بايتەرەكتىكتەر جول ازابىن نەگە تارتتى؟

وڭىردە ورتاشا جوندەۋدەن ءوتىپ جاتقان وسىنداي جولدىڭ ءبىرى – بايتەرەك اۋدانىنىڭ ورتالىعى پەرەمەتنوە سەلوسىن ورال-ساراتوۆ كۇرە جولىنا قوساتىن باعىت، رەسمي تۇردە "ۇلكەن شاعان-پەرەمەتنوە تاس جولىنىڭ 32-42 شاقىرىمى" دەپ اتالاتىن جول بولىگى. وتكەن جىلدىڭ جەلتوقسان ايىندا باستالعان ورتاشا جوندەۋ جوبا بويىنشا بيىل قاراشا ايىندا اياقتالۋى ءتيىس. جۇمىستىڭ قۇنى – 445 474 400 تەڭگەگە باعالانعان.

وبلىستىق ماڭىزى بار وسى جول قۇرىلىسىنىڭ ساپاسىن باقىلاۋ ءۇشىن جاقىندا "جول اكتيۆتەرىنىڭ ۇلتتىق ساپا ورتالىعىنىڭ" لابوراتورياسىمەن بىرگە ارنايى مونيتورينگتىك توپ مۇشەلەرى قاتارىندا رەيدكە شىققان ەدىك.

ايتا كەتەيىك، "جول اكتيۆتەرىنىڭ ۇلتتىق ساپا ورتالىعى" رەسپۋبليكالىق مەملەكەتتىك كاسىپورنى ۇكىمەت قاۋلىسىمەن قۇرىلىپ، 2019 جىلعى 23 مامىردا زاڭدى تۇلعا رەتىندە تىركەلگەن مەكەمە. ەلىمىزدىڭ بارلىق وبلىسىندا فيليالى مەن زەرتحاناسىن اشىپ، وڭىردەگى جول سالۋ، قايتا قۇرۋ، جوندەۋ جانە كۇتىپ-ۇستاۋ، سونداي-اق جول اكتيۆتەرىن باسقارۋ سالاسىنداعى جۇمىستار مەن ماتەريالداردىڭ ساپاسىن ساراپتاۋمەن اينالىسادى.

 جوبانىڭ شيكىلىگىنەن جولاۋشى زارداپ شەگەدى

جاڭبىرلى كۇننىڭ ءبىرى ەدى. ورال-ساراتوۆ كۇرە جولىنان بايتەرەك اۋدانىنا بۇرىلعان سوڭ-اق جول بويىندا لاي-باتپاققا باتىپ، شىر كوبەلەك اينالىپ، ءتىپتى ءبىر-بىرىنە سوعىلىپ جاتقان كولىكتەردى بايقادىق. ويتكەنى بۇل ارالىقتاعى بۇرىنعى جول ورتاشا جوندەۋگە جابىلعاندىقتان، ەلدىمەكەننەن شىققان كولىكتەر قۇر دالامەن جۇرۋگە ءماجبۇر بولعان.

"ەگەر اۆتوجول كۇردەلى جوندەۋگە جابىلاتىن بولسا، ونىڭ جانىنان ۋاقىتشا اينالما جول سالىنۋى ءتيىس. ال جولدىڭ جوندەۋى ورتا دارەجەلى بولسا، مەردىگەر كومپانيا جولدىڭ ءبىر باعىتىن جوندەپ جاتقاندا ەكىنشى جارتىسىمەن كولىك قوزعالىسى ءوتۋىن قامتاماسىز ءوتۋى ءتيىس. جالپى ءتارتىپ وسىنداي"، - دەدى بىزگە توبىمىزدىڭ قۇرامىنداعى سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى ءىس-قيمىل اگەنتتىگى باتىس قازاقستان وبلىسى بويىنشا دەپارتامەنتىنىڭ وكىلى، اعا وفيتسەر نۇرجان يحسانعاليەۆ.

10 شاقىرىمدىق جولدىڭ ەسكى اسفالتى قىرىلىپ الىنىپ، جاڭا ماتەريالدارمەن ارالاستىرىلىپ، قايتا توسەلگەن ەكەن. ەسەپتەپ كورسەك، وسى جولدىڭ ءار مەترىن سالۋعا – 44 547 تەڭگە كەتەدى ەكەن. جولجيەگىندە ورناتىلعان قۇرىلىس تولقۇجاتىندا نىساننىڭ تاپسىرىس بەرۋشىسى – باتىس قازاقستان وبلىسىنىڭ جولاۋشىلار كولىگى جانە اۆتوموبيل جولدارى باسقارماسى، مەردىگەر ۇيىم – "اسفا" جشس ەكەندىگى جازىلىپتى. وسى كەزدە جانىمىزعا جوباعا تەحنيكالىق باقىلاۋ جاسايتىن "اقتوبە ستروي ەكسپەرت" جشس وكىلى كەڭەسحان كوشەنوۆ پەن مەردىگەر كومپانيا وكىلى، ۋچاسكە باستىعى الەكسەي سترەپكوۆ تا كەلدى. "جول اكتيۆتەرىنىڭ ۇلتتىق ساپا ورتالىعى" وبلىستىق فيليالىنىڭ وكىلى، جول قۇرىلىسى سالاسىنىڭ ينجەنەرى داۋلەت ماناربەك ۇلى ارنايى قۇرال-جابدىعىن ءتۇسىرىپ، سالىنعان جولدىڭ ولشەمدەرىن الۋعا كىرىستى. بايقاعانىمىزداي، جاڭا جولدىڭ ەنى مەن اسفالت جابىندىسى، كولبەۋلىگى قالىپتان اۋىتقىماپتى. جول جابىندىسىنىڭ تىعىزدىعىن، قۇرىلىسقا پايدالانىلعان ماتەريالدىڭ ساپاسىن ارنايى زەرتحانا عانا انىقتايتىن كورىنەدى. زەرتحاناعا قاجەتتى ۇلگىلەر الىنعان سوڭ مەردىگەر كومپانيا باسشىسى يۆان ەنيۋتينگە دە جولىقتىق. 

"وسىنداي جولداردىڭ جوبالىق-سمەتالىق قۇجاتتارى شالا جاسالادى. مىسالى، ءبىز سالىپ جاتقان جول قۇرىلىسىندا دا اينالما جول ماسەلەسى مۇلدەم ايتىلماعان، وعان ءبىر ءتيىن قارجى بولىندەگەن. ال ەنى 7 مەترلىك جولدىڭ جارتىسىن سالىپ جاتقاندا جارىمىمەن كولىك جۇرگىزۋ دەگەن – ەش اقىلعا سىيمايدى، تەحنولوگيالىق جاعىنان العاندا مۇمكىن ەمەس نارسە. سوندىقتان وبلىستىق ءماسليحات سەسسياسىندا وسى ماسەلەنى كوتەرىپ، ۇسىنىس تا ايتقانمىن. مەنىڭ ويىمشا، جول قۇرىلىسى باسقارماسىندا ارنايى سمەتالىق ءبولىم بولۋى ءتيىس. جوبانىڭ كەم-كەتىگىنە سولار جاۋاپ بەرۋى ءتيىس"، - دەيدى يۆان ەنيۋتين.

دەگەنمەن جول قۇرىلىسىن جۇرگىزۋشى مەردىگەر قۇرىلىس كەزىندە قارىم-قاتىناستىڭ شەكتەلمەۋىنە، جولاۋشىلاردىڭ زارداپ شەكپەۋىنە دە جاۋاپتى ەكەنى ءسوزسىز. مۇنى رەيد مۇشەلەرى قوشتاپ وتىر.

جول ساپاسى قاتاڭ باقىلاۋدا

باتىس قازاقستان وبلىسىندا اۆتوموبيل جولدارىنىڭ ساپالى سالىنۋىن قامتاماسىز ەتۋ جانە وسى سالادا سىبايلاس جەمقورلىققا جول بەرمەۋ ماقساتىندا وتكەن جىلدىڭ 10 ماۋسىمىنان بەرى "ساپالى جول – ادالدىق الاڭى" جوبالىق كەڭسەسى جۇمىس ىستەپ كەلەدى. وسى جوبا بويىنشا "جول اكتيۆتەرى ۇلتتىق ساپا ورتالىعى" وبلىستىق فيليالىمەن جانە ارنايى مونيتورينگ مۇشەلەرىمەن بىرگە جول قۇرىلىسى ءجۇرىپ جاتقان بىرنەشە جول بولىگى تەكسەرىلگەن.

"جوبا اياسىندا وبلىستىق دارەجەدەگى ءبىر جولدى جانە ورال قالاسىنىڭ ىشىندەگى ءتورت جول بولىگىن تەكسەردىك. مونيتورينگ قورىتىندىسى بىرنەشە كەمشىلىكتى كورسەتتى"، - دەيدى سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى ءىس-قيمىل اگەنتتىگى باتىس قازاقستان وبلىسى بويىنشا دەپارتامەنتىنىڭ باسقارما باسشىسى ءبىرجان حايرۋللين.

اتاپ ايتساق، ورال قالاسىنداعى لەسوزاششيتنايا كوشەسىن جوندەگەن باس مەردىگەر "انۋش-قۇرىلىس" جشس كارىز قۇدىقتارىنىڭ قاقپاعىن اسفالت-بەتوننان شامامەن 8 سم تومەن ورناتقان. جول جوباسىندا ءۇي-جايلارعا كىرەتىن بۇرىلىستار ەسكەرىلمەگەن، جولدىڭ ءبىر بەتىنە تروتۋار قاراستىرىلماعان.

8 مارت كوشەسىندەگى جول ءجۇرۋ بولىگى تروتۋاردان 7 سم جوعارى سالىنعان. مۇندا دا جوبادا ءۇي-جايلارعا كىرىس ەسكەرىلمەگەن. جول بويىنداعى جيەكتەر بەكىتىلمەگەن، ال بۇل كوپ كەشىكپەي اسفالت-بەتون جامىلعىسى جەلىنىپ، جول جيەگىنىڭ بۇزىلۋىنا اكەپ سوقتىرارى انىق. بۇل جولدى "تۇركىستان جول سەرۆيس" مەكەمەسى سالعان ەكەن.

ءاليا مولداعۇلوۆا كوشەسىن 2019 جىلى جوندەگەن "بىرلىك" جشس قوعام تاراپىنان دا، تەكسەرۋشى مەكەمەلەر تاراپىنان دا جول ساپاسى بويىنشا قاتتى سىنعا ۇشىراعان بولاتىن. تەكسەرۋ ناتيجەسى كورسەتكەندەي، مەردىگەر وتكەن جىلعى ەسكەرتۋلەردى ءالى ورىنداماعان. اتاپ ايتقاندا، مەردىگەر كەپىلدىك مىندەتتەمەلەر شەڭبەرىندە جول توسەمىنىڭ جوعارعى قاباتىن اۋىستىرۋى ءتيىس بولاتىن، ونىڭ ورنىنا وبەكتىدە تەك شۇڭقىر جوندەۋ جۇمىسى باستالعان.

ايتا كەەتيىك، بۇل اتالعان مونيتورينگ قورىتىندىسىنا سايكەس انىقتالعان ولقىلىقتاردى جويۋ ءۇشىن تاپسىرىس بەرۋشىگە ءتيىستى حاتتار جىبەرىلدى. ولاردىڭ ورىندالۋى قاتاڭ باقىلاناتىن بولادى.

باتىس قازاقستان