ەسكەرتۋدى ەلەمەۋدىڭ سالدارى

ونىنشى قاڭتار كۇنى وبلىستىق توتەنشە جاعدايلار دەپارتامەنتىنە كىشى ارال تەڭىزىنە 1963 جىلعى ازامات ۋاز اۆتوكولىگىمەن باتىپ كەت­كەندىگى جونىندە حابار تۇسەدى. ىز­دەس­­تىرۋ جۇمىستارىنا ارال اۋدانى قامىستىباس ەلدى مەكەنىندەگى جەدەل-قۇتقارۋ جاساعى بولىمشەسىنەن ۇرلەمەلى موتورلى قايىقپەن جانە سۇڭگۋىر قۇرالدارىمەن جابدىقتالعان 4 قۇتقارۋشى جۇمىلدىرىلدى. تەڭىز جاعاسىنان شامامەن 7 شاقىرىم بولاتىن كولىك باتقان تۇستاعى مۇزدىڭ قالىڭدىعى 35 سم، سۋ تەرەڭدىگى 14 مەتر ەكەنى انىقتالدى. وقيعا بولعان جەر بەلگىلى بولعانىمەن دە سول كۇنى كۇشىنە مىنگەن اياز ىزدەۋ جۇمىستارىن باستاۋعا مۇمكىندىك بەرمەپتى. ەرتەسىنە قالىڭ مۇز كەڭىرەك ويىلىپ، تەڭىز تابانىندا لايلى باتپاق كەدەرگى كەلتىرگەنىمەن دە قۇتقارۋشىلاردىڭ جانكەشتىلىگىمەن 14 مەتر تەرەڭدىكتەن ۋاز اۆتوكولىگى تابىلدى. كەلەسى كۇنى جۇمىسىن جالعاستىرعان جاساق سۇڭ­گۋىر­­­لەرى وقيعا ورنىنان 6 مەتر جەردە مۇزعا جابىسىپ قالعان ازاماتتىڭ دەنەسىن سىرتقا شى­عار­دى.

وبلىستىق تجد ماماندارىنىڭ مالىمەتىنشە، وتكەن جىلى ايماقتا 30 ادام سۋعا كەتكەن، ونىڭ توعىزى – بالا. 2021 جىلمەن سالىستىرعاندا بۇل كورسەتكىش 61 پايىزعا تومەندەگەنمەن، ايدىڭ-كۇننىڭ امانىندا ءتىلسىز جاۋدىڭ تۇزاعىنا تۇسكەندەردىڭ توقتاماۋى الاڭ­داتادى.

وزەن ارناسىندا مۇز ۇستاسقاننان كەيىن قاۋىپسىز اينالما جولدى الىسسىنىپ، توتەلەي تارتاتىندار بار. ايدىن بە­تىن­دەگى قايماق سۋدىڭ قالىڭداعانىن با­لىقشىلاردىڭ دا اسىعا كۇتەتىنى انىق. توتەنشە جاعداي ماماندارىنىڭ اي­تۋىنشا، مۇز بەتىنە كولىكپەن شىعۋ ءۇشىن ونىڭ قالىڭدىعى 25-30 سانتيمەتردەن اسۋ كەرەك. بىراق بۇل ەسكەرتۋدى ەلەپ جاتقاندار از.

– ءدال قازىر وبلىس اۋماعىنداعى سۋ ايدىندارىنداعى مۇزدىڭ قالىڭدىعى – 16-41 سانتيمەتر ارالىعىندا. وسىعان قاراماستان داريا مەن كولدەردەن با­لىق اۋلايتىندار كەزدەسەدى. ولار جۇقا مۇزدىڭ جارىلىپ، وقىس جاع­دايلار بولۋى مۇمكىندىگىن ەسكەرە بەر­­مەيدى. سوندىقتان پولي­تسيا قىز­مەت­كەرلەرىمەن بىرلەسىپ كۇندە­لىك­تى رەيد جۇمىستارىن ۇزدىكسىز جۇر­گى­زىپ كەلەمىز. تۇرعىندارعا ءتۇسىن­دىرۋ جۇ­مىس­تارىن جۇرگىزىپ، ساقتىق ەرە­جەلەرى كورسەتىلگەن ۇنپاراق تاراتامىز، – دەيدى وبلىستىق تجد ازا­مات­تىق قور­عانىس باسقارماسىنىڭ اعا وفي­تسەرى نۇرجىگىت تۇرعانباي.

بىلتىر توتەنشەلىكتەردىڭ بالىق شارۋاشىلىعى ينسپەكتسياسىنىڭ قىز­مەت­كەرلەرىمەن بىرلەسىپ جۇرگىزگەن پرو­فيلاكتيكالىق جۇمىس بارىسىن­دا زاڭسىز بالىق اۋلاۋدىڭ 419 دە­رە­گى تىركەلىپ، 4 ملن 446 مىڭ 400 تەڭگە ايىپپۇل سالىنعان. رەيدتىك ءىس-شا­را­لار بارىسىندا سۋ ايدىندارىندا، بالىق اۋلايتىن ورىنداردا 2 573 رەيد وتكىزىپ، 150 مىڭنان اسا سۋداعى قا­ۋىپسىزدىك ەرەجەلەرى ءتۇسىندىرىلىپ، ۇن­پا­راق تاراتىلىپتى.

جىل ون ەكى اي جۇرت قاۋىپسىزدىگىن قام­تاماسىز ەتۋ جولىندا جارعاق قۇ­لاعى جاستىققا تيمەيتىن توتەنشە­لىك­تەردىڭ بار شاراسى ەسكەرتۋ بەرۋمەن عانا شەكتەلەدى. مىسالى، بىلتىر پو­ليتسيا دەپارتامەنتىمەن بىرلەسىپ اكىمشىلىك قۇقىق بۇزۋشىلىق تۋرا­لى كودەكستىڭ 364-بابى بويىنشا 75 ادامعا ەسكەرتۋ جاسالعان بولسا، 440-باپپەن 2 273 ازامات اكىمشىلىك شا­راعا تارتىلعان.

قىستا بالىق اۋلاۋدىڭ قىزىعى ءبىر بولەك. تابىسى دا قوماقتى. بىراق اركىم الدىمەن ءوز قاۋىپسىزدىگىن ويلاۋ كەرەك.

– 2021 جىلى – 5، بىلتىر 2 با­لىقشى سۋعا كەتتى. وسى جىلدىڭ با­سىندا تاعى ءبىر تۇرعىن ءتىلسىز جاۋ قۇر­با­نىنا اينالىپ وتىر. وسىنىڭ ءبارى ەسكەرتۋدى ەلەڭ قىلماعاننىڭ اقىرى، – دەيدى ماماندار.

قالا اۋماعىندا ورنالاسقان 55 مەك­تەپتىڭ وقۋشىلارى مەن اتا-انالارى WhatsApp جەلىسىنە توپتاستى­رىلىپ، سۋداعى قاۋىپسىزدىك ەرەجە­لەرى بويىنشا ءتۇسىندىرۋ جۇمىس­تارى جۇرگىزىلىپ كەلەدى. ايماق مەك­تەپ­تەرىندەگى 117 450 وقۋشىعا زارداپ شەگۋشىلەردى قۇتقارۋ، العاشقى مەديتسينالىق كومەك كورسەتۋ تاسىلدەرىنە باۋليتىن 409 ينتەراكتيۆتى ساباق وتكىزىلدى.

سوڭعى 3-4 جىلدا سولىپ اققان سىر­داريانىڭ بيىل ارناسى تولىپ تۇر. وبلىس شەكاراسىنان كىشى ارالعا دەيىن مىڭ بۇرالىپ اعاتىن وزەن 1 274 شاقىرىمدى باسىپ وتەدى. مۇنان باسقا 19 ءىرى، 220 شاعىن كانال جانە 207 كول بار. ولارداعى قاۋىپتى ۋچاسكەلەردىڭ سانى 64 بولىپ تۇر.

وسى اۋماقتاردىڭ ءبارىن باقىلاۋ وڭاي ەمەس. دەگەنمەن وقىس جاعداي بولا قالسا توتەنشەلىكتەر تەز جۇمىلا قويادى، ولارعا جەرگىلىكتى اكىمدىكتەردىڭ دە جاردەمى كوپ. بالىققا كەتىپ، باعى­تىنان جاڭىلعان جانداردى ەرىكتى رەتىندە ىزدەۋشىلەر دە بار. الەۋمەتتىك جەلىدەگى جاناشىرلار قاتارى دا از ەمەس. الايدا ەگەر ەسكەرتۋدى ەلەسەك، مۇنشا ۋايىم جەمەس ەدىك قوي.

قىزىلوردا