جاپوندىق ستسەنوگراف يوكو سەياما: ارمانىمىزبەن ۇندەس

– يوكو حانىم، ەلىمىزگە قوش كەلدىڭىز! «كۇلبيكە» بالەتىنىڭ ستسەنوگرافياسىمەن جۇمىس ىستەۋ كەزىندە ءسىزدى نە شابىتتاندىردى؟

– راحمەت. بۇل مەنىڭ قازاق­ستان­عا، ونىڭ ىشىندە استانا قالاسىنا العاشقى ساپارىم ەمەس. بۇعان دە­يىن ءدال وسى تەاتردا قويۋشى حورەو­گراف رايموندو رەبەك مىرزامەن بىرگە «بەتحوۆەن – ماڭگىلىك – ماحاببات» بالەتىن قويعان بولاتىنبىز. ەندى مىنە، ءدال سول تان­دەمدە «كۇلبيكەگە» ورالىپ وتىر­مىز. بۇل قويىلىمدا ماعان شا­بىت سىيلاعان باستى نارسە قويۋ­شى حورەوگرافتىڭ كۇلبيكەنىڭ ءوزىن قالاي جارىققا شىعاراتىنى، سانگەر بولۋدى ارماندايتىنى تۋرالى يدەياسى بولدى. ءبىرىنشى اكتىدە ول ءۇيدى جيناپ قانا قويماي، سونىمەن بىرگە ءوزىنىڭ كيىم ۇلگىلەرىمەن دە اينالىسادى. ول كىر جۋىپ جات­قاندا تاۋىپ العان ەسكى-قۇسقىدان كيىم ۇلگىلەرىن جاسايدى، ياعني ول ءوز توپتاماسىنا ماتەريالدى ءوز بەتىن­شە تابادى. ال ەكىنشى اكتىدە بال كەشىندە ءسان كورسەتىلىمى بولادى.

– بالەتتى بۇلاي تۇرلەندىرۋدەگى باستى ماقساتتارىڭىز نە؟ ستسە­نوگراف مامان رەتىندە قويى­لىمدا نەگە باسىمدىق بەردىڭىز؟

– مەن ءسان الەمىندە نەمەسە ءسان تۋرالى ارماندايتىن قىزدار ءۇشىن نەنىڭ ماڭىزدى ەكەنى جايلى كوپ ويلاندىم جانە البەتتە، قىزدار ءۇشىن بيىك وكشەلى تۋفلي ماڭىزدى دەپ ايتار ەدىم. ماعان تاڭعالدىرارلىق بيىك وكشەسى جانە قىزىل تابانى بار تانىمال قايىقشا تۋفليلەر تۋرالى وي كەلدى. كۇلبيكەنىڭ كۇيمەمەن بال كەشىنە باراتىن ساپارى كورسەتىلەتىن ايگىلى ساحنا كوپشىلىكتىڭ ەسىندە. سول سەبەپتى مەن بيىك وكشەلى ۇلكەن تۋفلي تۇرىندەگى ەرەكشە كۇيمە جاساپ شىعاردىم. بۇل دا وزىنشە ءسان نىشانى ىسپەتتى. كۇلبيكەنى دە ءدال وسى ءسان تۋرالى ارمانى ساۋىق كەشىنە ەرتىپ اكەلەدى. بۇل مەنىڭ ديزاينىمنىڭ تۇجىرىمداماسىنىڭ ايرىقشا شابىتتانعان بولىگى دەپ ويلايمىن.

ەكىنشى جاعىنان، بىزدە حانزادا بار، ونىڭ ءومىرى كۇلبيكەنىڭ ومىرىنە كەرەعار. باستى كەيىپكەر كەدەي، ال حانزادا كورولدىك قانى بار اۋقاتتى وتباسىندا دۇنيەگە كەلدى. جانە مۇنداي اتموسفەرا ونى قاتتى جالىقتىرىپ جىبەرەدى، سوندىقتان ول ءوزىن مۋزىكانت رەتىندە تانىتۋ جايلى شەشىمگە كەلەدى. ونىڭ جارقىراعان التىن ماتەريالدان جاسالعان مۋزىكالىق قۇرالدارى، ماسەلەن، دىبىس باعاناسى نەمە­سە ماگنيتوفون سەكىلدى قۇرال­دا­رى­نىڭ بارلىعى ايرىقشا جارقىن­دىعىمەن كورەرمەنىنىڭ نازارىن بىردەن وزىنە اۋدارتادى. ال ول كورولدىك ستيلگە قاراعاندا، پوپ ستيل نەمەسە كوشە ءستيلىنىڭ اتموسفەراسىنا كوبىرەك كەلەدى. بىراق سوعان قاراماستان ءبارى پات­شا­نىكىندەي سالتاناتىن دا ساقتاپ قالدى. حانزادانىڭ اتاقتى جاس رەتىندەگى بەينەسىن قالجىڭ رەتىندە قا­بىلداۋعا بولادى. ول ونىڭ ءدال وسىنداي جاعدايلار ارقىلى ءوسۋدى كوكسەۋىنە قاتىستى ايتىلعان ءازىل. سپەكتاكلدە ورىن الاتىن تاعى ءبىر قىزىقتى جايت – بۇل كەيىپ­كەر مەيىرىمدى پەرىشتەنىڭ گيرو­سكۋتەردى تىزگىندەۋى دەر ەدىم. مۇنىڭ بارلىعى، ءسوزسىز، قويىلىمعا ەرەكشە ءسان بەرگەنى ءسوزسىز.

– سپەكتاكلدىڭ تۇستىك پالي­ت­راسىن تۇزۋدە نەگە سۇيەندىڭىز؟

– مەن جۇمىسىمدا كوبىنەسە قىشا رەڭكتەرىن، كوزگە نەعۇرلىم جاعىمدى، جايلى، ءۇيدىڭ جىلۋ­لى­عىن بەرەتىن تۇستەردى قولدانامىن. ءبىرىنشى اكتىدە بارقىتتى كوپ پايدالانامىن. بىراق بارقىت مەن ءۇشىن كۇلبيكەنىڭ كوڭىل كۇيىنىڭ اتموسفەراسىن تۋدىراتىن اعىندى ماتا سياقتى ماڭىزدى ەمەس. ەكىنشى اكتىدە مەندە جالبىزدى جاسىل رەڭكتەر كوپ، بۇل كورولدىك اتموس­فەرانى كورسەتۋ ءۇشىن قاجەت. سون­دىقتان قىشادان كەنەت كورول­دىك جالبىزدى جاسىلعا اۋىسۋ بولادى.

– قويىلىم ءبىر ساتكە ءفيلم­نىڭ اتموسفەراسىن ەسكە تۇ­سىر­گەندەي بولدى. تەاتر ارتىس­تە­رى­نىڭ جاندى ورىن­داۋىندا سپەك­تاكلدى فيلم تۇرىندە كور­سەتۋ قانشالىقتى قيىن؟

– تاپ وسى جاعدايدا اڭگىمە كو­رەر­مەندەرگە «كۇلبيكە» بالەتىنىڭ قويىلىمىن ۇسىناتىن قارت جۇ­بايلار جايلى بولىپ وتىر. ولار ساحناعا ءبىرىنشى شىعىپ، وزدەرىنىڭ وتكەن ومىرلەرىن، قالىپتاسۋ جولدارىن كورۋ ءۇشىن بەينەتاسپاسى بار تەلەديداردى قوسادى. ياعني حيكايادا ءوربيتىن جايتتاردى سول ەكەۋى باقىلايدى. بۇل جولى حورەوگراف رايموندو رەبەككە وسىناۋ قويىلىمدا ءومىردىڭ ماقساتى مەن ارمانىن كورسەتۋ ايرىقشا ماڭىزدى بولدى. ءبىز سيۋجەتتەگى وقيعالارعا فيلم تاماشالاعان­داي قاراپ وتىرامىز، سوڭىندا جۇرەك­تە ىزگى، جاقسى جانە قۋانىشتى سە­زىم­دەر پايدا بولادى.

– بۇل حيكايانىڭ باستى كە­يىپكەرى – ديزاينەر قىز، قۇددى ءسىز سەكىلدى، بۇل جۇمىسىڭىزعا قان­داي دا ءبىر ەرەكشەلىك ۇستەدى مە؟

– وتە دۇرىس اڭعارىپسىز. دە­گەن­مەن، شىنىمدى ايتسام، تۇ­جى­رىمدامانى ازىرلەگەندە مەن بۇل تۋرالى ەش ويلاماپپىن. دا­رىن­دى جاستار وزدەرىن قالاي تا­نى­تۋدى بىلمەي، كەدەرگىلەرگە ءجيى تاپ بولىپ جاتادى. ولاردا ەپتىلىك، قانداي دا ءبىر مامان بولۋعا دەگەن ىشكى ماقسات بار، كۇش-قۋاتتارى تاسىپ تۇر، بىراق ولار سول قابىلەتتەرىن قالاي جۇزەگە اسىرۋدى بىلمەيدى. «كۇلبيكەنىڭ» ءبىرىن­شى اكتىسى تۋرا وسىنى بەينەلەي­دى، قيىن­شىلىقپەن كۇرەستى، ءوز ماي­دا­نىندا تابىسقا قول جەتكىزۋگە دەگەن جىگەردى كورسەتەدى. جانە ەكىنشى اكتىدە، اقىر اياعىندا، ونىڭ ءوز شىعارماشىلىعىن كورسەتۋگە مۇمكىندىگى تۋادى. ءدال وسى ساتتە مەن ءۇشىن سونداي مۇمكىندىك «كۇل­بيكە» بالەتىنىڭ قويىلىمى بولىپ تابىلادى. ياعني بۇل تۇستا مە­نىڭ دە ارمانىم كۇلبيكەمەن ۇندەس. ديزاينەرلەر، بارلىق شى­عارماشىلىق ماماندىق وكىلدەرى ءۇشىن كوپشىلىككە ءوز قيالىمىز­دىڭ جەمىسىن كورسەتۋگە مۇمكىندىكتىڭ بولۋى وتە ماڭىزدى! وسى تۇرعى­دان كەلگەندە، «كۇلبيكەنى» جا­رىق­قا شىعارۋعا اتسالىسقان بار­شا ارىپ­تەستەرىمە العىسىم شەكسىز. تەاتر – ۇجىمدىق ونەر دەسەك، سول ۇجىم­نىڭ قولداۋىن ايرىقشا سە­زىندىم. جانە سۋرەتكەرلىك ويىم­دى ءىلىپ اكەتىپ، ساحنادا ءساتتى جۇزەگە اسىرعان بارشا ارتىستەر قاۋىمىنا دا زور ريزاشىلىق سەزىمىمدى جەت­كىزگىم كەلەدى.

– اڭگىمەڭىزگە راحمەت.

اڭگىمەلەسكەن

نازەركە جۇماباي،

«Egemen Qazaqstan»