ورتالىق ازيا ايماعىنداعى جەتەكشى قارجى ورتالىعى

جيىن بارىسىندا «استانا» حالىقارالىق قارجى ورتالىعىنىڭ 2020 جىلى اتقارعان جۇمىستارى قورىتىندىلاندى، سونداي-اق ونى ءارى قاراي دامىتۋ جونىندەگى ۇسىنىستار قاراستىرىلدى.

ءىس-شاراعا قاتىسۋشىلاردىڭ بايانداماسىن تىڭداعان قاسىم-جومارت توقاەۆ قارجى ورتا­لىعىن ودان ءارى دامىتۋدىڭ بىر­قا­تار وزەكتى مىندەتتەرىن بەلگىلەپ بەردى.

اتاپ ايتقاندا، پرەزيدەنت احقو بيرجاسىنداعى كومپانيا­لاردى ءتيىمدى جەكەشەلەندىرۋدىڭ ماڭىزدى ەكەنىن اتاپ ءوتتى. سو­نى­مەن قاتار بۇعان دەيىن قابىل­دانعان جەكەشەلەندىرۋدىڭ 2021-2025 جىلدارعا ارنالعان كەشەندى جوسپارىنا نازار اۋداردى. وندا 600-گە جۋىق مەملەكەتتىك اك­تيۆ­تى باسەكەلەستىك ورتاعا سالۋ­دىڭ مەرزىمى مەن جولدارى ايقىن­دال­عان.  

– قارجى ورتالىعىن دامىتۋ بارىسىندا بىرقاتار ءىرى كوم­پا­نيانى، اتاپ ايتقاندا «قاز­مۇ­ناي­گازدى»، مۇمكىن «قازترانس­گاز­دى» دا IPO-عا شىعارۋدىڭ ماڭىزى زور. «سامۇرىق-قازىنا» قو­رىنا قاراستى ءىرى كومپانيالار IPO-عا شىعارۋدا باسىمدىققا يە ەكەنى ءسوزسىز. وتاندىق قور الاڭ­­دا­رىنىڭ الەۋەتىن بارىنشا پاي­­دالانا وتىرىپ، «حالىقتىق IPO» وتكىزۋدى قولدايمىن، – دەدى مەم­لەكەت باسشىسى.

قاسىم-جومارت توقاەۆ احقو بيرجاسىنا مەملەكەتتىك باعالى قاعازداردى شىعارۋ تۋرالى ۇسى­نىستى قولدادى.

 – جۇمىس ىستەپ جاتقان ينۆەس­توردى قازاق­ستاندىق ءبىر الاڭنان ەكىنشى الاڭ­عا جاي اۋىس­تىرا سالۋ بولماۋعا ءتيىس. كەرىسىنشە، «قوسىمشا قۇن» قالىپ­تاسۋى كەرەك. ورتالىقتىڭ مىندەتى – مەملەكەتتىك قاعازداردى ورنالاستىرۋ ءۇشىن بارىنشا ءتيىمدى جاع­داي جاسالۋىن قامتاماسىز ەتۋ، – دەدى پرەزيدەنت. 

سونىمەن قاتار قاسىم-جومارت توقاەۆ احقو-نىڭ ليتسەن­زيا­سىنا يە كومپانيالاردىڭ ەلى­مىزدەگى بۇكىل قارجى نارىعىنا قولجەتىمدىلىگىن قامتاماسىز ەتۋ جونىندەگى ۇسىنىستى قولدادى. ونىڭ پىكىرىنشە، قارجى جۇيەسىنىڭ تۇراقتىلىعىنا تونەتىن قا­ۋىپ-قاتەرلەردى تالداپ، باعا بەرۋ كەرەك.

– باسەكەلەس رەتتەۋشى رەجىم­دەر پروبلەماسىنىڭ جانە بىرىڭعاي رەتتەۋشىنىڭ، ياعني جا­ۋاپتى مەملەكەتتىك ورگاننىڭ بولماۋى ماسەلەسىنىڭ الدىن العان ءجون. قارجىلىق، فيسكالدىق جانە ۆاليۋتالىق زاڭنامادا شيكىلىك بول­ماۋعا ءتيىس. ايتپەسە، سول ارقى­لى باقىلاۋعا الىنباعان كاپي­تالدىڭ ەلىمىزدەن جىلىستاتىلۋى مۇمكىن، – دەدى پرەزيدەنت.

وتىرىستى قورىتىندىلاي كەلە، پرەزيدەنت «استانا» حالىق­ارالىق قارجى ورتالىعىنىڭ 2020 جىلى اتقارعان جۇمىستارىنىڭ ەسەبىن بەكىتىپ، ۇكىمەتكە، ۇلتتىق بانككە جانە باسقا دا مۇددەلى ورگاندارعا ءۇش اي مەرزىم ىشىندە ايتىلعان باستامالار بويىنشا كەلىسىلگەن ۇسىنىستار ەنگىزۋدى تاپسىردى. 

احقو-نىڭ داعدارىستان كەيىنگى قايتا قالپىنا كەلتىرۋ كەزەڭىندەگى ماڭىزدى رولىنە توقتالعان قاسىم-جومارت توقاەۆ اتالعان الاڭنىڭ بارلىق الەۋەتىن پايدالانۋ قاجەتتىگىن اتاپ ءوتتى. بۇل ورتالىق، ۇلتتىق بانك، قارجى نارىعىن رەتتەۋ جانە دامىتۋ اگەنتتىگى اراسىنداعى جۇيەلى ءارى ۇيلەسىمدى ءىس-قيمىلداردى جولعا قويۋدى قاجەت ەتەدى. 

– تەك بىرلەسكەن كۇش-جىگەر عانا العا قويعان ماقساتتار مەن مىندەتتەرگە قول جەتكىزۋگە مۇم­كىن­دىك بەرەدى. بۇل قازاقستاننىڭ ودان ءارى دامۋى ءۇشىن اسا ماڭىزدى، – دەدى قاسىم-جومارت توقاەۆ.

پرەزيدەنتتىڭ پىكىرىنشە، احقو ورتالىق ازيا ايما­عىن­داعى جەتەكشى قارجى ورتالىعىنا اينالعان.

– ءبىزدىڭ ورتاق مىندەتىمىز – ورتالىقتىڭ الەۋەتىن تولىق پايدالانىپ، ونىڭ ايماقتىق جانە جاھاندىق دەڭگەيدەگى اۋقىمىن كەڭەيتە ءتۇسۋ، – دەدى مەملەكەت باس­شىسى.

جيىن بارىسىندا سترا­تە­گيالىق جوسپارلاۋ جانە رەفورمالار اگەنتتىگىنىڭ توراعاسى، احقو باسقارۋشىسى قايرات كەلىم­بەتوۆ، قازاقستان پرەزيدەنتىنىڭ ەكونوميكالىق دامۋ جونىندەگى شتاتتان تىس كەڭەسشىسى، رەفور­­مالار جونىندەگى كەڭەس توراعا­سىنىڭ ورىنباسارى سەر سۋما چاكرابارتي، يسلام دامۋ بانكى توبىنىڭ پرەزيدەنتى باندار حاد­جار، Citigroup بانكىنىڭ ۇكىمەت­تەر مەن مەملەكەتتىك سەكتورى جاھاندىق بلوگىنىڭ باسشىسى دجۋلي موناكو، G30 توبى قام­قور­شىلار كەڭەسىنىڭ توراعاسى دجەي­كوب فرەنكەل جانە احقو-نىڭ بىرقاتار ينستيتۋتىنىڭ جەتەك­شىلەرى بايانداما جاسادى.