ارالدى قۇتقارۋ – ادامزاتتى قۇتقارۋ

ەقىۇ پا تۇراقتى كوميتەتىنىڭ وتىرىسى بارىسىندا قازاقستان دەلەگاتسياسىن باستاعان اسقار شاكىروۆ پەن وزبەكستان دەلەگاتسياسىن باستاپ كەلگەن سادىق سافوەۆ ۇيىمدى جانە وعان مۇشە مەملەكەتتەردى ارال تەڭىزىن قۇتقارۋ جونىندەگى جوبالاردى ىسكە اسىرۋعا دونور بولۋعا شاقىرىپ، ەكى ەل پارلامەنتتەرىنىڭ بىرلەسكەن ۇندەۋىن جاريا ەتتى.

سەسسياعا قاتىسۋشىلارعا تاراتىلعان قۇجاتتا سوڭعى 60 جىلدا ەڭ اۋقىمدى جابىق سۋ ايدىنىنىڭ بۇرىن-سوڭدى بولماعان كولەمدە ازايۋىنا جانە سورتاڭدانۋىنا نازار اۋدارىلدى. شاڭدى داۋىلدار جىل سايىن 100 ميلليون توننادان استام مايدا تۇزدى شاڭدى، ۋلى تۇز بەن قۇمدى مىڭداعان شاقىرىمعا اكەتەدى، ەۋروپا ەلدەرىنە، جاپون ارالدارى مەن انتاركتيداعا جەتكىزىپ، مۇزدىقتاردىڭ ەرۋى مەن مۇحيت دەڭگەيىنىڭ جوعارىلاۋى سەبەپتەرىنىڭ بىرىنە اينالىپ وتىر.

ونكولوگيالىق اۋرۋلار ەڭ جوعارى پايىزدى كورسەتىپ وتىرعان ورتالىق ازياداعى ارال ءوڭىرى حالقىنىڭ دەنساۋلىق جاعدايىنىڭ كۇرت ناشارلاۋىنا تۇرعىلىقتى جەردىڭ ەكولوگيالىق ازىپ-توزۋى سەبەپ بولعانى اتاپ ءوتىلدى.

ەكولوگيالىق اپاتتىڭ اۋقىمى ارال تەڭىزى باسسەينىندەگى الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق جانە ەكولوگيالىق احۋالدى ساۋىقتىرۋ جونىندەگى پروبلەمالاردى كەشەندى شەشۋ ءۇشىن وڭىردەگى ەلدەردىڭ عانا ەمەس، بۇكىل حالىقارالىق قوعامداستىقتىڭ كۇش-جىگەرىن بىرىكتىرۋ تالاپ ەتەتىنى اتاپ ءوتىلدى. قازاقستان مەن وزبەكستان كوشباسشىلارى قاسىم-جومارت توقاەۆ پەن شاۆكات ميرزيەەۆ وسىنداي ورتاق پىكىرگە شاقىرۋدا.

قازاقستان دەلەگاتسياسى سەسسيا اياسىندا «قۇبىلمالى الەم جانە قازىرگى زامانعى سىن-قاتەرلەر جاعدايىندا جاڭا قازاقستاندى قۇرۋ» تاقىرىبى بويىنشا سايد-يۆەنت ۇيىمداستىردى. ونىڭ بارىسىندا قازاقستاننىڭ ىشكى جانە سىرتقى ساياساتىنا بايلانىستى نەگىزگى وقيعالار تۋرالى پارلامەنتتىك قوعامداستىق حاباردار ەتىلدى.

پارلامەنت دەپۋتاتتارى قازاقستان مەملەكەتى باسشىسىنىڭ اۋقىمدى ساياسي جانە الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق رەفورمالارىن ىسكە اسىرۋ، جاڭا قازاقستاندى قالىپتاستىرۋ ءۇشىن بەرىك نەگىز قالاعان قازاقستان كونستيتۋتسياسىنا وزگەرىستەر ەنگىزۋ جونىندەگى جالپىۇلتتىق رەفەرەندۋمنىڭ قورىتىندىلارىن جان-جاقتى تانىستىردى. پارلامەنتتىڭ ءرولىن كۇشەيتۋ، سايلاۋ جۇيەسىن جەتىلدىرۋ، ساياسي باسەكەگە قابىلەتتىلىك ءۇشىن جاعداي جاساۋ، قۇقىق قورعاۋ تەتىكتەرىن دامىتۋ ماسەلەلەرى باستى نازاردا بولدى.

كەزدەسۋگە قاتىسۋشىلار ايتىلعان اق­پاراتقا ىقىلاس ءبىلدىردى جانە قازاق­ستاندا جۇرگىزىلىپ جاتقان وزگەرىستەر قولداۋ تاپتى.

ورتالىق ازيا ەلدەرى مەن موڭعو­ليانىڭ دەلەگاتسيالارى ەقىۇ پا ور­تالىق ازيا بويىنشا ارناۋلى وكىلى پيا كاۋمامەن كەزدەستى، وندا قازاقستاننىڭ وڭىرلىك ىنتىماقتاستىق جانە وزەكتى حالىقارالىق پروبلەمالار جونىندەگى ۇستانىمى جاريا ەتىلدى.

سەسسيا ءىس-شارالارىنا سەناتور­لار عۇمار دۇيسەمباەۆ، قايرات قوجام­جاروۆ، دۇيسەنعازى مۋسين، ءماجىلىس دەپۋتاتتارى ايگۇل قۇسپان، ايدوس سارىم، سونداي-اق قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇلىبريتانياداعى ەلشىسى ەرلان ىدى­رىسوۆ قاتىستى.