الەم چەمپيوناتى-2018. كىمگە قانشا قاراجات بەرىلەدى؟

فيفا كوماندالارعا ارنالعان قاراجاتتى 5 بىرىنشىلىك بويى كوتەرمەلەپ كەلەدى. 2002 جىلى 154، 2006 جىلى 262 ميلليون دوللار بولسە، 2010 جىلى ءتىپتى ويىنشىلارى مۋنديالعا قاتىسقانى ءۇشىن كلۋبتارعا دا سىياقى بەرەتىن بولدى. سونىمەن وار-دا 420، برازيليادا سىياقى كولەمى 564 ميل­ليون دوللارعا دەيىن كوبەيدى. ال بي­ىل­­عى بىرىن­شى­لىك­كە حالىقارالىق فۋتبول قاۋ­ىمداستىعى 791 ميلليون دوللار تاعاي­ىن­داپ وتىر. ونىڭ 209 ميلليونى كلۋب­تارعا، 134 ميلليونى فۋتبولشىسى جا­را­­قات العان كلۋبتارعا، قالعان 48 ميللي­ون جا­رىسقا جولداما العان 32 قۇراماعا 1،5 ميل­­لي­وننان ءبولىنىپ بەرىلەدى. ال توپتىق كە­زەڭ­گە قاتىسقانى ءۇشىن بارلىق كومانداعا 8 ميل­لي­وننان قاراستىرىلعان. سوندا رەسەيدەگى چەم­پي­وناتقا قاتىسقان بارلىق كوماندا كەم دەگەن­دە 9،5 ميلليون دوللار الىپ قايتادى. ال ەگەر كوماندا ءوز توبىنان پلەي-وففقا شىقسا ون­دا تاعى دا ۇستەمە 4 ميلليون قوسىلادى. شيرەك فينالعا وتكەندەرگە تاعى دا 4 ميلليوننان. جالپى سومادا الەم چەمپيونى بولعان قۇراما كوماندا 38 ميلليون دوللار الادى.

جولداما     –     1،5 ميلليون
توپتىق كەزەڭ     –     8 ميلليون
1/8 فينال     –     12 ميلليون
¼ فينال     –     16 ميلليون
4-ورىن     –     22 ميلليون
3-ورىن     –     24 ميلليون
2-ورىن     –     28 ميلليون
چەمپيون     –     38 ميلليون

رەسەي

الەم چەمپيوناتىن قابىلداپ جاتقان رەسەي قۇراماسى بۇل ۇستەمە قارجىدان بولەك مەملەكەت تاراپىنان دا سىياقى الادى. بۇل جايىندا بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارى جارىسا جازۋدا. ياعني رەسەي فۋتبولشىلارى توپتان شىقسا 300 ميلليون رۋبل، فينالعا وتسە 1،2 ملرد رۋبل، ال جەڭىمپاز بولسا 
2 ملرد رۋبل الادى. فۋتبول فەدەراتسياسىنىڭ پرەزيدەنتى الەكساندر الاەۆ رەسەي قۇراماسى چەمپيوناتقا قاتىسقانى ءۇشىن الاتىن 9،5 ميلليون دوللار قۇرامانىڭ وقۋ-جاتتىعۋ جيىندارى مەن جولداستىق كەزدەسۋلەرىنە جۇمسالادى دەپ مالىمدەدى. ال ەگەر قۇراما كوماندا ءوز توبىنان شىعىپ تاعى 4 ميلليون دوللاردى ەنشىلەيتىن بولسا، وندا وسى سوما كومانداعا تەڭدەي ءبولىنىپ بەرىلەتىنىن جەتكىزدى. 

انگليا

انگليا قۇراما كومانداسى دا مەملەكەت تاراپىنان سىي كۇتەدى. «The Sun» باسىلىمىنىڭ مالىمدەۋىنشە، ەگەر انگليا چەمپيون بولاتىن بولسا 5 ميلليون فۋنت ستەرلينگ كولەمىندە سىيلىق الادى. ول اقشا كوماندا مۇشەلەرىنە 200 مىڭنان بولىنەتىن بولادى. بريتانيالىقتار چەمپيوناتتىڭ فاۆوريتتەرى قاتارىندا جوق جانە چەمپيون بولماعانىنا جارتى عاسىر ۋاقىت وتكەن. 

گەرمانيا

نەمىس فۋتبول قاۋىمداستىعى قۇراماسى چەمپيوندىق اتاقتى قورعاپ قالسا، 8 ميلليون ەۋرو كولەمىندە قارجى بەرەتىن بولدى. سوندا جالپىلاما العاندا چەمپيون اتانعان ءاربىر ويىنشى – 350 مىڭ ەۋرو، كۇمىسپەن كۇپتەلسە – 200، قولا مەدال يەلەنسە 150 مىڭ ەۋرودان الادى. 

يسپانيا

يسپانيالىق AS گازەتى دە قۇراما قانشا قارجى الۋ مۇمكىن ەكەندىگىن جاريالادى. يسپانيالىق فۋتبولشىلار پلەي-وففقا شىققانى ءۇشىن ەشقانداي دا ۇستەمە المايدى. ەگەر كوماندا شيرەك فينالعا شىقسا وندا ءار فۋتبولشى 30 مىڭ ەۋرو، جارتىلاي فينالدا ويناسا 60 مىڭ ەۋرو، ەكىنشى ورىن السا 90 مىڭ ەۋرو، چەمپيون بولسا 125 مىڭ ەۋرودان يەمدەنەدى. سونىمەن قاتار يسپانيالىقتار چەمپيون بولسا 90 مىڭ ەۋرو تۇراتىن Patek Philippe Nautilus فيرماسىنىڭ ساعاتتارىن قولدارىنا تاعادى. 

فرانتسيا

2016 جىلى ءوز جەرىندە ەۋرو دوداسىن وتكىزگەن كەزدە فرانتسيا قۇراماسىنىڭ ءار ويىنشىسى چەمپيون اتانعان جاعدايدا 300 مىڭ ەۋرودان الار ەدى. بىراق بۇل سوماعا فرانتسۋزدار ءسال عانا جەتپەي قالدى. ەندى وسى ۇستەمە الەم چەمپيوناتىنا اۋىستى. ۇستىنە تاعى 100 مىڭ قوسىلدى. ەندى ديدە دەشام شاكىرتتەرى رەسەي جەرىندە اتوي سالىپ، چەمپيون اتانار بولسا 400 مىڭ ەۋرودان الادى. 

بەلگيا

بەلگيا قۇراماسى وسى بىرىنشىلىكتىڭ جاسىرىن ءفاۆوريتى. كوپتەگەن ماماندار وسى ۇجىم چەمپيون اتانىپ كەتۋى مۇمكىن دەپ بولجاپ وتىر. فۋتبولشىلاردىڭ دا چەمپيون اتانۋعا دەگەن قۇلشىنىسى زور. ارينە ءار فۋتبولشىعا 600 مىڭ ەۋرو سىياقى تاعايىندالعان سوڭ، كىم قاراپ قالسىن؟! نەگىزى، ەۋرو دوداسى كەزىندە بۇل سوما 1 ميلليون بولاتىن. 

برازيليا

وسى الەم چەمپيوناتىنا قاتىسقالى وتىرعان قۇرامالاردىڭ ىشىندە برازيليانىڭ سىياقىسى ەڭ كوپ كوماندا. برازيليالىقتار التىنشى مارتە الەم چەمپيونى اتانار بولسا، وندا ءار فۋتبولشى 1 ميلليون دوللاردان الاتىن بولادى. ءتىپتى، ءۇشىنشى قاقپاشى دا!

نيگەريا

2014 جىلعى چەمپيوناتتا نيگەريا قۇراماسى ۋادە ەتىلگەن سىياقىمىزدى المادىق دەپ جاتتىعۋعا شىقپاي قويىپ ەدى. مۇنداي كەلەڭسىز وقيعا قايتالانباس ءۇشىن نيگەريا فۋتبول فەدەراتسياسىنىڭ پرەزيدەنتى اممادجۋ پيننيك فۋتبولشىلارعا 2،8 ميلليون ەۋرو كولەمىندەگى اقشانى تەڭدەي ءبولىپ بەردىك دەپ مالىمدەدى.

ەرمۇحامەد ماۋلەن،
«ەگەمەن قازاقستان»