انا ساۋلىعى – ەل ساۋلىعى

ماسەلەن، بۇدان ءبىر جارىم اي بۇرىن اۋرۋحانادا جۇكتى ايەل قايتىس بولدى. جۇكتىلىكتىڭ 17-اپتاسىن وتكەرگەن ايەل تۇسىك تاستاعان. بىراق نەگە ەكەنى بەلگىسىز بۇل تۋرالى دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىنىڭ باسشىلارى ەشتەڭەنى اشىپ ايتپادى.

«مىنا ادامنىڭ ايەلى قايتىس بول­دى. كۇيەۋى بالاسىنىڭ 10 كۇننەن بەرى ءمايىتحانادا جاتقانىن نەگە بۇگىن بىل­گەن؟ ارىزى وسى كەزگە دەيىن نەگە قا­بىل­دانبايدى؟»، دەپ دابىل كوتەردى قوعام بەلسەندىسى نۇرلان جوناسوۆ.

كۇيەۋىنىڭ ايتۋىنشا، اۋرۋحاناعا تۇسكەن جۇكتى ايەلدى دارىگەرلەر ءبىر كۇن­نەن سوڭ شىعارىپ جىبەرگەن.

«ايەلىم ۇيگە كەلگەن سوڭ جاعدايى ناشارلاپ، قان قۇستى. اۋرۋحاناعا جاتقاننان كەيىن كوز جۇمدى»، دەپ نالىدى كۇيەۋى. ال 17 اپتالىق شاقالاقتىڭ ءمايىتى 10 كۇن بويى ءمايىتحانادا جات­قان. شاقالاقتىڭ شەتىنەگەنى تۋرا­لى ايەلدىڭ كۇيەۋىنە دە، تۋىستارىنا دا ەشكىم حابارلاماعان. شاقالاقتىڭ ءمايىتحانادا جاتقانىن تۋىستارى ايەل­دىڭ قايتىس بولعانى تۋرالى انىق­تاما الۋعا كەلگەندە ءبىر-اق بىلگەن. اۋرۋ­­حا­نا­دا كوز جۇمعان ايەل ءۇش جىل بۇ­رىن كۇيەۋگە شىققان. ونىڭ ارتىندا شيەتتەي ەكى بالاسى قالدى.

جۇكتى ايەلدىڭ اۋرۋحانادا كوز جۇمۋى بۇل ءبىر عانا ەمەس. وبلىستىق دەنساۋلىق ساقتاۋ باسقارماسىنىڭ باسشىسى اسحان بايدۋاليەۆتىڭ دەرەگىنە قاراعاندا، 12 قازاندا ەكى انا ءولىمى تىركەلدى. ونىڭ ءبىرى – وبلىستىق، ەكىنشىسى – ماقات اۋداندىق اۋرۋحاناسىندا كوز جۇمعان. ەكەۋى دە ماقات اۋدانىندا تۇرعان.

اۋرۋحانادان وتباسىنا ورالماعان جۇكتى ايەلدىڭ ءبىرىنىڭ جاسى – 33، ەكىن­شىسى 34-تە ەكەن. بۇل ناعىز بالا تار­بيەلەيتىن، وشاق وتىن مازداتاتىن جاس قوي. بىراق ەكەۋى دە ءبىر كۇندە وتباسىن، باۋىر ەتى – بالالارىن اڭىراتىپ، و دۇنيەگە اتتاندى.

– وبلىستىق اۋرۋحانادا كوز جۇم­عان 33 جاستاعى ايەل جۇكتىلىكتىڭ 17-اپتا­سىن وتكەرىپ جۇرگەن. بۇل ونىڭ ءۇشىن­شى جۇك­تىلىگى ەكەن. ول ماقات اۋدان­­دىق ورتالىق اۋرۋحاناسىندا با­­قى­لاۋ­عا الىنعان. بيىلعى مامىر ايىنان مەنينگيوما دياگنوزى قو­يىلىپ، نەۆ­رو­پاتولوگتىڭ ەسەبىندە تۇردى. ونىڭ اۋرۋى ءبىر جىل بۇرىن باستالعان. مامىر ايىندا مرت تەك­سەرۋىنەن ءوتتى. سوڭعى اپتادا باس اۋرۋى­ ۇدەپ، جۇ­رەك اينۋى جيىلەگەن. وب­لىستىق اۋرۋ­حانانىڭ نەيرو­حي­رۋرگيالىق بو­لىم­شەسىنە 9 قازاندا مي قابىعىنىڭ ۇستىندەگى ميدىڭ قا­تەرسىز ىسىگى دياگنوزىمەن ءتۇستى. ونى اۋرۋ­­حاناعا قابىلداۋ كەزىندە باس اۋرۋى،­ اينالۋى، جۇرەك اينۋى، ەستە ساقتاۋ قابىلەتىنىڭ تومەندەۋى، كورۋ قا­بىلەتىنىڭ ناشارلاۋى، جالپى ال­سىزدىك جونىندە شاعىم ايتتى، – دەيدى ا.بايدۋاليەۆ.

اۋرۋحانادا جۇكتى ايەلگە زەرتحا­نالىق-دياگنوستيكالىق جانە اسپاپتىق زەرتتەۋلەر جۇرگىزىلىپ، دارىگەرلەردىڭ كەڭەسى بەرىلگەن. سودان سوڭ ءتيىستى ەمدەۋ تاعايىندالىپتى.

– ەكى كۇننەن كەيىن، 11 قازاندا جاع­دايى ناشارلاۋىنا بايلانىستى ناۋقاس قارقىندى تەراپيا بولىمىنە اۋىستىرىلدى. مەحانيكالىق جەلدەتۋ اپپاراتىنا قوسىلدى. الايدا دارىگەرلەردىڭ ەمدەۋ شارالارىنا قارا­ماستان، ناۋقاس 12 قازاندا تاڭەرتەڭ قايتىس بولدى. الدىن الا سەپسيس، سەپتيتسەميا، سول جاق جوعارعى پنەۆمونيا، ميدىڭ ماڭداي-پاريەتالدى بولىگىندە كولەمدى ىسىكتىڭ ءتۇزىلۋى، كوپ ورگاننىڭ جەتكىلىكسىزدىگى، سەپتيكالىق كۇيزەلىس دياگنوزى قويىلدى، – دەپ ناقتىلادى باسقارما باسشىسى.

ال 34 جاستاعى جۇكتى ايەل ماقات اۋدان­دىق اۋرۋحاناسىنىڭ قابىلداۋ بو­لى­مىنە جۇكتىلىكتىڭ 32-اپتاسىندا پنەۆ­­مونيا دياگنوزىمەن جەتكىزىلگەن. ول دا ءۇشىنشى بالاسىن ومىرگە اكەلۋدى اسىعا كۇتكەن.

– جۇكتى ايەل دەرەۋ مەحانيكالىق جەلدەتۋ اپپاراتىنا قوسىلدى. بىرنەشە ساعات ىشىندە ونىڭ جۇرەگى ءۇش رەت توق­تادى. دارىگەرلەر ونىڭ جۇرەك سو­عۋىن ءۇش رەت قالپىنا كەلتىردى. الاي­دا بار­لىق رەانيماتسيالىق شاراعا قا­­را­ماستان، ناۋقاس كەشكى مەز­گىلدە قاي­تىس بولدى. ناۋقاسقا ۆيرۋستىق-باك­تەريالىق گەنەزيس سەپسيسى، سەپ­تي­كالىق كۇيزەلىس، وڭ جاق تومەنگى پنەۆمونيا، رەاكتيۆتى گەپاتيت، باۋىر مەن بۇيرەك جەتكىلىكسىزدىگى، ۇرىقتىڭ انتەناتالدى ءولىمى دياگنوزى قويىلدى، – دەيدى ا.بايدۋاليەۆ.

باسقارما باسشىسىنىڭ ايتۋىنا قاراعاندا، جۇكتى ايەلدەر ءولىمىنىڭ تۇپكىلىكتى سەبەپتەرى قىزمەتتىك تەكسەرۋ، پاتالوگواناتوميالىق زەرتتەۋ نا­تي­جەلەرىنەن كەيىن ناقتىلانادى. ين­فەك­تسيانىڭ قوزدىرعىشىن انىقتاۋ، ۆيرۋسولوگيالىق، باكتەريولوگيالىق زەرت­تەۋلەر جۇرگىزۋ ءۇشىن سىنامالار الىنعان. ماقات اۋدانىنداعى ەپيدە­ميالىق جاعدايدى زەرتتەۋ قاجەتتىگى تۋىن­­داپ وتىر.

ارينە، مەديتسينالىق تەكسەرۋ، تالداۋ جاسالادى. قىلمىستىق ءىس تە قوز­عالادى. مۇنىڭ ءبارى اكىمدىككە، مي­نيسترلىكتەرگە ەسەپ بەرۋ ءۇشىن قولعا الى­ناتىنى ەشكىمدى تاڭداندىرمايدى. الايدا دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگىن ومىرگە بالا اكەلىپ، ەلدىڭ دەموگرافيا­سىن كوبەيتۋدى ويلاعان انالاردىڭ اۋرۋحاناعا اياقتاي كەلىپ، وتباسىنا تا­بىتپەن ورالعانى الاڭداتۋعا ءتيىس. ويتكەنى و دۇنيەلىك بولعان جۇكتى ايەل­دەردىڭ سوڭىندا اناسىز قالعان بالا­لاردىڭ كوز جاسىن تەكسەرۋمەن دە، ەسەپ بەرۋمەن دە قۇرعاتا المايتىنىمىز وكىنىشتى-اق.

مۇناي مەن گازدىڭ ۇستىندە وتىرىپ، ۇلتتىق قورعا، ەلوردا مەن وزگە وڭىرلەرگە ميللياردتاپ قارجىلاي قول­داۋ بەرۋدەن تارتىنبايتىن اتىراۋ وبلىسىندا جۇكتى انالاردى امان الىپ قالۋعا مەديتسينانىڭ دا، دارىگەرلەردىڭ دە قۇدىرەتى جەتپەدى. بۇل تەك ءبىر ءوڭىر­دىڭ ەمەس، ەل مەديتسيناسىنىڭ وسال تۇسى ەكەنى داۋسىز. بۇل وڭىردە بالا سۇيگىسى كەلگەن انالاردىڭ ءبارى اۋرۋحانادان امان ورالار كۇن قاشان تۋار ەكەن؟ ايتپەسە، جاڭادان وتباسىن قۇرعان جاس­تار­دىڭ جۇرەگى وتاندىق اۋرۋ­حانانىڭ تابالدىرىعىن اتتاۋعا داۋالامايتىنى داۋسىز-اۋ.

اتىراۋ وبلىسى