
فوتو: primeminister.kz
ۇلتتىق ەكونوميكا ءمينيسترى الىبەك قۋانتىروۆ ەسەپتى كەزەڭدە نەگىزگى كاپيتالعا سالىنعان ينۆەستيتسيالاردىڭ جالپى كولەمى 9,6 ترلن تەڭگەنى قۇراعانىن, بۇل وتكەن جىلدىڭ قاڭتار-تامىز ايلارىنا قاراعاندا 12,2%-عا ارتىق ەكەنىن باياندادى. ونىڭ ايتۋىنشا, قاراجاتتىڭ كوپ بولىگى تاۋ-كەن ونەركاسىبىنە, جىلجىمايتىن م ۇلىك سەكتورىنا, كولىك جانە قويمالاۋعا, وڭدەۋ ونەركاسىبىنە تارتىلعان. 20 ءوڭىردىڭ 13-ءى مەجەلى مىندەتتى اسىرا ورىندادى, ونىڭ ىشىندە ماڭعىستاۋ, اقمولا, قىزىلوردا, تۇركىستان, قاراعاندى وبلىستارى, شىمكەنت قالاسى جانە باسقا دا وڭىرلەر بار.
پرەمەر-مينيستر جىل سوڭىنا دەيىن نەگىزگى كاپيتالعا ەڭ كەمى 18,5 ترلن تەڭگە ينۆەستيتسيا تارتۋ قاجەتتىگىن اتاپ ءوتتى. الايدا, 8 ايدىڭ قورىتىندىسىنا سايكەس جىلدىق جوسپار نەبارى 52%-عا ورىندالعان. وسىعان بايلانىستى, جوسپاردى ورىنداۋ ءۇشىن كەيبىر وڭىرلەر مەن مەملەكەتتىك ورگاندار وتكەن ايلارعا قاراعاندا وتە اۋقىمدى كولەمدە ينۆەستيتسيا تارتۋى قاجەت.ء اليحان سمايىلوۆ نەگىزگى كاپيتالعا سالىنعان ينۆەستيتسيالار بويىنشا ەڭ تومەن كورسەتكىش تىركەلگەن, ياعني ەسەپتى كەزەڭدە بەلگىلەنگەن جوسپاردىڭ نەبارى 54%-ىن ورىنداعان ۇلىتاۋ وبلىسىن مىسال رەتىندە كەلتىردى.
«بىزگە جوسپاردىڭ كەلەسى جىلى ەمەس, بيىل ورىندالعانى قاجەت. ەگەر ينۆەستيتسيالار بيىل تارتىلاتىن بولسا, وندا ءبىز ناتيجەسىن كەلەسى جىلى كورەمىز. ال, ماسەلە كەلەر جىلى شەشىلسە, جوبا تەك 2 جىلدان كەيىن عانا ناتيجە بەرەدى. ونى كۇتىپ وتىراتىن ۋاقىت جوق. ناتيجەنى حالىق قازىر كورۋى ءتيىس. جۇمىس ورىندارى قازىر كەرەك», دەپ سىنعا الدى ۇكىمەت باسشىسى.
ول كەيبىر ينفراقۇرىلىمدىق اياقتالماۋىنا بايلانىستى جالپى قۇنى 11 ملرد تەڭگە بولاتىن قارا مىس كونتسەنتراتتارىن گيدرومەتاللۋرگيالىق وڭدەۋ زاۋىتىن ىسكە قوسۋ كەشىكتىرىلىپ جاتقانىن ايتتى. بۇل ءوز كەزەگىندە ايماقتىڭ ەكونوميكالىق دامۋىنا كەدەرگى كەلتىرىپ وتىر.
«بۇل ماسەلە وسىدان 2-3 جىل بۇرىن بەلگىلى بولدى. بەرىك ابدىعالي ۇلى ( ۇلىتاۋ وبلىسىنىڭ اكىمى), بۇل باسقا مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ قۇزىرەتىنە جاتسا دا, ءسىزدىڭ تاراپىڭىزدان ءتيىستى ۇيلەستىرۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلۋى كەرەك ەدى. ينۆەستيتسيالىق شتابتىڭ ءاربىر وتىرىسىندا ينۆەستيتسيالار تارتۋ جۇمىستارىن كۇشەيتۋ تۋرالى ايتىپ كەلەمىز. الايدا, جۇمىس قارقىنى وتە باياۋ. جوسپارلانعان جوبالاردى ىسكە اسىرۋ بويىنشا ناقتى ناتيجە جوق. ءسىزدىڭ تاراپىڭىزدان بەلسەندى ءىس-قيمىل كورىنبەيدى. جۇمىسقا دەگەن كوزقاراسىڭىزدى دۇرىستاڭىز, ادامداردى ناقتى پروبلەمالاردى شەشۋگە ۇيىمداستىرىڭىز», دەدى پرەمەر-مينيستر.
ونىڭ ايتۋىنشا, الماتىدا دا بىرقاتار ينۆەستيتسيالىق جوبالاردى جۇزەگە اسىرۋ توقتاپ قالعان. جالپى, بيىل جوسپار ورىندالماي, قالانىڭ ناقتى ەكونوميكاسىنا 200 ملرد تەڭگەدەن استام قارجى سالىنباعان.
اتالعان ماسەلە بويىنشا قالا اكىمىنىڭ ورىنباسارى الىشەر ابدىقادىروۆ بايانداما جاسادى, الايدا ۇسىنىلعان اقپارات ۇكىمەت باسشىسىن قاناعاتتاندىرمادى.
ء«سىز ماسەلەنىڭ تىگىسىن جاتقىزىپ, ادەمى باياندايدى ەكەنسىز, بىراق فاكتىلەر مەن ساندار باسقاشا «سويلەپ» تۇر. ءسىزدىڭ مالىمدەۋىڭىزشە ينۆەستيتسيالار بويىنشا ناقتى كولەم يندەكسى 100,1%-دى قۇرايدى, ال, ءىس جۇزىندە وتكەن جىلدىڭ دەڭگەيىندە تۇر. بۇل ءالى كۇنگە العا جىلجۋ جوقتىعىن بىلدىرەدى, ياعني وتكەن جىلمەن سالىستىرعاندا ءوسىم جوق. جۇمىستى كۇشەيتىڭىز. سىزدەردە بىرقاتار ينۆەستيتسيالىق جوبالار توقتاپ تۇر. ولاردى ىسكە اسىرۋدى جەدەلدەتىپ, پايدالانۋعا بەرىڭىزدەر. كەلەسى جىلدى كۇتپەي, بيىل ناتيجە كورسەتۋىمىز كەرەك», دەدى ءاليحان سمايىلوۆ.
بۇدان ءارى ينۆەستيتسيالىق شتاب وتىرىسىندا بىرقاتار ءىرى ينۆەستيتسيالىق جوبالاردىڭ ىسكە اسىرىلۋ بارىسى قارالدى, ولاردىڭ ىشىندە الماتى وبلىسىنداعى تاماق ونىمدەرىن شىعاراتىن زاۋىت, استاناداعى 4 مىڭ ورىندىق حالىقارالىق مەكتەپ جانە بيوتەحنولوگيالىق پرەپاراتتار شىعاراتىن كاسىپورىن بار.
پرەمەر-مينيستر وسى ماڭىزدى جوبالاردىڭ ارقايسىسى بويىنشا كەلىسۋ راسىمدەرى مەن باسقا دا وزەكتى ماسەلەلەردى شەشۋ كەشىكتىرىلىپ جاتقانىن اتاپ ءوتتى. ونىڭ ايتۋىنشا, مينيسترلىكتەر مەن اكىمدىكتەردىڭ شەتەلدىك ينۆەستورلاردىڭ ماسەلەلەرىن شەشۋگە جەتكىلىكتى كوڭىل بولمەي وتىر.
«جاڭا جۇمىس ورىندارىن اشۋعا جانە ازاماتتارىمىزدىڭ ءال-اۋقاتىن جاقسارتۋعا قاتىستى ينۆەستيتسيالىق جوبالاردى جۇزەگە اسىرۋ ماسەلەسىن رەتكە كەلتىرۋ كەرەك», دەدى ول.
جيىن سوڭىندا ۇكىمەت باسشىسى ءسىم-ءنىڭ قازاقستانعا ءىرى ينۆەستورلاردى تارتۋداعى ۇيلەستىرۋشى ءرولىن كۇشەيتۋدى, Kazakh Invest ۇلتتىق كومپانياسى مەن رەسپۋبليكانىڭ شەت ەلدەگى مەكەمەلەرىنىڭ جۇمىسىن جانداندىرۋدى, سونداي-اق مينيسترلىكتەر مەن اكىمدىكتەر دەڭگەيىندە قاجەتتى شەشىمدەردى جەدەل قابىلداۋدى تالاپ ەتتى.