تاۋەلسىزدىك جىلدارىندا ساعىنىشى بايىز تاپتىرماي، اتاجۇرتىنا قونىس اۋدارعان سىرتتاعى قانداستارىمىزدىڭ سانى بۇگىندە ميلليوننان استى. بۇل وتانداستارىمىزدىڭ ارقايسىسىنىڭ ەلگە كەلگەنى – قازاق بالاسى ءۇشىن ەلەۋلى وقيعا، ۇلكەن جاڭالىق. اسىرەسە، ۇلى كوشتىڭ العاشقى لەگىمەن جەتكەن قانداستارىمىزدىڭ اتامەكەنىنىڭ توپىراعىنا تابانى تيگەن كەزى ەرەكشە تاريحي وقيعا سانالادى.

– شەتتە جۇرگەندە اتاجۇرتتى اڭساۋمەن ءومىر سۇردىك. اكە-شەشەدەن بويعا سىڭگەن مۇڭلى اۋەن ءبىزدى ونەر ورتاسىنا اكەلدى. ولار سياقتى ءبىز دە انىمىزبەن اتامەكەنگە دەگەن ساعىنىشىمدى باستىق. 1991 جىلى 16 جەلتوقساندا قازاقستاننىڭ جوعارعى كەڭەسى «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تاۋەلسىزدىگى تۋرالى» زاڭ قابىلدادى. جۇرەكتى تەبىرەنتكەن ءسات بولدى، – دەيدى ەلىمىز تاۋەلسىزدىگىن جاريالاعان سوڭ كوپ ۇزاماي اتاجۇرتىنا وتباسىمەن بىرگە الىپ-ۇشىپ جەتكەن باقىت قىدىرحان ۇلى باقداۋلەت.
وسى جىلى ەلباسى ن.نازارباەۆ «الىستاعى اعايىندارعا اق تىلەك» اتتى ايگىلى حاتىن جاريالادى. حاتتا «اتامەكەنگە كەلەمىن دەۋشىلەرگە جول اشىق، اتا-بابا ارۋاعى الدارىڭنان جارىلقاسىن» دەگەن اق تىلەكتەر ايتىلعان. وسى حات شەتەلدەگى بۇكىل قازاقتى رۋحتاندىردى. بايان-ولگەيگە، قوبدا ايماعىنا كەلگەن جۇك كولىكتەرى ۇلى كوشتىڭ جۇگىن تيەپ، ۇشاقتار توقتاۋسىز ۇشىپ جاتتى. ەلىمىزدىڭ ءار وبلىسىنان بايان-ولگەيگە كەلىپ، شارت جاساپ، ءبارىمىزدى ەلگە قاراي اكەتىپ جاتتى.
– جۇرەك اۋىرتقانى – سول جاقتا قالىپ بارا جاتقان اتا-بابا بەيىتتەرى ەدى. موڭعولدار سالت-داستۇرلەرىنە ساي ءبىزدى سوڭىمىزدان ءسۇت شاشىپ، شىعارىپ سالدى. اكە-شەشەمدى، ايەلىمدى، ءبىر جارىم جاستاعى گۇلنۇر، نۇربولات، نۇرگۇل اتتى ۇشەم پەرزەنتتەرىمدى، مەڭدىكول دەگەن التى ايلىق نارەستەمىزدى الىپ، ءبىز دە اتامەكەنگە قاراي جولعا شىقتىق. ءدال سول جىلى ولگەيدە ءۇي سالىپ بىتىرگەن ەدىم. ەشتەڭەگە دە قاراعان جوقپىز. انامىزدىڭ ءوز قولىمەن جاساعان التى قانات اق كيىز ءۇيىن دە بۋىپ-ءتۇيىپ الىپ كەلدىك. تۋعان-تۋىس، قالعان اعايىن دا وسىلاي بىرىمىزدەن سوڭ ءبىرىمىز كوشكە ىلەسە ەلگە جەتتىك. بار بايلىعىمىز – قوس قارتىمىز، 4 بالامىز، پەرزەنتتەرىمىزدىڭ بەسىكتەرى، قولونەرىمىز، ءان-كۇيلەرىمىز، كيىز ءۇيىمىز ەدى. بىزدەر ءۇشىن 1991-1992 جىلدار ماڭگى ەسىمىزدە قالدى، – دەيدى باقىت باۋىرىمىز.
سودان، اقسۋ قالاسىنا قاراستى قۇركول اۋىلىنا كەلىپ، قونىستانادى. ورتا تولتىرىپ، موڭعوليادان كوپتەگەن وتباسى كوشىپ كەلەدى. ەرلەر جاعى كەلە سالا قوي باعۋعا شىعادى. ايەلدەر ۇيدە وتىرىپ ويۋ ويىپ، سىرماق اشەكەيلەپ، ءىس تىگەدى. باقىتتىڭ اناسى كۇليلا سىبىزعىشىلار اۋلەتىندە وسكەندىكتەن، سىبىزعىسىمەن كونە اۋەندەردى اۋەلەتىپ، جەرگىلىكتى حالىقتى تاڭعالدىرادى.
جەرگىلىكتى حالىقتىڭ قالاعا قاراي ۇدەرە كوشە باستاعان كەزى. باقىت قىدىرحان ۇلى اۋىلدىڭ كلۋب مەڭگەرۋشىسى، ءارى وتىن جاعۋشىسى، ءارى كۇزەتشىسى، ءارى ەدەن جۋشىسى بولادى. ايەلى كۇلان مەكتەپتە قولونەر ۇيىرمەسىن اشىپ، بالالاردى وسى ونەرگە ۇيرەتە باستادى.
– ءبىز كەلگەندە جەرگىلىكتى حالىق، بالا-شاعا ورىسشا سويلەيدى ەكەن. مەكتەپ ورىس ءتىلدى. ولار ءبىزدىڭ تىرشىلىك ىرعاعىمىزعا تاڭىرقاي قارايدى. شەتتەگى قازاقپەن بىرگە بۇرىنعى سالت-ءداستۇر، ءان-كۇيىمىز، قازاق ءتىلى قايتا ورالدى. ءوزىم قۇرعان «اتامەكەننىڭ» العاشقى قادامى اۋىل تويىنان باستالدى. بىرنەشە ەسكى دومبىرا، بايان، داۋىس ۇلعايتقىش اسپاپتار، ميكروفوندار ساتىپ الدىق. تويلاردا ءان سالدىق. ءبىر كۇنى اۋىل اكىمى قارشىعا اعامىز: ء«بىزدىڭ اۋىلعا نۇرسۇلتان نازارباەۆ كەلە جاتىر. اپامىزدىڭ اپپاق كيىز ءۇيىن قۇرۋىمىز كەرەك»، دەمەسى بار ما. سول 1993 جىلى ەلىمىزدە شارۋا قوجالىقتارى ەندى قۇرىلىپ جاتقان كەز. ءبىزدىڭ وبلىستا العاش رەت قۇركول اۋىلى جەكەمەنشىك شارۋا قوجالىقتارىنا بولىنگەن ەدى. كيىز ءۇيدى قۇردىق. اينالا قالىڭ كىسى. ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆ اتا-بابالارىمىزدىڭ اماناتىن ارقالاپ جەتكەن قاسيەتتى كيىز ءۇيدىڭ تابالدىرىعىن اتتادى. انامىزعا امانداستى، بارىمىزگە ارمان بولعان نۇرسۇلتان اعامىزدى كورىپ، اللاعا شۇكىر دەستىك، – دەيدى باقىت قىدىرحان ۇلى وتكەن كۇندەردى ەسكە الىپ.
ايتپاقشى، بۇعان دەيىن بۇل كيىز ۇيگە 1980 جىلى موڭعوليا باسشىسى يۋ.تسەدەنبال دا كىرىپ، دامنەن اۋىز ءتيىپتى. بايان-ولگەي جاعىندا سەرىكباي دەگەن سوتسياليستىك ەڭبەك ەرى، اتاقتى مالشى بولعان ەكەن. اتقارۋشى بيلىك ادامدار «سەرىكبايمەن كەزدەسۋگە يۋ.تسەدەنبال كەلەدى» دەپ كۇليلا انامىزدان التى قانات كيىز ءۇيىن سۇراپ العان ەكەن...
– ءبىزدىڭ كيىز ۇيىمىزگە ەكى مەملەكەتتىڭ باسشىسى، كوپتەگەن جاقسى مەن جايساڭ باس سۇققان، – دەيدى باقىت باۋىرىمىز اناسىنىڭ قولىنان شىققان اپپاق كيىز ءۇيىن قادىر تۇتىپ.
بايان-ولگەي ايماعى، التانتسوگتس سۇمىنى تساگاانتۇنگە دەگەن جەردە تۋىپ-وسكەن باقىت قىدىرحان ۇلى ەلگە ورالعان سوڭ «اقسۋىم»، «جاساي بەر، ەلىم تاۋەلسىز!»، «استانام»، «تۋعان جەرىم» جانە تاعى باسقا دا 20-عا جۋىق ءان جازادى. بىرنەشە كۇي شىعاردى. حالقىمىزدىڭ ۇمىت بولا باستاعان كونە ءان-كۇيلەرىن قايتا ورالتۋ ماقساتىندا «اتامەكەن» ءانسامبلىن قۇردى. انسامبل اۋىلدىق، اۋداندىق، وبلىستىق مادەني شارالارعا بەلسەنە قاتىسادى. العاشقى جىلدارى-اق وبلىستىق «حالىقتار دوستىعى فەستيۆالىنە»، «اۋىل» جىلىنا ارنالعان ايماقتىق بايقاۋدىڭ باس جۇلدەسىن يەلەندى. 2008 جىلى حالىقارالىق «تۇركىستاندى اڭساۋ» ەتنومادەني بايقاۋىندا پاۆلودار وبلىسى اتىنان قاتىسىپ، 2-ورىن الدى. ال 2009 جىلى ەلوردادا وتكەن ەلىمىزدىڭ كوركەمونەرپازدار ۇجىمدارىنىڭ بايقاۋىندا «اتامەكەن» ءانسامبلى «حالىقتىق وتباسىلىق ءانسامبلى» اتاعىن ەنشىلەدى.
رەپەرتۋارلارىندا «ياپۋراي»، «التىناي»، «پاي-پاي، كەرىم»، «جانايىم»، «كوكەم-اي»، «جەڭەشە-اي»، «قورعاش-اي» سياقتى 50-گە جۋىق ءان، «ات كەلدى»، «سارىالا قاز»، «بەيبىتشىلىك قۇسى»، «سال تورى» سەكىلدى 10-نان اسا كۇي بار.
قازىر باقىت باقداۋلەت پەن كۇلان حويلىبايدىڭ وتباسى ۇشتەرەك اۋىلىندا تۇرادى. اۋىلداعى «دوستىق» مادەني ويىن-ساۋىق كەشەنىندە «اتامەكەن» حالىقتىق وتباسىلىق ءانسامبلىن باسقارادى. كۇلان باستاۋىش سىنىپتارعا ساباق بەرەدى. 1981-1985 جىلدارى موڭعوليا مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ موڭعول ءتىلى-جۋرناليستيكا فاكۋلتەتىندە وقىعان باقىت تا مەكتەپتە مۋزىكا پانىنەن قوسىمشا ءدارىس جۇرگىزىپ، اۋىل بالالارىن ونەرگە باۋلۋدا، ۇلتتىق اسپاپتاردا ويناۋعا ۇيرەتۋدە.
بۇل اۋىلدىڭ دەنى موڭعوليادان ەڭ العاشقى بولىپ ەلگە ورالعان اعايىن. بارلىعى دا ەلگە ورالعاندارىنا، بۇل باقىتتى تاعدىرلارىنا تاۋەلسىزدىك سەبەپكەر بولعانىنا قۋانادى. اتامەكەندەرىندە باقىت پەن كۇلاننىڭ اراي، نۇرايىم، دينارا، نۇرمۇحاممەد، ارۋوزا، ءنۇرالي، نۇرتۋعان، اقتىلەك، بەكاسىل دەگەن نەمەرەلەرى ءوسىپ كەلەدى.
پاۆلودار وبلىسى،
اقسۋ قالاسى،
ۇشتەرەك اۋىلى
الماتى ماڭىندا جاڭا تاۋ شاڭعىسى كۋرورتى پايدا بولادى
تۋريزم • بۇگىن، 14:52
ەكس-بانكير جومارت ەرتاەۆقا اقشا جىمقىرۋ ءىسى بويىنشا جاڭا ۇكىم شىقتى
قوعام • بۇگىن، 14:40
باتىس قازاقستاندا 85 ەلدى مەكەندى سۋ باسۋى مۇمكىن
ايماقتار • بۇگىن، 14:35
شاعىن نەسيەلەر مەن جەدەل نەسيەلەردىڭ تاۋەكەلى وتە جوعارى
قوعام • بۇگىن، 14:23
قازاقستان مەن قىرعىزستان اسكەري ىنتىماقتاستىق تۋرالى قۇجاتتارعا قول قويدى
قازاقستان • بۇگىن، 14:00
اقىلبەك كۇرىشباەۆ: سەلەكتسيالىق جۇمىسپەن اينالىسامىز با، الدە شەت ەلدەن تاعى دا مال تاسيمىز با؟
قازاقستان • بۇگىن، 13:52
الماتى وبلىسىندا كولىك 4 وقۋشى قىزدى قاعىپ كەتتى
ايماقتار • بۇگىن، 13:28
شارىن شاتقالىندا تۇركىستان سىلەۋسىنى ۆيدەوتۇزاققا ءتۇسىپ قالدى
ەكولوگيا • بۇگىن، 13:20
قىستىگۇنى دە ۆەلوسيپەد ۇرلاۋشى شىعىپ وتىر
ايماقتار • بۇگىن، 13:07
اتىراۋدا قۋىرشاق تەاترى جۇمىسىن باستايدى
ونەر • بۇگىن، 12:58
الماتىنىڭ سانيتارلىق دارىگەرلەرى كوروناۆيرۋس رەۆاكتسيناتسياسىن جالعاستىرىپ جاتىر
ايماقتار • بۇگىن، 12:51
الداعى كۇندەرى اۋا رايى قانداي بولادى
اۋا رايى • بۇگىن، 12:39
اوسشك – قازاقستان سىرتقى ساياساتىنىڭ جارقىن جەمىسى
قازاقستان • بۇگىن، 12:35
قىرعىزستان پرەزيدەنتى ماناسشى بايانعالي الىمجانعا «دوستىق» وردەنىن تابىستادى
قازاقستان • بۇگىن، 12:29
ءماجىلىس ەاەو-نىڭ تەمەكى ونىمدەرىنە ارنالعان اكتسيزدەر تۋرالى كەلىسىمىن راتيفيكاتسيالاۋدى ماقۇلدادى
قازاقستان • بۇگىن، 12:26
تۇركىستان تاس جولدارىن تازالاۋعا 100-گە جۋىق تەحنيكا شىقتى
ايماقتار • بۇگىن، 12:18
الماتىدا روزا باعلانوۆاعا ەسكەرتكىش قويىلادى
قازاقستان • بۇگىن، 12:15
2021 جىلى قازاقستاندا بەس ءىرى ءوندىرىس وشاعى ىسكە قوسىلادى
ەكونوميكا • بۇگىن، 12:13
گرۋزياعا تۇراقتى اۋە رەيستەرى قايتادان اشىلادى
قازاقستان • بۇگىن، 12:10
اتىراۋ جۇرگىزۋشىلەرى كولىككە قۇياتىن گاز تاپپاي ءجۇر
ايماقتار • بۇگىن، 12:01
جۇمىس ىستەيتىن جاستارعا جالعا بەرىلەتىن پاتەرلەر قۇرىلىسى قارجىلاندىرىلا ما؟
قوعام • بۇگىن، 11:52
سولتۇستىك قازاقستاننىڭ 52 جاستاعى تۇرعىنى ايەلىن ۇرىپ ءولتىردى
وقيعا • بۇگىن، 11:50
تۇركىستان جولدارىن تازالاۋعا 100-گە جۋىق تەحنيكا شىقتى
وڭتۇستىك قازاقستان • بۇگىن، 11:46
قازاقستاننىڭ 7 ءوڭىرى «سارى ايماقتا» تۇر
قازاقستان • بۇگىن، 11:44
ەلوردادا COVID-19 ينفەكتسياسى قاڭتار ايىمەن سالىستىرعاندا شامامەن 34%-عا تومەندەدى
ەلوردا • بۇگىن، 11:35
ەكولوگيا ءمينيسترى قىزىل كىتاپقا ەنگەن سىلەۋسىننىڭ ۆيدەوسىمەن ءبولىستى
ايماقتار • بۇگىن، 11:30
سەناتورلار ۇقشۇ پا كوميسسيالارىنىڭ جۇمىسىنا قاتىستى
پارلامەنت • بۇگىن، 11:27
قازاقستاننىڭ ءىرى زەرتحانالارى پتر باعاسىن تومەندەتىپ جاتىر
قازاقستان • بۇگىن، 11:26
حالىق ىقىلاسىنا بولەنگەن - ءان حاديشا
رۋحانيات • بۇگىن، 11:24
دەمالىس كۇندەرى ەلوردادا قانداي مادەني شارالار وتەدى
ايماقتار • بۇگىن، 11:19
كوكتەمگى اسكەرگە شاقىرۋ: ەلوردادان 800-دەن استام ازامات جىبەرىلەدى
ايماقتار • بۇگىن، 11:17
گەننادي گولوۆكيننىڭ كەلەسى قارسىلاسى كىم؟
سپورت • بۇگىن، 11:15
سقو كوكتەمگi تاسقىنعا دايىندالۋدا
ايماقتار • بۇگىن، 11:13
اقتوبەدە جول-كولىك وقيعاسىنان 2 بالا زارداپ شەكتى
ايماقتار • بۇگىن، 11:08
ەلوردانىڭ سانيتارلىق دارىگەرى تۇرعىندارعا ۇندەۋ جاسادى
ايماقتار • بۇگىن، 10:48
قازاقستانعا 246 اۋە جولاۋشىسى پتر انىقتاماسىز كەلگەن
قوعام • بۇگىن، 10:43
قاۋىپتى ينفەكتسيامەن ەكى اي بويى اۋرۋحانادا جاتقان جۇكتى ايەل جازىلىپ شىقتى
كوروناۆيرۋس • بۇگىن، 10:38
نۇر-سۇلتاندا قاشىقتان وقيتىن وقۋشىلار كوروناۆيرۋستى كوبىرەك جۇقتىرعان
كوروناۆيرۋس • بۇگىن، 10:32
يلون ماسك جاڭا قالا سالاتىنىن مالىمدەدى
الەم • بۇگىن، 10:26
جىل باسىنان بەرى اقتوبەدە 13 بالا جول اپاتىنان جاراقات الدى
ايماقتار • بۇگىن، 10:24
باستاۋىش سىنىپ وقۋشىلارى ءبىرىنشى رەت تولىق باس قوستى
ايماقتار • بۇگىن، 10:15
شىمكەنتتە الەۋمەتتىك ماڭىزى بار ازىق-ت ۇلىك باعاسى باقىلاۋدا تۇر
ايماقتار • بۇگىن، 10:09
نۇر-سۇلتاندا مەديتسينا قىزمەتكەرلەرىن ۆاكتسينالاۋ جالعاسۋدا
كوروناۆيرۋس • بۇگىن، 09:55
ەلوردا اكىمدىگىنە نارازىلىق بىلدىرگەن انالاردىڭ تالابى قانداي؟
قوعام • بۇگىن، 09:48
پاۆلودار وبلىسىندا 28 ەلدى مەكەنگە سۋ تاسقىنى قاۋپى ءتونىپ تۇر
ايماقتار • بۇگىن، 09:42
ەكى وڭىردە اۋا ساپاسى ناشارلايدى
ايماقتار • بۇگىن، 09:36
شىمكەنتتە تەمىر جول قۇرالدارىن ۇرلاعان تۇرعىن ۇستالدى
ايماقتار • بۇگىن، 09:27
شىمكەنتتە مۇعالىمدەردى COVID-كە قارسى ۆاكتسينالاۋ باستالدى
كوروناۆيرۋس • بۇگىن، 09:22
ەلىمىزدىڭ ەكى وبلىسىنداعى جولداردا كولىك قوزعالىسى شەكتەلدى
قوعام • بۇگىن، 09:16
قاۋىپتى ىندەتتەن 944 ناۋقاس ەمدەلىپ شىقتى
كوروناۆيرۋس • بۇگىن، 09:11
ەكىباستۇزدا جولاۋشىلار ۆاگونى ورتەندى
ايماقتار • بۇگىن، 09:08
وتكەن تاۋلىكتە قانشا ادام ۆيرۋس جۇقتىرعانى بەلگىلى بولدى
كوروناۆيرۋس • بۇگىن، 09:02
جەڭىسكە جەتكىزگەن «جۇمىر قىلىش»
رۋحانيات • بۇگىن، 08:18
رۋحانيات • بۇگىن، 08:17
حالىقارالىق تۋرنيرلەرگە قاتىسادى
سپورت • بۇگىن، 08:16
سپورت • بۇگىن، 08:15
سپورت • بۇگىن، 08:14
كارانتين قۇرساۋى سوگىلە باستادى
ايماقتار • بۇگىن، 08:10
بالىقشىلار ەسكەرتكىشى سىنعا ىلىكتى
قوعام • بۇگىن، 08:08
ەكولوگيا • بۇگىن، 08:08
قىزىلوردادا باۋ-باقشا ورتالىعى اشىلدى
ايماقتار • بۇگىن، 08:06
قازاقستان تاريحى: 7 تومدىق اكادەميالىق ەڭبەك ازىرلەنەدى
ادەبيەت • بۇگىن، 08:03
قوعام • بۇگىن، 08:00
تەاتر • بۇگىن، 07:56
رۋحانيات • بۇگىن، 07:54
رۋحانيات • بۇگىن، 07:53
وفتالمولوگيالىق ورتالىق قىزمەتى كەڭەيدى
قوعام • بۇگىن، 07:51
«كوبەلەك بالالار». سيرەك كەزدەسەتىن كەسەل ءتۇرى كوپ
قوعام • بۇگىن، 07:50
زاۋىت جۇمىسشىلارى دالادا قالمايدى
قوعام • بۇگىن، 07:48
اۋدارىمنىڭ سوماسى – 218،6 ملن تەڭگە
قوعام • بۇگىن، 07:47
ۇقساس جاڭالىقتار