قازاندىق اقاۋى تۇزەتىلە مە؟

ەسكە سالا كەتسەك، 5 قاراشا كۇنى كەشكى ساعات 20:00-دە جىلۋ قازاندىعىنىڭ كۇل شىعارۋ جۇيەسىندەگى ستانسادا سورعى ىستەن شىعىپ، №1 قازاندىق اگرەگاتىنىڭ قوسالقى جابدىعى اپاتتى جاعدايدا اجىراتىلعان ەدى. ءسويتىپ، 22 مىڭنان استام ابونەنت جىلۋسىز قالعان. جو-جوق، رەسمي جاۋاپقا سۇيەنسەك، جىلۋ بەرۋ ازايتىلعان. سودان بەرى بۇل ماسەلە تۇبەگەيلى شەشىلە قويماعان سەكىلدى. قۇ­زىرلى ورگاندار قازاندىق جوس­پار­دا­عىداي جۇمىس ىستەپ تۇر دەگەنى­مەن، كوپقاباتتى تۇرعىن ۇيلەر ءالى دە جىلىنا قويماعان. ونىڭ ۇستىنە، سىرتتا -30-35 گرادۋس اياز قىسىپ تۇر.

– قازاندىقتاردىڭ ءبارى ىستەپ تۇرعان كورىنەدى. بىراق ءۇي جىلىنا قويعان جوق. سالقىن. ورانىپ، قىمتانىپ وتىرمىز. كەشكىسىن ەلەكترلى پەش قوسامىز. قىستان قالاي شىعامىز، بىلمەيمىن. بالالار ءۇشىن ۋايىمدايمىز، – دەيدى ءوزىن قۇرالاي دەپ تانىستىرعان قالا تۇرعىنى.

تۇرعىنداردىڭ ايتۋىنشا، بۇل ما­سە­لە بيىل عانا ەمەس، بىرنەشە جىلدان بەرى شەشىلمەي كەلەدى. قازىر التى قا­زان­دىقتى لەكەر­لەپ ىسكە قوسقانىمەن، قان­شا­لىقتى ۇزاققا بارادى، بەلگىسىز.

ايتا كەتسەك، ءۇستى پەيىش، استى كەنىش قالادا 56 مىڭنان استام ادام تۇرادى. تۇرعىنداردىڭ دەنى – كەنشىلەر. قاپ دەگىزەرى، ەلدىڭ ەكونوميكاسىن ارتتىرۋ ءۇشىن كۇندىز-ءتۇنى جەتى قات جەر استىندا ەڭبەكتەنىپ جۇرگەن تۇرعىنداردىڭ جىلۋعا زار بولىپ وتىرعانى. جەرگىلىكتى باس­شىلاردان حالىق ءۇمىت ۇزگەنگە ۇق­سايدى. ايتىلعان ۋادەگە دە سەنگەن سى­ڭاي تانىتپاق ەمەس.

– ءبىزدى قۇر ۋادە جىلىتپايدى. كا­دىم­گى جىلۋ كەرەك. تەرەزەلەرگە مۇز قات­تى. دالادا -35 گرادۋس اياز، ۇيدە +14 گرادۋس قانا. مەكتەپتەر ءتۇس الەتىندە عانا جىليدى، تاڭەرتەڭ، كەشكە سۋىق، – دەيدى قا­­لانىڭ جىلۋىنا الاڭداعان تۇر­عىن ە.ياكوۆلەۆا.

ءبىر ەمەس، بىرنەشە تۇرعىنمەن سوي­لەستىك. باسىم كوپشىلىگىنىڭ ايتقانى، جىلۋ­دىڭ ازدىعى. ولاردىڭ پىكىرىنە قارا­عاندا، جەرگىلىكتى باسشىلاردان بۇدان بىلاي پايدا جوق كورىنەدى. سون­دىق­تان ماسەلەنى پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆ نازارىنا السا دەگەن تىلەكتەرىن ايتتى الاڭداعان جۇرت.

جىلۋ قازاندىعىنا بايلانىستى الەۋمەتتىك جەلىدە جازىلعان پىكىرلەردى شولىپ وتسەڭىز دە، جەرگىلىكتى بيلىكتىڭ قاۋقارسىز ەكەنىن جازادى باسىم جۇرت. كىم ءبىلسىن؟! ال وبلىس اكىمى دانيال احمەتوۆتىڭ حابارلاۋىنشا، ريددەر جىلۋ ەلەكتر ورتالىعىندا جۇمىس جالعاسىپ جاتىر.

«جاعداي جەكە باقىلاۋىندا. قازىرگى ۋاقىتتا جەو ينفراقۇرىلىمىن قال­پى­نا كەلتىرۋ اياقتالۋدا. «باگەر» سورعىسى ەكى رەت سۋ استىنا باتىپ، سور­عىلار اپات­تىق جاعدايدا بولدى. قازىر جاعداي تۇ­زەلدى. ەندى جاب­دىقتاردىڭ دۇرىس جۇمىس ىستەۋىن قاداعالاۋ ماڭىزدى. وكى­نىشكە قاراي، تەك ءتورت قازاندىق جۇ­مىس ىستەيدى. ونىڭ ۇشەۋى ورتاشا، بىرەۋى جوعارى قىسىممەن جىلۋ تاراتىپ تۇر. ەكى قازاندىقتىڭ اگرەگاتى جوندەلۋدە. №4 قازاندىقتا ىسكە قوسۋ، رەتتەۋ جۇ­مىستارى جۇرگىزىلىپ، تولىق ىسكە قو­سىلدى. ال №5 قازاندىق تولىعىمەن تەكسەرىلىپ، قاجەتتى جابدىقتارمەن جاب­دىق­تالعان. 5 جەلتوقساندا جىلىتۋ جۇ­يەسىنە قوسىلادى. قوسىمشا ايتا كەتەر­لىگى، قاجەتتى 75 جۇمىسشىنىڭ ستان­سادا اپاتقا دەيىن 29-ى عانا جۇمىس ىستەگەن. بۇگىنگى تاڭدا جۇمىسشىلار جۇمىسقا قابىلدانىپ، جيناقتالدى. سونداي-اق جەو-دا 130 ادام تۇراقتى جۇمىستا. بارلىق اقاۋ تەز ارادا جويىلادى»، دەيدى وبلىس اكىمى دانيال احمەتوۆ.

ايتقانىنداي، اقاۋلار تەز ارادا جويىلسا، جاقسى. بىراق جەو-نىڭ 80 پايىزىنا كۇردەلى جوندەۋ جۇرگىزۋ كەرەك كورىنەدى. ءتىپتى كەڭەس وكىمەتى قۇ­لا­عالى جوندەۋ كورمەگەن دەگەن دە دەرەك بار.

ءبىزدىڭ بىلۋىمىزشە، ريددەر جەو 1997 جىلدان باستاپ جەكەنىڭ قولىنا وتكەن. اۋەلى امەريكالىق AES كومپانياسى الىپ، كەيىن «Green Energy Q» كومپانياسى ساتىپ الىپتى. بۇگىنگى يەسى دە اتالعان كومپانيا. قازىر كومپانيا باسشىلىعىنا قاتىستى وبلىستىق پروكۋراتۋرا تەرگەۋ، تەكسەرۋ جۇمىستارىن جۇرگىزىپ جاتقان سەكىلدى.

قوسىمشا ايتا كەتەرلىگى، وسكەمەن­دەگى كوپقاباتتى بىرنەشە ءۇيدىڭ سۋىپ كەتكەن­دى­گى تۋرالى حابار تارادى. ءتىپتى جەو-دا اپات ورىن الدى دەگەن جازبالاردى دا كوزىمىز شالدى. انىق-قانىعىن ءبىلۋ ءۇشىن «وسكەمەن جەو» ءباسپاسوز قىزمەتىنە سۇراۋ سالعانبىز. ولاردىڭ ايتۋىنشا، «وسكەمەن جەو» جشس جابدىقتارى شتاتتىق رەجىمدە تۇراقتى جۇمىس ىستەپ تۇر. ورتالىقتا 7 قازاندىق جانە 6 تۋربواگرەگات بار. جەلىلىك سۋدىڭ تەمپەراتۋراسى – 90ºس. تومەن اۋا تەمپەراتۋراسىن ەسكەرە وتىرىپ (تۇندە -35 -40 گرادۋسقا دەيىن) ستانسانىڭ بارلىق قۋاتى تەمپەراتۋرا رەجىمىن 100 گرادۋسقا دەيىن كوتەرىپ وتىرادى.

ال ريددەردەگى جەو قازاندىقتارى تولىعىمەن قاشان، قاي كۇنى قالىپقا كەلتىرىلەتىنىن ءدوپ باسىپ ەشكىم ايتپادى. ماسەلەنىڭ ءمان-جايىن بۇگە-شىگەسىنە دەيىن بىلمەك بولىپ، ريددەر قالاسى اكىمدىگىنە حابارلاستىق. رەسمي جاۋاپ جوق.

شىعىس قازاقستان وبلىسى،

ريددەر قالاسى