تۇركى الەمىنىڭ تۇلعاسى قوجا احمەت ياساۋي تاريحىن تۇگەندەۋ جانە تولىققاندى مالىمەتتەر توپتاستىرۋ ءھام تىڭ دەرەكتەر ىزدەۋ ماقساتىندا «ازىرەت سۇلتان» مەملەكەتتىك تاريحي-مادەني قورىق-مۋزەيى «ياساۋي ىزىمەن» اتتى ەكسپەديتسيا ۇيىمداستىردى.

سۋرەتتەردە: ىسقاق باب (بابا اتا) كەسەنەسى; تايقازاندى قۇيعان شەبەر ءابدۋلازيزدىڭ زيراتى.
ەكسپەديتسيا مۇشەلەرى اۋەلگى ساپارىن سوزاق وڭىرىنەن باستادى. بۇل ءوڭىر كۇللى تۇركى جۇرتىنا تامىر جايعان تۇلعالار تاريحىنا باي. اسىرەسە قوجا احمەت ءياساۋيدىڭ تاريحىمەن تىعىز بايلانىستى نىساندار مۇندا جەتەرلىك. اتاپ ايتار بولساق، پايعامبارىمىزدىڭ كۇيەۋ بالاسى، ءارى ءتورت حاليفانىڭ ءبىرى – ازىرەت ءالىنىڭ تىكەلەي ۇرپاعى ىسقاق باب وسىندا جاتىر.
«قولداعى اڭىز دەرەكتەرگە قاراساق، قوجا احمەت ءياساۋيدىڭ ءوزى ىسقاق بابتىڭ كىندىگىنەن تاراعان ۇرپاقتار ساناتىنان. شەجىرە-ناسابنامەلەردە ىسقاق باب حيجرا جىل ساناۋى بويىنشا 150 جىلدارى وسى وڭىرگە كەلىپ، قاراتاۋدىڭ تەرىسكەيىندەگى قاراكوز بۇلاعىنىڭ باسىنا قونىس تەپكەن ەكەن. وسىندا مەشىت، مەدرەسە تۇرعىزىپ بالا وقىتىپتى. ءومىرىنىڭ سوڭىندا وسىندا جەرلەنىپ، كەيىن باسىنا كەسەنە تۇرعىزىلعان. سودان بەرى جەرگىلىكتى جۇرت ۇلى شايحىنىڭ جاتقان جەرىن «باب اتا» اتاپ كەتكەن» دەيدى، سوزاق اۋداندىق مادەنيەت جانە تىلدەردى دامىتۋ ءبولىمىنىڭ باسشىسى نۇرعايشا بالاۋبەكوۆا.
جەرگىلىكتى ولكەتانۋشىلاردىڭ ايتۋىنا قاراعاندا، ىسقاق باب كەسەنەسى 1883 جىلدار شاماسىندا سالىنعان دەسە، زەرتتەۋشى ۆ.كولوسسوۆسكي 1901 جىلى ىسقاق باب كەسەنەسىنە 1025 جىل بولعانىن جازىپ قالدىرعان. سوعان قاراعاندا، كەسەنە 876 جىلى سالىنعان سياقتى. كەسەنەنىڭ كىرپىشىن كۇيدىرگەن وشاقتار مەن تاندىر پەشتەردىڭ ورنى الىگە دەيىن ساقتالعان.
جەرگىلىكتى ولكەتانۋشى بەكجان كوپجاسار ۇلى: «باب اتا كەسەنەسى ءبىرى – ۇلكەن، ەكىنشىسى – كىشى ەكى بولىكتەن تۇرادى. كىشىسىنىڭ استىندا ىسقاق بابتىڭ ءوزى جانە ايەلى، بالالارى جەرلەنگەن-مىس. كىشى كۇمبەزدىڭ ديامەترى 25 – 27 مەتر بولسا، ۇلكەنى – 36 مەتر. ىسقاق باب تۋرالى زەرتتەۋ جۇمىستارى بەلگىلى عالىمدار كولوسوۆسكي، اريستوۆ، كاستانە جانە جەرگىلىكتى قالامگەرلەر م.جامەكوۆ، د.تۇرانتەگىنىڭ ەڭبەكتەرىندە كورىنىس تاپقان» دەسە، كەسەنەنىڭ شىراقشىسى احمەت ءانۋاروۆ قاريا، كەڭەس داۋىرىندە كەسەنەنى جەرمەن-جەكسەن ەتۋدەن ساقتاۋ ءۇشىن حالىق ارنايى قويما جاساپ، استىرتىن كۇتىپ-قاراعان، دەيدى.
ەكسپەديتسيا مۇشەلەرى كەلەسى كەزەكتە، قوجا احمەت ءياساۋيدىڭ رۋحاني پىكىرلەسى ءارى جانازاسىن وقىعان اۋليە قارابۋرا كەسەنەسىنە جانە ايگىلى قولباسشى بەرەكە مەن بىرلىكتىڭ سيمۆولى بولعان، سونىمەن قاتار تۇركىستانداعى تايقازاندى قارناقتاعى شەبەرحاناسىندا قۇيعان شەبەر ءابدۋلازيزدىڭ باسىنا باردى. ولكەتانۋشى نۇرماحان سەيىتماحان ۇلىنىڭ ايتۋىنشا، جەرگىلىكتى حالىق بۇل جەردى «قازانشى اۋليە قورىمى» دەپ اتايدى ەكەن.
«الداعى ۋاقىتتا سوزاق وڭىرىندەگى قوجا احمەت ياساۋي تاريحىمەن بايلانىستى زەرتتەۋلەر جالعاساتىن بولادى. شەجىرە قاريالار مەن ولكەتانۋشىلاردان جيناقتالعان مالىمەتتەر نەگىزىندە كىتاپتار جازىلىپ، دەرەكتى فيلمدەر دايارلانادى. بۇگىنگى ۇرپاق ياساۋي دەسە كوك كۇمبەزدى كەسەنەنى عانا ەلەستەتىپ قويماي، ونىڭ شىققان تەگىن، تاريحي تۇلعالارمەن بايلانىسىن بىلگەنى ابزال. ەكسپەديتسيانىڭ دا كوزدەگەنى وسى»، دەيدى «ازىرەت سۇلتان» قورىق-مۋزەيىنىڭ ديرەكتورى نۇربولات احمەتجانوۆ مىرزا.
كەدەرگىلەردى جويۋ – كەلەلى ماسەلە
پىكىر • بۇگىن، 07:29
ادەبيەت • بۇگىن، 07:14
ايماقتار • بۇگىن، 07:13
ايماقتار • بۇگىن، 07:10
قاس-قاعىم ءسات. الپىس جىل. حاس شەبەر
وقيعا • بۇگىن، 07:07
بوكس • بۇگىن، 07:04
وقيعا • بۇگىن، 07:01
رۋحانيات • بۇگىن، 07:00
تەڭگەگە ينتەرۆەنتسيامەن دەم بەرۋ جالعاسا ما؟
قارجى • بۇگىن، 06:57
الەم • بۇگىن، 06:54
اقش تاريحىنداعى ساياساتكەر ايەلدەر
الەم • بۇگىن، 06:52
جاڭا قۇرالدارعا قارسى جاڭا تاسىلدەر
ايماقتار • بۇگىن، 06:47
زەينەتاقى جيناعىن پايدالانۋعا ءوتىنىم بەرۋ باستالدى
قوعام • بۇگىن، 06:39
ءوڭىردى كورمەگەن – ءومىردى كورمەگەن
رۋحانيات • بۇگىن، 06:37
الىبەك-الەم نەمەسە سۋرەتشىلىكتەن – سۋرەتكەرلىككە
تانىم • بۇگىن، 06:35
تik Tok-پەن تاق-تۇق كۇرەس پايدا بەرمەيدى
قوعام • بۇگىن، 06:34
كاسىپكەرگە كەدەرگى دە، كومەك تە بار
بيزنەس • بۇگىن، 06:33
تسيفرلى وفيتسەر دە بولۋى مۇمكىن
تەحنولوگيا • بۇگىن، 06:30
كوروناۆيرۋس • بۇگىن، 06:30
اسكەري عالىمداردىڭ الەۋەتى زور («شاعالا» ۇشقىشسىز ۇشۋ اپپاراتى – سونىڭ ايعاعى)
قوعام • بۇگىن، 06:28
پىكىر • بۇگىن، 06:26
سۋ سالاسىنداعى ديپلوماتيانىڭ ماڭىزى زور
سۇحبات • بۇگىن، 06:22
قازاقستاندا 2020 جىلى ۇرلىق سانى 2 ەسە ازايدى
قوعام • كەشە
قازاقستاننىڭ الەمدىك ەكونوميكالىق رەيتينگتەگى ورنى قانداي؟
ەكونوميكا • كەشە
تانىمال شاڭعىشى جول اپاتىنان قايتىس بولدى
سپورت • كەشە
سپورت • كەشە
جالعاس جۇماعۇلوۆ جەڭىلىپ قالدى
سپورت • كەشە
اتىراۋ وبلىسىندا جول اپاتىنان ەكى ادام مەرت بولدى
ايماقتار • كەشە
قۇنسىزدىق قۇلدىڭ تۇبىنە جەتەدى
ايماقتار • كەشە
شەتەلدەن ۇشىپ كەلگەن جولاۋشىلاردان كوروناۆيرۋس انىقتالعان جوق
كوروناۆيرۋس • كەشە
كارانتين كەزىندە ويىن ۇيىمداستىرعان كازينو انىقتالدى
ايماقتار • كەشە
دارىندى 100 وقۋشىنىڭ ءبىرى تالدىقورعاندا تۇرادى
ءبىلىم • كەشە
اتىراۋدا تۇرعىن ۇيدە گاز جارىلىپ، 3 ادام اۋرۋحاناعا ءتۇستى
ايماقتار • كەشە
جۋىردا ديماش قۇدايبەرگەننىڭ جاڭا بەينەبايانى جارىققا شىعادى
رۋحانيات • كەشە
پنەۆمونيادان 2 ادام قايتىس بولدى
كوروناۆيرۋس • كەشە
كوروناۆيرۋس جۇقتىرعان 300-گە جۋىق ناۋقاستىڭ جاعدايى ناشار
كوروناۆيرۋس • كەشە
نۇر-سۇلتاندا گازداندىرۋ جۇمىسى جالعاسىپ جاتىر
ەلوردا • كەشە
وتكەن تاۋلىكتە 1 584 ادام كوروناۆيرۋس جۇقتىردى
كوروناۆيرۋس • كەشە
ەلىمىزدە تاعى 839 ادام كوروناۆيرۋستان جازىلدى
كوروناۆيرۋس • كەشە
التاي كولگىنوۆ ەلوردا تۇرعىندارىن ونلاين-فورماتتا قابىلدادى
ەلوردا • 23 قاڭتار، 2021
ەلوردادا مونيتورينگتىك توپ كارانتين رەجيمىن بۇزۋدىڭ جاڭا فاكتىلەرىن انىقتادى
ەلوردا • 23 قاڭتار، 2021
نۇر-سۇلتاندا جۇمىس ىستەيتىن جاستارعا پاتەر كىلتتەرى بەرىلدى
ەلوردا • 23 قاڭتار، 2021
باقىتجان ساعىنتاەۆ دەپۋتاتتارمەن بىرگە مەگاپوليستىڭ ينفراقۇرىلىمدىق دامۋ جوسپارىن تالقىلادى
ايماقتار • 23 قاڭتار، 2021
قازاقستان كۇنباعىس تۇقىمىنا ەكسپورتتىق باج سالىعىن ەنگىزۋى مۇمكىن
ەكونوميكا • 23 قاڭتار، 2021
قورعانىس ءمينيسترى الماتى وبلىسىنا جۇمىس ساپارىمەن باردى
ايماقتار • 23 قاڭتار، 2021
شەتەلدەن ۇشىپ كەلگەن 2 قازاقستاندىقتان كوروناۆيرۋس انىقتالدى
كوروناۆيرۋس • 23 قاڭتار، 2021
AكرA: قازاقستاننىڭ ۇلتتىق قارىزى ءىجو-ءنىڭ 26،6% -نا جەتۋى مۇمكىن
ەكونوميكا • 23 قاڭتار، 2021
بيىل ەلوردادا 400-دەن استام وتباسى اپاتتى ۇيلەردەن جاڭا پاتەرگە كوشتى
قوعام • 23 قاڭتار، 2021
زەينەتاقى جيناقتارىن پايدالانۋعا وتىنىشتەر قابىلداۋ ءۇشىن ونلاين-پلاتفورما ىسكە قوسىلدى
قوعام • 23 قاڭتار، 2021
اسحات ايماعامبەتوۆ ءبىلىم سالاسىنىڭ وكىلدەرىمەن كەزدەستى
ءبىلىم • 23 قاڭتار، 2021
شىمكەنتتە جان باسىنا قارجىلاندىرۋدىڭ كولەمى ارتتى
ايماقتار • 23 قاڭتار، 2021
ماقتاارالدا قۇرىلىس جۇمىستارىنىڭ كولەمى 255،4%-عا ارتتى
ايماقتار • 23 قاڭتار، 2021
«Shymkent Chemical Company» كاسىپورنىنىڭ قۇرىلىسى اياقتالۋعا تايادى
ايماقتار • 23 قاڭتار، 2021
وڭىرلەردەگى مەملەكەتتىك ساتىپ الۋلارعا مونيتورينگ جۇرگىزىلەدى
قوعام • 23 قاڭتار، 2021
ەكولوگيا مينيسترلىگى ەكولوگيالىق قۇقىقبۇزۋشىلىقپەن كۇرەسەدى
ەكولوگيا • 23 قاڭتار، 2021
«KazALPack» ورتالىق ازيا اۋماعىندا بىرەگەي جوبانى جۇزەگە اسىرماق
ايماقتار • 23 قاڭتار، 2021
پنەۆمونيادان 1 ادام قايتىس بولدى
كوروناۆيرۋس • 23 قاڭتار، 2021
كوروناۆيرۋس جۇقتىرعان 302 ادامنىڭ جاعدايى ناشار
كوروناۆيرۋس • 23 قاڭتار، 2021
وتباسى بانكىندە تۇرعىن ءۇيدى ساتۋعا بەس جىلعا شەكتەۋ قويىلعاندىعى ءتۇسىندىرىلدى
قوعام • 23 قاڭتار، 2021
وتكەن تاۋلىكتە 1 548 ادام كوروناۆيرۋس جۇقتىردى
كوروناۆيرۋس • 23 قاڭتار، 2021
ەلىمىزدە تاعى 1050 ادام ىندەتتەن ايىقتى
كوروناۆيرۋس • 23 قاڭتار، 2021
كارديولوگيا ينستيتۋتىندا باۋىردى تەكسەرەتىن بىرەگەي ۋدز اپپاراتى ىسكە قوسىلدى
قوعام • 23 قاڭتار، 2021
قازاقستاننىڭ ۆاتەرپولشىلارى نيدەرلاندپەن كۇش سىناسادى
سپورت • 22 قاڭتار، 2021
سپورت • 22 قاڭتار، 2021
كونور ماكگرەگوردىڭ تابىسى قانشا؟
سپورت • 22 قاڭتار، 2021
الماتىدا ايەلدەر ونكولوگتارعا تەگىن قارالا الادى
ايماقتار • 22 قاڭتار، 2021
ۇقساس جاڭالىقتار