كونە قىستاۋ ورنى تابىلدى

نىسان ەلوردا ىرگەسىندەگى بوزوق كولى­نىڭ جاعاسىنا جاقىن ورنالاسىپتى. بول­جام بويىنشا مۇندا داۋلەتتى ادام ءومىر سۇر­گەن. وعان قازبا كەزىندە تابىلعان جادى­گەرلەر مەن قيراعان ءۇي اۋماعىنىڭ ۇلكەن­دىگى ايعاق. مامانداردىڭ ايتۋى بويىنشا، بۇل قىستاق وسىدان ەكى عاسىر بۇرىن سا­لىن­عان. وعان قازبا كەزىندە تابىلعان مالى­مەتتەر كۋا. ويتكەنى ءۇي ورنىنان قا­بىر­­­­عانى جى­لىتاتىن پەش تابىلىپ وتىر. ول بەس قۇدىققا ءبولىنىپ قالانعان. بۇ­عان جيەك­ت­ەس ۇلكەن قورانىڭ سورابى سا­قتالعان. بۇ­دان باسقا، قىلىش، توقىما زات­تار، ءدارى قۇيۋ­­­عا ارنالعان شىنى ىدىس، كوپ­تەگەن كە­­را­­­ميكالىق بۇيىم قازىلىپ الىنىپ­تى.

وسىندا قازبا جۇمىسىن جۇرگىزگەن ارحەولوگ سەرعازى ساكەنوۆتىڭ پايىمداۋىنشا، جوعارىدا تابىلعان تۇرمىستىق زاتتار حVIII عاسىرعا ءتان ەكەنى انىق جانە مۇنداي قىمبات دۇنيەلەردى سول كەزدە داۋلەتتى ادامدار قولداناتىن بولعان.

سونداي-اق قازبا كەزىندە تابىلعان جا­نۋارلار سۇيەگىنە قاراعاندا، مۇندا نەگى­زىنەن جىلقى مەن ءىرى قارا مال ۇستالعان. تۇ­راق­تىڭ باتىسى جايلاۋ، ال شىعىس بولىگى قىس­تاۋ رەتىندە قولدانىلعان. سونىمەن قا­تار بۇل جەردەن ەرتەدەگى سۇتتارتقىش قۇ­رال­دىڭ بولشەگى تابىلۋىنا قاراعاندا، حVIII عاسىردىڭ وزىندە قازاقتار ءسۇت پەن قاي­­ماقتى ايىرىپ پايدالانعانى باي­قالادى.

«بۇگىندە حVIII-ءحىح عاسىرداعى تاري­حىمىزدى تۇگەندەۋگە ەرەكشە كوڭىل بولى­نۋدە. ءبىز وسى قىستاۋدى زەرتتەي وتى­رىپ، سول كەز­دەگى حالىقتىڭ كاسىبىن بىلگىمىز كەل­دى. قازىردىڭ وزىندە ولاردىڭ سىرتپەن با­رىس-كەلىس جاساعانى، وسى جەردە ساۋدا ءىسى دا­مىعانىن انىقتادىق. ولار مال شارۋا­شى­لىعىمەن اينالىسا وتىرىپ، الىن­عان ءونىمدى وڭدەۋمەن دە اينالىسقان» دەيدى «بوزوق» مەملەكەتتىك تاريحي-مادەني مۋ­زەي-قورىعىنىڭ عىلىمي حاتشىسى ايناگۇل عانيەۆا.