كونە سارىن اۋەلەدى

ونەر • 18 اقپان، 2019

كونە سارىن اۋەلەدى

وبلىس ورتالىعىنداعى ج.ايماۋىتوۆ اتىنداعى مۋزىكالىق دراما تەاترىندا « ۇلى دالانىڭ كونە سارىندارى» فەستيۆالى ءوتتى. ەلباسىنىڭ « ۇلى دالانىڭ جەتى قىرى» ماقالاسىمەن ورايلاسا كەلگەن «نۇر وتان» پارتياسىنىڭ قۇرىلعانىنا 20 جىل تولۋىنا وراي باستالعان فەستيۆالعا ەلىمىزدىڭ ءار وڭىرىنەن انشىلەر مەن كۇيشىلەر جينالدى.

ءداستۇرلى ءان كەشىن جىرشى-تەرمەشى الماس الماتوۆ جۇرگىزدى. زالعا جيىلعان قاۋىم كۇيشى باتىرجان مىقتىباەۆتىڭ ورىنداۋىنداعى قۇرمانعازىنىڭ كۇيلەرىن تىڭداپ ءبىر سەرپىلدى. ساحنا تورىندە اۋەلەتىپ ءان توككەن انشىلەر ەرلان رىسقالي، گۇلميرا سارينا، ءادىل تۇرعامباەۆ، گۇلدانا نوعايباەۆا، سونداي-اق جىرشى الماس الماتوۆ، تەرمەشى جاكەن وماروۆ، جەتىسۋ ءداستۇرلى ءان مەكتەبىنىڭ وكىلى شولپان دارجانوۆالارعا جۇرتشىلىق قۋانا قول سوقتى.

ءداستۇرلى ونەر يەلەرىنىڭ كيگەن ۇلتتىق كيىمدەرىنىڭ ءوزى كونەنىڭ كوزىندەي، سول ءبىر زامان قالپىن، قالىبىن ساقتاعان كۇيىندە، ەش جاساندىلىق جوق. فونوگرامما، الدىن الا جازىپ قويۋ، تەحنيكا دەگەنىڭىز جوق، ناعىز دالالىق، تابيعي، تازا ونەر.

– مەنىڭشە، اسىرەسە قازىرگى ۋاقىتتا ەسترادا انشىلەرىنەن بۇرىن ءداستۇرلى انشىلەردىڭ كونتسەرتتەرىن ءجيى وتكىزۋ قاجەت. ۇمىتىلىپ بارا جاتقان سياقتى ەدى، ەندى بۇگىن مىنە، قايتا جاڭعىردى. حالىق اندەرىن تىڭداپ، كوڭىل جادىراپ قالدى. مۇنداي جوبالاردى قۋانا قارسى الامىز. ءداستۇرلى اندەرىمىزدى، ۇلتتىق ونەردى قۇرمەتتەيىك، – دەدى اقىن ايگۇل مولداش كونتسەرتتەن العان اسەرىمەن ءبولىسىپ.

ءيا، حالقىمىزدىڭ ۇلى مادەنيەتى وتكەن مەن بۇگىندى جالعاستىرىپ، بولاشاققا اشىلار رۋحاني قاقپا بولا الدى. ەلباسىنىڭ « ۇلى دالانىڭ جەتى قىرى» ماقالاسى ءتول مادەنيەتىمىزدىڭ شەكسىزدىگىنە تەرەڭ ءۇڭىلتتى.

بۇل قازىرگى جاھاندانۋ زامانىندا دالا فولكلورىنىڭ كونە سارىندى ءۇنىن، مادەنيەتىن جاڭعىرتۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.

– باستى ماقساتىمىز – وسى مادەني جوبا ارقىلى ەلىمىزدەگى ءار ءوڭىردىڭ حالىق اندەرىن ايتۋداعى وزىندىك ەرەكشەلىكتەرىن، ءداستۇرىن جۇرتشىلىققا تانىستىرىپ، جانداندىرۋ، – دەپ اتاپ ءوتتى «نۇر وتان» پارتياسىنىڭ حاتشىسى قانىبەك جۇماشەۆ.

« ۇلى دالانىڭ كونە سارىندارى» ءداستۇرلى مۋزىكا فەستيۆالىندە وڭىرىمىزدەگى يسا بايزاقوۆ اتىنداعى وبلىستىق فيلارمونيا انشىلەرى، «ەركەناز» ءانسامبلى، مۋزىكا مەكتەبىنىڭ وقۋشىلارى، كوللەدج ستۋدەنتتەرى دە دومبىرا، سىبىزعى، سىرناي، جەتىگەن سىندى اسپاپتاردىڭ سۇيەمەلدەۋىمەن ونەر كورسەتتى.

قازىرگى كۇندەرى استاناداعى ۇلتتىق ونەر ۋنيۆەرسيتەتىندە، ت.جۇرگەنوۆ اتىنداعى ۇلتتىق ونەر اكادەمياسى، قۇرمانعازى اتىنداعى كونسەرۆاتوريادا ءداستۇرلى ءاننىڭ تاريحىن، ورىندالۋ مانەرىن ۇيرەتەتىن فاكۋلتەتتەردە ءبىزدىڭ وڭىرىمىزدەن دە تۇلەكتەر وقىپ ءبىلىم الۋدا. ءداستۇرلى انشىلەر مەدعات ماناپ، سەرىك سىزدىقوۆ، اسەل ارىنوۆا، ءنازيرا ومار، ارحات قايرات ۇلى، جانبولات بايسولتان ەستايدىڭ، كەنەن ازىرباەۆتىڭ، مايرانىڭ اندەرىن اۋەلەتىپ، قۇرمانعازىنىڭ كۇيلەرىن تارتىپ، مايلىقوجانىڭ جىر-تەرمەلەرىن شىرقادى.

– ارينە، ەستاي، يسا، جاياۋ مۇسا مەن مايرا تۋعان جەردىڭ ۇل-قىزدارىنىڭ ءان سالىپ، كۇي تارتپاۋى مۇمكىن ەمەس! – دەيدى الماس الماتوۆ.

– جالپى، فەستيۆالدىڭ ماقساتى – دالانىڭ ءداستۇرلى اۋەندەرىن بۇگىنگى ۇرپاققا ءان ارقىلى جەتكىزىپ، ۇلتتىق رۋحتا تاربيەلەۋ. ساحنادا ونەر كورسەتەتىن دارابوز ءانشى-كۇيشىلەردىڭ قاتارىنا جەرگىلىكتى جاس ورەندەردى دە قوستىق. پارتيا باستاماسىنىڭ جاس ورەندەرگە جول اشارى ءسوزسىز. ەلباسىنىڭ « ۇلى دالانىڭ جەتى قىرى» ماقالاسى حالقىمىزدىڭ باي مۇراسى – كونە سارىنداردىڭ جاڭعىرۋىنا سەبەپشى بولعانداي، – دەدى فەستيۆالدا ءسوز سويلەگەن وبلىس اكىمىنىڭ ورىنباسارى مەيرام بەگەنتاەۆ.

– اتىنىڭ ءوزى ايتىپ تۇرعانداي-اق « ۇلى دالانىڭ كونە سارىندارى» دەگەن جوبا ءبىزدىڭ وڭىرگە دە رۋحاني ءسان بەرىپ، اسەم اۋەندەر كوشىپ كەلگەندەي بولدى. ەلباسى « ۇلى دالانىڭ كونە سارىندارى» جيناعىن باسىپ شىعارۋ قاجەتتىگى جايلى دا « ۇلى دالانىڭ جەتى قىرى» اتتى ماقالاسىندا ايتتى. كەرەكۋ ءوڭىرى – يسا مەن مايرانى، ەستاي مەن ءيمانجۇسىپتى ومىرگە اكەلگەن جەر. بۇگىنگى كونتسەرت – ەرتەڭگى تاريح. كەلەر ۇرپاق تاربيەسىنە قوسقان ۇلەسىمىز دەپ بىلەمىن، – دەيدى مەدعات ماناپ.

فەستيۆالدا زالداعى كورەرمەن كەڭ دالاداي، تازا، تابيعي ءۇندى ەستىدى. وتكەننەن جەتكەن قۇپياسى سان تاراۋ سىرلى، مۇڭلى اۋەن. كوكسەۋ دەگەن وسى. ءسىزدى ەرىكسىز جەتەلەپ، عاسىر قويناۋلارىنا الىپ كەتەدى.

ال پارتيانىڭ ەلىمىزدىڭ رۋحاني ومىرىنە كونەدەن جەتكەن اۋەندەر كۇمبىرىن سىيلاعان جوباسىنىڭ قورىتىندىسى جەتىسۋ جەرىندە، تالدىقورعان قالاسىندا اياقتالماق.

فاريدا بىقاي،

«Egemen Qazaqstan»

پاۆلودار