مال شارۋاشىلىعىنداعى ماڭىزدى قادام

اۋىل شارۋاشىلىعى مينيستر­لىگىنىڭ رەسمي مالىمەتىنە سۇيەن­سەك، وسى جىلى مال شارۋاشىلى­عىن سۋبسيديالاۋعا شامامەن 124،6 ملرد تەڭگە باعىتتالادى. بۇل سالادا سۋبسيديالاۋدىڭ 30-عا جۋىق باعىتى كوزدەلىپ وتىر. بىلتىر اسىل تۇقىمدى مال شارۋاشىلىعىن دامىتۋعا، مال شارۋاشىلىعىنىڭ ونىمدىلىگىن جانە ءونىم ساپاسىن ارتتىرۋعا وڭىرلەر 108،1 ملرد تەڭ­گە جۇمسادى. رەسپۋبليكالىق بيۋد­جەتتەن قوسىمشا 13،6 ملرد تەڭ­گە ءبولىندى. وسىلايشا، مال شارۋا­شىلىعىن دامىتۋعا 121،7 ملرد تەڭگە باعىتتالدى. 35 مىڭ اگرو­ونەركاسىپ سۋبەكتىسى ونىڭ يگىلىگىن كوردى. سۋبەكتىلەردىڭ 70 پايىز­دان استامى شاعىن جانە ورتا شارۋا­شىلىقتار.

بۇل رەتتە سۋبسيديالاردىڭ جالپى كولەمىنەن 59،1 ملرد تەڭگە اسىل تۇقىمدى مال شارۋاشىلىعىن دامى­تۋعا باعىتتالعان. ونىڭ ىشىن­دە تاۋارلى جانە اسىل تۇقىمدى ءىرى قارا مالدىڭ انالىق باسىمەن سەلەكتسيالىق جانە اسىل تۇقىمدىق جۇمىس جۇرگىزۋگە – 17،2 ملرد تەڭ­گە، وتاندىق اسىل تۇقىمدى ءىرى قارا مال ساتىپ الۋعا – 15،9 ملرد تەڭگە، شەتەلدىك اسىل تۇقىمدى ءىرى قارا مال ساتىپ الۋعا 8،8 ملرد تەڭگە جۇمسالدى. سونداي-اق بۇقاشىق­تاردى كۇتىپ-باعۋعا – 1،8 ملرد تەڭگە، قويدىڭ تاۋارلىق جانە اسىل تۇقىمدى انالىق باسىمەن سەلەك­تسيالىق جانە اسىل تۇقىمدىق جۇمىس جۇرگىزۋگە – 10،7 ملرد تەڭگە، اسىل تۇقىمدى قوي ساتىپ الۋعا – 2،3 ملرد تەڭگە، اسىل تۇقىمدى جىلقىلار مەن تۇيەلەردى ساتىپ الۋعا 61،7 ملن تەڭگە بولىنگەن. ءىرى قارا مال مەن قويدى قولدان ۇرىق­تاندىرۋ قىزمەتتەرى ءۇشىن 430،9 ملن تەڭگە، شوشقالاردىڭ انالىق باسىمەن سەلەكتسيالىق جانە اسىل تۇقىمدىق جۇمىس جۇرگىزۋگە – 1،6 ملرد تەڭگە، بال ارا ۇيالارىمەن سەلەكتسيالىق جانە اسىل تۇقىم­دىق جۇمىس جۇرگىزۋگە 263 ملن تەڭگە جۇمسالعان.

«مال شارۋاشىلىعى ونىمدەرى ءوندىرىسىنىڭ قۇنىن ارزانداتۋعا ­62،6 ملرد تەڭگە باعىتتالدى. ونىڭ ىشىن­دە ءسۇت وندىرىسىنە – 18،9 ملرد تەڭ­گە، قۇس ەتىن وندىرۋگە – 17 ملرد تەڭگە، بورداقىلاۋ الاڭدارى مەن ەت كومبيناتتارىنا ساتىلعان بۇقاشىقتارعا – 4،9 ملرد تەڭگە، جۇمىرتقا وندىرىسىنە – 3،9 ملرد تەڭگە، قىمىز جانە شۇبات وندىرىسىنە – 534،3 ملن تەڭگە، بورداقىلاۋ الاڭ­دارىنا جانە ەت كومبيناتتارىنا ساتىلعان قوشقارلارعا 227،7 ملن تەڭگە ءبولىندى. سونىمەن بىرگە اۋىل شارۋاشىلىعى جانۋارلارىنىڭ انا­لىق مال باسىنا ازىق قۇنىن ارزان­داتۋ ءۇشىن 17،6 ملرد تەڭگە جۇم­سالدى»، دەپ حابارلادى ۆە­دومستۆو.

بيىل وبلىس اكىمدىكتەرى اسىل تۇقىمدى مال شارۋاشىلىعىن دا­مىتۋدى، مال شارۋاشىلىعى ءونى­مىنىڭ ونىمدىلىگى مەن ساپاسىن ارت­تىرۋدى سۋبسيديالاۋعا 100،1 ملرد تەڭگە ءبولدى. سونىمەن قا­تار رەسپۋبليكالىق بيۋدجەت كوميس­سياسىنىڭ شەشىمىمەن مال شارۋا­شىلىعىن سۋبسيديالاۋعا 24،5 ملرد تەڭگە سوماسىندا قوسىمشا قا­را­جات ءبولۋ تۋرالى تاپسىرىس ماقۇل­داندى.

اسىل تۇقىمدى مال شارۋا­شى­لىعىن دامىتۋعا سۋبسيديالار­دىڭ جالپى كولەمىنەن 68،2 ملرد تەڭگە باعىتتالدى. مال شارۋاشىلى­عى ونىمدەرى ءوندىرىسىنىڭ قۇنىن ارزانداتۋعا 56،4 ملرد تەڭگە ءبو­لىندى. مەملەكەتتىك قولداۋ شارا­لارى­مەن 35 مىڭنان استام اۋىل شارۋاشىلىعى تاۋارىن وندىرۋ­شىلەر قامتىلادى.

ايتا كەتۋ كەرەك، بىلتىر جازدا اۋىل شارۋاشىلىعى جانۋار­لارىنىڭ انالىق باسىن ساقتاۋ ماقساتىندا جەمشوپ ساتىپ الۋ قۇنىن ارزانداتۋعا ۇكىمەت رە­زەر­ۆىنەن ماڭعىستاۋ وبلىسىنا 1،2 ملرد تەڭگە، قىزىلوردا وبلىسىنا 1،7 ملرد تەڭگە بولىنگەن بولاتىن. قوسىمشا ماڭعىستاۋ وبلىسىنا ۇكىمەت رەزەرۆىنەن 663،8 ملن تەڭگە قاراستىرىلدى.

مال شارۋاشىلىعى سالاسىن مەملەكەتتىك قولداۋ شارالارىنىڭ ناتيجەسىندە بىلتىر 2020 جىلمەن سالىستىرعاندا اگروقۇرىلىمداردا ءىرى قارا مالدىڭ سانى 8،1 پايىزعا ارتىپ، 3 904،2 مىڭ باستى قۇرادى، قوي 8،3 پايىزعا كوبەيىپ، 9 187،1 مىڭ باسقا جەتتى، جىلقى 14،9 پايىزعا ءوسىپ، 1 949،7 مىڭ باستى قۇرادى. تۇيە 8،8 پايىزعا (121،6 مىڭ باسقا)، شوشقا 4،2 پايىزعا (341،1 مىڭ باسقا)، قۇستار 13،7 پايىزعا (35،8 ملن باسقا) كوبەيگەن.

مينيسترلىكتىڭ مالىمەتىنشە، سويۋعا ارنالعان سالماقتاعى ەت ءوندىرىسى 9،4 پايىزعا ارتىپ، 618،7 مىڭ توننانى، ءسۇت ءوندىرىسى 6،3 پا­يىزعا ءوسىپ، 1 799،8 مىڭ توننانى قۇ­راعان. بۇل رەتتە تاعامدىق جۇ­مىرتقا ءوندىرىسى 6،2 پايىزعا تومەن­دەپ، 3 562،5 ملن دانانى قۇراعانىن اتاپ وتكەن ءجون.

شەتەلدىك سەلەكتسيانىڭ اسىل تۇقىمدى ءىرى قارا مال باسىن اكەلۋ ەسەبىنەن بۇگىندە اسىل تۇقىمدى مال باسىنىڭ ۇلەسى ەداۋىر ارتىپ، جالپى ءىرى قارا مال باسىنىڭ 13 پايىزىنا تەڭ بولدى.

سونداي-اق مەملەكەتتىك قول­داۋ شارالارى ەسەبىنەن 53 ينۆەستي­تسيا­لىق جوبا ىسكە اسىرىلدى. ونىڭ ىشىندە 35 تاۋارلى-ءسۇت فەرماسى جانە 7 قۇس فابريكاسى بار. وسى جىلى 62 جوبانى ىسكە قوسۋ جوسپارلانىپ وتىر.

جالپى، بيىل اگروونەركاسىپتىك كەشەندى سۋبسيديالاۋدىڭ جالپى كولەمى 449 ملرد تەڭگەنى قۇراپ وتىر. بۇل 2021 جىلعى دەڭگەيدەن 20 پا­يىزعا ارتىق. قاراجات مال شارۋا­شىلىعىن، وسىمدىك شارۋا­شىلىعىن سۋبسيديالاۋعا، ينۆەستي­تسيالىق سۋبسيديالاۋعا جانە كرە­­ديتتەر مەن ليزينگ بويىنشا سىي­اقى مولشەرلەمەلەرىن سۋب­­سي­­ديالاۋعا، عىلىمي زەرت­تەۋ­­لەر­دى قارجىلاندىرۋعا، فيتو­ساني­تاريالىق جانە ۆەتەريناريالىق قاۋىپ­سىزدىكتى قامتاماسىز ەتۋگە باعىت­تالادى.