اۋىز سۋ ماسەلەسى قالاي شەشىلۋدە؟

ءوڭىردى اۋىز سۋمەن قامتۋ ماقساتىندا بىلتىر 5 جىلعا ارنالعان جوسپار جاسالىپ، وبلىستاعى سۋ ماسەلەسى جان-جاق­تى زەردەلەنىپ، تىرشىلىك ءنارىنىڭ تاپ­شىلىعىن جويۋ جولدارى جوسپارلانعان. سول جوسپار بو­يىنشا بيىل بىرقاتار جوبا ىسكە قوسىلادى.

ءبىرىنشىسى – اقتاۋ قالاسى جانە وعان ىرگەلەس ورنا­لاس­قان مۇنايلى، قاراقيا اۋدان­دارىنىڭ اۋىلدارىن اۋىز سۋمەن جەتكىلىكتى دەڭگەيدە قامتاماسىز ەتۋ ماقساتىندا «كاسپي» سۋ تۇشىتۋ زاۋىتىنىڭ قۋاتىن ەكى ەسە، ياعني 40 مىڭ تەكشە مەتر­گە دەيىن ۇلعايتۋ كوزدەلگەن ەدى. قازىر جۇمىس ءوز دەڭگەيىندە جۇرگىزىلۋدە. رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتەن 2021 جىلعا دە­يىن 1،0 ملرد تەڭگە ءبولىنىپ، تولىق­تاي يگەرىلدى. بيىل اتالعان جۇمىستاردى جالعاستىرۋعا تاعى دا 6،7 ملرد تەڭگە ءبولىنىپ، تامىز ايىندا جەرگىلىكتى بيۋدجەتكە ءتيىستى قاراجات تولىقتاي ءتۇستى. جوبانى 2022 جىلدىڭ باسىندا اياقتاۋ جوسپارلانعان. ەكىنشىسى، «قازمۇنايگاز» ۇلتتىق كومپانياسى «قاراجانباس» كەن ور­نىندا تاۋلىگىنە 17 مىڭ تەكشە مەتر سۋ تۇشىتاتىن زاۋىت سالىپ جاتىر. بۇل زاۋىت بيىل جىل سوڭىنا ىسكە قوسىلادى دەپ كۇتىلۋدە. وندىرىستەن اۋىسقان سۋ تۇرعىنداردىڭ قاجەتىنە الىناتىن بولادى. سونداي-اق «ماەك-قازاتومونەركاسىپ» جشس-نە قاراستى تاۋلىگىنە 24 مىڭ تەكشە مەتر سۋ تۇشى­تا­تىن قوندىرعى سالۋ جوس­پارلانعان. قازىر جوبالىق-سمە­تالىق قۇجاتتاماسى جاسالۋدا. قۇجات تولىق رەسىمدەلىپ بىت­كەن­نەن كەيىن، جوبانى كەلەر جىلى باستاۋ كوزدەلگەن. بۇل جوبالاردى فورت-شەۆچەنكو قا­لا­سىندا قۋاتى تاۋلىگىنە 5 مىڭ تەكشە مەتردى قۇرايتىن سۋ تۇشىتۋ قوندىرعىسىن NKOK كومپانياسى وبلىس ءۇشىن الەۋ­مەتتىك قولداۋ اياسىندا ىسكە اسى­رۋدى جوسپارلاپ وتىر.­ جوس­­­پارعا­ سايكەس، ءدال وسىنداي جو­با اقشۇقىر جانە سايىن شاپاعاتوۆ ەلدى مەكەندەرىندە دە سالىنادى. ال اقشۇقىر اۋىلىندا تەڭىز جاعالاۋىندا 8 قۇدىق ىسكە قوسىلدى. بۇل قۇد­ىقتار بۇدان بۇرىن نەگىزى قالانىپ، ىسكە قوسۋعا دايىن بولعانىمەن، ءارتۇرلى سەبەپتەر­مەن ءوز جۇمىسىن توقتاتىپ كەلگەن بولاتىن. سونىمەن قاتار ماڭعىستاۋ وبلىسى اكىمى ءباس­پا­سوز قىزمەتىنىڭ حابارلا­ۋىنشا، «قازمۇنايگاز» ۇلتتىق كومپا­نيا­سى تاراپىنان قۇنى 87 ملرد تەڭگە بولاتىن كەندىرلى اي­ما­عى­نان تاۋلىگىنە 50 مىڭ تەكشە مەتر سۋ تۇشىتاتىن زاۋىتتىڭ قۇرىلىسى باستالادى. بۇل جوبا جاڭاوزەن قالاسى تۇرعىندارىن تازا اۋىز سۋمەن قامتيتىن بولادى. اتالعان جۇمىستى ىسكە اسىراتىن جاڭا مەكەمە – «قمگ – اقسۋ» جشس قۇرىلىپ، باستاپقى قارجى ءبولىنىپ، قۇجاتتارى رەسىم­دەلۋدە ەكەن.

تۇرعىندار سانى جىلدان-جىلعا ارتۋ ۇستىندەگى وڭىردە سۋ تاپ­شىلىعىن بولدىرماۋ ماق­ساتىندا مۇنايلى اۋدانىن­دا­عى باياندى اۋىلىندا وتكەن ايدا تاۋلىگىنە 3 مىڭ تەكشە مەتر سۋ تۇشىتاتىن مەمبرانا ىسكە قوسىلعان. بۇدان بولەك، باياندى اۋىلىندا قازىر تاۋلىگىنە 1 مىڭ تەكشە مەترگە دەيىن سۋ تۇشىتاتىن مەمبرانا جۇمىس ىستەپ تۇر. اقپان ايىنىڭ باسىندا ىسكە قوسىلعان بۇل مەمبرانا «قۇيىلىس» جەراستى سۋ كەن ورنىنان كەلگەن سۋدى تۇشىتىپ، باياندى اۋىلىن تولىقتاي اۋىز سۋمەن قامتاماسىز ەتىپ وتىر.

 –  سونىمەن قاتار «قۇيىلىس – مۇنايلى – اقتاۋ» باعىتىندا جاڭا سۋ قۇبىرى تارتىلادى. وڭىردەگى سۋ كوزدەرىن ىزدەستىرۋ-زەرتتەۋ جۇمىستارى قولعا الىن­دى. بۇل الداعى جىلدارى وبلىس جۇرتشىلىعىن سۋمەن قام­تۋ ءۇشىن ناقتى شارالار قابىل­داۋ­عا مۇمكىندىك بەرەدى دەپ كۇ­تى­لۋدە. اتالعان جوبالار ىسكە قوسىلعاندا، جاز ايىندا بولاتىن سۋ تاپشىلىعىن جويىپ، تۇرعىنداردى تىرشىلىك نارىمەن قامتۋعا قول جەتكىزەمىز، – دەدى وب­لىس­تىق ەنەرگەتيكا جانە تقش باسقارماسىنىڭ باسشىسى ب.قارتباەۆ.

                                   ماڭعىستاۋ وبلىسى