مەملەكەت باسشىلارى دا شەت قالعان جوق

بۇۇ باس حاتشىسى انتونيۋ گۋتەرريش: «COVID-19-عا قار­سى ۆاكتسينا رەكوردتى مەر­زىمدە جاسالعانىمەن، الەم جۇرتىنىڭ قام­تىلۋى بىركەلكى ەمەس. باقۋات­تى ەلدەردە ەكپەگە قول جەتكىزۋ قيىندىق تۋدىرماسا، كەدەي مەملەكەتتەردە كەرىسىنشە ۆاكتسينا جوق. بۇل ۆيرۋستىڭ مەملەكەتتىك شەكاراعا تاۋەلدى ەمەس ەكەنىن بىلەمىز. سوندىقتان الەم كوش­باس­شىلارى ءبىرىنشى كەزەكتە كۇرەس­تىڭ العى شەبىندە جۇرگەن مەدي­تسينا قىزمەت­كەرلەرىنىڭ ەكپەدەن ءوتۋىن جانە بارىنە بىر­دەي قولجەتىمدىلىگىن ويلاۋى كەرەك»، دەدى پان­دەمياعا قاتىستى وتكەن اپتادا بولعان ۆيرتۋالدى ءىس-شارادا.

ددۇ العاش ماقۇلداعان Phi­zer/BioNTech شىعارعان ۆاكتسينا­نى جەلتوقساننىڭ ورتاسىندا يز­رايل پرەمەر-ءمينيسترى بي­نيامين نەتانياحۋ مەن ەلدىڭ دەن­ساۋلىق ساقتاۋ ءمي­نيسترى تىكە­لەي ەفيردە سالدىردى. «بۇل – ادام­زاتتىڭ دەن­ساۋ­لىعى مەن ءومى­رى ءۇشىن قا­جەت، ەكپە سال­دىرى­ڭىز­دار»، دەيدى ولار.

اقش پرەزيدەنتى دجو بايدەن دە مىندەتىنە كىرىسپەستەن بۇرىن تىكەلەي ەفيردە ەكپە جاساتىپ: «بىلايشا، ادەيىلەپ جالپى جۇرتقا ايگىلەپ سالدىرۋىمنىڭ سەبەبى ەرتەڭ ۆاكتسينا جالپى جۇرتقا قولجەتىمدى بولعاندا حالىق ودان كۇماندانىپ جۇرمەسىن، دايىن بولسىن دەپ جاساتتىم»، دەدى. اقش ۆيتسە-پرەزيدەنتى كامالا حارريس تە ۆاكتسينالاۋدان ءوتتى.

جىل باسىندا تۇركيا پرەزي­دەنتى رەدجەپ ەردوعان قىتايلىق پرەپارات Sinovacتى سالدىرسا، گۆينەيا پرەزيدەنتى الفا كوندە دە رەسەي­لىك عالىمداردىڭ ءونىمى «سپۋتنيك V» ۆاك­تسي­ناسىن جاساتتى. Pfizer ۆاكتسيناسىن سالدىر­عانداردىڭ قاتارىندا رۋمىنيا پرەزيدەنتى كلاۋس يوحان­نيس، سلو­ۆاكيا پرە­زيدەنتى زۋزانا چاپۋ­توۆا، گرەكيا پرەزيدەنتى كاتەرينا ساكەللاروپۋلۋ، چەحيا پرەزيدەنتى ميلوش زەمان بار. ال 9 قاڭ­تار كۇنى ۇلى­بريتانيا پاتشايىمى ەليزاۆەتا II مەن ونىڭ جۇبايى پرينتس فيليپپ تە ۆاكتسينا جاساتتى. الايدا بۋكينگەم سارايى ولاردىڭ قاي ۆاك­تسينانى سالدىرعانى جايىندا مالىمەت بەرگەن جوق.

جەر جۇزىندەگى كاتوليكتەردىڭ باس ورداسى ۆاتي­كان دا ۆاكتسينا جاساتۋدى قولداپ وتىر. ريم پا­­پاسى فرانتسيسك ءوزى الۋىمەن بىر­­­گە بار­لىق دىندەس باۋىرلارىنا «ەتيكالىق تۇرعى­دان بارلىق ادام ەكپە الۋى ءتيىس دەپ ساناي­مىن، سەبەبى ءسىز ءوزىڭىزدىڭ عانا ەمەس، جاقىن­­دا­رىڭىزدىڭ دا ءومىرى مەن دەن­ساۋلىعىن قا­تەر­گە تىگەسىز. سون­­دىقتان ەكپە جاساتۋ – پارىز»، دەيدى.

سلوۆاكيا پرەزيدەنتى زۋزانا چاپۋتوۆانىڭ ۆاكتسينانى ەكىنشى رەت سالدىرعانى جايىندا حابار­لا­عان ءباسپاسوز حاتشىسى مارتينا ستريجەنەتس پرەزيدەنتتىڭ 27 جەل­توق­ساندا ال­عان العاشقى ەكپەدەن سوڭ بۇلشىقەتتەرى اۋىرىپ، شار­شاۋ بەلگىلەرى بايقالعانىن، بىراق ونداي بولاتىنى جايىندا مەديك­تەردىڭ الدىن الا ەسكەرتكەنىن جەتكىزدى.

ارگەنتينا دەنساۋلىق ساقتاۋ ءمي­نيسترى حينەس گونسالەس گار­سيا الەحاندرو «20 قاڭ­­تاردا پو­سا­داس اتىنداعى اۋرۋحانادا «سپۋت­­نيك V» ۆاكتسيناسى دوزا­سىن ەل پرەزي­دەنتى البەرتو فەرنان­دەس­پەن بىرگە الدىم»، دەپ جازدى Twitter-دەگى پاراقشاسىندا. ار­گەن­­تينا پرەزيدەنتى ۆاكتسينا سال­دىرۋعا ەلدىڭ دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگى 60 جاستان اسقان ادام­دارعا ەك­پە سالدىرۋعا بولادى دەگەن قورىتىندىسى شىق­قان سوڭ جا­ساتىپتى. ال جاسى 60-تان اسقان ال­عاشقى ەكپە جاساتۋىشىنىڭ قاتارىن بۋەنوس-ايرەس پروۆين­تسيا­سىنىڭ دەنساۋلىق ساق­تاۋ ءمينيسترى دانيەل گوللان تولىقتىرعان.

«سپۋتنيك V» بۇل ەلگە العاش جەت­كەن ۆاك­­تسينا ەكەنىن ايتا كەتكەن ءجون. رەسەيدىڭ تىكە­لەي ينۆەس­تيتسيالار قورى ارگەنتينا ۇكىمە­تىمەن پرەپاراتتىڭ 10 ملن دوزا­سىن جەتكىزۋ جونىندە شارت جا­ساسقان ەكەن. سونىڭ العاشقى 300 مىڭ پارتياسى بىلتىرعى جەل­توقساندا جەتكىزىلىپ، 29 جەل­توق­ساننان ار­گەن­تينا مەديتسينا قىز­مەت­كەرلەرىن ۆاكتسينادان وتكىزۋدى باستاپ كەتكەن.