قىزمەتىمىز – ماڭگىلىك عۇمىرىمىز ءۇشىن...

بۇل قازاقتىڭ باعا جەتپەس كيە­لى­سى نە؟ تاۋەلسىزدىگى. ەلدىگى.

ايبىنى بولەك، ەشنارسەگە – باي­لىعىڭا دا، مانسابىڭا دا، ماراپاتىڭا دا، ماقتانگەرلىككە دە، اۋىسىپ جاتاتىن باق پەن تاققا دا تەڭ كەلمەيتىن – ازات­تى­عى!

سودان بولار، ءدۇلدىل اقىن نەسىپبەك ايت ۇلىنىڭ: «وزەگىم تالىپ جەتكەن تاۋەلسىزدىك، ومىر­دە نە بار ەكەن سەنەن قىمبات!» دەۋى.

كونە داۋىردەگى بابالا­رى­مىز، كۇلتەگىن مەن تونىكوكتەي عۇلا­ما­لارىمىز ءتۇپ تامىرىمىزدىڭ تۇگەل بولۋىن تىلەپ: «تۇركى حالقى جويىل­ماسىن، ەل بولسىن!» دەپتى.

قازاقتىڭ ىنتىماققا ۇيىپ، ءىرى بولعان دا كەزى، اران-اران بولىپ، اداسقان دا تۇسى، جاراسقان دا ءساتى تاريحتان بەلگىلى.

«كەۋدە ءبىر جەردى جول قىلسام،

شولەڭ ءبىر جەردى كول قىلسام،

قۇراپ جاندى كوپ جيىپ،

ءوز الدىنا ەل قىلسام!»، دەپ تولعاپتى اقتامبەردى جىراۋ.

«ۇلتىنا، جۇرتىنا قىزمەت ەتۋ – بىلىمنەن ەمەس، مىنەزدەن»، – دەيدى الاش ارىسى ءاليحان بوكەيحان. بۇل دا ايناداي اقي­قات، وسى كۇنى ءبىلىمدى از با؟

«ولجالى جەردە ۇلەستەن قا­عىل­­­­عانىمىز، جورالى جەردە جول­­­دان قاعىلعانىمىز – ءبارى نا­­­داندىق كەساپاتى»، دەي­دى ۇلت ۇس­تازى احمەت باي­تۇر­سىن­ ۇلى. بۇل دا راس. سوزگە توق­تا­ماي سۇي­رەڭ­دەسەڭ بارىڭنان دا، نارىڭ­نەن دە ايرىلماي قوي­ماي­سىڭ.

«بيلىك ايتساڭ – ءتۇزۋ كەس، ادا­لىن ايت. تياناق كورمە جال­عان­دى»، دەپتى شاكارىم قاجى. ءسوزىڭ مەن ءىسىڭ ۇيلەسپەسە – بۇل كەلىسپەگەن كەمىستىك.

ءيا، سانسىز توسقاۋىلدان ءوتىپ، سۇم ساياساتتىڭ تورىن سىپىرىپ تاستاپ – ساۋلەلى ازاتتىق تا­ڭى­نىڭ ساۋمال اۋاسىن جۇتىپ، ءسان-سالتاناتىن كورىپ ءجۇرمىز. بۇل ازاتتىقتىڭ ارقاسى، تاۋەل­سىز­دىك­تىڭ باسقا قوندىرعان باعى!

قارا ءسوزدىڭ قاس شەبەرى، كاۋ­سار ويدىڭ كەنى ءابىش كەكىل­باي­­­ ۇلىنىڭ زەردەلەۋىنشە تام­سىل­دەسەك: «ويداعىمىز بولدى. ورتا­مىز تولدى. توبەدەگى كەلدى. تورە­لەس­كەندە دە رەنجيتىن رەتىمىز جوق. تەك ۇزاعىنان سۇيسىندىرگەي. اق جولدىڭ الدىندامىز. ۇلكەن تى­لەك­تىڭ ۇستىندەمىز». تاۋبە، سودان بەرى وتىز جىلعا تايادى، قۇل­دىق سانا جوق باياعى.

كەيدە ءبىر شولجاڭدايتىن ەر­كە­­لىكتى قويساق: ء«اربىر جۇ­مىس­قا ادالدىق كەرەك. نەگىز كەرەك. اسى­رەسە، ساياسي جۇمىسقا بۇل سى­قىلدى سيپاتتار وتە قاجەت. نە­گىز­سىز جاسالعان ساياسات – بوياما ساياسات. ونداي ساياساتتىڭ ءتۇبى قا­يىرسىز»، – دەگەن قىرشىن جاس سماعۇل سادۋاقاس ۇلىنىڭ سوزىنە با­عىپ، ونى ويىمىزعا قورىتساق، قانە!

ەركىن ەلدىڭ ەركىن ۇرپاقتىڭ، ازات قازاقتىڭ ۇلتتىق تۇرپاتىن قا­لىپتاستىردى. بايتاعىمىز پە­يىلىمىزگە ساي-پەيىش تو­رىن­دەي كەڭ ەكەنىن ۇعىنساق، ۇتىل­ما­سى­مىز انىق.

ەندىگى جەردە: «مەن ەل تاع­دى­رىنا جانى اشيتىن ءاربىر ازا­مات­قا زور سەنىم ارتامىن... مەن ءبارىڭىزدى مەرەيلى مەكەنىمىزدى وركەن­دەتۋگە ۇلەس قوسۋعا شاقى­را­مىن!

ۇلى اباي ءوزىنىڭ التىنشى قارا سوزىندە «بىرلىك – اقىلعا بىرلىك» دەگەنىن بىلەسىزدەر. بەرە­كە مەن بىرلىك، اقىل مەن پاراسات حال­قىمىزدى ۇنەمى العا باستاپ كەلەدى.

«باعىتىمىز – ايقىن، جو­لى­­­مىز اشىق»، دەگەن ەدى پرە­زي­دەنت قاسىم-جومارت توقاەۆ بىل­تىر­عى حالىققا جول­دا­ۋىن­­دا.

وسى ايقىن باعىتتا تاۋەل­سىز­دىك­تىڭ تۋىن بيىك ۇستاپ، «تاۋەل­سىز­­دىك تۇعىرىمىز – ماڭگىلىك عۇ­­مى­­رىمىز» دەسەك، سول ءۇشىن قىز­­­مەت ەتسەك، ەلدىكتىڭ ەڭسەسى بيىك­­تەي بەرەدى.