سايلاۋشىلار ءتىزىمىن ءتۇزۋدىڭ ءتارتىبى

ورتسايلاۋكوم توراعاسى نۇر­لان ءابدىروۆ سايلاۋشىلار تى­زىمدەرىن جاساۋ جانە ونىمەن جۇ­مىس ىستەۋ سايلاۋ ۇدەرىسىنىڭ ما­ڭىزدى ەلەمەنتى ەكەنىن اتاپ ءوتتى. سەبەبى ازاماتتار وسى ءتىزىم نەگىزىندە ساي­لاۋدا داۋىس بەرۋگە قاتىسۋعا كونستيتۋتسيالىق قۇقى­عىن جۇزەگە اسىرادى. سوندىقتان ور­تالىق سايلاۋ كوميسسياسى ساي­لاۋ­شىلاردىڭ تولىق ءتىزىمىن جاساۋ ماسەلەسىن سايلاۋعا دايىندىق جۇمىسىنىڭ ماڭىزدى باعىت­تارىنىڭ ءبىرى رەتىندە قاراس­تىرادى.

بۇل ناۋقاننىڭ ەرەكشەلىگى – رەسپۋبليكانىڭ بارلىق اۋما­عىندا، سونداي-اق اۋماقتىق سايلاۋ وكرۋگتەرى شەگىندە وكىلدى ورگان­داردىڭ دەپۋتاتتارىن ساي­لاۋدى ءبىر مەزگىلدە وتكىزۋ. وسىعان بايلانىستى ۋاكىلەتتى ورگانداردىڭ الدىندا ازاماتتاردى تىركەۋ ورنى بويىنشا سايلاۋ­شىلار تىزىمدەرىنىڭ تولىقتىعى مەن دۇرىستىعىن قامتاماسىز ەتۋ جانە ولارعا ازاماتتاردىڭ وتىنىشتەرى نەگىزىندە ءاربىر سايلاۋ وكرۋگى شەگىندە زاڭنامادا بەلگىلەنگەن تارتىپپەن وزگەرىستەر ەنگىزۋ مىندەتى تۇر.

اكىمدەر كەلىپ تۇسكەن بارلىق وتىنىشتەردى ەسكەرە وتىرىپ، ساي­لاۋ­شىلاردىڭ دۇرىس جانە وزەكتى تىزىمدەرىن قالىپتاستىرۋدى قام­تا­­ماسىز ەتۋ بويىنشا بارلىق تۇبە­گەيلى شارالاردى قابىلداۋى قاجەت.

ورتسايلاۋكوم توراعاسىنىڭ ورىنباسارى كونستانتين پەتروۆ پارلامەنت ءماجىلىسى مەن بار­لىق دەڭگەيدەگى ءماسليحاتتار دە­پۋتاتتارىنىڭ ءبىر مەزگىلدە وتكى­زىلەتىن سايلاۋىن ەسكەرە وتى­­رىپ، سايلاۋشىلار ءتىزىمىن جا­ساۋ ماسەلەسىن قۇقىقتىق رەت­تەۋ­گە جانە وسى ۇدەرىستىڭ ەرەك­شە­لىك­تەرىنە ەگجەي-تەگجەيلى توق­تال­دى. 2023 جىلعى 1 قاڭتارداعى مالىمەت بويىنشا رەسپۋبليكا ساي­لاۋشىلارىنىڭ تىزىمىنە بەل­سەندى سايلاۋ قۇقىعى بار 11 ملن 976 مىڭ 406 ازامات ەنگى­زىل­دى. ازاماتتى سايلاۋشىلار تى­زىمىنە ەنگىزۋ ءۇشىن ونىڭ سايلاۋ ۋچاس­كەسىنىڭ اۋماعىندا تۇرعى­لىقتى جەرى بويىنشا تىركەلۋى، ازا­مات­تاردىڭ جەرگىلىكتى اتقارۋشى ور­گانعا سايلاۋشىلار ءتيىستى تىزى­مىنە ەنگىزۋ جونىندە جازباشا وتى­نىشپەن جۇگىنۋى نازارعا الىنادى.

ۋاقىتشا تىركەلگەن ازاماتتار; تىركەۋسىز ازاماتتار، سونداي-اق سايلاۋعا دەيىن وتىز كۇننەن كەشىكتىرمەي ونىڭ تىركەلگەن جەرى بويىنشا داۋىس بەرۋگە ار­نالعان ءۇي-جايعا سايلاۋ كۇنى كەلۋگە مۇمكىندىگى بولمايتىنى بەل­گىلى بولعان سايلاۋشى سايلاۋ تا­عايىندالعان ساتتەن باس­تاپ ءتيىستى جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاندا سايلاۋشى رەتىندە تىركەلۋگە قۇقىلى. ك.پەتروۆ سايلاۋشىلاردىڭ جە­كەلەگەن ساناتتارىن – ۋاقىت­شا تىركەلگەن ازاماتتاردى، ستۋ­دەنتتەردى، ۆاحتا ادىسىمەن جۇمىس ىستەيتىندەردى، اسكەري قىزمەتشىلەردى، تىركەۋسىز ازاماتتاردى سايلاۋشىلار تىزىمىنە ەنگىزۋ ماسەلەسىنە ەرەكشە نازار اۋداردى. ورتا ارناۋلى  جانە جوعارى وقۋ ورىندارىندا، سونداي-اق جاتاقحانالاردا تۇراتىن كۇندىزگى وقۋ نىسانىندا جوعارى وقۋ ورنىنان كەيىنگى ءبىلىم بەرۋدىڭ كاسىپتىك وقۋ باعدارلامالارى بويىنشا ءبىلىم الۋشىلار جاتاقحانانىڭ ورنالاسقان جەرى بويىنشا سايلاۋشىلار تىزىمىنە ەنگىزىلەدى. جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاندار وڭىرلەر وقۋ ورىندارىنىڭ باسشىلارىمەن بىرلەسىپ ستۋدەنتتەرگە بولۋ ورنى بويىنشا داۋىس بەرۋگە مۇمكىندىك بەرۋى قاجەت. ۆاحتالىق ادىسپەن جۇمىس ىستەيتىن ازاماتتار دا جازباشا وتىنىشتەر نەگىزىندە سايلاۋشىلار تىزىمىنە ەنگىزىلۋى مۇمكىن. ۆاحتالىق ادىسپەن جۇمىس ىستەيتىن ازاماتتاردىڭ تۇراتىن جەرى بويىنشا داۋىس بەرۋگە مۇمكىندىك بەرۋ جونىندە الدىن الۋ شارالارىن قابىلداۋ قاجەت. ولار سونداي-اق جازباشا وتى­نىشتەر نەگىزىندە سايلاۋشىلار تىزىمىنە ەنگىزىلۋى جانە ماجىلىسكە بىرىڭعاي جالپىۇلتتىق سايلاۋ وكرۋگى بويىنشا، سونداي-اق ەگەر وسى ايماقتا تىركەلگەن بولسا، ءبىر مانداتتى اۋماقتىق سايلاۋ وكرۋگى بويىنشا داۋىس بەرۋى مۇمكىن.

اسكەري بولىمدەردە سايلاۋ­شىلار تىزىمىنە ونداعى اسكەري قىزمەتشىلەردىڭ بارلىعى، سون­داي-اق ولاردىڭ وتباسى مۇشەلەرى جانە اسكەر بولiمدەرi ورنالاسقان جەرلەردە تۇراتىن باسقا دا سايلاۋشىلار ەنگiزiلەدi. اسكەر بولiمدەرiنەن تىس جەرلەردە تۇرا­تىن اسكەري قىزمەتشiلەر سايلاۋ­شىلار تiزiمiنە تۇرعى­لىقتى جەرi بويىنشا جالپى نەگiزدە ەنگiزiلەدi. اسكەري بولىم­دەردەگى سايلاۋشى-اسكەري قىزمەتشىلەردىڭ، سونداي-اق ولاردىڭ وتباسى مۇشەلەرى جانە اسكەر بولىمدەرى ورنالاسقان جەرلەردە تۇراتىن باسقا دا سايلاۋشىلار تىزىمدەرى اسكەري بولىمدەر كومانديرلەرى ۇسىناتىن مالى­مەتتەر نەگىزىندە جاسالادى.

ازاماتتاردى سايلاۋشىلار تىزىمىنە ەنگىزۋ تۋرالى جازباشا وتىنىشتەرى ءتيىستى اكىمدىكتەرگە وسى جىلدىڭ 17 اقپانىنا دەيىنگى مەرزىمدە، ياعني داۋىس بەرۋ كۇنىنە وتىز كۇن قالعاندا ۇسىنىلۋعا ءتيىس. جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاندار ازاماتتى ءوزى داۋىس بەرەتىن ۋچاسكەنىڭ سايلاۋشىلار تىزىمىنە ەنگىزۋدى قامتاماسىز ەتەدى جانە ازاماتتى تىركەۋ ورنى بو­يىنشا سايلاۋشىلار تىزىمىنەن شىعارۋدى ۇيىمداستىرادى.

داۋىس بەرۋ كۇنىنە 15 كۇن قال­عاندا، ياعني 4 ناۋرىزدان كەشىكتىرمەي ازاماتتاردىڭ تۇرعى­لىقتى جەرى بويىنشا قۇرىلعان ساي­لاۋ ۋچاسكەلەرى بويىنشا ساي­لاۋ­شىلاردىڭ تىزىمدەرى سايلاۋ­شىلارعا تانىسۋعا ۇسىنى­لادى. ازاماتتارعا ءتيىستى سايلاۋ كوميس­سيالارىنىڭ ءۇي-جايلارىندا سايلاۋشىلار تىزىمدەرىمەن تانىسۋ، ولارعا ەنگىزىلگەن سايلاۋ­شىلار تۋرالى دەرەكتەردىڭ دۇرىستىعىن تەكسەرۋ مۇمكىندىگى قامتاماسىز ەتىلەدى. ءاربىر ازامات سايلاۋشىلار تىزىمىندەگى ءوزى تۋرالى دەرەكتەردى تەكسەرۋگە جانە تىزىمگە ەنگىزىلمەگەنىنە، دۇرىس ەنگى­زىل­مەگەنىنە نەمەسە تىزىمنەن شىعا­رىلماعانىنا، سونداي-اق تىزىمدە سايلاۋشى تۋرالى دەرەكتەردە جىبەرىلگەن دالسىزدىكتەرگە شاعىمدانۋعا قۇقىلى. ءوزىڭىزدى تىركەۋ ورنى بويىنشا سايلاۋشىلار تىزىمىنە ەنگىزۋدى ءتيىستى اكىم­دىكتىڭ سايتى نەمەسە Call-ورتا­لىعى ارقىلى تەكسەرۋگە بولادى.

سايلاۋ تۋرالى كونستي­تۋ­تسيا­­لىق زاڭدا كوزدەلگەن وكىلەت­تىكتەرگە سايكەس وڭىرلەردىڭ جەر­گىلىكتى اتقا­رۋشى ورگاندارى مەن سايلاۋ كوميسسيالارىنا تاپ­سىرمالار­دى قامتيتىن «قازاق­ستان رەسپۋب­ليكاسى پارلامەنتى ءما­جىلىسى مەن ءماسليحاتتارى دەپۋتات­تارى­نىڭ 2023 جىلى 19 ناۋرىزعا تاعايىن­دالعان كەزەكتەن تىس سايلاۋ­داعى سايلاۋشىلار تىزىمىمەن جۇمىس­تى ۇيىمداستىرۋ تۋرالى» ورت­سايلاۋكوم قاۋلىسى قابىلداندى.

«قازاقستان رەسپۋبليكاسى پار­لامەنتى ءماجىلىسى مەن ءماس­ليحاتتارى دەپۋتاتتارىن سايلاۋ جونىندەگى ناۋقان كەزەڭىندە سايلاۋ كوميسسيالارىنىڭ مۇشەلەرىن جانە باسقا دا سايلاۋ ۇدەرىستەرىنە قاتىسۋشىلاردى وقىتۋدى ۇيىم­داستىرۋ تۋرالى» ەكىنشى ماسەلە بويىنشا ورتسايلاۋكوم مۇشەسى ءسابيلا مۇستافينا بايانداما جاسادى. ول سايلاۋ جۇيەسى كادر­لارىنىڭ كاسىبيلەنۋىن، سونداي-اق زاڭنامانىڭ جاڭا نورمالارىنا سايكەس وتەتىن اعىمداعى سايلاۋ ناۋقانىن ەسكەرە وتىرىپ، ورتالىق سايلاۋ كوميسسياسى قىزمەتىنىڭ ءبىرىنشى كەزەكتەگى باعىتى سايلاۋ ۇدەرىسىنە قاتى­سۋ­شىلاردىڭ بارلىق ساناتتارىنىڭ قۇقىقتىق ساۋات­تىلىعى مەن سايلاۋ مادەنيەتىن ارتتىرۋ بولىپ تابىلاتىنىن حابارلادى.

وسىعان بايلانىستى ول ەلەك­­تورالدى وقىتۋ بويىنشا ءتيىس­تى جوسپاردى ۇسىندى، وعان سايكەس ءبىرىنشى كەزەكتە بار­لىق دەڭ­­گەيدەگى سايلاۋ كوميس­سيا­لا­رىنىڭ مۇشەلەرىن كەلەسى باعىت­تار بو­يىنشا ءارتۇرلى نىسان­داردا دايارلاۋ جانە وقىتۋ كوز­دەلگەن: بەينەكونفەرەنتس-بايلا­نىس رە­جيمىندە سايلاۋ ناۋقانى­نىڭ ناقتى كەزەڭدەرى مەن باعىت­تا­رى­نىڭ وزەكتى ماسەلەلەرى بويىن­شا اۋماقتىق، وكرۋگتىك ساي­لاۋ كوميسسيالارى ءۇشىن ورت­سايلاۋكوم ونلاين سەمينار-كەڭەس­­تەرى; كوميسسيا مۇشەلەرى مەن اپپارات قىزمەتكەرلەرى وڭىر­­لەردە وتكىزەتىن كوشپەلى وقىتۋ جانە ينسپەكتسيالىق سەمي­نار-كەڭەستەر. اتالعان ءىس-شارا­لار شەڭبەرىندە سايلاۋ كوميسسيالارى ىسكەرلىك ويىن نىسانىندا «داۋىس بەرۋ كۇنى» ترەنينگتەرىن ۇيىمداستىرۋعا ءتيىس: قاشىقتىقتان وقىتۋ جانە تەستىلەۋ. سايلاۋ جۇيەسى، وكرۋگتىك كوميسسيالاردىڭ قۇرىلۋىن ەسكەرە وتىرىپ، بارلىق دەڭگەيدەگى سايلاۋ كوميسسيالارىنىڭ 86 مىڭ 440 مۇشەسىن قامتيتىنىن ەسكەرسەك، وقىتۋدىڭ بۇل ءتۇرى وتە ىڭعايلى; قازاقستان رەس­پۋب­ليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ جانىن­داعى مەملەكەتتىك باسقارۋ اكادە­­مياسىنىڭ وڭىرلىك فيليال­دارى بازاسىندا سايلاۋ كوميس­سيا­لارىنىڭ مۇشەلەرىنە ارنال­عان سەمينارلار; تومەن تۇرعان اۋماقتىق، وكرۋگتىك جانە ۋچاسكەلىك سايلاۋ كوميسسيالارى ءۇشىن وبلىستاردىڭ جانە رەسپۋبليكالىق ماڭىزى بار قالالاردىڭ اسك مۇشەلەرىنىڭ كوش­پەلى وقىتۋ سەمينار-كەڭەس­تەرى مەن ترەنينگتەرى; قازاقستان رەس­پۋبليكاسىنىڭ شەتەلدەگى وكىلدىكتەرى جانىنان قۇرىلعان 69 ۋچاس­كەلىك سايلاۋ كوميسسياسىنىڭ مۇشە­لەرى ءۇشىن سىرتقى ىستەر مينيستر­لىگى جانە استانا قالاسى­نىڭ اۋماقتىق سايلاۋ كوميس­سيا­سىنىڭ قولداۋىمەن سەمينارلار.

ەلەكتورالدى وقىتۋ جۇيە­سىنىڭ ادىسنامالىق نەگىزى سايلاۋ جۇيە­سىنىڭ بارلىق دەڭگەي­لەرى بويىنشا سايلاۋ ۇدەرىسىن ۇيىم­داستىرۋشىلاردى دايارلاۋدىڭ وسك ەنگىزىلگەن كاسكادتىق ءادىسى بولىپ تابىلادى، ول الدىڭعى ناۋقاندار بارىسىندا ءوزىنىڭ تيىمدىلىگىن كورسەتتى. ءبىرىنشى كەزەڭدە وكىلەتتىكتەرىن كاسىبي تۇراقتى نەگىزدە جۇزەگە اسىراتىن اۋماقتىق سايلاۋ كوميس­سيالارىنىڭ مۇشەلەرى جان-جاقتى وقىتىلاتىن بولادى. ەكىنشى كە­زەڭدە اۋماقتىق، وكرۋگتىك سايلاۋ كوميسسيالارىنىڭ مۇشە­لەرى، ۋچاسكەلىك سايلاۋ كوميس­سيا­­لارىنىڭ توراعالارى، توراعا­­لار ورىنباسارلارى مەن حاتشىلارىن وقىتادى. ءۇشىن­شى كەزەڭدە ۋچاسكەلىك سايلاۋ كوميسسيالارىنىڭ مۇشەلەرى شەبەرلىگىن ارتتىرادى. «Hard skills»، ياعني كاسىبي داعدىلاردى، سايلاۋ زاڭناماسىن ءبىلۋدى جە­تىل­­دىرۋ عانا ەمەس، سونىمەن قاتار «soft skills» – سايلاۋ ۇدەرىسىنە قاتىسۋشىلارمەن قا­رىم-قاتى­ناس جاساۋ، بەلگىسىزدىك جاع­دايىندا جانە ىقتيمال سىني جاع­دايلاردا جەدەل شەشىم قابىلداۋ قۇزىرەتتەرىن دامىتۋ ما­ڭىزدى بولىپ تابىلادى. بۇل داعدىلاردى جەتىلدىرۋ «زاڭدى، اشىق، ءادىل سايلاۋ» وتكىزۋدىڭ نەگىزگى سۋبەكتىلەرى رەتىندە بارلىق دەڭگەيدەگى سايلاۋ كوميس­سيالارىنىڭ جۇمىسىن جاقسارتۋعا، الەۋەتىن دامىتۋعا مۇمكىن­دىك بەرەدى. وقىتۋدىڭ ادىستە­مەلىك بازاسى رەتىندە ءماجى­لىس جانە ءماسليحاتتار دەپۋتاتتارىن سايلاۋ جونىندەگى سايلاۋ زاڭنا­ماسىنىڭ جاڭالىقتارى ەسكەرىلگەن وقۋ-ادىستەمەلىك كەشەن پاي­دالانىلادى. ولار وتكەن سايلاۋ ناۋقاندارىندا ورىن العان سىني جاعدايلاردى تالداي وتىرىپ، جاڭا كەيستەرمەن تولىق­تىرىلادى. داۋىس بەرۋ كۇنى ۋچاسكەلىك سايلاۋ كوميسسيا­لارى مۇشەلەرىنىڭ جۇمىسى تۋرالى، ينتەرنەت-رەسۋرستا قول­جەتىمدى بولاتىن وقىتۋ ءفيلمى، سون­داي-اق ناۋقان كەزەڭىندە ۇيىم­داس­تىرۋشىلىق-قۇقىقتىق را­سىمدەر بويىنشا بارلىق دەڭ­گەيدەگى سايلاۋ كوميسسيا­لارى مۇشەلەرىنە ارنالعان ادىستەمەلىك قۇرالدار دايىندالادى. سونداي-اق ناۋقان اياسىندا ورتسايلاۋكوم ونلاين جانە وفلاين رەجيمدە: ساياسي پارتيالاردىڭ وكىلدەرىنە; سايلاۋالدى شتابتاردىڭ وكىل­دەرىنە; كانديداتتار مەن ساياسي پار­تيالاردىڭ سەنىم بىلدىرىلگەن ادام­دارىنا; مۇگەدەكتىگى بار ادام­داردىڭ قۇقىقتارىن قورعاۋ بويىنشا قوعامدىق ۇيىمداردىڭ وكىلدەرىنە; جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاندارىنا قاراستى قارجى قىزمەتكەرلەرىنە; وڭىرلىك كولل-ورتالىقتاردىڭ قىزمەتكەرلەرىنە; پروكۋراتۋرا جانە قۇقىق قورعاۋ ورگاندارىنىڭ قىزمەتكەرلەرىنە ارنالعان وقىتۋ سەمينارلارىن ۇيىمداستىرادى.

اقپارات جانە قوعامدىق دامۋ مينيسترلىگىمەن بىرلەسىپ، ال­دىڭعى ناۋقاندارداعى تاجى­ريبە قولعا الىنىپ، سايلاۋدى با­قىلاۋدى جۇزەگە اسىرۋعا باعىت­­تالعان رەسپۋبليكالىق، وڭىر­لىك بۇقارالىق اقپارات قۇ­رال­­دارىنىڭ، سونداي-اق قوعام­­­دىق بىرلەستىكتەر مەن وزگە دە كوم­مەرتسيالىق ەمەس ۇيىم­دار­دىڭ وكىلدەرى ءۇشىن سەمينا­رلار ۇيىم­داستىرىلاتىن بولادى. ادىس­تەمەلىك سۇيە­مەلدەۋ ماقساتىندا سايلاۋ ۇدەرىستەرىنىڭ قۇقىقتىق راسىم­دەرىن تۇسىندىرەتىن ساياسي پارتيالارعا، كانديداتتارعا، باق-قا، سەنىم بىلدىرىلگەن ادام­دارعا، مۇگەدەكتىگى بار ادامدارعا، حالىقارالىق ۇيىمدار مەن شەت مەملەكەتتەردىڭ بايقاۋشىلارىنا ارنالعان ادىستەمەلىك قۇرالدار ازىرلەنىپ، وسك ينتەرنەت-رەسۋرسىندا ورنالاستىرىلاتىن بولادى. بۇدان باسقا، اقپاراتتىق، ءتۇسىندىرۋ جانە جۇمىلدىرۋ سيپاتىنداعى سايلاۋ ۇدەرىسىنە قاتىسۋشىلار ءۇشىن اۋديو، بەينەروليكتەر مەن وزگە دە كورنەكى ونىمدەردىڭ ۇلكەن كولەمى دايىندالادى.

وتىرىس بارىسىندا دەن­ساۋلىق ساقتاۋ ۆيتسە-ءمينيسترى – باس مەملەكەتتىك سانيتارلىق دارىگەرى ايجان ەسماعامبەتوۆا كەزەكتەن تىس سايلاۋدا ءماجىلىس پەن ءماسليحاتتار دەپۋتات­تىعىنا كانديداتتاردى ۇسىنۋ كەزىندە كورونوۆيرۋستىق ينفەك­تسيانىڭ تارالۋىنىڭ الدىن الۋ شارالارى تۋرالى حاباردار ەتتى. ول رەسپۋب­ليكادا كوروناۆيرۋس ينفەكتسياسى بويىنشا ەپيدەميالىق جاعداي تۇراقتى ەكەنىن ايتتى. سوڭعى ەكى اپتادا سىرقاتتانعانداردىڭ سانى ازايعان. تاۋلىگىنە COVID-19-عا  پتر-ءدىڭ وڭ ناتيجەسىمەن 120 جاعدايعا دەيىن جانە COVID-19-عا پتر-ءدىڭ تەرىس ناتيجەسىمەن 10 جاعدايعا دەيىن تىركەلەدى. الدىڭعى اپتامەن سالىستىرعاندا سوڭعى اپتادا سىرتقاتتانۋشىلىق دەڭگەيى 1،7 ەسەگە (782 جاعدايدان 461 جاعدايعا دەيىن) تومەندەدى. ەپيدەميالىق جاعدايدى باعالاۋ ماتريتساسىنا سايكەس رەسپۋبليكا جانە بارلىق وڭىرلەر جاسىل ايماقتا تۇر. سونىمەن قاتار 7 وڭىردە (شىمكەنت قا­لا­سى، الماتى، اتىراۋ، شى­عىس قازاقستان، قاراعاندى، قوس­تاناي، ماڭعىستاۋ، وبلىس­تارى) R كورسەتكىشى بىردەن جو­عارى. وسىعان بايلانىستى باس مەم­لەكەتتىك سانيتارلىق دارىگەردىڭ قاۋلىسىنا سايكەس R كورسەتكىشى 1 جوعارى بولعان كەزدە ادامدار كوپ جينالاتىن ورىنداردا ماسكا تاعۋ ۇسىنىلادى.

رەسپۋبليكادا  كوروناۆيرۋس ينفەكتسياسى بويىنشا اعىمداعى جاعدايدى، سونداي-اق جرۆي جانە تۇماۋمەن سىرقاتتانۋشىلىق بو­يىنشا ەپيدەميالىق ماۋسىمنىڭ اعىمىن ەسكەرە وتىرىپ، كانديداتتاردى ۇسىنۋ جۇرگىزۋ كەزىندە: كانديداتتاردى ۇسىنۋ بويىنشا سەزدەر مەن كونفەرەنتسيالار وتكىزۋ كەزىندە كەڭ ءۇي-جايلاردى پايدالانۋ; ءۇي-جايلاردا ۇزدىكسىز جۇمىس ىستەيتىن جەلدەتۋ/اۋانى باپتاۋ جۇيەلەرىنىڭ بولۋى; R كورسەتكىشى بىردەن جوعارى ايماقتاردا ماسكا كيۋ رەجيمىن ساقتالۋىن قامتاماسىز ەتۋگە نازار اۋدارىلادى.

وتىرىس سوڭىندا نۇر­لان ءابدىروۆ وڭىرلەردەگى ساني­تارلىق-ەپيدەميالىق جاعدايدى ەسكەرە وتىرىپ، باس مەملەكەتتىك ساني­تارلىق دارىگەردىڭ ۇسىنىمىنا سۇيەنە وتىرىپ، سايلاۋ ۇدەرىسىنە قاتىسۋشىلاردىڭ وسى سايلاۋ ۇدەرىسى كەزەڭىندە سانيتارلىق قاۋىپسىزدىكتى قامتاماسىز ەتۋگە قاجەتتى شارالاردى ۇيىمداستىرۋ قاجەتتىگىنە نازار اۋداردى.