بۇگىندە التى بولمەدەن تۇراتىن مۋزەيدە Iلياس جانسۇگىروۆتىڭ قۇجاتتارى، باسپا ىسىنە پايدالانعان جازۋ ماشينكاسى، ءوزى ساتىپ العان كىلەمى، كيگەن پلاششى، ۇستاعان تاياعى، ءدام تاتقان ىدىستارى، قولجازبالار قورى، ءار جىلدارى شىققان كiتاپتارى جانە اقىن شىعارماشىلىعىن زەرتتەۋشiلەردiڭ ەڭبەكتەرi جيناقتالعان ەكەن. مۇندا ۇزىن-سانى التى مىڭنان استام قۇندى جادىگەرلەر ساقتاۋلى تۇرعان كورىنەدى. مۋزەيدەگى تاعى ءبىر كيەلى دۇنيە – مولىقبايدىڭ قوبىزى. جۇرت اۋزىندا قوبىزشى مولىقباي ءىلياس دۇنيەگە كەلگەن كەزدە بولاشاق اقىننىڭ قۇلاعىنا ازان شاقىرىپ، «قىزىرىلياس» دەپ ەسىمىن قويعانى جايىندا اڭگىمە بار.

- قازىر ءىلياس جانسۇگىروۆ شىعارماشىلىعى مەن قوعامدىق قىزمەتىنە قاتىستى سيرەك ماتەريالداردى، قۇندى جادىگەرلەردى كورۋگە دەگەن قىزىعۋشىلىق ارتۋدا. جىلىنا 10 مىڭعا جۋىق كورەرمەن مۋزەيدى ارالاۋعا كەلىپ، ءبىزدىڭ جۇمىسىمىزبەن تانىسادى. ولاردىڭ اراسىندا وقۋ باعدارلاماسى بويىنشا ساياحاتتاۋعا كەلگەن مەكتەپ وقۋشىلارى مەن ديپلومدىق، كۋرستىق جۇمىستارعا دايىندالۋشى ستۋدەنت جاستار كوپ. جالپى، ءبىر رەت ءوز قاجەتىن ىزدەپ كەلگەن جاستار ەكىنشى جولى مىندەتتى تۇردە ءىلياس شىعارماشىلىعىمەن جەتە تانىسۋعا كەلەتىنىن بايقاپ وتىرامىز. ونىڭ ۇستىنە قالامگەردىڭ ونەگەلى ءومىرى مەن شىعارماشىلىعىن حالىققا ناسيحاتتاۋ ماقساتىندا مۋزەي قىزمەتكەرلەرى قالامىزدىڭ تۇرعىندارىن، مەملەكەتتىك مەكەمەلەر قىزمەتكەرلەرىن مۋزەي ەكسپوزيتسياسىمەن تانىسىپ، مادەني باعدارلامالارعا قاتىسۋعا جانە رۋحاني بايىپ قايتۋعا ارنايى شاقىرىپ، ەكسكۋرسيالار جۇرگىزىپ وتىرادى.جىل سايىن اقىننىڭ تۋعان كۇنىن، رەپرەسسيا قۇربانى بولعان ازالى كۇندەرىنە ارنالعان اقىندى ەسكە الۋ جيىندارىن وتكiزۋ داستۇرگە اينالعان، - دەيدى ءىلياس جانسۇگىروۆ ادەبي مۋزەيىنىڭ مەڭگەرۋشىسى نۇرگۇل جاۋىنباەۆا.

سوڭعى جىلدارى مۋزەي قورى قۇندى جادىگەرلەرمەن تولىعا ءتۇسىپتى. مىسالعا، 2016 جىلى اقسۋ اۋدانى، ەڭبەك اۋىلىنىڭ تۇرعىنى ايتىسكەر اقىن بەكبولات اتامباەۆ مۋزەيگە ءىلياس جانسۇگىروۆتىڭ جەيدەسىن تاپسىرعان بولاتىن. ودان كەيىن، 2017 جىلى الماتى وبلىستىق پوليتسيا دەپارتامەنتىنىڭ اقپاراتتىق-تالداۋ ورتالىعى اقىننىڭ 1936 جىلى الماتى قالاسىندا بەرىلگەن پاسپورتىن جانە تۇتقىندالعان كەزدەگى فوتوسۋرەتىنىڭ تۇپنۇسقاسىن اكەلىپ، وتكىزىپتى. ال 2018 جىلى الماتىداعى ۇلتتىق كىتاپحانانىڭ سيرەك كەزدەسەتىن قولجازبالار قورىنان تابىلعان «قۋات» پوەماسى مەن «باقىتتى جامال» اڭگىمەسىنىڭ تۇپنۇسقاسى تالدىقورعانعا جول تارتىپ، ونى مۋزەي قىزمەتكەرلەرى لاتىن قارپىنەن كيريلليتساعا قوتارعان ەكەن. ءىلياستىڭ بۇل تۋىندىسى ءبىراز جىل بۇرىن «قازاق ادەبيەتى» گازەتىندە جارىق كورگەن-ءدى.

- ارينە، بيىل ەل باسىنا تۇسكەن سىن ساعات مۋزەي قىزمەتكەرلەرىن قاشىقتان قىزمەت كورسەتۋگە ماجبۇرلەدى. كارانتين رەجيمىنە باي̆لانىستى ءى.جانسۇگىروۆتىڭ ادەبي مۋزەي̆ى بىرنەشە اي̆ بوي̆ى ونلاي̆ن فورماتتا جۇمىس جاسادى. جوسپارعا ساي جوبالار مەن جوسپاردان تىس جاسالعان جۇمىستارىمىزدى كورەرمەندەر ونلاين تارتىپتە تاماشالاۋ ءۇشىن مۋزەيدىڭ ينستاگرام، فەيسبۋك الەۋمەتتىك جەلىلەرىنە جىبەرىلىپ وتىردى. ايتا وتەتىن بولساق، وسى ۋاقىتقا دەيىن جۇرگىزىلگەن جۇمىس تارتىبىندە ءىلياس جانسۇگىروۆتىڭ ءومىرى مەن شىعارماشىلىعىن ناسيحاتتاۋدا ونلاين ەكسكۋرسيا جۇرگىزىلىپ، مۋزەي زالىنداعى ەكسپوناتتار جايىندا تولىقتاي مالىمەتتەر بەرىلىپ، كىتاپ كورمەلەرى ۇيىمداستىرىلدى. بۇعان دەيىن ءبىزدىڭ مۋزەيگە كەلۋشىلەر اراسىندا شەتەلدىك قوناقتار ۇشىراساتىن ەدى. ەلىمىزدىڭ ءار وڭىرىنەن كەلگەن مەيماندار جادىگەرلەردى ءوز كوزىمەن كورىپ، وتكەن ءومىردىڭ ءبىر بەلەسىن سەزىنگەندەي بولىپ، ريزاشىلىعىن ءبىلدىرىپ تە جاتاتىن. ءبىز بۇل ءىلتيپاتتى مۋزەي قىزمەتكەرلەرىنىڭ ەڭبەگىنە بەرىلگەن جوعارى باعا دەپ قابىلدايمىز، - دەيدى تاعى نۇرگۇل قىزىربەكقىزى.

ايتپاقشى، ءىلياس شىعارماشىلىعى قازاق شەكاراسىن كوكتەي ءوتىپ، الەمنىڭ ادەبي كەڭىستىگىن قاراي قانات قاقتى دەۋگە تولىق قاقىلىمىز. بۇعان دالەل رەتىندە 2016 جىلى نەمىس جازۋشىسى گەرت حايدەنرايح اۋدارعان اتاقتى «قۇلاگەر» پوەماسى مەن 2019 جىلى ۇلتتىق اۋدارما بيۋروسى مەن ءىلياس جانسۇگىروۆ قورىنىڭ مۇرىندىق بولۋىمەن بەليندا كۋكتىڭ تارجىماسىمەن اقىن ولەڭدەرىنىڭ اعىلشىن تىلىندە باسىلىپ، شىققانىن ايتساق بولار.

جالپى، بيىل وتىز جەتىنشى كوكتەمىن قارسى الىپ وتىرعان جەتىسۋداعى قارا شاڭىراق ۇجىمى اقىنعا قاتىستى قۇندى مۇرالاردى قورعا جيناستىرىپ قانا قويماي، ەلباسى ن. نازارباەۆتىڭ «بولاشاققا باعدار: رۋحاني جاڭعىرۋ» ماقالاسى اياسىندا كوپتەگەن شارالار وتكىزىپ وتىرعان ىزدەنىمپاز ورتا. ءىلياس جانسۇگىروۆ شىعارماشلىعىن ناسيحاتتاۋدا جۇيەلى جۇمىستارىمەن ەلدىڭ ىقىلاسىنا بولەنگەن مۇراجاي بۇعان دەيىن الماتى وبلىسىنداعى «ۇزدىك مۋزەي» اتانعان. سونداي-اق، بىرەر جىل بۇرىن اقىننىڭ ءومىرى مەن شىعارماشىلىعىنا ارنالعان 20 تومدىق جيناقتىڭ ون توعىزىنشى تومى وسى قارا شاڭىراققا ارنالىپ، ء«ىلياس جانسۇگىروۆتىڭ ادەبي مۋزەيى» انىقتامالىعى رەتىندە جارىق كورگەن بولاتىن.