«مەن قالاي باسپانالى بولدىم؟»

• 21 اقپان، 2019

«مەن قالاي باسپانالى بولدىم؟»

قازىر ەلىمىزدە پاتەر الۋعا ارنالعان بىرقاتار باعدارلاما بار. سونىڭ تيىمدىلىگىن ۇتىمدى پايدالانىپ، باسپانا الىپ جاتقاندار جەتەرلىك. سونداي باقىتتى جاننىڭ ءبىرى – جادىرا نارماحانوۆا. ول «قولجەتىمدى باسپانا» باعدارلاماسى ارقىلى پاتەرگە يە بولعان.

تاياۋدا كەيىپكەرىمىزگە حابارلاسىپ، پاتەرىن قالاي العانى تۋرالى بايانداپ بەرۋىن وتىنگەن ەدىك. جادىرانىڭ ايتۋىنشا، مۇنداي قادامعا بارۋىنا ارىپتەسى سامالدىڭ باسپانا الۋى اسەر ەتىپتى.

«قۇربىم باسپانالى بولعان سوڭ، بانكتەن دەپوزيت اشتىم. اي سايىنعى ەڭ تومەنگى سالىم – 51500 تەڭگەنى قۇرادى. ول كەزدە ايلىعىم 100 مىڭ تەڭگەگە جەتپەيتىن، سوندىقتان وسى سومانى تاڭداعانمىن. قىزدارمەن سىعىلىسىپ ءبىر بولمەلى تار پاتەردە تۇردىق. اي سايىن پاتەرگە 20 مىڭ تەڭگە تولەيتىن ەدىم. ازىق-ت ۇلىككە 5 مىڭ تەڭگەدەن جينايتىنبىز. اۋىلدان كەيدە سىباعا رەتىندە ءبىر اسىم ەت سالىپ جىبەرەدى. سونى قاناعات ەتتىك. قالعان 20 مىڭ تەڭگە ءجۇرىپ-تۇرۋ شىعىنىما كەتتى» دەيدى جادىرا.

كەيىپكەرىمىز بەلگىلەنگەن سومانى سالسام، جەتكىلىكتى دەپ قول قۋسىرىپ قاراپ وتىرماپتى. قوسىمشا جۇمىس ىستەپ، تاپقان تابىسىن بانككە سالىپ جۇرگەن ەكەن. «دەپوزيتىمە نەسيە سەكىلدى قارادىم. ءار ايدىڭ 5-ىنە دەيىن اقشا سالاتىنمىن» دەپ ەسكە الادى ول.

جادىرانىڭ باسپانالى بولۋعا قۇشتارلىعى ارتقانى سونشالىق، قوسىمشا شىعىنداردىڭ بارىنەن باس تارتقان. ءتىپتى دۇكەندەردەگى كوزدىڭ جاۋىن الاتىن اسەم كويلەكتەردى كورگەندە «سەن قازىر بىرەۋدىڭ ۇيىنە اقشا تولەپ وتىرسىڭ. 15-20 مىڭ تەڭگە ارتىق سالساڭ، تەزىرەك ءۇي الاسىڭ» دەپ ءوزىن تەجەپ وتىرعان.

«كويلەك كورىپ، قاتتى «اۋىرىپ» قالعان كەزىمدە دۇكەنگە بارامىن. الاتىن ادام سەكىلدى ءتۇر جاساپ، كيىپ كورەمىن. اينانىڭ الدىندا 10-15 مينۋت تۇرىپ، ىستىق-سۋىعىمدى باسامىن. سوسىن الۋعا ويلانىپ تۇرعان ادامنىڭ كەيپىن جاساپ كەتىپ قالامىن. كيىمگە دەگەن ءناپسىمدى سولاي باسىپ ءجۇردىم» دەپ كۇلەدى ءبىزدىڭ كەيىپكەر.

ناتيجەسىندە جادىرانىڭ ارەكەتى بەرەكەلى بولىپ، بانكتەن ءۇي الۋعا جەتەرلىك قارجى جينالعانى تۋرالى اقجولتاي حابار كەلەدى. تاڭعى 6-دان كەزەككە تۇرىپ، قاجەتتى قۇجاتىن وتكىزىپ، پاتەرىنىڭ كىلتىنە قول جەتكىزگەن.

«بانككە تولەم قابىلەتىمدى راستاۋىم قاجەت. ياعني، اي سايىن 150 مىڭ تەڭگە جالاقى الۋىم كەرەك ەكەن. مەنىڭ ايلىعىم 130 مىڭ تەڭگەدەن اسپايدى. بىراق قوسىمشا جۇمىستان تۇسكەن قاراجات قاجەتتى سومانى جاپتى. ءۇش جىلدىق ەڭبەك دەمالىسىمنىڭ اقشاسىن تۇگەل ۇيگە سالدىم» دەيدى ول.

«ساباقتى ينە ساتىمەن» دەمەكشى، باسپانا العاننان كەيىن تۋىستارى دا كومەك قولىن سوزىپ، ءبىرى قوناق كۇتەتىن ورىندىق، ءبىرى توڭازىتقىش سىيلاپتى. «ىدىس-اياقتاردى ءوزىم الدىم. اپام كورپەشە تىگىپ بەردى. كورپەلەرىمدى قىتايعا بارعاندا ىرىمداپ ء«ۇيىم بولسا» دەپ اكەلگەنمىن» دەپ ەسكە الادى جادىرا.

ءبىزدىڭ كەيىپكەرىمىز ءۇيلى بولۋدىڭ ماڭىزىن جاقسى تۇسىنگەندىكتەن، اقشاسىن ۇنەمدەپ جۇمساۋدى باستى مىندەتى كورەدى. «مەن دە باسقالار سەكىلدى شەتەلگە ساياحاتتاپ، قىمبات كويلەك السام، ەشكىم ايىپتاماس ەدى. بىراق اۋەلى باسپانا الۋ كەرەك دەپ شەشتىم. مەملەكەتتىك باعدارلامانى ءتيىمدى پايدالانا الدىق» دەيدى ول.

جادىرانىڭ پىكىرىنشە، حالىق تۇرعىن ءۇي تۋرالى تولىق مالىمەتكە قانىق ەمەس. سوندىقتان ءتۇرلى باعدارلامالارعا سەنىمسىزدىك تۋىنداپ، الاياقتارعا الدانىپ قالاتىنىن ايتادى. «الەۋمەتتىك جەلىدە وتىرعاندا ۋاقىتتى قۇر وتكىزبەي، پايدالى ءارى ساۋاتتى اقپاراتقا قانىق بولۋ قاجەت» دەپ ەسەپتەيدى ول.

دايىنداعان اباي اسانكەلدى ۇلى،

«Egemen Qazaqstan»