سىردىڭ كۇرىشى – سىرتقى نارىقتا

باعدارلاماعا قاتىسۋشىلاردىڭ قاتا­رىن­دا كۇرىش ونىمدەرىن وندىرۋمەن اينالىساتىن قىزىلوردالىق «اسىل ءدان LTD» كومپانياسى دا بار. كومپانيانىڭ ساتۋ ءبولىمىنىڭ باسشىسى اقنۇر دارحاننىڭ ايتۋىنشا، مەملەكەتتىك قول­داۋسىز وتان­دىق تاۋارلاردىڭ شەتەل نارى­عىنا شىعۋى قيىن. سوندىقتان جۇمى­سى جولعا قو­يىل­عان كومپانيالارعا دا مەملەكەتتىڭ قول­داۋى اۋاداي قاجەت.

– 2013 جىلى تاۋلىگىنە 25 توننا ءشيتتى كۇرىش وندىرەتىن دايىن شاعىن كۇرىش وڭدەۋ تسەحىن ساتىپ الدىق. سودان كەيىن ونى قايتا جوندەۋدەن وتكىزىپ، شيكىزاتتى قايتا وڭدەيتىن جانە ۇنتاقتالعان كۇرىش وندىرەتىن جاڭا زاۋىتتىڭ قۇرىلىسىن باستادىق. ناتيجەسىندە، 10 جىل ىشىندە ءوندىرىس كولەمىن تاۋلىگىنە 80 توننا ءشيتتى كۇرىشكە دەيىن ارتتىردىق. قازىر دە دامۋ مەن جەتىلدىرۋدى جالعاستىرىپ كەلەمىز. «اسىل ءدان» برەندىمەن ونىمدەرىمىزدى سىرت­قى نارىقتارعا ەكسپورتتاپ، قازاق­ستان­نىڭ شەتەلدە تانىلۋىنا ۇلەسىمىزدى قوسىپ جاتقان جايىمىز بار. جوسپارىمىز – تاعى ءبىر زاۋىت اشۋ جانە قۋاتتىلىقتى ارت­تىرۋ، – دەيدى ول.

ەكسپورتقا شىعاتىن تاۋاردىڭ ساپالى بولۋى ماڭىزدى. سوندىقتان بۇل كومپانيا دا ءونىمنىڭ ساپاسىنا ەرەكشە ءمان بەرەدى. ء«بىزدىڭ ۇرانىمىز – «الدىمەن ساپا» جانە ءار كليەنتكە جەكە كوزقاراس تانىتامىز. ونىمدەر ءبىرىنشى دارەجەلى بيولوگيالىق شيكىزاتتان جاسالعان، سوندىقتان ەكولوگيالىق تۇرعىدان تازا، ونىڭ تاعامدىق قاۋىپسىزدىگىنە كەپىلدىك بەرىلەدى. سونداي-اق جوعارى ساپا ستاندارتتارى كۇرىش تۇقىمىن وڭدەيتىن زاماناۋي جوعارى تەحنولوگيالىق جابدىقتى قولداۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. كەزەڭدەردىڭ بىرىندە شيكىزات سوڭعى ءونىمدى كۇرىش ءدانىنىڭ ءتۇسى، ساپاسى جانە جەتىلۋى بويىنشا باعالايتىن اۆتوماتتى جارىق باقىلاۋ جۇيەسى ارقىلى وتەدى. جىل سايىن ءبىزدىڭ كۇرىشتىڭ جارماسى قازاق تاعامتانۋ اكادەمياسىندا گەنەتيكالىق تۇرلەندىرىلگەن ورگانيزمدەرگە تەكسەرۋگە جىبەرىلەدى جانە «حالال» ستاندارتىنا سايكەستىگىن راستايدى»، دەيدى كومپانيا وكىلى.

ا.دارحاننىڭ ايتۋىنشا، گليۋتەنسىز ونىمدەردى تۇتىنۋدىڭ تۇراقتى ءۇردىسى قالىپتاسىپ كەلەدى. سونىمەن قاتار كۇرىش پەن كۇرىش ونىمدەرىن تۇتىنۋ جىل سا­يىن ارتىپ وتىر. بۇل تۇسىنىكتى دە. كۇرىش ۇنى كەيدە قۇرامىندا گليۋتەنى كوپ بيداي ۇنىن الماستىرعىش رەتىندە قولدانىلادى. ونىڭ ۇستىنە كۇرىش ونىمدەرى دامىنە قاراي بەيتاراپ جانە جاقسى ساقتالادى. «نارىقتا بولىپ جاتقان وزگەرىستەردى مۇقيات قادا­عالايمىز. سۇرانىستى ۇنەمى زەردەلەۋ، شىعارىلاتىن ءونىمنىڭ اسسورتي­مەنتىن كەڭەيتۋ، ونىڭ ساپاسى مەن قاۋىپ­سىز­دىگىن ارتتىرۋ جەرگىلىكتى نارىقتا جانە ودان تىس جەرلەردە ءونىمنىڭ باسەكەگە قابى­لەت­تىلىگىن ارتتىرۋدى قامتاماسىز ەتە­تىن ستراتەگيالىق مىندەت بولىپ سانالادى»، دەيدى ول.

تاۋاردى وزدىگىنەن سىرتقى نارىققا ەكسپورتتاۋ كومپانيالارعا قيىندىق تۋدىرادى. سوندىقتان «اسىل ءدان LTD» بىلتىر «ەكسپورتتىق اكسەلەراتسيا» مەم­لە­كەتتىك باعدارلاماسىنا قاتىسقان.

– بۇل وتاندىق شاعىن جانە ورتا بيزنەس كاسىپورىندارىنا ءونىمدى شەتەلدىك نارىققا شىعارۋ ءۇشىن دايىندالۋعا ءارى تاۋارلار مەن قىزمەتتەردى ەكسپورتتاۋدى باستاۋعا كومەكتەسەتىن باعدارلاما. وسىلايشا، باستاپقى ەكسپورتتاۋشىنىڭ بارلىق ماسەلەسى مەن قيىندىعى «QazTrade» ارقىلى شەشىلەدى. ساراپشىلار ەكسپورت ءۇشىن ەڭ ءتيىمدى باعىتتى تاڭداپ، بىزگە جەتەكشى شەتەلدىك بولشەك ساۋدا جەلىلەرىنىڭ وكىلدەرىمەن بيزنەس-كەزدەسۋلەر ۇيىمداستىردى. سۇرانىسىمىز بو­يىنشا جەكە ەكسپورتتىق بەيىن مەن كاتالوگ، سونداي-اق ەكسپورتتىق ستراتەگيا جانە باسقا قۇجاتتار ازىرلەندى. سونىمەن قاتار ءبىز ەكسپورتتىق تاقىرىپ بويىنشا بىرنەشە سەمينار-ۆوركشوپتاردان وتتىك. باعدارلاماعا قاتىسۋ ناتيجەسىندە، شەتەلدىك بولشەك ساۋدا كومپانيالارىمەن بىرنەشە ەكسپورتتىق كەلىسىمشارت جاسادىق. بۇل جالپى كولەمنىڭ شامامەن 35 پايىزىن قۇرايدى. بۇل تەك باستاماسى عانا، – دەيدى اقنۇر دارحان.

ءونىمدى ەكسپورتتاۋ ۇدەرىسىندە تاۋار وندىرۋشىلەر ءتۇرلى سىن-قاتەرلەرگە تاپ بولادى. 

– ءبىزدىڭ ءونىم ەكسپورتىنىڭ نەگىزگى نارىعى – رەسەي فەدەراتسياسى، ال ازەرباي­جاندى قوسىمشا نارىق رەتىندە تاڭدادىق. «QazTrade» بىزگە «برەندتى تانۋ» دەپ اتالاتىن كەدەرگىنى جويۋعا، سونداي-اق ءونىمدى ەكسپورتتاۋ ءۇشىن قاجەتتى قۇجاتتاردى دايىنداۋعا كومەكتەستى. 2022 جىلدىڭ جازىندا كومپانيانى قازاقستاننىڭ ازەربايجانداعى ساۋدا-ەكونوميكالىق ميسسياسى باكۋ قالاسىنا شاقىردى. وندا قازاقستاننىڭ تاۋار وندىرۋشىلەرى تانىستىرىلدى. باكۋدەگى بولشەك ساۋدا جەلىلەرىنىڭ وكىلدەرىمەن بىرنەشە كەزدەسۋ وتكىزدىك. ناتيجەسىندە، ەكسپورتتىق كەلىسىمشارت جاسالدى. قازىر ءبىزدىڭ ونىم­دەرىمىزدى ازەربايجانعا جەتكىزۋ شاراسى كۇتىلىپ وتىر. سونداي-اق ءبىزدىڭ بەيىنگە سايكەس كەلەتىن رەسەيلىك ساتىپ الۋشى سەرىكتەستەردى تاڭداۋعا كومەك كورسەتىلدى جانە ولارمەن ونلاين ۆ2ۆ كەزدەسۋلەر ۇيىمداستىرىلدى. نا­تي­جەسىندە، قىزىلوردا كۇرىشىن رەسەي فەدەراتسياسىنا ەكسپورتتاۋ تۋرالى كە­لىسىمشارتقا قول قويىلدى، – دەيدى ساتۋ ءبولىمىنىڭ باسشىسى.

وتاندىق كومپانيا وكىلى قازاقستاننىڭ وندىرۋشىلەرىنە «ەكسپورتتىق اكسەلەراتسيا» باعدارلاماسىنا قاتىسۋعا كەڭەس بەردى. «بىلۋىمىزشە، بيىل دا ەكسپورتقا باعدارلانعان كومپانيالاردان ءوتىنىم قابىلدانادى. بۇل باعدارلاما بيزنەستىڭ كوكجيەگىن كەڭەيتۋگە جاردەمدەسە وتىرىپ، شاعىن جانە ورتا بيزنەس كاسىپورىن­دا­رىنىڭ ەكسپورتتىق الەۋەتىن اشۋعا كومەكتەسەدى. بيزنەسكە مەملەكەت تاراپىنان وسىنداي ءتيىمدى قولداۋ قاجەت»، دەيدى ول.

«QazTrade» 2020 جىلدان بەرى KPMG كومپانياسىمەن بىرلەسىپ «ەكسپورتتىق اكسەلەراتسيا» باعدار­لاماسىن ىسكە اسىرىپ كەلەدى. وعان وسى كۇنگە دەيىن 326 وتاندىق كومپانيا قاتىسقان: 2020 جىلى – 35 كومپانيا، 2021 جىلى – 101 كومپانيا، 2022 جىلى – 190 كومپانيا. 2023 جىلدىڭ قاڭتارىندا شەتەلدىك نارىقتارعا شىعۋعا دايىن قاتىسۋشىلاردان ءوتىنىم قابىلداۋ باس­تالدى.