بيىل ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ ەۋرازيالىق ينتەگراتسيا يدەياسىنا – 25 جىل. بۇگىندە ءوز دەڭگەيىندە جۇزەگە اسىرىلىپ وتىرعان بۇل يدەيا ءوزىنىڭ ومىرشەڭدىگىن كورسەتۋدە. سوندىقتان دا وسى باستامانى كۇن تارتىبىنە شىعارىپ قانا قويماي، ونى ىلگەرىلەتىپ، ناقتى ناتيجەلەرگە قول جەتكىزۋ جولىندا ايانباي ەڭبەك ەتكەن نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ قىزمەتى ايرىقشا ايتىلۋى ءتيىس.

كۇنى كەشە ەلوردادا ەلباسىنىڭ ەۋرازيالىق ينتەگراتسيا ءجونىندەگى يدەياسىنا 25 جىل تولۋىنا جانە ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداق جونىندەگى كەلىسىمگە قول قويىلۋىنىڭ 5 جىلدىعىنا وراي جوعارى ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق كەڭەستىڭ كەزەكتى وتىرىسى ءوتىپ، وندا رەسەي پرەزيدەنتى ۆلاديمير پۋتين قازاقستاننىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازارباەۆقا «جوعارى ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق كەڭەستىڭ قۇرمەتتى توراعاسى» اتاعىن بەرۋدى ۇسىندى. ۇسىنىس قاتىسۋشىلار تاراپىنان ءبىراۋىزدان قولداۋ تاپتى. بۇل جەردە نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ ەۋرازيالىق ينتەگراتسيا جونىندەگى يدەياسى مەن ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداقتىڭ قۇرىلۋىنا قوسقان تاريحي ۇلەسى بارىنشا ەسكەرىلدى.
جالپى، ن.نازارباەۆ وسىدان 25 جىل بۇرىن، دالىرەگى 1994 جىلى 29 ناۋرىزدا م.ۆ.لومونوسوۆ اتىنداعى ءماسكەۋ مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىندە قاتىسۋشى ەلدەردىڭ كوپجاقتى ءارى تەڭ قۇقىلى ارىپتەستىگى نەگىزىندە ەۋرازيالىق ينتەگراتسيانى ءجۇزەگە اسىرۋ باعىتىنداعى يدەياسىن جاريا ەتكەن-ءدى. سودان بەرى ءوتكەن 25 جىلدىڭ ىشىندە اتالعان يدەيا نەگىز بولعان قىرۋار جۇمىس اتقارىلدى. ناقتىلاي ايتقاندا، ن.نازارباەۆتىڭ تىنىمسىز ەڭبەگى مەن ەرىك-جىگەرىنىڭ ناتيجەسىندە زاماناۋي ەۋرازيالىق ينتەگراتسيا ءتۇزىلدى، ەۋرازەق، كەدەن وداعى، ءبىرتۇتاس ەكونوميكالىق كەڭىستىك جانە ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداق قۇرىلدى. مۇنىڭ بارلىعى ەۋرازيالىق ينتەگراتسيانىڭ ستراتەگيالىق نەگىزى ەكەنى ءسوزسىز.
نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ ەۋرازيالىق ينتەگراتسيا ءجونىندەگى يدەياسى ءوڭىرلىك ىنتىماقتاستىقتى نىعايتۋعا، ەكونوميكالىق دامۋ سالاسىنداعى ءتۇيتكىلدى ءماسەلەلەردى انىقتاپ، ونى شەشۋ جولدارىن ىزدەۋگە تىڭ سەرپىن بەردى.
ەۋرازيالىق ينتەگراتسيا جوباسىن جۇزەگە اسىرۋدا وڭتايلى شەشىمدەر، ساۋاتتى قادامدار جاسالدى. سونىڭ ءبىر دالەلى رەتىندە قازاقستان، بەلارۋس، قىرعىزستان، رەسەي جانە تاجىكستان پرەزيدەنتتەرىنىڭ 2000 جىلعى 10 قازاندا ەلوردادا قول قويۋىمەن قۇرىلعان ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق قوعامداستىقتى (ەۋرازەق) ايتۋعا بولادى. قۇرىلىم 2001 جىلعى 30 مامىردا كۇشىنە ەندى.
كەدەن وداعىن قۇرۋ، كەلىسىلگەن ەكونوميكالىق ساياسات ءجۇرگىزۋ، ەكونوميكانىڭ ناقتى سەكتورلارى بويىنشا ءىس-قيمىل، ەنەرگەتيكالىق نارىقتى قالىپتاستىرۋ جانە ونى دامىتۋ، كولىك وداعىن قالىپتاستىرۋ ءجانە قوعامداستىقتىڭ ترانزيتتىك الەۋەتىن ارتتىرۋ مەن باسقا دا ماڭىزدى ماسەلەلەر ەۋرازەق-تىڭ باسىم باعىتتارى بولىپ بەلگىلەندى.
ەۋرازەق اياسىندا شەكتەۋلەردى قولدانبايتىن ەركىن ساۋدا ايماعىن قۇرۋدىڭ ارقاسىندا 2008 جىلى قوعامداستىق ەلدەرىنىڭ اراسىنداعى ءوزارا تاۋار اينالىمى 2000 جىلمەن سالىستىرعاندا 4،2 ەسە ءوستى (29 ميلليارد دوللاردان 123 ميلليارد دوللارعا دەيىن). بۇل كەدەن وداعىن قۇرۋدىڭ العىشارتىن قالىپتاستىردى.
كەدەن وداعى مەن ءبىرتۇتاس ەكونوميكالىق كەڭىستىك (بەك) قۇرۋ ءىسى دە ەۋرازيالىق ينتەگراتسيانىڭ ماڭىزدى شاراسى بولدى. كەدەن وداعى 2007 جىلدىڭ 6 قازانىندا دۋشانبەدە وتكەن ەۋرازەق-تىڭ مەملەكەتارالىق كەڭەسى وتىرىسىندا قۇرىلدى. ونى قۇرۋ جونىندەگى شەشىم قازاقستان، بەلارۋس جانە رەسەي باسشىلارىنىڭ قاتىسۋىمەن قابىلداندى. سونىمەن قاتار كەدەن وداعىن قالىپتاستىرۋ ءجونىندەگى ءىس-شارالار جوسپارى بەكىتىلدى.
2009 جىلعى 19 جەلتوقساندا الماتى قالاسىندا وتكەن بەيرەسمي سامميت بارىسىندا قازاقستان، بەلارۋس جانە رەسەي پرەزيدەنتتەرى ءبىرتۇتاس ەكونوميكالىق كەڭىستىك قالىپتاستىرۋ ءجونىندەگى 2010-2011 جىلدارعا ارنالعان ءىس-شارالار جوسپارىن بەكىتكەنى دە ەۋرازيالىق ينتەگراتسياعا تىڭ سەرپىن بەردى. بەك كاسىپكەرلەرگە تاۋارلارىن ەركىن ساتۋعا، قىزمەت كورسەتۋ، ەلەكتر جەتكىزۋ، كولىك ءجانە بايلانىس سالالارى بويىنشا ءوزارا ارىپتەستىك ورناتۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن ءبىرىڭعاي نارىق سانالادى. بەك – ەكونوميكانى، سالىق، قارجى جانە كەدەن ساياساتىن رەتتەۋدىڭ ءتيىمدى بىرىڭعاي تەتىگى بار كەڭىستىك.
كوپتەگەن ساراپشى ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداقتىڭ قۇرىلۋىن ەۋرازيا كەڭىستىگىندەگى ينتەگراتسيالىق ۇدەرىستەردى دامىتۋداعى ەلەۋلى وقيعا رەتىندە باعالايدى. وسىلايشا ەۋرازيالىق ينتەگراتسيا جوباسىن جۇزەگە اسىرۋدىڭ زاماناۋي قۇرالدارى ءومىرگە كەلدى.
بۇگىندە ەاەو جۇمىسىنا ءوزدەرىنىڭ قىزىعۋشىلىعىن ءبىلدىرىپ وتىرعان ەلدەردىڭ قاتارى دا كوبەيىپ كەلەدى. مۇنىڭ بارلىعى ءوز كەزەگىندە ەۋرازيالىق ينتەگراتسيا يدەياسىنىڭ ومىرشەڭدىگىن كورسەتەدى.
ەندى، مىنە، بارلىق قاتىسۋشى تاراپتار ىلكىمدى وي مەن ىلگەرى نيەتتەن تۋعان ەۋرازيالىق ينتەگراتسيا يدەياسىنىڭ اۆتورى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ ەڭبەگىن اشىق مويىندايدى ءارى جوعارى باعالايدى. قازاقستاننىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى – ەلباسىنا «جوعارى ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق كەڭەستىڭ قۇرمەتتى توراعاسى» اتاعىنىڭ بەرىلۋى لايىقتى ەڭبەككە كورسەتىلگەن شىنايى قۇرمەت ەكەنى انىق.
«قاراعاندى-بالقاش» تاس جولىنداعى اينالما جولداردىڭ سانى 94%-عا ازايدى
ايماقتار • بۇگىن، 18:55
«اتىراۋ» فۋتبول كلۋبىنىڭ باس باپكەرى قىزمەتىنەن بوساتىلدى
فۋتبول • بۇگىن، 18:25
«AMANAT» شەنەۋنىكتەردى جاۋاپكەرشىلىككە تارتادى
قوعام • بۇگىن، 18:07
ۆەلوسيپەد مىنگەن بالانىڭ كەسىرىنەن ەكى كولىك سوقتىعىستى
وقيعا • بۇگىن، 17:50
سقو-دا جەتى ايدا 464 ينتەرنەت-الاياقتىق تىركەلدى
قوعام • بۇگىن، 17:37
الماتىدا قالا قۇرىلىسىنىڭ كەڭەسى قۇرىلدى
ايماقتار • بۇگىن، 17:22
مەملەكەت باسشىسى جۇمىس ساپارىمەن سوچي قالاسىنا باردى
پرەزيدەنت • بۇگىن، 17:07
جەڭىلدەتىلگەن اۆتونەسيە بويىنشا تاعى 10 ميلليارد تەڭگە ءبولىندى
قوعام • بۇگىن، 16:57
ەلوردادا اۋەزوۆ كوشەسى ۋاقىتشا جابىلدى
ەلوردا • بۇگىن، 16:40
ششۋچينسكتەگى ويىن الاڭىندا 9 جاستاعى بالا جاراقات الدى
ايماقتار • بۇگىن، 16:22
مەكتەپ ديرەكتورلارىنىڭ جالاقىسى ءوسۋى مۇمكىن
ءبىلىم • بۇگىن، 16:09
وقۋ ۇلگەرىمى تومەن وقۋشىلار ءۇشىن ارنايى جوبا ىسكە قوسىلادى
ءبىلىم • بۇگىن، 15:58
ەكى وبلىستا ءدىن ماسەلەلەرى تۋرالى اقپاراتتىق جۇمىس جۇرگىزىلدى
ايماقتار • بۇگىن، 15:47
جىل باسىنان بەرى ەلوردادا 456 ءورت تىركەلدى
ەلوردا • بۇگىن، 15:35
اقتاۋدا ءجاسوسپىرىم كوپقاباتتى ۇيدەن قۇلاپ كەتتى
وقيعا • بۇگىن، 15:21
«بولاشاق» تاعىلىمداماسىنا قۇجات قابىلداۋ قاشان باستالادى
ءبىلىم • بۇگىن، 15:09
كولىك پوليتسياسى ەسىرتكى تاراتۋ ارناسىنىڭ جولىن كەستى
قوعام • بۇگىن، 14:50
نۇر-سۇلتاندا مەكتەپ سالىناتىن ۋچاسكەلەر بەلگىلەندى
ەلوردا • بۇگىن، 14:38
قازاقستاننىڭ ەكى قالاسىنان ۆەتنامعا اۋە رەيستەرى قاتىنايدى
قازاقستان • بۇگىن، 14:25
اتىراۋ وبلىسىندا اسكەري قىزمەتشى كوز جۇمدى
ايماقتار • بۇگىن، 14:12
قازاقستان مەكتەپتەرى بەس كۇندىك وقۋ اپتاسىنا كوشەدى
ءبىلىم • بۇگىن، 13:52
دەمالىس كۇندەرى اۋا رايى قانداي بولادى
اۋا رايى • بۇگىن، 13:38
الماتىدا الاياقتىق دەرەگىنە قاتىستى كۇدىكتىلەر ۇستالدى
وقيعا • بۇگىن، 13:23
ەلىمىزدە ءبىر جىلدا قانت 86،6% قىمباتتادى
قوعام • بۇگىن، 12:51
جەر كاداسترى بازاسىنىڭ جۇمىسى تولىق قالپىنا كەلتىرىلدى
قوعام • بۇگىن، 12:30
وسكەمەندە ەسىرتكى تاسىمالداعان قىلمىستىق توپ ۇستالدى
قوعام • بۇگىن، 12:12
ەلوردادا ورتالىق ازيا ۆولونتەرلەر فورۋمى باستالدى
ەلوردا • بۇگىن، 11:58
رەسەيدە وق-ءدارى قويماسى ورتەندى
وقيعا • بۇگىن، 11:50
گولوۆكين مەن الۆارەس ءبىر ايدان سوڭ رينگتە كەزدەسەدى
كاسىپقوي بوكس • بۇگىن، 11:48
اقمولادا قارجى پيراميداسىن ۇيىمداستىرعاندار ۇستالدى
ايماقتار • بۇگىن، 11:30
جىل سوڭىنا دەيىن ەلىمىزدە 5 ۇشاق ساتىپ الىنادى
قوعام • بۇگىن، 11:16
اننا دانيلينا تسينتسينناتي ءتۋرنيرىنىڭ شيرەك فينالىنا شىقتى
تەننيس • بۇگىن، 10:59
سەمەيدە ەسىرتكى ساتقان ستۋدەنتتەر ۇستالدى
وقيعا • بۇگىن، 10:43
بالقاش ماڭىندا جاڭا كۇن ەلەكتر ستانتسياسى سالىندى
قازاقستان • بۇگىن، 10:28
قارجى • بۇگىن، 10:17
شىمكەنتتە ماقتا وڭدەيتىن زاۋىتتان ءورت شىقتى
ايماقتار • بۇگىن، 10:00
ەلىمىزدە 9،5 ملن ادام ەكپە سالدىردى
كوروناۆيرۋس • بۇگىن، 09:49
قازاقستاننىڭ كەي وڭىرلەرىندە جاڭبىر جاۋادى
اۋا رايى • بۇگىن، 09:30
وزبەكستاندا گاز باللونى جارىلىپ، التى ادام قازا تاپتى
وقيعا • بۇگىن، 09:22
رىباكينا اقش-تا وتكەن ءتۋرنيردىڭ شيرەك فينالىنا ءوتتى
تەننيس • بۇگىن، 09:16
ۇقساس جاڭالىقتار