۋ ايتارلىق وزگەرىسكە ۇشىراماعان، جىل قورىتىندىسى بويىنشا 222،7 ملرد تەڭگە بولىپتى. ال كەپىلمەن بەرىلەتىن تۇتىنۋشىلىق زايمدار جىل ساناپ تومەندەپ بارا جاتىر. ونداي نەسيەلەر پورتفەلى 2019 جىلمەن سالىستىرعاندا 4 پايىزعا تومەندەپ، 528 ملرد تەڭگەنى قۇراعان. بۇل رەتتە يپوتەكالىق نەسيە كولەمى 1،9 ترلن تەڭگەگە جەتتى.

– 2020 جىلى بولشەك نەسيە بويىنشا 4،1 ترلن تەڭگە بەرىلدى. بۇل 2019 جىلمەن سالىستىرعاندا 90 ملرد تەڭگەگە از. كەپىلسىز نەسيە دە ازايا ءتۇستى. ءبىز وبەكتيۆتى سەبەپتەردى تۇسىنەمىز. بىلتىرعى كارانتين جانە باسقا دا فاكتورلار بۇعان اسەر ەتتى، – دەدى ءبىرىنشى كرەديتتىك بيۋرو اتقارۋشى ديرەكتورى اسەم نۇراليەۆا.

ونىڭ ايتۋىنشا، نەسيە بەرۋ دەڭگەيى تەك كۇزدە عانا قالپىنا كەلىپ، ءسال دە بولسا از تومەندەگەن. كەپىلسىز نەسيە بويىنشا قارىزدار كولەمى 11 پايىزعا قۇلاپ، 2،4 ترلن تەڭگە بولعان. قازاقستاندىقتار 1،1 ترلن تەڭگەنى يپوتەكالىق زايم رەتىندە العان. ءبىرىنشى كرەديتتىك بيۋرو دەرەگىنشە يپوتەكانىڭ 80 پايىزعا جۋىعى مەملەكەت ەسەبىنەن بەرىلىپ جاتىر.

بولشەك جانە بيزنەس-نەسيە نارىعى بويىنشا نەسيە بەرەشەگى، بانك، ميكرو قارجى ۇيىمدارى جانە باسقالارىن قوسا العاندا، 2020 جىلى 21،7 ترلن تەڭگە بولىپتى. 2019 جىلمەن سالىستىرعاندا 1،3 ترلن تەڭگەگە، ياعني، 6،5 پايىزعا ءوسىم بايقالادى.

وسىدان از كۇن بۇرىن پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ قابىلداۋىندا بولعان قارجى نارىعىن رەتتەۋ جانە دامىتۋ اگەنتتىگىنىڭ باسشىسى ءمادينا ابىلقاسىموۆا 2020 جىلى ەكونوميكانى نەسيەلەۋ 5،5 پايىزعا كوبەيىپ، 14،6 ترلن تەڭگەنى قۇراعانىن ايتقان ەدى. داعدارىسقا قاراماستان شاعىن جانە ورتا بيزنەستى (شوب) نەسيەلەۋ 7،1 پايىزعا نەمەسە 4،2 ترلن تەڭگەگە وسكەن. سونداي-اق پرەزيدەنت تاپسىرماسىمەن شوب-تى جىلدىق 6 پايىزبەن سۋبسيديالاۋ مەحانيزمى قولعا الىنعانى بەلگىلى.

سونداي-اق ابىلقاسىموۆا 2021 جىلدىڭ 1 قاڭتارىنان باستاپ ەلدەگى بارلىق ميكرو قارجى ۇيىمدارىن (لومبار، ونلاين-نەسيە كومپانيالارىن قوسا العاندا) ليتسەنزيالاۋ باستالعانىن، بۇل باستاما ولاردىڭ اشىقتىعى مەن جاۋاپكەرشىلىگىن قامتاماسىز ەتەتىنىن مالىمدەگەن.

اگەنتتىك باسشىسىنىڭ ايتۋىنشا، بىلتىر مەرزىمى وتكەن نەسيە دەڭگەيى 8،1-دەن 6،8 پايىزعا ازايعان. ءبىرىنشى كرەديتتىك بيۋرو باسشىسى رۋسلان وماروۆتىڭ سوزىنشە، قازاقستاندىقتاردىڭ بانككە قارىزى 15،9 ترلن، ميكرو قارجى ۇيىمدارىنا قارىزى 456 ملرد تەڭگەگە جەتكەن. ونىڭ ىشىندە قارىزدىڭ 16 پايىزىن 50 اەك جانە 45 كۇن مەرزىمگە دەيىن بەرىلگەن ميكروزايمدار قۇرايدى.

2021 جىلدىڭ 1 قاڭتارىنداعى جاعداي بويىنشا 1،9 ملن ەكونوميكالىق بەلسەندى حالىقتىڭ نەسيەسى جوق. 2020 جىلى 420 مىڭ قازاقستاندىق العاش رەت نەسيە راسىمدەگەن.

– 138،8 ملرد تەڭگە – تۇڭعىش رەت نەسيە العان قازاقستاندىقتاردىڭ قارىز مولشەرى. ازاماتتاردىڭ 85 پايىزى بانك، 15 پايىزى ميكرو قارجى ۇيىمى ارقىلى نەسيە راسىمدەگەن. بولشەك نەسيەدەگى پورتفەل ساپاسى 0،4 پۋنكتكە كۇشەيىپ، NPL (كەشىكتىرىلگەن قارىز) 10،9 پايىز بولدى. الايدا نەسيەلىك دەنساۋلىق يندەكسى 68-دەن 62 پايىزعا ناشارلاپ كەتتى. بۇل كورسەتكىش كەلەسى جىلى نەسيە تولەۋ ىقتيمالدىعى جوعارى قارىز الۋشىلاردىڭ ۇلەسىن كورسەتەدى، – دەيدى اسەم نۇراليەۆا.

دەرەكتەرگە قاراپ وتىرىپ بىلتىر جەكە تۇتىنۋشىلىق نەسيەلەردىڭ ازايىپ، كەرىسىنشە، بيزنەستىڭ بانكتەردەن ءجيى قارىز العانىن بايقايمىز. ەكىنشى دەڭگەيلى بانكتەر مەن ميكرو قارجى ۇيىمدارىنداعى كاسىپكەرلىك سۋبەكتىلەرىنىڭ قارىزى 14،5 ترلن تەڭگەنى قۇرايدى. اسىرەسە، جەكە كاسىپكەرلەردىڭ زايمدارى 723 ملرد تەڭگەنى قۇراپ، الدىڭعى جىلمەن سالىستىرعاندا 30 پايىزعا ءوسىم كورسەتكەن.ف