استانادا ينتەرنەت ساپاسى جاقسارادى

استانا اكىمى جەڭىس قاسىمبەكتىڭ ايتۋىنشا، ەلوردا تۇرعىندارى تاراپىنان ينتەرنەتتىڭ ساپاسى مەن جىلدامدىعىنا قاتىستى شاعىمدار ءتۇسىپ جاتىر.

– قالامىزدا مۇنداي پروبلەمالار بارى جاسىرىن ەمەس. نەگىزىنەن قۇرىلىسى ءجۇرىپ جاتقان جاڭا اۋداندار مەن ەلدى مەكەندەردە كەزدەسەدى. سول سياقتى ينتەرنەت قۇرىلىس قارقىنىنا ىلەسە المايتىن ساتتەر دە بولىپ تۇرادى. بۇل ماسەلەدە قۇرىلىس كومپانيالارى بايلانىس قۇرىلىسىن قوسا ەسكەرۋىن، ال بايلانىس وپەراتورلارى مەن وزگە دە جاۋاپتى ورگاندار قۇرىلىستىڭ جوسپارىنا قاتىسۋىن قاراستىرامىز. وسىنداي وزەكتى ماسەلەلەردى تسيفر­لىق دامۋ، يننوۆاتسيالار جانە اەروعا­رىش ونەركاسىبى ءمينيسترى باعدات مۋسينمەن، «قازاقتەلەكوم» باسشىسى قۋانىشبەك ەسەكەەۆپەن، ۇيالى بايلانىس وپەراتورلارىنىڭ وكىلدەرىمەن بىرلەسە تالقىلادىق. قالادا ينتەرنەتتىڭ ساپاسىن جاقسارتۋ ءۇشىن بىرنەشە مەحانيزمدى قولدانامىز. ولار – وپتيكالىق بايلانىس جەلىلەرىن، انتەننا-دىڭگەك قۇرىلىسىن، FWA (Fixed Wireless Access) تەحنولوگيا­سى بويىنشا بازالىق ستانسالاردى ورناتۋ. بۇل جۇمىسقا ينۆەستورلاردى دا جۇمىلدىرامىز، – دەيدى جەڭىس قاسىمبەك.

سونىمەن قاتار جارىقتاندىرۋ جانە ەلەكتر جەلىسىنىڭ تىرەكتەرى بو­يىنشا وپتيكالىق بايلانىس جەلىلەرىن جۇرگىزۋ ماسەلەسى پىسىقتالعان. بۇل ەلدى مەكەندەردەگى ينتەرنەت ساپاسىن ەداۋىر جاقسارتادى. كوكتال-1، اگروقالاشىق، ينتەرناتسيونالنىي، وڭتۇستىك-شىعىس، پرومىشلەننىي، تەلمان، ميچۋرين، قازقالاشىق، كيرپيچنىي ەلدى مەكەن­دەرىندە وپتيكالىق بايلانىس جەلىلەرىن سالۋ جۇمىسى ءجۇرىپ جاتىر، تاعى 3 ەلدى مەكەن بويىنشا ينۆەستورلار تارتىلماق.

– بىراق مۇنىڭ ءوزى جەتكىلىكسىز. قالا كۇننەن كۇنگە ءوسىپ جاتىر، ال ەلوردا تۇرعىندارى جىل سايىن 50-60 مىڭ ادامعا ارتىپ كەلەدى. قولدا بار ينفراقۇرىلىمعا ءمان بەرىپ قانا قويماي، بولاشاقتى ويلاپ، الدىن الا دامىتۋ قاجەت. سول سەبەپتى الدىمىزدا مۇنداي پروبلەمالار سانىن ازايتۋ ءارى قۇرىلىس كەزەڭىندە بايلانىس قۇرىلىمدارىن قوسا سالۋ مىندەتى تۇر، – دەيدى شاھار باسشىسى.

استانا قالالىق تسيفرلاندىرۋ جانە مەملەكەتتىك قىزمەت باسقارماسىنىڭ باسشىسى مەيرامبەك اشىربەكوۆتىڭ ايتۋىنشا، ەلوردادا 16 ەلدى مەكەن بار. ولاردىڭ بەسەۋى – تەمىرجولشىلار، زارەچنىي، پريگورودنىي، ۇركەر، كوكتال-1 جوعارى جىلدامدىقتى ينتەرنەتپەن قامتاماسىز ەتىلگەن. تاعى 9 ەلدى مەكەندە وپتيكالىق بايلانىس جەلىلەرىنىڭ قۇرىلىسى بويىنشا جۇمىس ءجۇرىپ جاتىر. قوياندى، كۇيگەنجار جانە ءوندىرىس ەلدى مەكەندەرىنە ينۆەستور تارتىلۋدا. قالاعا جۇمىلدىرىلعان ينۆەستيتسيالاردىڭ جالپى سوماسى 1،5 ملرد تەڭگەنى قۇرايدى.

مىسالى، سارىارقا اۋدانىندا «قازاق ءۇي بايلانىستارى» جشس كوكتال-1، كوكتال-2، اگروقالاشىق ەلدى مەكەندەرىنىڭ تۇرعىندارى ءۇشىن ين­تەرنەت جەلىسىنە قولجەتىمدىلىكتى قام­تاماسىز ەتەدى. كوكتال-2-دە 16 شاقى­رىم كوشە كابەلى تارتىلدى. مۇندا العاشقى ابونەنتتەر وتكەن جىلدىڭ قاراشا ايىندا قوسىلدى. كوكتال-1-گە 7 شاقىرىمنان استام كابەل تارتىلدى. ابونەنتتەردى 2023 جىلدىڭ ناۋرىزىنا دەيىن قوسۋ جوسپارلانعان.

– كوكتال-2 شاعىن اۋدانىنىڭ العاشقى ابونەنتتەرى ينتەرنەتكە قوسىلدى. تۇرعىندارعا تالشىقتى-وپتيكالىق بايلانىس جەلىلەرى ارقىلى جوعارى جىلدامدىقتى ينتەرنەت جانە ساندىق تەلەديدار قىزمەتتەرى ۇسىنىلادى. زاماناۋي GPON تەحنولوگياسى جارىقتاندىرۋ باعانالارى مەن ەلەكتر جەلىلەرى ارقىلى وتەدى. بارشىن، قۇلانوتپەس، ساۋمالكول، ايدارلى، اقمولا، ۇلىتاۋ جانە باسقا دا كوشەلەردەگى 200 ءۇي قوسىلۋعا دا­يىن، – دەپ ناقتىلادى باسقارما باسشىسى.

ەسىل اۋدانىنىڭ ۇركەر، تەلمان ەلدى مەكەندەرىندە بۇل جۇمىستى «Synergy Telecom» جشس جۇرگىزەدى. ماسەلەن، بۇگىندە ۇركەردە 20 شاقىرىم كوشە كابەلى تارتىلدى. 50 ابونەنت قوسىلدى، 70 ءوتىنىم بويىنشا جۇمىس ءجۇرىپ جاتىر.

– «قازاقتەلەكوممەن» بىرلەسىپ ۇركەر ەلدى مەكەنىندە 290-نان استام ءۇيدى قامتيتىن كوشەلەردە ميكرو­تۇتىكشەلەردى پايدالانا وتىرىپ جەلى­لەر سالۋ جۇمىسى جۇرگىزىلدى. بۇل ما­لاي­سارى باتىر، تاۋكەنت، ەر توستىك، ءما­دي، مۇرىن جىراۋ، ومبا، سىرىم باتىر، بويتۇمار، جاسىباي، سماعۇل سا­دۋا­قاس ۇلى كوشەلەرىن قامتيدى، – دەدى ول.

سونىمەن قاتار «استانا-اەك» اق-مەن بىرلەسىپ ينۆەستورلاردى تولىق قارجىلاندىرۋ ەسەبىنەن ەلوردانىڭ ەلدى مەكەندەرىندە ەلەكتر تاراتۋ جانە جارىقتاندىرۋ تىرەكتەرى بويىنشا وپتيكالىق بايلانىس جەلىلەرىن جۇرگىزۋ ماسەلەسى پىسىقتالعان.