جاردەماقىنى زاڭسىز العاندار

ەلىمىزدە مۇمكىندىگى شەك­تەۋ­لى جاندارعا تولەنەتىن جار­دەماقىنىڭ ورتاشا مولشەرى 48 مىڭ تەڭگەنى قۇرايدى. بۇل رەتتە سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى ءىس-قيمىل اگەنتتىگىنىڭ جام­بىل وبلىسى بويىنشا دەپار­تامەنتى باسشىسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى راۆيل تولەباەۆ كوپبالالى وتباسىنا جاردەماقى تاعايىنداۋ كەزىندە وتباسى قۇرامىندا ءتىرى تۋعان، اسىراپ الىنعان، سونداي-اق قامقورلىققا الىنعان بالالار باسقا اتا-اناسىنىڭ وتبا­سىندا ەسكەرىلمەگەن بولسا، جيىنتىق بالالار ەسكەرىلەتىنىن جەتكىزدى. ءوز كەزەگىندە اتالعان قاعيدانىڭ 9-تارماعىنا سايكەس، ءوتىنىش بەرۋشى بىرگە تۇراتىن بالالاردىڭ كوپبالالى وتباسىنا جاردەماقى تاعايىنداۋ تۋرالى ءوتىنىشىن كور­سەتە وتىرىپ، بالالاردىڭ بىر­لەسكەن تۇرعىلىقتى مەكەنجايىن راستايدى. سونىمەن قاتار ازا­ماتتىق كودەكسىنىڭ 16-بابىنا سايكەس، ون ءتورت جاس­قا تول­­ماعان بالالاردىڭ زاڭ­دى وكىل­دەرىنىڭ تۇراتىن جەرى ولار­دىڭ تۇر­عى­لىقتى جەرى بولىپ تانىلادى ەكەن.

سونداي-اق ر.تولەباەۆ ەر­لى-زايىپتىلار اراسىندا نەكە بۇ­زىلعان جاعدايدا اتا-اناسىنىڭ بىرەۋىمەن بالالاردىڭ بىرگە تۇ­رۋى سوت شەشىمىمەن راستالاتىنىن ايتتى. «الايدا بىرنەشە جاردەماقى الاتىن ازا­مات وتى­نىشىندە بالالارى وزىمەن بىرگە تۇ­رادى دەپ كور­سەتكەنىمەن، سوت شەشىمىمەن ولار­دىڭ اناسىمەن بىرگە تۇرا­تىنى بەلگىلى بولعان»، دەيدى ول.

بۇل رەتتە «ازاماتتارعا ار­نال­عان ۇكىمەتتەن» كوپبالالى وتباسىلارعا بەرىلەتىن جاردەم­ا­قى­نىڭ اتا-انالار اراسىنان تەك اكەسى تاراپىنان ءوتىنىش بىل­دىر­گەندەر تۋرالى اقپارات سۇ­را­تىلىپ، ول ءتىزىم بويىنشا قالالىق سوت شەشىمىمەن سايكەستەندىرىلىپ، قارالدى.

«باس تارتىلعان قالعان ىستەر بويىنشا جاردەماقى الۋشىلار ارتىق تولەنگەن سومانى ەرىكتى تۇردە قايتارۋعا مىندەتتەلىپ وتىر. زەرتتەۋ بارىسىندا 27 تولەم الۋشى بويىنشا 14 ملن 337 مىڭ 143 تەڭگە كولەمىندە ار­تىق تولەمدى قۇرادى. ارتىق تولەنگەن سومادان 150 مىڭ تەڭگە رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتكە قاي­تارىلدى. كوپبالالى وتباسىلار، ادەتتە، از قام­تىل­عاندىقتان، اقشالاي قا­راجاتتى قايتارۋدى ولار بىر­تىندەپ جۇر­گىزەدى. سونداي-اق تاعى 38 تولەم الۋشى بويىن­شا ءتيىستى جۇمىس جۇر­گىزىلۋدە. ال 18 تولەم الۋشى اي سايىن جار­دەماقىنى الۋ ءۇشىن، بەرگەن وتىنىمدەرىندە دۇرىس ەمەس اقپارات ەنگىزۋ ارقىلى بىرگە تۇراتىن بالا­لار سانىن كوبەيتكەن. اتال­عان ازاماتتاردىڭ ءىس-ارەكە­تىن­دە الاياقتىق بەلگىلەرىنىڭ باي­­قا­­لۋىنا بايلانىستى، شە­شىم قابىلداۋ ءۇشىن پوليتسيا دەپار­­­تامەنتىنە جولداندى»، دەي­دى اتال­عان دەپارتامەنتتىڭ باس­­قارما باسشىسى داۋرەن وماروۆ.

راسىندا، بۇگىندە قوعامدا بالالارىن العا سالىپ، سول ار­قىلى كولدەنەڭ پايدا تاپقىسى كەلەتىندەر قاتارى كوبەيۋدە. بىراق زاڭدى بەلدەن باسىپ، وڭاي ولجاعا كەنەلۋدىڭ اقىرى وسىنداي بولىپ وتىر. مامانداردىڭ ايتۋىنشا، جاردەماقىنىڭ زاڭسىز تاعايىندالۋىنا اكەلىپ سوققان باستى فاكتوردىڭ ءبىرى – كورسەتىلەتىن قىزمەت ستاندارتىندا «ازاماتتارعا ارنالعان ۇكىمەت» قىزمەتكەرلەرىنىڭ قۇ­جات قابىلداۋ كەزىندە سوت شە­شىمىن تالاپ ەتۋ قۇقىعىنىڭ بولماۋى ەكەن. ال ەلىمىزدىڭ ەڭ­بەك جانە حالىقتى الەۋمەتتىك قور­عاۋ مينيسترلىگىنىڭ ەڭبەك، الەۋ­مەتتىك قورعاۋ جانە كوشى-قون كوميتەتى جامبىل وبلىسى بويىنشا دەپارتامەنتىنىڭ مالىمەتىنە سۇيەنسەك، قازىرگى تاڭ­­دا 124 ادامنىڭ ىشىنەن 59 وتباسى جاردەماقىنى زاڭعا سايكەس الىپ وتىر.

«27 ءىس ءوتىنىش بەرۋشىنىڭ بىرگە تۇراتىنى تۋرالى جالعان مالىمەت ۇسىنۋىنا بايلانىستى باس تارتىلدى. ونىڭ ىشىندە 2 تولەم الۋشى بويىنشا اكەسىمەن بىرگە تۇرمايتىن بالالاردى ەسەپكە الماي، جار­دەماقى مولشەرىن ازايتۋ جاعى­نا قاراي قايتا ەسەپتەۋ تۋرا­لى شەشىم قابىلداندى»، دەي­دى ەڭبەك، الەۋمەتتىك قورعاۋ جانە كوشى-قون كوميتەتىنىڭ جام­بىل وبلىسى بويىنشا دەپار­تامەنتى باسشىسىنىڭ مىندەتىن اتقارۋشى رايحان نازاروۆا.

جامبىل وبلىسى