كەمەلىنە كەلگەن ەلدىڭ كەلبەتى

پىكىر • 14 قاڭتار، 2021

كەمەلىنە كەلگەن ەلدىڭ كەلبەتى

31 رەت كورسەتىلدى

ءۇش ونجىلدىقتى تاريح جىلناماسىنا جازدىرعان تاۋەلسىزدىگىمىزدىڭ سىندارلى ساتتەرى مەن كەمەلدەنگەن كەزەڭدەرىنە سارابدال باعا بەرىپ، ەل ەرتەڭىن جاسامپاز ۇرپاقپەن سارالاعان مەملەكەت باسشىسىنىڭ «تاۋەلسىزدىك بارىنەن قىمبات» ماقالاسى ءار قازاقستاندىقتىڭ كوكەيىندەگى ء«وز ويىن» ءدوپ باسىپ، تۇيتكىلدەرىنىڭ شەشۋىن تاپقانداي.

Egemen Qazaqstan

تاۋەلسىز مەملەكەتتىڭ ىرگەسى قالانعان العاشقى جىلداردان باستاپ، كەرەگەسى كەڭەيىپ، شاڭىراعى بيىكتەگەن ەكىنشى ونجىلدىقتا، قاناتىن كەڭگە جايىپ، الەمدىك دەڭگەيدە شارىقتاي باستاعان ءۇشىنشى ونجىلدىقتا باعىندىرعان مەجەلەرىمىزدى ءبىر ماقساتقا اكەلىپ تۇجىرىمدايدى. بۇل – ادىلەتتى مەملەكەت. وسى ادىلەتتى مەملەكەتتىڭ شەجىرەسىن تۇگەندەۋگە جول اشقان «مادەني مۇرا» باعدارلاماسى اياسىنداعى جەتىستىكتەرىمىزدى ءتول تاريحىمىزدىڭ تياناقتى جازىلۋىمەن ساباقتاستىرادى. ماقالادا اتاپ كورسەتىلگەن تاريحي كەزەڭدەردىڭ زەرتتەلۋىندەگى كەمشىن تۇستاردىڭ باستى سەبەبى – تاريحقا عىلىمي ۇستانىمى جوق تۇلعالاردىڭ «ارالاساتىندىعى». ۇلتتىق مۇددەگە ساي كەلەتىن كوپ تومدىق جاڭا تاريحىمىزدىڭ ءالى تولىق جازىلماعاندىعىن، اكادەميالىق ۇلگىدەگى جاڭا تاريحىمىزدى جازۋدى دەرەۋ باستاۋ كەرەكتىگىن مىندەتتەيدى. قالاي جازۋدىڭ ايقىن جولىن ۇسىنادى: ء«اربىر حالىق ءوزىنىڭ ارعى-بەرگى تاريحىن ءوزى جازۋى ءتيىس. بوتەن يدەولوگيانىڭ جەتەگىمەن جۇرۋگە بولمايدى... تاريحپەن ساياساتكەرلەر ەمەس، تاريحشىلار اينالىسۋى كەرەك».

ۇلت تاريحىن بولجاممەن ەمەس، دالەلدى اقيقاتپەن تۇزەتىن – تاريحشىلار عانا. وسى تۇستا قادىر اقىننىڭ:

وكىنىشتى

كوپ نارسەنى كەش بىلگەن.

وقىمىستى!

كومەك كۇتپە ەش تىلدەن!

تاريح قىمبات قانداي بولسا، سول كۇيدە،

ءتاۋىر تاريح سۇرامايمىن ەشكىمنەن! – دەگەن ولەڭ جولدارى مەملەكەت باسشىسىنىڭ ساليقالى ويلارىمەن ۇندەسكەندەي.

ماقالانىڭ مازمۇنى كوپ تۇيتكىلدىڭ ءتۇيىنىن تارقاتىپ، بايىپتى ويلارىمەن باستى قۇندىلىقتارىمىزدى قاستەرلەۋ مەن قادىرلەي ءبىلۋدى ءار ازاماتتىڭ ار-وجدانى مەن ساناسىنا جۇكتەيدى. اتا-بابامىزدىڭ قانىمەن قورعالىپ، اتا زاڭىمىزبەن حالىقتىڭ مەنشىگىنە اينالعان جەرىمىزدىڭ باعاسى «قازاق ءۇشىن توقىمداي جەردىڭ ءوزى – قىمبات، ءبىر ۋىس توپىراقتىڭ ءوزى – التىن» قاناتتى سوزىمەن بەرىلەدى. تابانىن تىرەگەن جەرىندە تۇرىپ، جەر ماسەلەسىن ۇرانداتىپ، قۇر داقپىرتتىڭ جەتەگىندە جۇرەتىندەرگە «قازاقتىڭ جەرىنىڭ ەشبىر شەتەلدىكتىڭ مەنشىگىنە بەرىلمەيتىندىگىن، ەشقاشان ساتىلمايتىندىعىن» اقيقات تۇرىندە ەسكەرتەدى. قاسيەتتى قارا جەردىڭ باعاسىن ءبىلىپ الماي، ونى قورعاي ءبىلۋىمىز – ەكىتالاي. تۋعان جەردىڭ ءبىر ۋىس توپىراعىنا زار بولعان بوزداقتاردىڭ تاعدىرى – وسىنىڭ دالەلى.

تاۋەلسىز ەلىمىزدىڭ ماڭگىلىك ۇشتاعانىنىڭ ءبىرى – انا ءتىلىمىز تۋرالى دا ماقالادا العاش رەت مەملەكەتتىك دەڭگەيدە پارىز بەن مىندەت توڭىرەگىندە وي قوزعالادى. قازاق ءتىلىنىڭ مەملەكەتتىك مارتەبەسى، ءتىل تۋرالى زاڭدار، تىلدەردى دامىتۋ ماقساتىنداعى باعدارلامالار وتىز جىلدىق تاريحىمىزدا قازاق ءتىلىن مەڭگەرۋدى ەمەس، مەڭگەرتۋدى مىندەت تۇتىپ كەلگەنى راس. 90-جىلداردىڭ باسىندا ۇكىمەت تاراپىنان قارجىلاندىرىلعان ءتىل ۇيرەتۋ ۇيىرمەلەرى، ارنايى كۋرستار مەكەمەلەر مەن ۇيىمداردىڭ قىزمەتكەرلەرىنە قىزمەت ەتتى. مەكتەپتەر مەن جوعارى وقۋ ورىندارىنداعى مەملەكەتتىك ءتىلدى مەڭگەرتۋ ساعاتتارى ۇلعايتىلدى. بىراق ناتيجە ماردىمسىز بولىپ، كەيىن ۇيىرمەلەر تاراپ، ساعاتتار ىقشامدالا باستادى. ويتكەنى ۇيرەنگىسى كەلمەگەن تۇلعانى قانداي قاراجاتپەن، قانداي ادىستەمەمەن ۇيرەتسەڭ دە، مەملەكەتتىك ءتىلدى مەڭگەرتۋگە بولمايتىندىعىن ۋاقىت دالەلدەدى. تاۋەلسىزدىگىمىزدىڭ وتىز جىلدىق تاريحىنداعى مەملەكەتتىك ءتىلدى مەڭگەرۋ دەڭگەيىن سارالاي كەلىپ، پرەزيدەنتىمىز «مەملەكەتتىك ءتىلدى ءبىلۋ – قازاقستاننىڭ ءاربىر ازاماتىنىڭ پارىزى. مىندەتى دەپ تە ايتۋعا بولادى» دەگەن تۇجىرىم جاسايدى. پارىز بەن مىندەتتى جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن الدىمەن ءار ادامدا نيەت بولۋ كەرەك ەكەندىگىن دە نازاردان تىس قالدىرمايدى.

تاۋەلسىزدىگىمىزدىڭ قۇندىلىعىن وقىرمانىن ەلەڭ ەتكىزەر «تاۋەلسىزدىك – بارىنەن دە قىمبات» دەگەن تاقىرىپتاعى ماقالامەن ايشىقتاپ بەرگەن مەملەكەت باسشىسى ەگەمەن ەلىمىزدىڭ ءتورتىنشى ونجىلدىقتاعى رۋحاني بەلەسىن، كەمەل كەلبەتىن، ايقىن ماقساتىن جاڭا تاريحىمىزدىڭ جالعاسى ىسپەتتەس جەكە-جەكە باعدارلاما تۇلعاسىندا ۇسىنعانداي.

ەدىل مامىتبەكوۆ،

پارلامەنت سەناتىنىڭ دەپۋتاتى،

قايسار قادىرقۇلوۆ،

ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ وقىتۋشىسى

كۇننىڭ ماڭىزدى جانە وزەكتى جاڭالىقتارىن «ەگەمەن قازاقستان» تەلەگرام كانالىنان وقىڭىز